کارکرد بازارهای مالی

انواع بازارهای مالی در ایران

امروزه افراد با هدف افزایش دارایی و کسب سود وارد بازارهای مختلف می‌شوند؛ اما سودآوری هر فردی به کمک شناخت کافی از بازارها و کارکردهای آن‌ها میسر می‌شود. به‌همین دلیل، در ادامه به بررسی انواع بازارهای مالی و کاربردهای هر کدام می‌پردازیم.

بازار مالی چیست؟

بازار مالی (Financial Market)، اصطلاحی است که برای طیف وسیعی از بازارها به کار می‌رود و به بازاری اطلاق می‌شود که دارایی‌های مالی مانند سهام، سپرده‌های سرمایه‌گذاری، طرح‌های بازنشستگی، انواع بیمه ‌نامه‌ها و اوراق بهادار، در آن معامله می‌شوند.

این بازارها به‌عنوان یک واسطه بین پس‌اندازکنندگان و سرمایه‌گذاران توسط سازماندهی منابع مالی بین آن‌ها، عمل می‌کنند.

بازار سرمایه همچنین بستری را برای خریداران و فروشندگان فراهم می‌کند تا بتوانند با قیمتی که توسط نیروهای عرضه و تقاضا تعیین می‌شود، دارایی‌ها را معامله کنند.

کارکرد بازارهای مالی

در زیر به برخی از کارکردهای بازارهای مالی اشاره کرده‌ایم:

• آن‌ها، به کشف قیمت اوراق بهادار کمک می‌کنند. در واقع، تعامل مکرر بین سرمایه‌گذاران موجب تثبیت قیمت بر اساس تقاضا و عرضه در بازار می‌شود.
• این بازارها، سازمان‌دهی منابع مالی را تسهیل می‌کنند. آن‌ها سبب هدایت دارایی‌ها به سمت بازارهای مولد می‌شوند.
• آن‌ها، نقدینگی دارایی‌های معامله شده را با تسهیل تبادل تقویت می‌کنند؛ زیرا سرمایه‌‎گذاران می‌توانند به سرعت اوراق بهادار خود را بفروشند و دارایی‌ها را به وجوه نقد تبدیل کنند.
• بازار مالی، فرایند توزیع ریسک بین متقاضیان وجوه و دارندگان وجوه را آسان می‌کند. به‌عبارت دیگر، در این عملکرد ریسک از دارندگان وجوه به متقاضیان وجوه منتقل می‌شود.
• صنایع، افراد را تشویق به سرمایه‌گذاری می‌کنند و افراد نیز از صنایع می‌خواهند که پول آن‌ها را جذب کنند و به سودآوری برسانند. بنابراین بازار مالی، دسترسی آسانی را برای خریدار و فروشنده بالقوه فراهم می‌کند.
• بازارهای سرمایه باعث صرفه‌جویی در زمان، پول و تلاش طرفین می‌شوند؛ به این دلیل که افراد و صنایع نیاز به صرف منابع برای یافتن خریداران احتمالی یا فروشندگان اوراق بهادار ندارند.

انواع بازارهای مالی در ایران

بر اساس ماهیت، سررسید تعهدات مالی، زمان واگذاری و ساختار سازمانی، بازارهای مالی در چهار گروه مختلف طبقه‌بندی می‌شوند:

بازارهای مالی بر اساس ماهیت

بر اساس ماهیت، بازارها به دو دسته‌ بازار بدهی و بازار سهام تقسیم می‌شوند:

بازار بدهی (Debt market)

به بازاری گفته می‌شود که اوراق قرضه دولتی، اسناد خزانه دولتی و اوراق مشارکت، در آن خریدو‌فروش می‌شوند.

بازار سهام (Stock Market)

بازار سهام یا بورس سهام یکی از رایج‌ترین بازارهای مالی در دنیاست. در این نوع بازار، سهام شرکت‌های انتخاب شده توسط معامله‌گران مختلف به‌صورت عمومی معامله می‌شوند.

بازارهای مالی بر اساس سررسید تعهدات مالی

بر اساس سررسید تعهدات مالی، بازارها به دو دسته‌ بازار پول و بازار سرمایه تقسیم می‌شوند:

بازار پول (Money Market)

بازاری که در آن اوراق بهادار، با نقدشوندگی بالا و سررسید کمتر از یک سال خرید‌و‌فروش می‌شوند، بازار پول نامیده می‌شود. مانند: اوراق تجاری شرکت‌ها و اوراق خزانه

می‌توان از بازار پول به‌عنوان بازار ابزارهای مالی کوتاه‌مدت با ویژگی ریسک پایین عدم پرداخت و پایین بودن نرخ بهره نسبت به سایر بازارها، نام برد.

بازار سرمایه (Capital Market)

این بازار، محلی برای خرید‌و‌فروش دارایی‌های مالی برای بازه‌های زمانی بیش از یک سال است و به دو نوع تقسیم می‌شود:

بازار اولیه، زمانی ایجاد می‌شود که اوراق بهادار برای بار اول عرضه و مورد معامله قرار می‌گیرند.

بازار ثانویه، بازاری است که افراد دارایی‌های مالی را از افرادی که در ابتدا آن‌ها را خریده‌اند و حالا تمایل به فروششان را دارند، خریداری می‌کنند.

بازارهای مالی بر اساس زمان واگذاری

بر اساس زمان واگذاری، بازار ها به دو دسته‌ی بازار نقدی و بازار آتی تقسیم می‌شوند:

بازار نقدی (Spot market)

به بازاری که در آن معاملات بین خریداران و فروشندگان در زمان حال اجرا می‌شود، بازار نقدی می‌گویند.

این بازار با هدف انجام سریع معاملات شامل خرید‌و‌فروش کالاها و اوراق بهادار تشکیل شده است.

بازار ابزارهای مشتقه (Derivative Market)

در بازار ابزارهای مشتقه یا بازار آتی، اوراق مشتقه مورد معامله قرار می‌گیرند.

اوراق مشتقه، قراردادی است که بر اساس آن صاحب اوراق موظف یا مختار است که در تاریخ مشخصی در آینده، یک کارکرد بازارهای مالی دارایی را بخرد یا بفروشد.

بازارهای مالی بر اساس ساختار سازمانی

از نظر ساختار سازمانی، بازارهای مالی به چهار دسته‌ی بازارهای رسمی، بازارهای خارج از بورس، بازار سوم و بازار چهارم تقسیم می‌شوند:

بازار رسمی (Stock Market)

بازار بورس اوراق بهادار، یک بازار رسمی در ایران است. در واقع یک بازار مالی متمرکز است که جهت پذیرش شرکت‌ها، قوانین و شرایط دشواری دارد.

بازار خارج از بورس (Over The Counter)

یک بازار غیرمتمرکز است که در آن، معامله به‌صورت مستقیم بین خریدار و فروشنده انجام می‌شود.

قوانین و استانداردهای مربوطه نیز به‌صورت سفارشی و قراردادی مشخص می‌گردد. در‌نتیجه، برای پذیرش شرکت‌ها شرایط آسان‌تری نسبت به بازارهای رسمی دارد.

بازار سوم (Third Market)

مکانی مطمئن برای اجرای معاملات عمده دارایی‌های مالی است که امکان یا شرایط پذیرش در فرابورس را ندارند. کمیسیون در این بازار کمتر از کمیسیون در بورس اوراق بهادار است.

بازار چهارم (Fourth Market)

بازاری است که معامله‌گران، عمده معاملات بزرگ خود را در آن انجام می‌دهند. آن‌ها جهت عدم پرداخت کارمزد، تلاش می‌کنند تا از طریق تعامل با یکدیگر و بدون استفاده از کارگزار معاملات را اجرا کنند.

معایب بازارهای مالی

در زیر به برخی از معایب بازارهای مالی را اشاره کرده‌ایم:

• بروکراسی بیش از حد توسط نهادهای نظارتی می‌تواند کل فرآیند را زمان‌بر کند.
• در برخی از مواقع شرکت‌ها به‌دلیل قوانین و مقررات سخت‌گیرانه نمی‌توانند وارد بازار مالی شوند.
• سرمایه‌گذاران ممکن است به‌خاطر عدم دسترسی به اطلاعات، دارایی‌های خود را از دست بدهند.

سخن پایانی

همان طور که گفته شد، بازارهای مالی نقش حیاتی در اقتصاد دنیا دارند و محلی برای رهنمود دارایی و سرمایه افراد به سمت بازارهای مولد هستند. بنابراین، افراد تلاش می‌کنند با شناخت انواع بازارهای مالی، در بازاری قدم بگذارند که ضمن حفظ دارایی خود موجب افزایش سودآوری آن‌ها شود.

آموزش حسابداری حقوق و مزایا

حسابداری حقوق و مزایا در دانشگاه های علوم پزشکی و سایر ادارات دولتی

طبقه بندی بازارهای مالی

بازارهای مالی بر پايه معیارهای متفاوتی قابل طبقه‌بندی هستند:

طبقه‌بندي بر اساس نوع دارايي

طبقه‌بندي بر اساس مرحله عرضه اوراق بهادار

طبقه بندي بر اساس سررسيد تعهدات مالي

بر اساس نوع دارايي، مي‌توان بازار اوراق بهادار را به دسته‌هاي زير تقسيم‌بندي كرد:

الف- بازار سهام در این بازار، سهام شرکت‌ها که نشانگر مالکیت دارنده آن در شرکت است، دادوستد می‌شود.

ب - بازار اوراق بدهی بازاری است که در آن ابزارهای با درآمد ثابت(اوراق قرضه) دادوستد می‌شوند.

ج - بازار ابزارهاي مشتق بازاري است براي معاملات ابزارهايي مبتني بر دارايي‌هاي مالي يا فيزيكي كه از آن کارکرد بازارهای مالی جمله مي توان به اختيار معامله و قرارداد آتي اشاره كرد.

طبقه بندي بر اساس مرحله عرضه اوراق بهادار:

بازار دست اول (اولیه) شرکت‌ها، مؤسسات و بنگاه‌های اقتصادی برای تأمین منابع مالی مورد نیاز خود به مبالغ هنگفتی نیاز دارند كه اغلب این منابع را در مقابل واگذاری اوراق بهادار خود، کارکرد بازارهای مالی به‌دست می‌آورند. واگذاری اوراق بهادار و تأمین اعتبار برای اولین بار در بازار دست اول انجام می‌شود. به عبارت دیگر در بازار دست اول، اوراق بهادار برای نخستین بار منتشر می‌شوند. براین اساس فروشنده اوراق بهادار در واقع همان ناشر اوراق بهادار است.

بازار دست دوم (ثانویه) پس از عرضه اوراق بهادار در بازار اولیه و به منظور آن ‌که این اوراق بتوانند مورد دادوستد قرار گیرند، به بازار دیگری نیاز است که به آن بازار ثانویه اوراق بهادار گفته می‌شود. در این بازار، اوراق قابلیت دادوستد پيدا مي‌كنند. وجود بازار دست دوم، صرفاً به این دلیل است که قابلیت نقدشوندگي اوراق بهادار منتشر شده در بازار دست اول را افزایش ‌دهد، ضمن این‌که شرایطی فراهم می‌آورد که قرض‌دهندگان و قرض‌گیرندگان در صورت لزوم به آسانی بتوانند تصمیمات سرمایه‌گذاری خود را تغییر داده، به فروش اوراق بهادار خریداری شده یا خرید اوراق بهادار دیگر اقدام نمایند.

دادوستد در بازار دست دوم به دفعات نامحدود انجام می‌شود و بنابراین با جابجا شدن مالکیت ابزارهای مالی قابل دادوستد در آن بازار، قدرت نقدشوندگی زیادی ایجاد می‌شود. در این حالت، از نقد شدن پیش از سررسید بدهی واحدهای متقاضی سرمایه یا ناشران اوراق بهادار جلوگیری می‌شود و در نتیجه ضربه‌های کمبود نقدینگی تأثیر محدودتری بر واحدهای سرمایه‌گذار خواهد داشت.

طبقه بندي بر اساس سررسید تعهدات مالی:

بنا به تعریف، بازار پول بازاری برای دادوستد پول و دیگر دارایی‌های مالی جانشین نزدیک پول است که سررسید کمتر از یک‌سال دارند. همچنین می‌توان از بازار پول به عنوان بازار ابزارهای مالی کوتاه مدت با ویژگی اندک بودن ریسک عدم پرداخت، نقدشوندگی و ارزش اسمی زیاد نام برد. تمرکز فعالیت این بازار در استفاده از ابزارهایی است که به اشخاص و بنگاه‌های تجاری این امکان را می‌دهند که به سرعت نقدینگی خود را به میزان مطلوب درآورند.

ب ) بازار سرمایه

برپایه طبقه‌بندی بازار مالی با نگرش به سررسید دارایی‌ها، بازار سرمایه به بازار دادوستد ابزارهای مالی با سررسید بیشتر از یک سال و دارایی‌های بدون سررسید اطلاق می‌شود. این بخش از بازار مالی نقش مهمتری در گردآوری منابع پس‌اندازی و تأمین نیازهای سرمایه‌گذاری واحدهای تولیدی دارد. بازار سرمایه نسبت به بازار پول بسیار گسترده‌تر است و از تنوع ابزاری بیشتری کارکرد بازارهای مالی برخوردار است.

مهمترین کارکرد بازارهای مالی شامل بازارهای پول، سرمایه و بیمه در اقتصاد ملی، تجهیز منابع پس اندازی و هدایت آن به سوی فعالیتهای مولد اقتصادی است، ضمن آنکه تعیین قیمت وجوه و سرمایه، انتشار و تحلیل اطلاعات و توزیع ریسک اقتصادی نیز اغلب در شمار کارکردهای این بازارهاست.

راهنمای بازارهای مالی: علل ایجاد و نحوه کارکرد این بازارها اثر مارک لوینسون ترجمه محمد ندیری

شناخت بازارهای مالی و ماهیت پویا و در حال تغییر آن امری لازم برای تصمیم گیران، فعالان بازارهای مالی و دانشجویان است. کتاب «راهنمای بازارهای مالی، علل ایجاد و نحوه کارکرد این بازارها» از مجموعه کتاب های موسسه اکونومیست؛ راهنمایی جامع، تحلیلی و قابل درک در دنیای پیچیده مالی (که حتی درک پیچیدگی های آن برای افراد شاغل در این محیط نیز سخت است) است که ویرایش ششم آن توسط دکتر محمد ندیری و خانم طباطبائیان به فارسی ترجمه و توسط انتشارات نگاه دانش، منتشرشده است. این کتاب، به دلیل تأثیرات نامطلوب بحران جهانی مالی اخیر بر بازارهای مالی و تحولات سریع و توسعه بازارهای مالی، کاملاً به‌روز شده و در موارد بسیاری تغییریافته است. این کتاب حاوی مباحث اصلی و پایه‌ای در زمینه بازار ارز، بازار پول، بازار اوراق قرضه، بازار اوراق بهادار با پشتوانه دارایی ها، بازارهای مالی بین المللی، بازار سهام، بازار مشتقات، آتی ها و اختیارات است. سادگی، جامعیت، به روز بودن مطالب و آمارها، جهت تشریح شیوه کارکرد این بازارها و نیز بیان ابعاد و اشکال مختلف این بازارها ازجمله ویژگی‌های منحصر به فرد این اثر است .

راهنمای بازارهای مالی: علل ایجاد و نحوه کارکرد این بازارها اثر مارک لوینسون ترجمه محمد ندیری

ویژگی ها
موضوع:	امور مالی
ناشر:	نگاه دانش
مولف:	مارک لوینسون
مترجم:	محمد ندیری، ریحانته السادات طباطبائیان
تعداد صفحه:	304
قطع :	وزیری
نوبت چاپ:	1
سال چاپ :	1396
نوع جلد:	شومیز
شابک:	9789641573753
وضعیت :	موجود در بازار

ناشر	نگاه دانش
کد کتاب	9789641573753

نظرات کاربران درباره راهنمای بازارهای مالی: علل ایجاد و نحوه کارکرد این بازارها اثر مارک لوینسون ترجمه محمد ندیری

اولین نفری باشید که در مورد راهنمای بازارهای مالی: علل ایجاد و نحوه کارکرد این بازارها اثر مارک لوینسون ترجمه محمد ندیری نظر می دهد.

بازار سرمایه یا بازار مالی چیست؟

تحلیل تکنیکال بورس چیست؟ اصول تحلیل تکنیکال، مزایا و معایب آن کدامند؟ ما در این مطلب از سایت sdbroke .

چرا دانستن اصطلاحات بورسی مهم است؟ مهم‌ترین اصطلاحات بورسی کدامند؟ ما در این مطلب مهم‌ترین و پر کارب .

ارزش اسمی و بازاری سهام به چه معناست؟ ارزش‌های اسمی و بازاری سهام هرکدام چه ویژگی‌ها و تفاوت‌هایی دا .

اهمیت بازار اولیه و ثانویه چیست؟ چه تفاوت‌هایی دارند؟ ما در این مقاله از شرکت سرمایه‌گذاری سرمایه و .

منظور از ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک چیست؟ چه تفاوتی با هم دارند؟ در این مقاله از شرکت کارگزاری س .

بورس انرژی چیست؟ انواع بازار بورس انرژی ایران کدامند؟ چه افرادی می توانند وارد بورس انرژی شوند؟ در ا .

بورس کالا چیست و چه مزایایی دارد؟ نحوه انجام معامله در بورس کالای ایران به چه صورت است؟ در این مطلب .

یکی از دیگر از بازارها برای معامله سهام، بازار فرابورس است. در این مطلب به معرفی فرابورس و انواع باز .

انواع اوراق بهادار کدامند؟ نحوه سرمایه گذاری و معامله اوراق بهادار به چه صورت است؟ برای آشنایی و نحو .

بخش مهمی از اقتصاد هر کشور را بازار مالی آن تشکیل می‌دهد که طیف گسترده‌ای از بازارهای دیگر را شامل می‌شود. بسیاری از افراد با حضور و فعالیت در این بازارها به ثروت‌ها و موفقیت‌های بزرگی دست پیداکرده‌اند. یکی از معروف‌ترین انواع بازار سرمایه یا بازار مالی ، بازار بورس است.

تمام سرمایه‌گذاران به امید افزایش سرمایه و دریافت سود چشمگیر به بازارهای مالی قدم می‌گذارند؛ اما سودآوری و بازدهی بالای هر سرمایه‌گذاری ، تنها به کمک شناخت کافی از بازار، اصطلاحات و قوانین آن میسر می‌شود.

«بازار سرمایه» نیز یکی از اصطلاحاتی است که احتمالاً به ‌دفعات آن را شنیده و درباره آن خوانده‌اید. این بازار به نوبه خود بازارهای دیگری را شامل می‌شود و نقش بسیار مهمی در رشد اقتصادی کشورهای توسعه یافته دارد. به منظور آشنایی با بازار سرمایه ، در ادامه مطلب انواع بازار مالی و سرمایه و ویژگی آن‌ها را بیشتر موردبررسی قرار می‌دهیم.

بازار سرمایه چیست؟

بازار سرمایه به انواعی از بازارهای مالی یا Financial Market می‌گویند که به پل ارتباطی میان خریداران و فروشندگان اوراق بهادار تبدیل می‌شوند. این بازار را معمولاً با نام بازار بورس اوراق بهادار می‌شناسند. سرمایه مورد نیاز شرکت‌ها و سازمان‌ها و بودجه لازم برای راه‌اندازی، تکمیل یا توسعه پروژه‌های مختلف دولت را می‌توان به‌ واسطه سرمایه‌گذاری‌های میان مدت و بلند مدت (یک سال یا بیشتر) در بازار بورس تأمین کرد.

در واقع بازار سرمایه تنها یکی از بازارهای مالی است. بازار مالی شامل بازار پول و بازارهای سرمایه است که تفاوت آن‌ها در مدت ‌زمان و ابزارهای سرمایه‌گذاری در این بازارها است. هر سرمایه‌گذاری با مدت کمتر از یک سال، قدرت نقدشوندگی بالایی دارد و جزو بازار پول به شمار می‌آید. برخلاف انواع بازار سرمایه در ایران که از ابزارهایی مانند اوراق بهادار (سهام)، اوراق مشارکت و اوراق قرضه بهره می‌گیرند، بازار پولی با استفاده از ابزارهایی مانند سپرده‌ها، حواله، بروات و وام با وثیقه به حیات خود ادامه می‌دهد.

سرمایه جاری در بازار بورس یا سرمایه، پول افرادی است که به ‌صورت مستقیم یا غیر مستقیم به سرمایه‌گذاری در این بازار مشغول هستند ؛ یا به بانک‌ها، شرکت‌های بیمه، شرکت‌های لیزینگ و . تعلق دارند. در واقع کارگزاری‌ها نیز یکی از اجزاء این پل ارتباطی میان خریداران و فروشندگان اوراق بهادار به شمار می‌آیند که با پذیره‌نویسی اوراق قرضه و بهادار، در فروش آن‌ها به شرکت‌ها کمک می‌کنند.

ویژگی‌های بازار سرمایه

مدت ‌زمان و ابزارهای مورد استفاده این بازار را می‌توان از جمله مشخصه‌های آن به شمار آورد. سهام، اوراق بهادار و اوراق قرضه‌ای که توسط شرکت‌ها در بازار به فروش گذاشته می‌شوند، توسط سرمایه‌گذاران خریداری ‌شده و بودجه مورد نیاز انتشاردهندگان اوراق را تأمین می‌کنند. به این ترتیب، بازار سرمایه‌گذاری قادر است واحدهای مازاد یا سرمایه‌های بدون بازده را به سمت واحدهای کسری که همان شرکت‌های تجاری، صنایع و دولت هستند، سوق دهد. برخی از ویژگی‌های ترغیب‌کننده سرمایه‌گذاری در بازار بورس، شامل موارد زیر هستند:

یکی از ویژگی‌های بارز این بازار، بازدهی عالی و سود زیادی است که در مدتی کوتاه از طریق آن به سرمایه‌گذاران تعلق می‌گیرد. فعالان و سرمایه‌گذاران بازار بورس شرایط بازار را تحلیل و بررسی می‌کنند و با استفاده از نوسانات قیمت سهام و سرمایه‌گذاری‌های منطقی در زمان درست، سرمایه خود را افزایش می‌دهند. این در حالی است که سود سپرده‌های بانکی ثابت و بسیار کمتر از سود سرمایه‌گذاری در بازار بورس است.

سرمایه‌گذاری در ملک، خودرو، ارز و طلا دارای نوسانات غیرقابل پیش‌بینی هستند و نمی‌توان میزان سوددهی و مدت ‌زمان بازدهی را برای آن‌ها مشخص کرد. این در حالی است که بازار بورس اوراق بهادار، آگاهی لازم برای کسب سود از سرمایه‌گذاری را در اختیار شما قرار می‌دهد.

سرمایه‌گذاری بلند مدت

پس‌انداز بلند مدت شما می‌تواند در این بازار به سرمایه‌گذاری بلند مدت تبدیل شود. در بازار ایران، پس‌اندازهای بانکی بلند مدت می‌توانند ارزش خود را از دست بدهند. این در حالی است که قرار دادن آن‌ها در بازار سرمایه‌گذاری می‌تواند راهی برای حفظ ارزش پس‌انداز و افزایش آن در بلند مدت باشد.

تمام فعالیت‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها در بازار سرمایه به روش‌های قانونی و بر اساس قوانین مشخص حاکم بر کسب سود و معاملات انجام می‌گیرند. بنابراین، امنیت بازار بسیار بالا است. حتی بازار فرابورس که نظارت‌های کمتری شامل حال آن می‌شود نیز بر اساس قوانین ثابت پیش می‌رود و قابل‌ اطمینان است.

یکی از ویژگی‌های این نوع بازار مالی، قدرت نقدشوندگی بالای آن است. شما می‌توانید سهام و اوراق مشارکت خود را هر زمان که بخواهید به فروش گذاشته و به پول تبدیل کنید. سهامداران می‌توانند سهم خود را به ‌صورت آنلاین در صف فروش قرار داده و بسته به شرایط بازار و شرکت، سهام خود را با قیمت مورد نظر خود بفروشند.
اوراق مشارکت را نیز می‌توان به ‌راحتی پیش از موعد سررسید به فروش رساند. این برخلاف بازار مسکن و ارز است که ناگهان دچار رکود شده و تا مدتی، هیچ بازاری برای فروش آن‌ها وجود ندارد.

جهت‌دهی سرمایه به سمت چرخه تولید

تمایل بالای افراد برای سرمایه‌گذاری و کسب سود بیشتر، سرمایه بیشتری را به بازارهای سرمایه وارد می‌کند. به این ترتیب، سرمایه مورد نیاز بخش تولید و بودجه لازم برای توسعه و راه‌اندازی پروژه‌های عمرانی و. از طریق سرمایه‌گذاری‌های میان‌ مدت و بلند مدت تأمین می‌شود.
به این ترتیب، کارکرد بازارهای مالی رونق ملی، اشتغال‌زایی و رشد اقتصادی توسط بهبود عملکرد چرخه تولید میسر می‌شود. این امر در بازار پول که سرمایه‌گذاری‌های کوتاه مدت و کمتر از یک سال در آن صورت می‌گیرد، رخ نمی‌دهد.

یکی از ویژگی‌های بازار بورس اوراق بهادار، شفافیت بالای آن است که اعتماد و اشتیاق به سرمایه‌گذاری را افزایش می‌دهد. تمام اطلاعات شرکت‌ها، تاریخچه هر سهم، میزان رشد، نزول و نحوه نوسانات قیمت و . در سایت کدال در اختیار سرمایه‌گذاران، تحلیلگران، سهام‌داران و عموم مردم قرار می‌گیرند تا امکان سرمایه‌گذاری آگاهانه برای آن‌ها ایجاد شود.

سایت کدال در واقع به منظور حمایت از فعالان انواع بازار سرمایه در ایران ایجاد شده است و گزارش‌های متعددی از ناشران یا همان شرکت‌های عضو بازارهای سرمایه به ‌صورت دوره‌های ماهانه، سه ‌ماهه و سالانه در آن قرار می‌گیرد. تمام اطلاعات منتشر شده در این سایت توسط سازمان‌های مختلفی از جمله سازمان بورس و اوراق بهادار به‌طور کامل بررسی‌ شده و اعتبار آن‌ها تأیید شده است.

انواع بازار سرمایه یا بازار مالی

تمامی بازارهای سرمایه تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار و سایر قانون‌گذاران مالی قرار دارند؛ اما معمولاً بازار سرمایه ایران را تحت عنوان بورس اوراق بهادار تهران می‌شناسند. امروزه دسترسی به این بازارها به ‌صورت اینترنتی میسر می‌شود و برای سرمایه‌گذاری، نیازی به مراجعه حضوری شما به کارگزاری‌ها یا تالار بورس نیست. بازارهای سرمایه را می‌توان به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم کرد که شامل موارد زیر هستند:

بازار اولیه همان بازاری است که ناشران به ‌صورت مستقیم، اوراق مشارکت و سهام خود را تحت عنوان عرضه عمومی اولیه توزیع کرده و به فروش می‌گذارند. به این ترتیب، شرکت‌ها و سازمان‌ها می‌توانند بدون وام گرفتن از بانک‌ها و تنها با فروش بخشی از سهام خود به سرمایه‌گذاران و مردم، سرمایه و بودجه مورد نیاز برای توسعه شرکت یا پروژه خود را تأمین کنند.

اطلاعات کامل عرضه اولیه و شرکت یا سازمان به‌ صورت کامل توسط کارگزاری‌ها و سایت کدال در اختیار فعالان بازار بورس شامل سرمایه‌گذاران و سایر شرکت‌ها قرار می‌گیرد تا در زمان مشخص‌ شده بتوانند آن‌ها را خریداری کنند. این سرمایه‌گذاران می‌توانند معامله‌گران حقیقی یا حقوقی، شرکت‌ها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، مؤسسات مالی یا سایر نهادها را شامل شوند.

در صورت اتمام عرضه عمومی اولیه، مابقی معاملات در بازار ثانویه صورت می‌گیرد. در بازار ثانویه، تمامی اوراق و سهام منتشر شده توسط شرکت‌ها معامله می‌شوند تا سرمایه‌گذاران بتوانند سهام خود را به پول نقد تبدیل کنند. بنابراین، سهام و اوراق بهادار در این بازار مالی میان فعالان بازار بورس دست‌به‌دست می‌شوند.

به این ترتیب، نوسانات قیمت سهام در این بازار بالا است و به نسبت آن، ریسک سرمایه‌گذاری نیز بالا می‌رود. فعالیت در این بازار نیازمند اطلاعات، روحیه ریسک‌پذیر، مهارت و قدرت تحلیل بالا است.

کارکردهای بازار مالی

همان‌طور که می‌دانید، بازارهای 4 گانه اقتصاد کشور از بازار کالا، بازار کار، بازار پول و بازار سرمایه ایران تشکیل می‌شوند که بازار مالی، 2 مورد از آن‌ها را در برمی‌گیرد. بنابراین، عملکردها و فعالیت‌های این بازار در تحقق رشد اقتصادی از اهمیت بالایی برخوردارند. این عملکردها را می‌توان در قالب چند مورد زیر بیان کرد:

انتقال سرمایه میان واحدهای اقتصادی

همان‌طور که اشاره شد، بخش کارکرد بازارهای مالی مالی اقتصاد از دو واحد مازاد و کسری تشکیل‌ شده است. واحدهای مازاد در دست پس‌اندازکننده‌ها قرار دارند و تا پیش از سرمایه‌گذاری، به ‌صورت پس‌انداز بلند مدت نگهداری می‌شوند. وجود انواع بازار مالی موجب تشکیل یک پل ارتباطی میان بخش مازاد و کسری می‌شود و این پس‌اندازهای بلند مدت به کارکرد بازارهای مالی ‌صورت وام‌های میان ‌مدت یا بلند مدت در اختیار وام‌گیرنده‌ها قرار می‌گیرند که شرکت‌های تجاری، دولت و فعالان بخش صنعت کشور را شامل می‌شوند.
با توجه به اینکه همه واحدهای مازاد و سرمایه‌گذاران مهارت و دانش کافی برای فعالیت در انواع بازار سرمایه‌گذاری را ندارند، زمینه لازم برای سرمایه‌گذاری غیر مستقیم نیز توسط صندوق‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌های سبدگردان و. ایجاد شده است. به این ترتیب، فرصت حضور در بازارهای مالی برای همه یک اندازه خواهد بود.

تعیین قیمت وجوه و سرمایه

بازارهای مالی در واقع تعیین‌کننده قیمت وجوه و سرمایه هستند و از این طریق می‌توانند در تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاران و شرکت‌ها باشند. تعیین سرمایه از یک جهت می‌تواند به شرکت‌ها که وام‌گیرنده از پس‌اندازکننده‌ها هستند کمک کند تا برنامه‌ریزی‌های مالی و سرمایه‌گذاری‌های خود را با بازدهی بیشتر یا مساوی سرمایه خود انجام دهند.
از جهت دیگر، سرمایه‌گذاران می‌توانند با توجه به قیمت‌ها به تحلیل و تصمیم‌گیری بپردازند. زیرا در بازارهای رقابتی، عرضه و تقاضا است که قیمت وجوه و سرمایه را مشخص می‌کند. بنابراین، این کارکرد بازار مالی می‌تواند به اتخاذ بهترین تصمیمات توسط هردو طرف کمک کند.

انتشار و تحلیل داده‌ها

جمع‌آوری و انتشار اطلاعات در قالب قیمت‌ها، یکی دیگر از کارکردهای بازار مالی است. ارزیابی شرکت‌های عضو بازار سرمایه، مدیران و شرایط حاکم بر بازار سهام فرآیندی پرهزینه و نیازمند دانش و مهارت است که از توان بسیاری از فعالان این بازار خارج است. انتشار و تحلیل این اطلاعات و دسترسی عموم به این اطلاعات با حداقل هزینه، یکی دیگر از روش‌های افزایش تمایل واحدهای مازاد به سرمایه‌گذاری در بازار بورس و سوق دادن منابع به سمت واحدهای کسری است که توسط بازارهای مالی میسر می‌شود.

تسهیل خرید و فروش

بازارهای مالی و انواع بازار سرمایه در ایران درواقع پل ارتباطی یا نهادهای واسطه‌ای هستند که موجب کاهش هزینه معاملات و ساده‌تر و روان‌تر شدن خریدوفروش میان واحدهای اقتصادی می‌شوند. در این میان، هرچه هزینه معاملات کاهش پیدا کند، فعالیت‌ها تخصصی‌تر شده و کارایی سیستم بهتر می‌شود. به این ترتیب، با وجود نهادهای واسطه شاهد رشد اقتصادی بیشتر و سریع‌تر خواهیم بود.

توزیع و مدیریت ریسک

بازارهای مالی می‌توانند ریسک یا خطرات اقتصادی که متوجه یک شرکت هستند را میان سرمایه‌گذارانی با روحیه ریسک‌پذیری بالا توزیع کنند. افرادی که در رأس یک شرکت با فعالیت‌های اقتصادی پرخطر و بزرگ قرار دارند، با استفاده از انواع بازار مالی می‌توانند بخشی از سرمایه مورد نیاز خود را از طریق بازار پول و سرمایه تأمین کرده و از این طریق، سرمایه‌گذاران را در سود و زیان خود سهیم کنند. به این ترتیب، بخشی از بازدهی منفی یا مثبت شرکت میان سرمایه‌گذاران توزیع می‌شود.
از جهت دیگر، این بازار امکان تنوع در سرمایه‌گذاری و کاهش ریسک سرمایه‌گذاری را در اختیار فعالان بازار بورس قرار داده است. به این معنی که هر سرمایه‌گذار با ایجاد یک سبد شامل سهام چندین شرکت می‌تواند ریسک سرمایه‌گذاری خود را از طریق سود ناشی از سایر سرمایه‌گذاری‌ها کاهش دهد. به این ترتیب، بازدهی منفی سرمایه‌گذاری در یک شرکت می‌تواند از طریق سود سرمایه‌گذاری‌های دیگر جبران شود.
بازارهای مالی می‌توانند ریسک عدم نقدشوندگی اوراق بهادار را نیز از طریق تسهیل معاملات و انتشار و تحلیل داده‌ها کاهش دهند. نقدشوندگی به معنای امکان تبدیل آسان سهام و اوراق بهادار به پول نقد و قدرت خرید است . ریسک عدم نقدینگی با افزایش هزینه‌های مبادلاتی و عدم تقارن اطلاعات افزایش ‌یافته و توسط کارکرد بازارهای مالی در جهت مخالف این روند، کاهش پیدا می‌کند.

بازار سرمایه به شما این امکان را می‌دهد در مدتی کوتاه به سودهای بزرگ دست پیدا کنید و سرمایه خود را چند برابر کنید. بنابراین، آشنایی با بازار سرمایه و کارکردهای بازار مالی به شما کمک می‌کند تا یک سرمایه‌گذاری پربازده و منطقی با ریسک کمتر انجام دهید. اطلاعات این بازارها را می‌توانید از طریق سامانه کدال به دست آورده و در جهت نفع بیشتر خود به کار بگیرید.

چرایی و چگونگی ایجاد بازارهای مالی

کارکرد بازارهای مالی(function of financial markets)

بوسیله پیشگامان دنیای مالی به روز رسانی شده در آبان ۲۷, ۱۳۹۹ 0

در اقتصاد پول در یک چرخه درحال گردش می‌باشد، اما یک جنبه بسیارمهم این است که گردش پول از پس‌اندازهای مردم تبدیل به سرمایه‌گذاری شود. زیرا برای شروع هر کسب و کاری و استمرار آن در بلندمدت نیاز به بودجه ای است، که این وجوه جهت ایجاد مشاغل را می‌توان از عملکرد بازارهای مالی در دسترس ایجادکنندگان قرارداد که ابتدا پول را از حالت تنبل کارکرد بازارهای مالی به پویا و سپس جریان مولد اقتصاد را تقویت کرد.

مفهوم بازارهای مالی:

برای درک ساختار و اهمیت بازارهای مالی، ابتدا باید نقش آنها را در اقتصاد خوب درک کنیم. در یک تقسیم بندی کلی هر اقتصادی در زمینه وجوه دارای دو بخش اساسی است :

پس انداز همان چیزی است که ما در هنگام صرفه جویی در هزینه های خانوارهای شخصی به آن اشاره می کنیم و سرمایه گذاری سرمایه ای است که صنایع برای راه اندازی و اداره تجارت خود به آن نیاز دارند. اکنون اقتصاد باید پیوندی را بین پس انداز و سرمایه گذاری فراهم کند. یکی از روشهای واضح تبدیل پس انداز به سرمایه گذاری از طریق بانک صورت می‌گیرد. همچنین، پس اندازها می توانند از طریق بازارسرمایه به سرمایه گذاری تبدیل شوند. خانوارها از پس انداز خود برای خرید ابزارهای مالی و کالاهایی مانند : سهام ، بدهی و غیره استفاده خواهند کرد که این تعریفات کل مفهوم بازار مالی را به ما می‌آموزد. به این ترتیب یک بازار مالی وجوه تخصیص یافته را به خدمت می گیرد و این وجوه بیکار و تنبل را بسیج می کند تا از آنها برای استفاده مفیدتر در چرخه اقتصادی یک کشور به کار گیرد.

بازارهای مالی:

هنگامی که درباره بازارها صحبت ‌می‌کنیم ابتدا این امر به ذهن متبادر می‌شود که بازار یک مکان است که در آن کالا و خدمات خرید و فروش می‌شود؛ در حالی که این این مفهوم امروزه دامنه بسیاری گسترده تری دارد و اساسا بازار مجموع عرضه و تقاضا کالا و خدمات بدون فرض وجود یک مکان فیزیکی است؛ بنابراین بازار مالی ، بازاری یا ترتیبی یا نهادی است که مبادله ابزارهای مالی و اوراق بهادار را تسهیل می کند. این ابزارها شامل سهام ، اوراق قرضه ، بدهی ، اوراق تجاری ، اسکناس ، چک و غیره است. قیمت این ابزارها توسط قوانین تقاضا و عرضه در بازار تعیین می شود.

کارکردبازارهای مالی(بررسی موردی):

الف)جمع‌آوری وجوه :

همانطور که قبل هم اشاره شد در یک اقتصاد موفق، پول هرگز نباید بیکار بماند، سرمایه گذاران (خانوار) دارای پس انداز باید با صنایعی که نیاز به سرمایه گذاری دارند مرتبط شوند. بنابراین بازارهای مالی این معامله را امکان پذیر می کنند ، جایی که سرمایه گذاران می توانند پس انداز خود را با توجه به انتخاب خویش و ارزیابی ریسک موردنظر خود سرمایه گذاری کنند. از بودجه های بیکار بایداستفاده گردد تا اقتصاد رونق گیرد.

ب)نقدینگی :

ابزارهای فروخته شده در بازار مالی دارای نقدینگی بالایی هستند. این بدان معناست که در هر زمان مشخص سرمایه گذاران می توانند کالاهای مالی خود را بفروشند و آنها را به پول نقد در مدت بسیار کوتاه تبدیل کنند. این عامل مهمی برای سرمایه گذاران است که نمی خواهند سرمایه گذاری طولانی مدت کنند.

ج)تعیین قیمت :

کالاهای مالی مورد معامله در بازارهای مالی قیمت های خود را از قوانین عرضه و تقاضا دریافت می کنند. سرمایه گذاران یا خانوار تأمین کننده وجوه هستند و صنایع تقاضای آنها را دارند. تعامل بین این دو گزوه و سایر عوامل در بازار به تعیین قیمت های کارا کمک می کند.

د)دسترسی آسان : (تسهیل ارتباط)

هم سرمایه گذاران و هم صنایع و بنگاه‌های اقتصادی به یکدیگر احتیاج دارند. بازار مالی بستری را فراهم می کند که هم خریداران و هم فروشندگان می توانند بدون صرف وقت زیاد، پول یا چانه زنی در طول زمان به راحتی یکدیگر را پیدا کنند.

مزایای بازارهای مالی:

چندین مزیت مختلف در عملکرد بازار مالی وجود دارد که سرمایه گذاران و شرکت هایی را که در بازار مالی درگیر هستند، برای آنها فراههم می‌شود که برخی از مزایا عبارت‌اند از :

• به ایجاد یک سیستم باز و تنظیم شده برای شرکتها جهت کسب سرمایه زیادی از بازار جهت فعالیت خود کمک می کند.
• رونق را با استفاده از پس انداز سرمایه گذاران بالقوه در اقتصاد فراهم می کند. این امر منجر به تشکیل سرمایه در کشور می شود.
• به صرفه جویی در وقت ، تلاش و پول طرفین کمک می کند زیرا تاجران مجبور نیستند منابع خود را برای یافتن فروشندگان بالقوه یا خریداران اوراق بهادار صرف کنند.

معایب بازارهای مالی

محدودیت ها و اشکالات عملکرد بازار مالی شامل موارد زیر است:

• هیچ عملکردی در بازار مالی وجود ندارد که نشانگر ارزش ذاتی واقعی سهام باشد. به دلیل عوامل مختلف اقتصاد کلان مانند مالیات و غیره ، ارزش ذاتی واقعی سهام بعضا به درستی نشان داده نمی‌شود.
• انواع مختلفی از اطلاعات توسط فعالین اقتصادی مورد نیاز است که توسط بازار مالی ارائه می شود، بسیار ضروری است که این اطلاعات صحیح و بروز باشد زیرا قیمت اوراق بهادار به شدت به شفافیت اطلاعاتی متکی است تا اطمینان حاصل شود که قیمت های مناسب توسط بازار برای اوراق بهادار تعیین شده است و این امر به کارایی بازارهای مالی منجر می‌شود.

باتوجه به موارد صحبت شده در این نوشتار می‌توان تا حد زیادی به این موضوع پی برد که عملکردهای بازار مالی نقش مهمی در اقتصاد هر کشور دارد.؛ و می‌توان بازارهای مالی را به انواع مختلفی تقسیم نمود اما نقش بازار مالی همان جایگاه اصلی خودیعنی تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی را با هرعنوانی حفظ خواهدکردواین بستر را با استفاده از پس انداز سرمایه گذاران بالقوه در اقتصاد فراهم می کند. این امر منجر به تشکیل سرمایه در کشور شده و پس از گذشت چندسال ، نقش و کارکردهای بازار مالی به دلیل تعدد عوامل مختلف از جمله اقدامات انجام شده برای حمایت از سرمایه گذاران ، روش های حل اختلاف ، هزینه پایین معاملات ، تامین نقدینگی ، شفافیت و … تغییر چشمگیری را بر رشد و رونق اقتصادی خواهدگذاشت.