انواع نسبتهای مالی چیست؟

از مزیت های استفاده از نسبت های مالی این است که در تحلیل داده ها و اطلاعات مالی، اعداد و ارقام از قالب ریالی خارج شده و به صورت نسبت های قابل مقایسه بیان می شوند که ارتباطی معنادار بین اطلاعات موجود برقرار می کند. به همین دلیل این نسبت ها به عنوان ابزاری کمکی در تحلیل گزارش های مالی و یافتن فرصت ها و چالش های کسب و کار به کار گرفته می شوند.

نسبت مالکانه چیست

نسبت مالکانه از تقسیم حقوق صاحبان سهام به کل دارایی‌ها به دست می‌آید، نسبت مالکانه نشان دهنده آن است که کدام بخش از دارایی‌های شرکت به صاحبان سهام تعلق دارد و قدرت مالی شرکت برای بازپرداخت بدهی‌ها تا چه اندازه است. در این نوشتار اطلاعات جامعی درباره نسبت مالکانه، چگونگی محاسبه، رابطه آن با میزان ریسک و غیره جمع‌آوری کرده‌ایم.

تعریف نسبت مالکانه

نسبت مالکانه نشان دهنده آن است که کدام چه بخش از دارایی‌های شرکت یا واحد اقتصادی به صاحبان سهام تعلق دارد. نسبت مالکانه در واقع مشخص‌کننده نسبت حقوق صاحبان سرمایه به جمع دارایی است. با استفاده از نسبت مالکانه می‌توان قدرت مالی واحد تجاری را فهمید، این مسئله از نظر طلبکاران اهمیت زیادی دارد، هر چقدر نسبت مالکانه بیشتر باشد، نشان می‌دهد که آن واحد تجاری یا واحد اقتصادی استحکام و قدرت بیشتری دارد. باید بدانید که نسبت مالکانه یکی از نسبت‌های اهرمی است.

با نسبت‌های مالی بیشتر آشنا شوید

نسبت‌های مالی اعدادی هستند که برای به دست آوردن اطلاعات معنادار از صورت‌های مالی شرکت استخراج می‌شود. این اعداد از ترازنامه، صورت سود و زیان، جریان نقدینگی، حاشیه سود، نرخ بازگشت، ارزش‌گذاری و غیره به دست می‌آید. نسبت‌های مالی به چندین دسته تقسیم می‌شوند:

1. نسبت نقدینگی
2. نسبت اهرمی و پوششی
3. نسبت فعالیت
4. نسبت سودآوری
5. نسبت ارزش بازار

نسبت اهرمی و ارتباط آن با نسبت مالکانه

نسبت اهرمی نشان می‌دهد که شرکت تا چه اندازه نیازهای مالی خود را از منابع دیگران تأمین کرده است، در واقع نسبت اهرمی میزان تأمین نیازهای مالی از طریق ایجاد بدهی را نشان می‌دهد. نسبت اهرمی همان نسبت مالکانه است که سهم صاحبان سهام را در دارایی‌های بنگاه نشان می‌دهد.

دو دلیل برای استفاده از نسبت‌های مالی

تحلیل نسبت‌های مالی با دو هدف انجام می‌شود:

1. پیگیری عملکرد شرکت
2. مقایسه عملکرد شرکت

برای پیگیری عملکرد شرکت

میزان نسبت‌های مالی هر دوره باید تعیین شود و تغییر مقادیر آنها در طول دوران نیز بررسی می‌شود تا به سرنخ‌هایی که باعث پیشرفت مؤسسه می‌شود. به طور مثال افزایش نرخ بدهی نسبت به دارایی‌ها معیاری برای این است که شرکت تا چه اندازه تحت‌فشار بدهی است انواع نسبتهای مالی چیست؟ و تا چقدر با خطر ورشکستگی دست‌وپنجه نرم می‌کند.

مقایسه عملکرد شرکت

در واقع به این دلیل انجام می‌شود که نسبت‌های مالی با رقبای اصلی مقایسه شود تا بتوانید بفهمید که کدام بخش از شرکت موقعیت و عملکرد بهتر یا بدترین نسبت به میانگین صنعت مربوط به خود را دارد، دیگران با استفاده از مقایسه بازده دارایی شرکت به این نتیجه می‌رسند که کدام شرکت در حال افزایش سودآوری است و استفاده بهینه‌تر از دارایی‌ها را دارند.

چه کسانی از نسبت‌های مالی استفاده می‌کنند؟

نسبت‌های مالی برای دو گروه افراد مهم است

نسبت‌های مالی استفاده‌کنندگان خارجی مانند تحلیلگران مالی سرمایه‌گذاران خرده‌فروشی اعتباردهندگان عراق با مقامات ناز نظارتی ناظران صنعت مقامات مالیاتی اهمیت دارد.

استفاده‌کنندگان داخلی که شامل مدیر کارمندان مالکان و غیره هستند.

با محدودیت‌های نسبت‌های مالی آشنا شوید

همان‌طور که گفته شد از نسبت‌های مالی، تحلیلگران سرمایه‌گذاران و اعتبار دهندگان استفاده بیشتری می‌کنند. این نسبت‌ها برای مقایسه وضعیت واحد تجاری با صورت‌های مالی استاندارد است. محدودیت‌های نسبت‌های مالی را بشناسیم:

• از آنجا که نسبت‌های مالی بر اساس تاریخ دسته‌بندی می‌شوند در واقع شرایط موجود در گذشته را نشان می‌دهند.
• ازآنجاکه مبنای بهای تمام شده بر اساس تاریخ است، نمی‌تواند نسبت‌های مالی و سطح عمومی قیمت‌ها و ارزش‌های جاری را نشان دهد.
• روش‌های مختلف حسابداری بر نسبت‌های مالی تأثیرگذار هستند، به طور مثال شرکت‌هایی که از روش فایفو استفاده می‌کنند نتیجه متفاوتی نسبت به شرکت‌های دارند که از روش لایفو استفاده می‌کنند.
• چون برای محاسبه نسبت‌های مالی استانداردهای دقیق وجود ندارد بنابراین نمی‌توان دقیقاً تشخیص داد که اطلاعات گزینش شده در محاسبات استفاده شده یا خیر
• تفاوت‌های موجود در ویژگی‌های عملیاتی شرکت‌های مختلف، مثل نحوه تأمین مالی منطقه جغرافیایی، خطوط تولید، روش عملیات و غیره مقایسه میان شرکت‌ها را کمی سخت می‌کند.

بررسی نسبت‌های اهرمی و نسبت مالکانه برای سرمایه گذاری

نسبت‌های اهرمی مانند نسبت مالکانه چون نحوه تأمین بدهی و میزان قدرت شرکت برای پاسخگویی بدی‌ها را نشان می‌دهد، اهمیت زیادی دارد. دلیل این اهمیت را می‌توان در موارد زیر پیدا کرد:

• چون نسبت‌های اهرمی میزان ثروتی که سهام‌داران برای شرکت به وجود آورده‌اند را مشخص می‌کند، برای اعتبار دهندگان شرکت اهمیت زیادی دارد.
• نسبت‌های اهرمی چون نشان می‌دهند که میزان درآمد شرکت برای پرداخت بدهی‌های خارج از شرکت کفایت می‌کند یا خیر از نظر سهام‌داران دارای اهمیت ویژه‌ای است.
• اگر شرکتی در محل هزینه‌ها سرمایه‌گذاری مناسبی داشته باشد و سودی که از سرمایه‌گذاری در این قسمت به دست می‌آورد بیشتر باشد، این‌گونه سرمایه‌گذاری باعث افزایش سرمایه سهام‌داران در شرکت می‌شود و شرکت را از تأمین منابع مالی خارجی بی‌نیاز می‌کند.
• در واقع با بررسی دارایی‌های شرکت و میزان هزینه‌های آن، می‌توان تخمین زد که میزان سودآوری شرکت در زمان رشد اقتصادی تا چه اندازه خواهد بود.
• شرکتی که هزینه کمتری برای به دست آوردن سرمایه می‌پردازد در زمان رکود اقتصادی نیز زیان کمتری را متحمل می‌شود و سود کمتری در زمان رشد اقتصادی خواهد داشت.

ارزیابی نسبت مالکانه

حاصل جمع نسبت مالکانه و نسبت بدهی همیشه برابر با یک است. یعنی اگر نسبت مالکانه ۷۰ باشد، می‌توان نسبت بدهی را ۳۰ درصد برآورد کرد. ارزیابی عدد نسبت مالکانه به این شرح است:

• هر چه میزان نسبت مالکانه شرکتی بیشتر باشد، نشان دهنده آن است که شرکت به تعهدات خود پایبند است و در انجام امور خود موفق‌تر بوده است. بالا بودن نسبت مالکانه نشان می‌دهد که این شرکت چندان از اهرم‌های مالی استفاده نمی‌کند.
• نسبت مالکانه پایین، نشان‌دهنده این است که شرکت بیشتر سرمایه خود را از محل اعتبارات تأمین کرده و همین مسئله باعث ایجاد ریسک مالی برای شرکت می‌شود.

رابطه نسبت مالکانه با میزان ریسک

در یک بنگاه اقتصادی هر چه نسبت مالکانه بیشتر باشد، به معنای آن است که در صورت وضعیت مالی شرکت ریسک کمتری وجود دارد. بالا رفتن صورت وضعیت مالی شرکت، نشان‌دهنده افزایش بدهی بنگاه است.

بنابراین هر چه میزان حقوق صاحبان سهام و در نتیجه نسبت مالکانه بنگاه بیشتر باشد بنگاه یا شرکت تجاری، ریسک کمتری را متحمل می‌شود.

وضعیت نسبت مالکانه برای بانک‌ها

برای بانک‌ها نسبت مالکانه به صورت نسبت کفایت سرمایه تعریف می‌شود. برای محاسبه نسبت کفایت سرمایه در بانک‌ها از این شیوه استفاده می‌شود:

در بانک‌ها سرمایه نظارتی یکی از پارامترهای مهم برای سیاست‌های پولی و مبنای عملکرد بانک است، چرا که بانک مرکزی بر اساس آن تصمیمات، نظارت و تنظیم‌گری بانک‌ها را انجام می‌دهد.

سرمایه نظارتی بانک را باید بر مجموع دارایی‌های موزون شده با ریسک کمتر از حقوق صاحبان سهام تقسیم کرد.

وضعیت نسبت مالکانه در صنایع مختلف

در صنایع سنگین و سرمایه بر که مجبور به داشتن ماشین‌آلات و تأسیسات گسترده هستید، و مجبور به صرف سرمایه زیادی هستید، نسبت مالکانه بالا کاملاً طبیعی است.

اما شرکت‌های واسطه‌ای که نقش توزیع و پخش را دارند نسبت مالکانه ساختار با تفاوتی دارد. در این نوع شرکت‌ها نسبت مالکانه نشان‌دهنده تفاوت در ساختار ترازنامه است. پایین بودن میزان نسبت مالکانه به خاطر انباشت میزان دارایی‌های جاری است. ازآنجاکه شرکت‌های پخش به دلیل ایجاد توازن بین تأمین و مصرف دائماً در حال تغییر دارایی‌های جاری هستند، بنابراین بررسی نسبت مالکانه در این شرکت‌ها فایده چندانی ندارد.

نسبت مالکانه برای بنگاه اقتصادی

بنگاه‌های اقتصادی چون با استفاده از دارایی‌های خود منافع و سود را به دست می‌آورند، بنابراین آنچه در این بنگاه‌ها اهمیت دارد، این است که دارایی‌های آنها چگونه تأمین شده است؟ آیا دارایی‌ها از طریق سهام‌داران یا حقوق صاحبان سهام تأمین شده و یا اینکه بنگاه اقتصادی برای تامین دارایی‌ها قرض کرده است؟

باید بدانید با افزایش بدهی بانکی، ریسک صورت وضعیت مالی بالاتر می‌رود.

در ارزیابی نسبت مالکانه بنگاه هر اندازه حقوق صاحبان سهام و نسبت مالکانه بنگاه رقم بیشتری داشته باشد آن بنگاه ریسک کمتری را متحمل می‌شود.

استفاده از نسبت مالکانه در درآمد و هزینه

صورت‌های مالی از تغییرات حقوق صاحبان سرمایه که از معاملات با صاحبان سرمایه و تغییرات دیگر در حقوق صاحبان سرمایه به وجود آمده، ایجاد می‌شود. نتیجه این تغییرات درآمد و هزینه نامیده می‌شود. درآمد و هزینه دو واژه مهم هستند که تغییرات اساسی حقوق صاحبان سرمایه را نشان می‌دهد

درآمد همان افزایش حقوق صاحبان سرمایه است، به جز مواردی که به آورده آنها مربوط می‌شود.

هزینه نیز کاهش حقوق صاحبان سرمایه به غیر از آنچه مربوط به آورده صاحبان سرمایه می‌شود.

سؤالات متداول

منظور از دوره وصول مطالبات چیست؟

دوره وصول مطالبات مدت زمانی است که طول می‌کشد تا مطالبات شرکت وصول شود، طولانی بودن این نسبت به معنای فروش نسیه شرکت است.

حاشیه سود عملیاتی چیست؟

حاشیه سود عملیاتی برای برآورد سود و فروش شرکت است و اقلام غیرعملیاتی، هزینه مالی و مالیات در آن محاسبه نمی‌شود.

از نسبت‌های مالی مانند نسبت مالکانه چه استفاده‌ای می‌شود؟

نسبت اهرمی در واقع نشان‌دهنده میزان ریسک سرمایه‌گذاران و اعتبار دهندگان بلندمدت واحد تجاری است و نشان‌دهنده میزان توان بازپرداخت بدهی‌های کوتاه مدت، بلند مدت شرکت در زمان سررسید است.

منظور از نسبت مالکانه چیست؟

نسبت مالکانه، نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی‌های شرکت را نشان می‌دهد. با استفاده از نسبت مالکانه می‌توان فهمید که چقدر از دارایی‌های شرکت از محل حقوق صاحبان سهام تأمین شده است.

اگر در شرکتی نسبت مالکانه عدد بالایی باشد چه مفهومی دارد؟

هرچه نسبت مالکانه عدد بزرگ‌تر داشته باشد نشان دهنده آن است که ساختار دارایی شرکت قوی و مستحکم است. هرچه نسبت مالکانه شرکت بیشتر باشد، نسبت بدهی و سهم منابع اعتباری وام در دارایی شرکت کمتر است.

نسبت‌های اهرمی چه فایده‌ای برای شرکت دارد؟

نسبت‌های اهرمی نشان‌دهنده ریسک سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان بلندمدت واحد تجاری است.

نسبت های مالی به تحلیل وضعیت شرکت ها چه کمکی می کند؟

اهمیت داده های مالی یک کسب وکار بر کسی پوشیده نیست. داده ها و اطلاعات مالی کسب وکار از مهم ترین منابع برای انجام تحلیل های مختلف به شمار می روند. نسبت های مالی به تحلیل وضعیت شرکت ها چه کمکی می کند؟ بسیاری از تصمیم های اتخاذ شده با در نظر گرفتن موقعیت مالی یک شرکت و متناسب با آن است. به تجربه ثابت شده است عملیات یک شرکت بیش از هر عامل دیگری به وضعیت مالی و میزان سرمایه آن بستگی دارد تا به فاکتورهایی مانند تولید محصول با کیفیت، ساختار تشکیلاتی منسجم، برنامه ریزی و تعیین استراتژی مناسب.

برای ارزیابی مالی شرکت، داده ها از گزارش های مالی مرتبط جمع آوری و برای تحلیل دسته بندی می شوند. از جمله روش های رایج برای بررسی وضعیت مالی شرکت، استفاده از نسبت های مالی مختلف است که مدیران بسته به نیاز و نوع تصمیم می توانند از برخی نسبت ها استفاده نمایند. در ادامه با نسبت های مالی مهم در حسابداری و کاربردهای آن آشنا می شویم.

نسبت های مالی را چگونه می توان تعریف نمود؟

نسبت، ارتباط کمّی و عددی دو متغیر را نشان می دهد که از طریق تقسیم یک متغیر بر متغیر دیگر حاصل می شود. نسبت را می توان به صورت درصد، کسر، واحد پول یا مقایسه دو عدد بیان کرد. از مزیت های مهم نسبت ها این است که اعداد و ارقام مد نظر را به شکل مقایسه ای ارائه می دهد و نتیجه گیری برای تحلیل گران را ساده تر می کند. حال اگر اعداد و ارقام مرتبط به داده های استخراج شده از گزارش های مالی را برای محاسبه نسبت در نظر بگیریم، نسبت های مالی حاصل می شود. نسبت های مالی به تحلیل وضعیت شرکت ها چه کمکی می کند؟

از جمله گزارش های مالی مهم و پرکاربرد که توسط بخش حسابداری ارائه شده و نسبت های مالی موثر در تحلیل وضعیت مالی شرکت را استخراج نمود؛ گزارش های ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت وجوه جریان نقد هستند.

دلایل استفاده از نسبت های مالی

صورت های مالی و در کنار آن نسبت های مالی که با هدف عرضه اطلاعات به مخاطبان هدف خود تهیه و تدوین می شوند، نقش موثری در افزایش اطمینان و شفاف سازی در زمینه های پولی و مالی مرتبط با واحد اقتصادی دارد. نسبت های مالی به تحلیل وضعیت شرکت ها چه کمکی می کند؟ دلایل مختلفی برای استفاده از نسبت های مالی وجود دارد که می توان مهم ترین آنها را بدین قرار لیست کرد:

• بررسی روند شرکت ها برای یک بازه زمانی مشخص یا مقایسه شرکت ها با هم
• فراهم آوردن اطلاعات برای برآوردن فرضیات آماری
• آزمودن این نظریه که یک نسبت می تواند متغیری مناسب و قابل استفاده باشد
• بررسی شواهد تجربی بین نسبت های مالی و برآورد یا پیش بینی متغیر مد نظر

از مزیت های استفاده از نسبت های مالی این است که در تحلیل داده ها و اطلاعات مالی، اعداد و ارقام از قالب ریالی خارج شده و به صورت نسبت های قابل مقایسه بیان می شوند که ارتباطی معنادار بین اطلاعات موجود برقرار می کند. به همین دلیل این نسبت ها به عنوان ابزاری کمکی در تحلیل گزارش های مالی و یافتن فرصت ها و چالش های کسب و کار به کار گرفته می شوند.

دسته بندی نسبت های مالی

در بحث حسابداری مهم ترین گزارش ها برای بررسی و تحلیل شرکت ها از نظر وضعیت مالی، صورت های مالی هستند. به بیان دیگر، در بررسی مالی یک شرکت قبل از هر چیز می بایست صورت های مالی آن شرکت به دقت بررسی شده و در ادامه این بررسی از نسبت های مالی استفاده شود.

امروزه نسبت های مالی به دلیل کارایی مناسبی که دارند، بسیار مورد توجه افراد فعال در زمینه های مالی و حسابداری قرار گرفته اند. نسبت های مالی تعریف شده بسیار متنوع بوده و هر یک بخش ویژه ای از عملکرد شرکت را بررسی می کند. در نتیجه نسبت های مالی گزینه مناسبی برای ارزیابی قدرت مالی و وضعیت بدهی ها و نیز نقاط ضعف و قوت شرکت به شمار می روند. نسبت های مالی به تحلیل وضعیت شرکت ها چه کمکی می کند؟

آنچه که در نسبت های مالی باید در نظر گرفته شود، نوع اطلاعاتی است که در صورت و مخرج قرار می گیرند و وجود رابطه علت و معلولی و همبستگی بین این اعداد و ارقام می تواند در ایجاد نسبت های مالی مناسب و معنادار کمک نماید.

با توجه به اینکه برای دسته بندی نسبت های مالی وجود عوامل مشترک در آنها در نظر گرفته می شود، می توان گفت هر دسته یک شاخص مهم مالی را بررسی می کند. در طبقه بندی نسبت های مالی 4 شاخص کلی نقدینگی، عملیاتی، سودآوری و رشد در نظر گرفته شده است.

به عنوان یک نکته بسیار مهم در رابطه با نسبت های مالی لازم است بدانید نسبت های مالی محدودیت ها و ویژگی های خاص خود را دارند که باعث می شود به عنوان مدرک پشتیبان تصمیم در نظر گرفته شوند و نمی توان آنها را معیار تصمیم گیری در نظر گرفت.

در ادامه چهار نسبت مالی مهم را معرفی می کنیم.

نسبت نقدینگی :

نقدینگی را به صورت توانایی واحد اقتصادی در جوابگویی به تعهدات کوتاه مدت خود تعریف می کنند. در نتیجه برای توصیف رابطه بین دارایی جاری و بدهی جاری، نسبت نقدینگی تعریف شده است.

جالب است بدانید شرکت W.T.Grant با وجود اینکه در صورت سود و زیان تدوین شده، سالانه 40 میلیون دلار سود خالص داشت ولی اعلام ورشکستگی کرد. بررسی های انجام شده برای پیدا کردن علت این ورشکستگی، نقش و جایگاه اطلاعات مرتبط با نسبت های نقدینگی را مطرح کرد.

نسبت سودآوری :

از شاخص های مهم در بررسی سلامت مالی شرکت و کارایی مدیریت آن، به دست آوردن سود قابل قبول یا بازگشت سرمایه رضایت بخش است. در نتیجه از نسبت های مالی مهم برای محاسبه میزان سودآوری فعالیت های یک بنگاه اقتصادی، نسبت سودآوری است. به دلیل اهمیت این نسبت مالی در بازار سرمایه و کمک به تصمیم گیری برای سرمایه گذاری در بازار مد نظر، نسبت های مالی فرعی متعددی مانند حاشیه سود، بازده دارایی و بازده حقوق صاحبان سهام تعریف شده است.

نسبت فعالیت :

در این نسبت مالی هدف بررسی و اندازه گیری کارایی واحد تجاری در استفاده از دارایی های در اختیار آن است. نسبت های مالی به تحلیل وضعیت شرکت ها چه کمکی می کند؟ در واقع نسبت مالی، حجم فروش شرکت مد نظر را با سرمایه گذاری در دارایی های مختلف مقایسه و میزان به کارگیری بهینه دارایی ها را ارزیابی می کند. ازجمله نسبت های فرعی آن گردش دارایی ها، دوره پرداخت بدهی ها و دوره گردش عملیات ذکر کرد.

نسبت اهرمی :

گاهی شیوه تأمین مالی شرکت اهمیت دارد که در نسبت اهرمی هدف بررسی استفاده واحد تجاری از منابع تأمین مالی و رابطه میان بدهی ها و دارایی های آن واحد تجاری است.

تا به اینجا با اهمیت و تعریف نسبت های مالی مهم آشنا شدیم. از این نسبت ها می توان در صنایع مختلف و با هدف تحلیل های مالی متنوع بهره برد. در ادامه اهمیت تحلیل های مالی در بانکداری و بازار سهام را بررسی می کنیم.

کاربرد نسبت های مالی در ارزیابی بانک ها

همراه با شکل گرفتن بانکداری خصوصی، رقابت بانک ها برای افزایش کیفیت خدمات و بهبود عملکرد شکل گرفته است؛ و همین بازار رقابتی باعث پیدایش نیاز به سنجش و تحلیل بانک ها از نظر عملکرد و میزان سودآوری شده است. نسبت های مالی به تحلیل وضعیت شرکت ها چه کمکی می کند؟

تحلیل نسبت های مالی ازجمله تکنیک های مقایسه ای بانک ها شناخته شده است که از آن برای ارزیابی کیفیت سهام و خدمات، میزان سودآوری فعالیت های تجاری بانک، بازده سرمایه گذاری و دارایی های بانک بهره می برند.

به بیان دیگر، به کمک نسبت های مالی در تحلیل و مقایسه بانک ها، اطلاعات مالی به درصدهای معنادار تبدیل می شوند که به واسطه این درصدها می توان وضعیت مالی و عملکردی بانک و توانایی آن در مقابله با ریسک های موجود را به راحتی مشخص نمود.

کاربرد نسبت های مالی در ارزیابی سود سهام شرکت ها

یکی از مهم ترین بازارهای امروز که نقش مهمی در رونق تولید دارد، بازار سهام و سرمایه گذاری در آن است. نقدینگی خرد و کلان در دست عموم جامعه ازجمله منابع پولی مهم به شمار می رود که جذب صحیح این نقدینگی و سرمایه گذاری درست در بازار به تحلیل درست فرصت های سرمایه گذاری موجود بستگی دارد و می تواند به رونق تولید و بهبود اوضاع اقتصادی کمک نماید. بنابراین تجزیه و تحلیل صورت های مالی شرکت های مختلف و پیش بینی سود آتی و بازگشت سرمایه بر اساس این گزارش های مالی، از ملزومات تصمیم گیری برای سرمایه گذاری در بازارهای مختلف است.

از آنجا که تجزیه و تحلیل اوراق بهادار اولین گام در فرایند تصمیم گیری برای سرمایه گذاری است، شاخص ها و نسبت های مالی استخراج شده از صورت های مالی شرکت ها به فرد کمک می کند به پیش بینی درست و دقیقی از سود و بازده سهام برسد. بنابراین نسبت های مالی ازجمله داده های مهم برای تصمیم گیری و انتخاب بازار مناسب برای سرمایه گذاری در نظر گرفته می شوند.

تحلیل نسبت های مالی با هدف تعیین سلامت مالی واحدهای تولیدی

همان طور که گفتیم سلامت مالی یک شرکت به معنای توانایی آن در کسب سود از فعالیت های تجاری و تداوم این فعالیت ها است که فاکتوری مهم برای تمام سهام داران و ذینفعان شرکت شمرده می شود.

تحقیقات بسیاری در رابطه با موثر بودن تحلیل نسبت های مالی در تعیین سلامت مالی شرکت انجام شده است. نسبت های مالی به تحلیل وضعیت شرکت ها چه کمکی می کند؟ طبق نتایج این پژوهش ها می توان به کمک تجزیه و تحلیل نسبت های مالی شرکت های ورشکسته و موفق را شناسایی نمود.

می توان شرکتی که پس از کسر مالیات، سود مثبت داشته و رشد سود واقعی آن نیز مثبت است، شرکت با سلامت مالی دانست. در مقابل شرکتی که سود منفی پس از کسر مالیات برای آن محاسبه شود را شرکت درمانده نامید. گفتنی است اغلب شرکت های درمانده در سال مالی بعد نیز قادر به بهبود وضعیت مالی خود نبوده و توانایی اجرای تعهدات مالی خود را ندارند. از نسبت های مالی موثر در تعیین ثبات مالی یک شرکت می توان به نسبت های سودآوری مانند حاشیه سود عملیاتی و ناخالص و نرخ بازده دارایی ها، نسبت های نقدینگی مانند نسبت جاری و نسبت سریع یا نسبت بدهی و نسبت پوشش بهره و نیز نسبت های فعالیت همچون گردش کل دارایی ها اشاره کرد.

حاشیه سود (Profit Margin)

حاشیه سود (خالص) که مارجین هم به آن گفته می شود، یکی از نسبت های سودآوری است که از تقسیم سود (خالص) بر درآمد یا فروش به دست می‌آید. سود خالص که آخرین خط از صورت سود و زیان است، با کسر کردن همه هزینه های شرکت، از جمله هزینه های عملیاتی، هزینه مواد اولیه و هزینه های مالیاتی، از کل درآمد به دست می آید.

در حسابداری و مالی، میزان سودآوری یک شرکت را نسبت به درآمد (فروش) آن با استفاده از مارجین اندازه گیری می کنند.

حاشیه سود یا مارجین به زبان ساده

حاشیه سود به شکل درصدی بیان می‌شود انواع نسبتهای مالی چیست؟ و به عبارتی مشخص می‌کند که یک شرکت در ازای هر 100 میلیون تومان فروش (درآمد)، چند میلیون سود به دست می آورد. برای مثال، اگر مارجین سود خالص شرکتی 20% باشد، به این معنی است که این شرکت در ازای هر 100 میلیون تومان فروش، 20 میلیون تومان سود خالص کسب می کند.

انواع حاشیه سود و نحوه محاسبه آن ها

حاشیه سود انواع مختلفی دارد، که از طریق تحلیل عمودی صورت سود و زیان هم می توان آن ها محاسبه کرد.

حاشیه سود ناخالص (Gross Profit Margin)

حاشیه سود ناخالص از تقسیم سود ناخالص بر درآمد به دست می آید. برای محاسبه مارجین سود ناخالص از فرمول زیر استفاده می کنیم:

حاشیه سود عملیاتی (Operating Profit Margin)

حاشیه سود عملیاتی از تقسیم سود عملیاتی (EBIT) بر درآمد به دست می آید. مارجین سود عملیاتی برای ارزیابی سودآوری شرکت از عملیات اصلی آن مورد استفاده قرار می گیرد. برای محاسبه آن از فرمول زیر استفاده می کنیم:

حاشیه سود خالص (Net Profit Margin)

حاشیه سود خالص از تقسیم سود خالص (Net Profit) بر درآمد به دست می آید و یکی از پر کاربرد ترین نسبت های مالی است که تحلیلگر های مالی با استفاده از آن میزان سودآوری شرکت را با توجه به فروش یا درآمد های شرکت مورد ارزیابی قرار می دهند.

روش محاسبه مارجین سود خالص از طریق فرمول زیر نمایش داده شده است:

کاربرد ها و تحلیل حاشیه سود و مارجین

در سطحی ابتدایی، مارجین پایین می‌تواند این‌طور تعبیر شود که سود دهی شرکت چندان ایمن نیست. اگر شرکتی با حاشیه سود پایین، با افت در فروش مواجه شود، مارجین آن حتی کمتر هم خواهد شد و حتی امکان دارد صفر یا منفی شود.

مارجین سود پایین می‌تواند به نکات خاصی درباره صنعتی که یک شرکت در آن فعالیت دارد یا شرایط کلان اقتصادی آشکار کند. به طور مثال، اگر مارجین سود یک شرکت کم باشد، می‌تواند نشان دهنده آن باشد که فروش کمتری از سایر شرکت‌ها در همان صنعت (سهم بازار کم) داشته و یا اینکه صنعتی که شرکت در آن فعالیت دارد خودش از شرایط وخیمی رنج می‌برد.

حاشیه سود همچنین به یک سری نکات راجع به توانایی شرکت در مدیریت هزینه هایش اشاره دارد. مخارج بالا نسبت به درآمد (مارجین سود پایین) ممکن است نشانگر این باشد که شرکت، احتمالاً به خاطر مشکلات مدیریتی، در حال تقلا برای پایین نگه‌داشتن هزینه‌ها است. این امر مستلزم آن است تا هزینه ها بهتر تحت کنترل قرار گیرند. مخارج بالا ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق بیفتند، مثلاً شرکت به نسب فروش خود موجودی کالای زیادی دارد، یا اینکه کارمندان زیادی استخدام کرده یا در فضای بیش‌ از حد بزرگی فعالیت می‌کند و درنتیجه مجبور است پول اجاره زیادی بپردازد و دلایل دیگری از این‌ دست.

از طرف دیگر حاشیـه سود بالا نشانگر سودآوری شرکت است که کنترل بهتری بر هزینه‌هایش به نسبت رقبا دارد.

مارجین ها همچنین می‌توانند جنبه‌های خاصی از استراتژی قیمت گذاری یک شرکت را مشخص نمایند. به طور مثال مارجین سود پایین ممکن است نشان دهد که شرکت کالاهای خود را کمتر قیمت گذاری کرده است.

محدودیت‌های استفاده از مارجین ها

گرچه حاشیه سود نسبت مفید و محبوبی برای اندازه‌گیری سودآوری شرکت‌ها است، اما مثل هر معیار یا نسبت مالی دیگری دارای محدودیت‌هایی است که سرمایه گذاران باید در هنگام استفاده از آن، این محدودیت‌ ها را در نظر بگیرند.

اگرچه حاشیه سود می‌تواند برای مقایسه شرکت‌ها با یکدیگر بسیار مفید باشد، افراد باید از این معیار فقط جهت مقایسه شرکت‌ها در یک صنعت خاص و با مدل‌های کسب و کار و سطح درآمدی یکسان استفاده نمایند. شرکت‌ها در صنایع متفاوت اغلب مدل‌های کسب و کار مختلف با مارجین های گوناگون دارند، به همین دلیل تفسیر مقایسه‌ای بین حاشیه‌های سود آن‌ها تقریباً بی‌معنی است.

به طور مثال، شرکت‌هایی که اجناس لوکس می‌فروشند اغلب درصد سود بالایی در اجناس دارند، درحالی‌که موجودی کالا و هزینه سربار کمی دارند یا درآمد متوسطی دارند اما از حاشیـه سود بالایی برخوردارند. در سویی دیگر، شرکت‌های تولیدکننده کالاهای اساسی به دلیل نیاز به نیروی کار و فضای بیشتر، درصد سود کمی داشته و موجودی کالا و هزینه سربار نسبتاً بالایی دارند. همین‌طور ممکن است این شرکت‌ها درآمد بالایی داشته باشند، اما از مارجین پایینی برخوردارند.

محاسبه حاشیـه سود برای شرکت‌هایی که در حال ضرر کردن هستند، خیلی مفید نیست، چون آن‌ها هیچ سودی ندارند.

توضیحات مدیر مالی در مورد مارجین

اعدادی مثل فروش یا درآمد به ندرت می‌توانند چیز خاصی راجع به سودآوری شرکت در اختیار قرار دهند و نگاه کردن به درآمدهای یک شرکت اغلب کل داستان را تعریف نمی‌کند. افزایش درآمدها خوب است، ولی افزایش بدین معنی نیست که حاشیـه سود یک شرکت در حال بهبود است. به طور مثال، فرض کنید که درآمد یک سال شرکت فرضی شناسا ۱ میلیارد تومان بوده و ۷۵۰ میلیون تومان هزینه داشته باشد که مارجین سود او را ۲۵% می‌کند (۲۵%=۱۰۰۰/(۷۵۰-۱۰۰۰)). اگر در طول سال بعدی درآمدش به ۱٫۲۵ میلیارد تومان افزایش یابد و هزینه های آن به ۱ میلیارد تومان برسد، حاشیـه سود آن ۲۰% می‌شود ((۱۲۵۰-۱۰۰۰)/۱۲۵۰=۲۰%). گرچه درآمد شرکت افزایش پیدا انواع نسبتهای مالی چیست؟ انواع نسبتهای مالی چیست؟ کرده، اما حاشیه سود شرکت به خاطر افزایش سریعتر هزینه ها نسبت به درآمد، کاهش یافته است.

به همین ترتیب، افزایش یا کاهشی در مخارج شرکت ضرورتاً بدین معنی نیست که حاشیه سود شرکت در حال رشد یا کاهش است. فرض کنید که شرکت فرضی پایا درآمد و مخارجش در یک سال ۲ میلیارد و ۱٫۵ میلیارد تومان باشد. در این صورت حاشیـه سود آن ۲۵% خواهد بود. در سال بعد، شرکت یک تغییر ساختار انجام می‌دهد و مخارج خود را با حذف یک خط تولید کاهش می‌دهد، به همین خاطر درآمد کل هم کاهش می‌یابد. اگر درآمد و مخارج شرکت پایا در سال دوم ۱٫۵ میلیارد و ۱٫۲ میلیارد دلار باشد، پس مارجین سود آن حالا ۲۰% است. گرچه شرکت پایا توانست هزینه های خود را به شکل قابل‌توجهی کاهش دهد، ولی حاشیـه سود به شکل قابل ملاحظه‌ای تحت تأثیر قرار گرفت. چون درآمد سریع‌تر از مخارج با کاهش روبرو شد.

تحلیل مالی

تحلیل مالی چیست ؟| انواع آن و مراحل تجزیه و تحلیل به چه صورتی است؟

تحلیل مالی چیست ؟| انواع آن و مراحل تجزیه و تحلیل به چه صورتی است؟

تحلیل مالی یا Financial Analysis فرآیندی است که در آن به بررسی کسب ‌و کارها، پروژه‌‌ ها، بودجه‌‌ ها و دیگر مبادلات مربوط به زمینه مالی پرداخته می شود. این کار برای ارزیابی عملکرد و همچنین مناسب بودن‌‌ آن‌ برای کسب ‌و کار انجام‌‌ ‌‌می ‌شود. برای گرفتن تصمیمات استفاده کنندگان درون و برون سازمانی در جهت بهبود عملکرد شرکت نیاز است که تحلیل صورت های مالی مهم شرکت انجام شود. تجزیه و تحلیل دارای روش ها و ارزیابی های مختلفی است که این مسیر را کمی دشوار و با اهمیت جلوه می دهد.

محاسباتی که سبب می ‌شود اطلاعات معنی داری برای یک شرکت در راستای شرایط مالی آن ایجاد شود، تحلیل مالی نامیده می‌شود. برای تحلیل کردن صورت های مالی یک سری فرمول ‌هایی مطرح است که در فضای ارقام و اعداد بسیار مورد توجه قرار گرفته اند. فرمول‌ های تحلیل صورت های مالی بر روی ترازنامه ‌ها و میزان سود و زیاد بررسی شده و در مدیریت مالی نقش انواع نسبتهای مالی چیست؟ ویژه ‌ای دارند. از طرفی دیگر تجزیه و تحلیل‌ های آماری می‌ توانند اهرم مالی محسوب شوند. در ضمن ضروری است بدانید این تحلیل ها حاصل نمی‌شود مگر با نرم افزار حسابداری مالی. خواندن این مقاله را به مدیران مالی شرکت ها، سهامداران شرکت ها و حسابداران توصیه می کنیم.

تحلیل مالی چیست؟

تحلیل مالی، بررسی اطلاعات مالی برای دستیابی به تصمیمات تجاری است. این تحلیل معمولاً در آن به بررسی کسب ‌و کارها، پروژه‌‌ ها، بودجه‌‌ ها و دیگر مبادلات مربوط به زمینه مالی به منظور بهبود عملکرد و اخذ تصمیمات درست پرداخته می شود. در تحلیل های مالی به سوالاتی از جمله آیا موسسه مالی و واحد تجاری قادر به پرداخت دیون خود می باشد یا خیر؟ دوام عمر واحد تجاری کوتاه مدت است یا بلند مدت؟ آیا شرکت می تواند یک سرمایه گذاری را کنترل کند؟ انواع نسبتهای مالی چیست؟ پرداخته می شود که در صورت ارزیابی و بررسی تجزیه و تحلیل ها می توان به همه سوالات پاسخ داد و بر صورت وضعیت مالی تسلط کامل پیدا کرد.

انواع تحلیل های مالی

تحلیل‌ مالی به دو دسته تقسیم بندی می شوند، که شامل:

1-تحلیل بنیادی (Fandamental analysis)

تحلیل بنیادی از نسبت‌ های به دست آمده از داده‌ های صورت ‌های مالی، به منظور تعیین ارزش کسب‌ و کار استفاده می‌کند. با استفاده از تجزیه و تحلیل نسبتی، تحلیلگر علاوه بر بررسی کامل شرایط اقتصادی و مالی پیرامون شرکت، می تواند به ارزش ذاتی سهام دست یابد. هدف نهایی این تحلیل این است که سرمایه گذار به عددی برسد که بتواند آن را با قیمت کنونی مقایسه کند.

2-تحلیل تکنیکال (Technical analysis)

در روش تحلیل تکنیکال از روندهای آماری جمع آوری شده از فعالیت های معاملاتی، مانند میانگین متحرک (MA) استفاده می کند. اساساً، این تحلیل فرض می‌کند که قیمت اوراق بهادار از قبل منعکس‌کننده تمام اطلاعات است. تحلیل تکنیکال به جای تحلیل ویژگی‌ های اساسی یک اوراق بهادار، تلاش می ‌کند تا با جست و جوی الگوها و روندها احساسات بازار را در پشت روند قیمت درک کند.

تحلیل صورت های مالی چیست؟

در بالا به تعریف تحلیل مالی پرداختیم حال در این قسمت از مقاله توضیح خواهیم داد که تحلیل صورت های مالی چیست و چگونه انجام می شود؟ تجزیه و تحلیل صورت های مالی به مدیران کسب و کار کمک بزرگی می کند، تا بتوانند در زمینه های مالی برنامه ریزی و مشکلاتی که ممکن است با آن ها مواجه شود را کنترل و رفع نمایند.

هدف از تجزیه و تحلیل صورت های مالی چیست؟

همه رویدادهای مالی یک کسب و کار در دفاتر روزنامه، کل، معین و. ثبت می شود و پس از طبقه بندی و خلاصه رویدادهای مالی در سندهایی به نام صورت های مالی تهیه و ارائه می شوند. هدف از تحلیل مالی صورت‌های مالی این است که اطلاعات مالی یک دوره ارزیابی شود و اطلاعاتی از قبیل بازده و ریسک مورد بررسی قرار گیرد. در نتیجه این امر موجب می شود که مدیران از وضعیت مالی شرکت باخبر شوند و بفهمند که آیا شرکت قادر به پرداخت به دیون خود است یا خیر؟

تجزیه و تحلیل نسبت های مالی چیست؟

تا این قسمت از مقاله متوجه شدید که تحلیل مالی صورت های مالی چیست؟ یکی از مواردی که برای بررسی وضعیت شرکت انجام می شود، تجزیه و تحلیل نسبت های مالی است. در تجزیه و تحلیل نسبت های مالی ارتباط بین اقلام درج شده در صورت های مالی ارزیابی می شود. نسبت های مالی انواع مختلفی دارند که به حسابدار و استفاده کنندگان درون سازمانی و برون سازمانی کمک می کند، درک جامع و صحیحی از عملکرد و وضعیت مالی سازمان داشته باشند. انواع نسبت ‌های مالی عبارتند از:

• نسبت نقدینگی
• نسبت جاری
• نسبت آنی
• نسبت فعالیت
• نسبت وجه نقد

تجزیه و تحلیل نسبت های مالی

تجزیه و تحلیل نسبت های مالی در حالی که کاری بسیار ساده می باشد از اهمیت بالایی برخوردار است. تجزیه و تحلیل نسبت های مالی به چند روش انجام می شود، که عبارتند از:

• نسبت نقدینگی: در جهت توانایی شرکت نسبت به تعهدات کوتاه مدت از نسبت نقدینگی استفاده می‌شود.
• نسبت اهرمی و مالی: توانایی شرکت نسبت به تعهدات کوتاه مدت و بلند مدت است.
• نسبت فعالیت: این نسبت کاربرد منابع در اختیار مدیران را ارائه می‌دهد.
• نسبت سودآوری: در این نسبت میزان موفقیت واحد تجاری نسبت به کسب سود موسسه را نشان می‌دهد.

نحوه تجزیه و تحلیل صورت های مالی



تجزیه و تحلیل مالی صورت‌های مالی در شرکت ها از اهمیت بالایی برخوردار است. در شرکت های بزرگ تجزیه و تحلیل صورت های مالی کاری زمانبر است، حسابداران این کار را با استفاده از نرم افزارهای حسابداری انجام داده و در اختیار سهامداران قرار می دهند. تحلیل صورت‌ های مالی شرکت ها به 4 روش انجام می شود که عبارتند از:

• روش تجزیه و تحلیل داخلی
• روش تجزیه و تحلیل مقایسه ای
• روش تجزیه و تحلیل خطر
• روش تجزیه و تحلیل سرمایه در گردش

چگونه از تحلیل مالی استفاده می شود؟

در تحلیل مالی سه ویژگی مهم هر شرکتی از جمله نقدینگی، سوددهی و قدرت پرداخت دیون مورد بررسی و رسیدگی قرار می گیرد. ابزارهای مختلفی برای تحلیل های مالی وجود دارد، که برای بررسی داده‌ های صورت ‌های مالی استفاده می شود که در ادامه به آن اشاره شده است:

الف) تحلیل افقی:

تحلیل افقی شامل گرفتن چندین سال داده های مالی و مقایسه آن ها با یکدیگر برای تعیین نرخ رشد است. این نوع تحلیل به حسابدار کمک می کند تا تشخیص دهد که آیا یک شرکت در حال رشد است یا نزول و روندهای مهم را شناسایی می کند.

ب) تحلیل عمودی:

در این تحلیل اطلاعات هر یک از صورت ‌های مالی، به صورت درصد ارزیابی می‌شود.

شغل تحلیلگر مالی چیست؟

تحلیلگر مالی با جمع آوری اطلاعات، ارزیابی اطلاعات مالی و اقتصادی و عملکرد سرمایه گذاری شرکت را پیش بینی و رسیدگی می کند و به تحلیل مالی صورت های مالی می پردازد. تحلیلگر مالی عملکرد سهام، اوراق قرضه و. را بررسی کرده و در گزارش تجزیه و تحلیل صورت‌ های مالی آن را به سهامداران ارائه می ‌دهد.

اهمیت نرم افزار حسابداری در تحلیل مالی



نرم افزارهای حسابداری به کارشناسان حسابداری کمک می‌کند تا اطلاعات مالی شرکت را با سرعت و دقت بیشتری تهیه، تنظیم و تحلیل کنند. چرا که سرعت افزایش حجم داده‌ مالی شرکت، مدیران را مجبور به استفاده از نرم افزارهای حسابداری می کند تا بتوانند به صورت حرفه ای تر اطلاعات را مدیریت و طبقه‌بندی کنند. با پیشرفت کسب و کارهای تجاری، نرم افزارهای مالی به همان نسبت توسعه یافته اند. استفاده از نرم افزار حسابداری به بهبود تصمیم‌گیری‌ و برنامه ‌ریزی ‌های مالی کمک می کند.

تحلیل مالی با نرم افزار حسابداری کاوش فردا

یکی از محدودیت‌ های حسابداری، سر و کار داشتن با انبوهی از اطلاعات مالی و تنوع فراوان گزارشات مالی و تجزیه و تحلیل آن ها می باشد. با رشد روزافزون فناوری ‌های توسعه نرم افزارهای حسابداری به کارشناسان حسابداری کمک می‌کند تا اطلاعات مالی شرکت را با سرعت و دقت بیشتری تهیه، تنظیم و تحلیل کنند. نرم ‌افزار حسابداری کاوش فردا از جمله نرم‌افزارهایی با امکانات گزارش ‌گیری و ارائه نمودارهای مالی است که تصویر درستی از وضعیت کسب ‌و کار و امکان برنامه ریزی برای افزایش سودآوری و توسعه انواع نسبتهای مالی چیست؟ شرکت را فراهم می ‌کند.

عملکرد مالی



عملکرد مالی Financial performance مقیاسی عینی است که نشان می‌دهد سازمان تا چه میزان از دارایی‌هایش برای ایجاد درآمد استفاده کرده است. عملکرد مالی شرکت یکی از مهمترین شاخص‌ها برای ارزیابی عملکرد آن و درجه رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده است.

جهت ارزیابی عملکرد مالی از نسبت‌های مالی استفاده می‌شود. نسبت‌ها روش‌هایی هستند که به شرکت‌ها و سهامداران آنها این امکان را می‌دهد که خود را در مقابل سایرین ارزیابی نمایند. نسبت‌ها وسیله‌ای هستند که از طریق آنها سهام‌دار می‌تواند تمامی نتایجی را که از صورت‌های مالی که شرکت باز دارد را بدست آورد. البته نسبت‌ها وقتی بیشتر مفهوم پیدا می‌کنند که با سایر نسبت‌ها در گذشته همان شرکت و یا با مؤسسات مشابه و یا با استانداردهای مطلوب صنعت مربوط مقایسه شوند.

همیشه عملکرد مالی و سودآوری یک دستاورد بسیار بااهمیت برای سازمان‌ها است. شاید بتوان گفت پیامدهای مالی مهم‌ترین ملاک ارزیابی عملکرد سازمانی است.همچنین با استفاده از آن مشکلات و نقاط ضعف و قوت مالی شرکت‌ها تعیین می‌گردد. در این مقاله مفهوم عملکرد مالی تشریح شده است.

عملکرد مالی چیست؟

منظور از عملکرد مالی پیامدهای است که به صورت جریان‌های درآمدی و نقدینگی وارد سازمان می‌شود. فعالیت‌های مختلف سازمانی با هدف سودآوری انجام می‌شود. اگر عملکرد را به دو دسته عملکرد مالی و غیرمالی تقسیم کنیم باید گفت هدف از عملکرد غیرمالی نیز در نهایت کسب سودآوری است.

به طور خلاصه، برای اطمینان از سلامت مالی شرکت باید صورت‌های مالی آن شرکت را تجزیه و تحلیل نمود. در اینجا می‌توان با نسبت‌های مالی نتایج قابل توجه‌ای از صورت‌های مالی آن شرکت بدست آورد. تجزیه و تحلیل نسبت‌های مالی یکی از ابزارهای که برای تعیین موقعیت مالی انواع نسبتهای مالی چیست؟ شرکت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد تجزیه و تحلیل نسبت‌های مالی است. در واقع نسبت‌های مالی واقعیت‌های مهمی را در ارتباط با عملیات و وضعیت مالی یک شرکت آشکار می‌سازد. فایده محاسبه نسبت‌ها آن است که رابطه بین اقلام عمده صورت‌های مالی دقت پیدا می‌کند.

نقش نسبت‌های مالی

عملکرد مالی معیاری در خصوص چگونگی استفاده یک شرکت از دارایی‌ها و روش کسب‌وکار به منظور تولید درآمد است. از این اصطلاح همچنین انواع نسبتهای مالی چیست؟ به عنوان یک معیار کلی از سلامت مالی شرکت در دوره معین استفاده می‌شود. تحلیل‌گران مالی به منظور تحلیل وضعیت مالی یک شرکت از نسبت‌های مالی استفاده می‌کنند. نسبت‌های مالی می‌تواند برخی از واقعیت‌های مهم را درباره نتایج عملیات و وضعیت مالی یک شرکت به آسانی آشکار و اطلاعات مربوط به آن را ارائه کند. لذا با توجه به هدف و موارد استفاده می‌توان نسبت‌های خاص را مورد تجزیه انواع نسبتهای مالی چیست؟ و تحلیل قرارداد.

در تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی از یک «نسبت» که دو رقم متعلق به دو گروه مختلف از حساب‌ها را به یکدیگر ارتباط می‌دهد. به عنوان یک ابزار اولیه استفاده می‌شود. تجزیه و تحلیل مالی فرایندی است که طی آن مشخصات و ویژگی‌های بارز مالی و عملیاتی واحد اقتصادی با استفاده از صورتهای مالی و سایر اطلاعات مالی مشخص می‌شود. این در امر تصمیم گیری، استفاده کنندگان از صورت‌های مالی را یاری می‌کند. یکی از روش‌های متداول تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی، تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی با استفاده از نسبت‌های مالی می‌باشد.

برای ارزیابی عملکرد شرکت‌ها از رویکردهای متفاوتی استفاده می‌شود و مهم‌ترین‌ این‌ رویکردها را می‌توان به چهار گروه کلی بشرح زیر تقسیم کرد.

• داده‌های حسابداری‌ همانند سود هرسهم بازده حقوق صاحبان سهام‌، روند تغییر مبلغ فروش‌.
• داده‌های مدیریت مالی همانند بازده هرسهم، بازده سود سهام، معادله خط بازار سرمایه و مدل قیمت‌گذاری دارائی‌های سرمایه‌ای.
• داده‌های اقتصادی همانند ارزش افزوده اقتصادی، ارزش افزوده اقتصادی تعدیل‌ یافته.
• داده‌های تلفیقی که حاصل ترکیب ارزش بازار و اطلاعات حسابداری است.

مدل‌های سنجش عملکرد مالی

استفاده‌­کنندگان گزارش‌­های مالی با استفاده از معیارهای مختلف، عملکرد شرکت را ارزیابی می­‌کنند. روش‌های متعددی برای ارزیابی عملکرد وجود دارد. بطور کلی می‌توان آن­ها را به دو دسته مدل­‌های حسابداری و مدل­‌های اقتصادی تقسیم کرد.

مدل‌­های حسابداری ارزیابی عملکرد

حاصل سیستم اطلاعات حسابداری، گزارش­‌های مالی است که سود گزارش شده در آن­ها از اهمیت زیادی برای استفاده­‌کنندگان برخوردار است. سرمایه­‌گذاران با اتکا به سود حسابداری، عملکرد شرکت را ارزیابی کرده و پیش‌­بینی‌­های خود را بر آن اساس انجام می‌­دهند. مدیران نیز از سود برای برنامه‌­ریزی آینده شرکت استفاده می‌­کنند. در مدل حسابداری ارزیابی عملکرد، ارزش شرکت از حاصلضرب دو عدد بدست می­آید. عدد اول، سود شرکت و عدد دوم، ضریب تبدیل سود به ارزش است. همانطور که پیش از این نیز بیان شد در مدل­‌های حسابداری ارزیابی عملکرد، ارزش یک شرکت، تابعی از معیارهای مختلفی است. این معیارها شامل سود، سود هر سهم، نرخ رشد سود، بازده حقوق صاحبان سهام، بازده سرمایه­گذاری، جریان نقدی آزاد و سود تقسیمی است.

مدل‌­های اقتصادی ارزیابی عملکرد

علیرغم کاربردهای مختلف سود حسابداری، برخی معتقد بودند که سود حسابداری معیار مناسبی برای ارزیابی عملکرد شرکت نیست. برای مثال، با استفاده از هر یک از روش­های مختلف ارزیابی، اندازه‌گیری و شناسایی موجودی کالا، مخارج پژوهش و توسعه و استهلاک دارایی­‌های ثابت، مبلغ سود نیز متفاوت خواهد بود. در حالی­که این تفاوت به دلیل نحوه عملکرد نیست. بلکه به دلیل استفاده از روش­های مختلف حسابداری است. معرفی معیارهای اقتصادی ارزیابی عملکرد، نتیجه تلاش پژوهشگران برای رفع نارسایی­‌های مدل‌های مبتنی بر اعداد حسابداری است. در مدل­‌های اقتصادی، ارزش شرکت، تابعی از قدرت سودآوری، اولویت‌­های موجود، سرمایه‌­گذاریهای بالقوه و مابه­التفاوت نرخ بازده و هزینه سرمایه شرکت است.

خلاصه و جمع‌بندی

کاپلان و اتکینسون معتقدند عملکرد مالی جزو ابزار مهم و متـداول حسابداری مـدیریت هستند. تمرکز این معیارها بر عواملی است که بیشترین تأثیر را بر سود شرکت دارنـد. عملکرد برمبنای معیارهای چندگانـه غیرمالی منجـر بـه افـزایش اعتماد سازمانی کارکنان به صداقت رؤسا می‌شود. شـاخص‌هایی ماننـد مشتری مداری، نوآوری و گسترش تولید باعث رضایت شغلی کارکنان می‌شوند.

عملکرد مالی به عمل انجام فعالیت مالی اشاره دارد. به معنای وسیع تر، عملکرد مالی به میزان اهداف مالی که در آن انجام شده یا به دست آمده انجام شده است. این فرایند اندازه‌گیری نتایج سیاست‌ها و عملیات شرکت‌ها در شرایط پولی است. برای سنجش این مقوله از پرسشنامه عملکرد مالی استفاده کنید. عملکرد مالی یک اصطلاح گسترده است که دو فعالیت مطالعه نحوه مدیریت پول و روند واقعی دریافت وجوه مورد نیاز را شرح می‌دهد. این شامل نظارت، ایجاد و مطالعه پول، بانک، اعتبار، سرمایه گذاری، دارایی‌ها و بدهی هایی است که سیستم‌های مالی را تشکیل می‌دهند.

روش‌های مختلفی برای اندازه‌گیری عملکرد مالی وجود دارد. اما همه اقدامات باید در جمع بندی انجام شود. می‌توان از اقلام خطی مانند درآمد حاصل از عملیات، درآمد عملیاتی یا جریان نقدی از عملیات، و همچنین کل فروش واحد استفاده کرد. علاوه بر این، تحلیلگر یا سرمایه گذار ممکن است مایل باشد به صورت عمیق تر صورت‌های مالی را مورد بررسی قرار دهد. از این طریق می‌توان نرخ رشد حاشیه یا هر بدهی را کاهش دهد.

منبع: عملکرد مالی چیست؟ نوشته غلام مهدوی و مهدی حسینی با هدایت استاد فروغ عسکری