سبد سهام چیست؟

انتخاب دارایی‌های مناسب در بازه‌های زمانی مناسب می‌تواند همراه با بازدهی بسیار شیرینی باشد، اما اگر در زمان بد سراغ بهترین دارایی‌ها بروید، ممکن است دچار زیان شوید. بنابراین چیدمان سبد دارایی باید با تجربه و آگاهی همراه باشد تا سود مناسبی عاید سرمایه‌گذار کند

بورس با شهبازی

مدیریت پرتفوی چیست؟ انواع استراتژی مدیریت سبد سهام چیست؟

دارایی به منابع مالی گفته می‌شود که برای فرد دارای ارزش اقتصادی باشد و مدیریت دارایی عبارت است از مجموعه فعالیت‌هایی که برای نگه‌داری، به‌کارگیری و توسعه دارایی‌های یک نهاد، شرکت یا گروه انجام می‌گیرد. لازمه‌ی تصمیم‌گیری‌ در فرآیند مدیریت دارایی، مواردی همچون دانش، تجربه کافی و به‌‌کارگیری اصول تنوع‌بخشی است. شرکت‌ مدیریت دارایی، نهادی است که به نمایندگی از مشتریان خود به سرمایه‌گذاری می‌پردازد و از مهم‌ترین مزایای این شرکت‌ها، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دراختیار داشتن منابع مالی بیشتر
• سرمایه‌گذاری در چند حوزه و مجموعه بزرگتری از اوراق
• امکان تنوع‌بخشی در سبد مشتریان

استراتژی این شرکت‌ها در سرمایه‌گذاری می‌تواند متفاوت باشد؛ برخی با توجه به تمایلات مشتریان، سبد سهام را تشکیل می‌دهند و برخی دیگر با توجه به استراتژی صندوق‌های شاخصی، استراتژی سبد را انتخاب می‌کنند؛ امروزه مدیریت دارایی می‌تواند به وسیله صندوق سرمایه‌گذاری مشترک، صندوق بازنشستگی، سبدگردانی اختصاصی و صندوق پوشش ریسک انجام شود. منابع درآمدی در این شرکت‌ها، هزینه کمیسیون و خدماتی است که از مشتریان خود دریافت می‌کنند.

آشنایی با شرکت‌های سبدگردانی

همانطور که در مطلب “سبدگردانی اوراق بهادار در کارگزاری آگاه ” ذکر شد، سبدگردانی به خرید، فروش یا نگه‌داری اوراق بهادار، بنام سرمایه‌گذار معین و توسط سبدگردان گفته می‌شود که در قالب قراردادی مشخص و به‌منظور کسب انتفاع برای سرمایه‌گذار انجام می‌گیرد. از مزیت‌ این شرکت‌ها، می‌توان به اداره آن‌ها توسط مدیران و کارشناسانی خبره در زمینه سرمایه‌گذاری اشاره کرد. از دیگر نهادهای سرمایه‌گذار، می‌توان به صندوق‌های سرمایه‌گذاری اشاره کرد که در شیوه‌ی سرمایه‌گذاری توسط آنها و سبد‌گردان‌ها، تفاوت‌هایی وجود دارد. از جمله این تفاوت‌ها می‌توان به این موضوع اشاره کرد که در سبدگردانی، پورتفو به‌ صورت خاص برای هر فرد تهیه می‌شود در نتیجه اهداف فرد سرمایه‌گذار، میزان ریسک گریزی و افق زمانی وی در سبد، در نظر گرفته خواهد شد. در این سبدها، فرد سرمایه‌گذار مالکیت مستقیم سرمایه خود را دارد و در واقع سرمایه‌گذاری بانام او انجام می‌شود؛ این در حالی است که مالکیت در صندوق‌ها به‌صورت مشاع است و افراد با خرید هر واحد به همان میزان در سود و زیان صندوق سهیم می‌شوند. مدیران صندوق‌ها با فروش این واحدها، وجه لازم برای سرمایه‌گذاری در انواع اوراق را به‌دست می‌آورند. شرکت‌های سبد­گردان علاوه بر تشکیل سبدهای سرمایه‌گذاری برای افراد حقیقی و حقوقی، می‌توانند نقش انواع ارکان صندوق‌های سرمایه‌گذاری را نیز بر عهده داشته باشند.

آشنایی با مدیریت پرتفوی

یکی از وظایف مهم شرکت‌های مدیریت دارایی، مدیریت پرتفوی است. پرتفوی به معنای مجموعه‌ای از دارایی‌ها و مدیریت پرتفوی، هنر و علم تصمیم‌گیری در مورد سیاست و ترکیب سرمایه‌گذاری، متناسب‌سازی سرمایه‌گذاری با اهداف، تخصیص دارایی برای افراد و مؤسسات و کنترل ریسک است. به بیانی دیگر می‌توان گفت مدیریت پرتفوی به معنای تعیین نقاط ضعف و قوت، تهدیدها و فرصت‌ها در انتخاب بدهی در مقابل سرمایه، سبد سهام چیست؟ رشد در مقابل اطمینان و دیگر انتخاب‌ها در مسیر افزایش بازدهی در سطح معینی از ریسک است. به‌طورکلی مراحل تشکیل هر پرتفوی به این شرح است:

• تعیین سیاست سرمایه‌گذاری
• تجزیه‌وتحلیل اوراق بهادار
• تشکیل سبد سرمایه‌گذاری
• تجدیدنظر در سبد سرمایه‌گذاری
• ارزیابی عملکرد سبد سرمایه‌گذاری

تعیین سیاست سرمایه‌گذاری

میزان بازده درخواستی چه‌قدر است؟ میزان نقدشوندگی چه‌قدر باشد؟چه میزان ریسک را می‌توانیم متحمل شویم؟

تجزیه و تحلیل اوراق بهادار

بر اساس استراتژی تعیین‌شده در قدم قبلی، سبد سهام از چه سهم‌هایی و با چه ترکیبی تشکیل شود؟

تشکیل سبد سرمایه‌گذاری

چقدر از سرمایه را وارد بازار سهام کنیم؟ میزانی که در بانک سپرده‌گذاری می‌کنیم چه‌قدر باشد؟ چه میزان از سرمایه را به خرید طلا و ارز اختصاص دهیم؟

تجدیدنظر در سبد سرمایه‌گذاری

با توجه به سبد سهام تشکیل شده، آیا به اهداف موردنظر سرمایه‌گذاری خود نزدیک شده‌ایم؟

ارزیابی عملکرد سبد سرمایه‌گذاری

در دوره‌های مختلف، عملکرد مدیریت پرتفوی چگونه است؟

در این مقاله به بررسی “تعیین سیاست سرمایه‌گذاری” پرداخته می‌شود. برای مدیریت سبد سهام به‌طوری کلی دو استراتژی منفعل و فعال وجود دارد که در ادامه معرفی خواهند شد.

انواع سبد سهام چیست؟ استراتژی مدیریت سبد سهام

استراتژی منفعل

استراتژی منفعل یا انفعالی: در این نوع استراتژی، به دلیل عدم توانایی پیش‌بینی جریان آتی بازار یا عملکرد قیمت سهام، هدف اصلی نزدیک کردن بازده پرتفوی به بازده شاخص موردنظر است. در این نوع استراتژی، نوع مدیریت پرتفوی به‌صورت خرید و نگهداری است. در این شرایط خرید سهام بر مبنای چندین معیار انجام‌ شده و تا پایان دوره سرمایه‌گذاری، حفظ می‌شود. بنابراین هیچ‌گونه فعالیت خریدوفروشی پس از ایجاد پرتفوی وجود ندارد.

استراتژی منفعل، به نام‌های مختلفی همچون استراتژی سرمایه‌گذاری در شاخص نیز، گفته می‌شود. در این حالت مدیریت هیچ‌گونه تلاشی جهت شناسایی سهام با قیمت پایین یا با قیمت بالا از طریق روش‌های تجزیه‌ و تحلیل نمی‌نماید و همچنین هیچ‌گونه تلاشی در جهت پیش‌بینی حرکات کلی در بازار انجام نمی‌دهد.

چگونه پرتفوی شاخص انفعالی تشکیل دهیم؟

برای ایجاد پرتفوی با نگاه استراتژی انفعالی، سه روش مرسوم وجود دارد:

روش پیگیری کامل: در این روش همه سهام موجود در شاخص به نسبت وزنشان در آن شاخص خریداری می‌گردند.

روش نمونه‌گیری: در این روش، مدیر پرتفوی تنها به خرید نمونه‌ای از سهام که در شاخص مبنا وجود دارد، می‌پردازد.

روش بهینه‌سازی یا برنامه‌ریزی غیرخطی: در این روش از اطلاعات تاریخی تغییرات قیمت‌ها و همبستگی بین سهام (ارتباط هر سهم با سهم دیگر) استفاده می‌شود و بر این اساس ترکیب پرتفوی مشخص خواهد شد.

استراتژی فعال

استراتژی‌فعال: این استراتژی عمدتاً به‌منظور هماهنگی با پیش‌بینی‌های کوتاه‌مدت یا میان‌مدت بازار و سهم بکار می‌رود. یعنی مدیر پرتفوی در حال خریدوفروش سهم است تا بتواند بازدهی بیش از بازدهی شاخص بازار (بازدهی متوسط بازار) کسب کند.

برای مدیریت فعال پورتفوی، سه نوع استراتژی وجود دارد.

استراتژی سنجش موقعیت بازار: سرمایه‌گذار با پیش‌بینی آینده بازار، حجم سرمایه‌گذاری را بین اوراق‌ بهادار تغییر می‌دهد و در صورت پیش‌بینی بازده بالاتر از متوسط برای پرتفوی، نسبت به تعدیل و اصلاح ریسک پرتفوی اقدام می‌نماید. یعنی مدیر پرتفوی اگر بداند بازار در روند نزولی (صعودی) قرار خواهد گرفت، بیشتر (کمتر) در اوراق بهادار با درآمد ثابت (مثل اوراق مشارکت یا اوراق خزانه اسلامی)، سرمایه‌گذاری می‌کند و حجم سرمایه‌گذاری در سهام را کاهش (افزایش) می‌دهد.

استراتژی گلچین سهام: سرمایه‌گذار، وزن سهام زیر قیمت را در پرتفوی افزایش و وزن سهام بالای قیمت را کاهش می‌دهد. از این طریق ریسک پرتفوی نیز متنوع می‌شود و انتخاب‌های سهم بر سایر سهام اثر می‌گذارد.

استراتژی تمرکزبخش: این روش مشابه استراتژی گلچین سهام است، با این تفاوت که واحد موردنظر به‌جای سهام، صنعت است.

انتخاب استراتژی

در ادامه به مهم‌ترین عواملی که مدیر پرتفوی باید برای تعیین نوع استراتژی خود در نظر بگیرد، اشاره خواهیم کرد:

– شرایط حاکم در بازار و نوع بازار: مدیر پرتفوی در شرایط رونق بازار از استراتژی فعال و در شرایط رکودی از استراتژی مدیریت منفعل در بازار بهره می‌گیرد.

– سطح کارایی بازار: در بازاری که کارایی آن در سطح بالایی قرار دارد، مدیریت منفعل استفاده می‌شود و مدیران به سمت سرمایه‌گذاری در صندوق‌های شاخصی و متنوع حرکت می‌کنند. در مقابل در بازارهای غیرکارا به‌تناسب وجود شکاف‌ها و فرصت‌های آربیتراژی، مدیران به سمت بهره‌گیری از توان تحلیل‌گری و مدیریت فعال حرکت می‌کنند.

– نگاه و ویژگی شخصیتی مدیران: ظرفیت ریسک‌پذیری و محافظه‌کاری مدیران پرتفوی، نوع استراتژی که آن‌ها در سبد سهام خود به کار می‌گیرند را مشخص می‌کند.

– اندازه و حجم پرتفوی: مدیران پرتفوی‌هایی باارزش و حجم بالا، از سیستم مدیریتی منفعل استفاده می‌کنند و دلیل آن حجم بالای معاملاتی است که در صورت تغییر پرتفوی، باید انجام دهند و در مقابل مدیر یک پرتفوی کوچک به‌راحتی می‌تواند با اجرای مدیریت فعال به جابه‌جایی سهام در پرتفوی خود بپردازد.

– سطح تحمل ریسک پرتفوی: هرچه پرتفوی تحمل ریسکش بالاتر رود از استراتژی منفعل به سمت استراتژی مدیریت فعال حرکت خواهیم کرد.

– انتظار و توقع سرمایه‌گذار: سهام‌داران محافظه‌کار معمولاً استراتژی منفعل را به کار می‌گیرند و در مقابل سهام‌دارانی که انتظار سود بیش‌تری دارند از مدیریت پرتفوی فعال استفاده می‌کنند.

مدیریت پورتفوی چیست؟ | معرفی 6 اصل اساسی برای تشکیل بهترین سبد سهام

در سال‌های اخیر، سرمایه‌گذاری در بازار سهام به شدت مورد استقبال اقشار جامعه قرار گرفته است. نقدشوندگی بالا و نوسانات بسیار زیاد را می‌توان از دلایل جذابیت این بازارها برای مخاطبان در نظر گرفت. اما آیا ورود و داشتن یک سرمایه‌گذاری موفق در بازار سهام به سادگی برای همه امکان پذیر خواهد بود؟ همانطور که می‌دانید، فعالیت در هر حوزه‌ای بدون داشتن دانش کافی امری غیر منطقی بنظر می‌رسد. بازار سهام نیز از این قاعده مستثنی نخواهد بود. داشتن مهارت و دانش کافی، حرف اول را در این بازار می‌زند. به عبارتی، لازم است تا تازه‌واردان با کلیه مفاهیم بازار آشنا بوده و به آنها تسلط داشته باشند.

در این بین یکی از اصلی‌ترین مواردی که برای داشتن یک سرمایه‌گذاری حرفه‌ای می‌بایست مورد توجه قرار گیرد، آشنایی با نحوه تشکیل سبد سهام یا همان پورتفوی است. به گونه‌ای که اگر از فعالان با تجربه بازار بپرسید، داشتن یک سبد سهام متنوع و سازماندهی شده را از مهم‌ترین کلیدهای دستیابی به سود در این بازار عنوان می‌کنند. چرا که این امر منجر به کاهش ریسک سرمایه‌گذاری شما به طور قابل توجهی خواهد شد. حال که به اهمیت این موضوع پی بردید، همراه ما باشید تا شما را با نکات طلایی مدیریت سبد سهام آشنا سازیم.

سبد سهام یا پورتفوی چیست؟

سبد سهام یا پورتفوی به مجموعه‌ای از سهم‌های مختلف گویند که شخص به قصد سرمایه‌گذاری آنها را خریداری نموده است. این کار با هدف کاهش ریسک سرمایه‌گذاری صورت می‌گیرد. در واقع در این حالت شما سرمایه خود را به چندین سهم اختصاص داده‌اید که این امر منجر به متنوع شدن دارایی‌های شما و در نتیجه کاهش مجموع ریسک سرمایه‌گذاری می‌گردد. این مثل قدیمی که “همه تخم مرغ‌های خود را درون یک سبد قرار ندهید” نیز در این خصوص بسیار به کار می‌رود.

به خاطر داشته باشید که متنوع سازی دارایی‌ها نیز اصول خود را دارد. در واقع، اگر در این کار زیاده‌روی کنید و بیش از حد سرمایه خود را تقسیم نمایید نیز بازدهی منفی کسب خواهید کرد. در ادامه با ما همراه باشید تا با اصول مدیریت پورتفوی برای داشتن یک سبد سهام مناسب و منطقی آشنا شوید.

مدیریت پورتفوی به چه معناست؟

مدیریت پورتفوی را می‌توان، تعیین بهترین استراتژی‌ها برای رسیدن به یک سرمایه‌گذاری موفق با ریسک پایین تعریف نمود. به عبارتی هدف اصلی در مدیریت پورتفوی، ایجاد توازن بین درجه ریسک پذیری، میزان سرمایه و متناسب سازی سرمایه‌گذاری با آنهاست. این امر را می‌توان به عنوان یکی از اصلی‌ترین وظایف هر یک از سهامداران مطرح نمود.

اولین گام در مدیریت پورتفوی آن است که بدانیم هدف ما از انجام این سرمایه‌گذاری چیست. تعیین میزان بازدهی و نقدشوندگی مورد نظر و همینطور درجه ریسک پذیری، از جمله مواردی است که در این مرحله می‌بایست مورد توجه قرار گیرد. به عبارتی لازم است تا در ابتدای کار، استراتژی معاملاتی خود را مشخص نموده تا بتوانیم ادامه مسیر را بر اساس آن طی کنیم.

در گام بعدی باید با توجه به سیاست‌های تعیین شده، ترکیب سبد سهام خود را مشخص نماییم. حال می‌توانیم با توجه به اینکه قصد داریم چه مقدار از سرمایه خود را به این سرمایه‌گذاری اختصاص دهیم، اقدام به تشکیل پورتفوی کنیم. اکنون شما یک سبد سبد سهام چیست؟ سبد سهام چیست؟ سهام متناسب با اهداف و خواسته‌های خود دارید که می‌توانید برای بازدهی بیشتر عملکرد خود را به طور دوره‌ای چک نماییم. اگر عملکردتان موفقیت آمیز بود همچنان به مسیر خود ادامه دهید و در غیر این صورت در سبد خود اندکی تجدید نظر نمایید.

دو عامل بسیار اثرگذار در تشکیل سبد سهام

تشکیل پورتفوی یا سبد سهام، یکی از عوامل اساسی موفقیت فرد در بازار سهام است. همانطور که در بخش قبل نیز گفتیم تعیین استراتژی معاملاتی در این کار بسیار دخیل می باشد. در واقع، لازم است تا به نوعی فرد بین اهداف و تمامی مشخصات و روحیات شخصی خود متناسب سازی کند. دو مورد از اصلی ترین مواردی که باید در این مرحله مورد توجه قرار گیرند عبارتند از:

1. توجه به میزان ریسک پذیری

درجه ریسک پذیری را می توان یکی از عوامل به شدت موثر دانست که می بایست در تشکیل پورتفوی به آن توجه نمود. در واقع افراد از منظر تحمل ریسک بسیار متفاوت می باشند. عده ای تمایل دارند یک سرمایه گذاری محتاطانه داشته و یک ریسک کم و معقول را تجربه نمایند. از این رو پیشنهاد می شود بخش عمده سبد خود را به اوراق با درآمد ثابت، صندوق های سرمایه گذاری و اوراق با نقدشوندگی بالا اختصاص دهند.

دسته دیگر افرادی هستند که قدرت ریسک پذیری بالایی داشته و از سرمایه گذاری در شرکت های کوچک به امید کسب بازده بیشتر هیچ ابایی ندارند. این افراد می توانند در سبد سهام خود نیز این امر را در نظر گرفته و متناسب با آن اقدام سبد سهام چیست؟ نمایند. از این رو همواره به میزان پذیرش ریسک خود در معاملات توجه داشته و همگام با آن عمل نمایید.

2. تعیین بازه زمانی مورد نظر برای سرمایه گذاری

بازه زمانی مورد نظر سرمایه‌گذار نیز یکی دیگر از عوامل موثر بر تشکیل سبد سهام خواهد بود. در واقع هر فرد باید بداند که هدف او از ورود به معاملات چیست و تا چه زمانی قصد دارد سهام خریداری شده خود را نگهداری نماید. به عبارتی اگر فردی بورس را به عنوان شغل دوم خود سبد سهام چیست؟ انتخاب نموده، قطعا توانایی آن را ندارد که زمان زیادی را به آن اختصاص دهد. از این رو، می‌بایست افق زمانی بلند مدت را برای معاملات خود در نظر گرفته و استراتژی و سبک معاملاتی خود را نیز متناسب با آن تعیین کند. بنابراین، لازم است تا پیش از تشکیل سهام در مورد این موضوع به خوبی شفاف سازی صورت گیرد.

اهمیت و تاثیر مدیریت سبد سهام در چیست؟

قطعا می‌دانید که در بازار بورس برخلاف سرمایه‌گذاری در سپرده‌های بانکی، با موضوعی تحت عنوان ریسک رو به رو خواهید بود. در واقع این احتمال وجود دارد که در اثر نوسانات بازار، بخش اعظم دارایی شما درگیر زیان گردد. چیزی که در خصوص سپرده‌های بانکی چندان مفهومی ندارد. (البته سرمایه‌گذاری در بانک نیز بدون ریسک نخواهد بود، اما بدون شک این میزان در مقایسه با بورس بسیار کمتر است.)

از این رو لازم است تا در انجام معاملات خود نهایت دقت را به خرج دهید. یکی از مهم‌ترین عواملی که می‌بایست به آن توجه گردد همین مبحث تشکیل و مدیریت پورتفوی می‌باشد. با این کار شما دارایی خود را بین مجوعه‌ای از سهام تقسیم نموده و ریسک مجموع سرمایه‌گذاری خود را کاهش داده‌اید.

به طور نمونه زمانی که یک معامله شما منجر به زیان گردد این احتمال وجود دارد که در معامله بعدی موفق عمل کرده و سود کسب کنید. در نتیجه ضرر شما با سود به دست آمده تا حدودی همپوشانی کرده و در نهایت مانع کاهش شدید در ارزش دارایی شما می‌گردد. از این رو، می‌توانید با تشکیل و مدیریت پورتفوی بازدهی بیشتری را از آن خود سازید.

لازم است توجه داشته باشید که چنانچه کارگزار انتخابی شما از کارگزاری‌های برجسته بازار باشد، قطعا شما را در مسیر رسیدن به یک سرمایه‌گذاری موفق یاری خواهد نمود. به طور نمونه، در کارگزاری مدبر آسیا، شما می‌توانید با بهره گیری از راهنمایی‌های مشاوران و پشتیبانان این شرکت، موفق‌تر عمل نموده و بدانید که در این مسیر دست تنها نخواهید بود.

چند سهم در سبد سهام خود داشته باشیم؟

به طور کلی گفته می‌شود که با داشتن 5 تا 10 سهم می‌توانید یک پورتفوی مناسب برای خود تشکیل دهید. البته باید توجه داشته باشید که این سهم‌ها از صنعت‌های مختلفی انتخاب شده باشند. چرا که این کار علاوه بر کاهش ریسک سبد ناشی از وقوع اتفاقات سیاسی و اقتصادی، ریسک ناشی از وضعیت خود شرکت‌ها را نیز کاهش می‌دهد. از این رو یک سرمایه‌گذاری با ریسک معقول و ایمن را تجربه خواهید کرد.

6 اصل اساسی برای تشکیل بهترین سبد سهام

تا به اینجا با مفهوم پورتفوی و اهمیت مدیریت آن آشنا شدید. حال نوبت آن است که شما را با 6 اصل اساسی که در زمینه تشکیل سبد سهام می‌بایست مورد توجه قرار گیرد، آشنا سازیم.

1. سرمایه گذاری در تک سهم، مقدمه ای برای افزایش ریسک سرمایه گذاری

ساده‌ترین راه برای داشتن یک سرمایه‌گذاری موفق و کم ریسک، متنوع سازی دارایی‌ها یا به اصطلاح همان تشکیل پورتفوی می‌باشد. با انجام این کار، ریسک سرمایه‌گذاری شما به شدت کاهش پیدا خواهد کرد. در واقع شما می توانید با تقسیم دارایی‌های خود بین سهام چندین شرکت سبد سهام چیست؟ و صنعت مختلف، بازدهی بیشتری را از آن خود سازید.

به این صورت که افت قیمت سهام یک شرکت با سود حاصل از سهام دیگر از سبد شما، جبران می‌گردد. بنابراین تک سهم شدن را امری ممنوع در سرمایه‌گذاری قلمداد کنید. البته توجه داشته باشید که در این کار زیاده‌روی نکرده و به گونه این عمل کنید که بتوانید به خوبی برای روی تمامی سبد خود، کنترل کافی داشته باشید.

علاوه بر این، توصیه می‌شود از توجه به صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس نیز غافل نشوید. در واقع خرید واحدهای صندوق‌ها نیز در کنار سهام شرکت‌های پر بازده می‌تواند یک سبد سرمایه‌گذاری بسیار کم ریسک را برای شما رقم بزند.

2. خرید سهام از صنایع پربازده و شرکت های دارای اعتبار

همانطور که می‌دانید، صنایع مختلفی در بورس در حال فعالیت هستند. از این رو، لازم است تا هنگام سرمایه‌گذاری، سهام خود را از صنایع مختلفی که بازدهی بالایی نیز دارند انتخاب نمایید. به عبارتی، اگر شما چندین سهام از یک صنعت انتخاب نمایید، با بروز رویدادی که منجر به تغییر وضعیت آن صنعت می‌گردد، ریسک زیادی را از آن خود ساخته‌اید. از این رو، توصیه می‌شود از سرمایه‌گذاری تنها در یک صنعت مشخص به شدت اجتناب نمایید.

علاوه بر لزوم توجه به پر بازده بودن صنعت انتخابی، بسیار اهمیت خواهد داشت که سهم خود را از چه شرکتی خریداری می‌کنید. در واقع لازم است تا پیش از خرید، با استفاده از اصول تحلیل تکنیکال و بنیادی، وضعیت شرکت را نیز به دقت مورد بررسی قرار دهید. بنابراین همواره دقت داشته باشید که سهم خود را از شرکت‌های معتبر و آینده دار انتخاب نمایید.

3. همواره به میزان شاخص بورس توجه داشته باشید

یکی از مواردی که در تشکیل پورتفوی و انتخاب سهم‌های ارزنده تاثیرگذار است، توجه به میزان شاخص است. همانطور که می‌دانید، شاخص کل نشان دهنده تغییرات ارزش سهام تمامی شرکت‌های پذیرش شده در بورس می‌باشد که در محاسبه آن وزن شرکت‌ها نیز موثر هستند. به این صورت که شرکت‌های بزرگ در مقایسه با شرکت‌های کوچک، تاثیر بیشتری در این میزان خواهند داشت. در نتیجه افرادی که به دنبال سرمایه‌گذاری در شرکت‌های بزرگ بازار هستند، باید به شاخص کل توجه بیشتری نمایند.

علاوه بر شاخص کل، شاخص هم وزن نیز بیانگر تغییرات ارزش تمامی شرکت‌های پذیرش شده در بورس می‌باشد. با این تفاوت که در محاسبه آن، وزن تمامی شرکت‌ها یکسان در نظر گرفته می‌شود. در واقع، شرکت‌های کوچک و بزرگ به یک میزان در این رقم تاثیر خواهند داشت. حال اگر در شرایطی شاخص هم وزن مثبت باشد و شاخص کل منفی، می‌توان نتیجه گرفت که در این وضعیت، شرکت‌های کوچک‌تر مثبت و شرکت‌های بزرگ منفی هستند.

بنابراین، همواره لازم است تا به میزان این دو عدد توجه داشته باشید و از سرمایه‌گذاری در وضعیتی که این ارقام حباب گونه رشد دارند به شدت خودداری نمایید. (اعداد مربوط به شاخص را می‌توانید از سایت tsetmc مشاهده نمایید.)

4. از توجه به بازارهای جهانی غافل نشوید

سرمایه‌گذاران باید در نظر داشته باشند که رویدادهای رخ داده در بازارهای جهانی، بدون شک بر روی اقتصاد داخل کشور نیز اثرگذار خواهند سبد سهام چیست؟ بود. از این رو، لازم است تا پیش از ورود به معاملات، اخبار و مسائل اقتصادی و سیاسی را در سطح جهانی بررسی نمایند. چرا که بازارهای مختلف قطعا بر روی یکدیگر تاثیر خواهند گذاشت.

به طور نمونه، افت قیمت در بازار فلزات جهانی، کاهش قیمت فلزات در بازار بورس تهران را در پی خواهد داشت. بنابراین، با پیگیری بازارهای جهانی در هنگام تشکیل سبد، ریسک سرمایه‌گذاری خود را به حداقل برسانید.

5. هیچگاه نسبت به انتخاب های خود تعصب نداشته باشید

به یاد داشته باشید که سابقه خوب یک سهام در چند سال گذشته، به هیچ عنوان دلیل منطقی برای ادامه روند سودسازی آن شرکت نخواهد بود. به عبارتی، معامله‌گران باید به جای تمرکز بر روی اینکه کدام سهام در چند سال اخیر سودآور بوده است، به تحلیل آنها با استفاده از اصول علمی بپردازند. چرا که ممکن است پس از بررسی‌ها به این نکته برسیم که این سهم در آینده، قصد ادامه روند سابق خود را نخواهد داشت.

علاوه بر این، گروهی از معامله‌گران هستند که صرفا با شناختی که از گذشته یک شرکت مشخص دارند، آن را به عنوان گزینه‌ای مناسب برای سرمایه‌گذاری خود انتخاب می‌کنند. این در حالیست که نباید نسبت به یک سهم دیدگاه متعصبانه داشت و معتقد بود که در آینده نیز همان تحرکات قبلی را خواهد داشت. بنابراین همواره انتخاب‌های خود را از جوانب مختلف بررسی کرده و هیچگاه اقدام به خرید سهم بدون تحلیل ننمایید.

6. مراقب باشید درگیر شایعات نشوید

در قسمت‌های قبل به این موضوع اشاره کردیم که پیگیری اخبار چه در سطح جهانی و چه داخلی، امری بسیار مهم می‌باشد. اما باید توجه داشت که این اخبار را از منابع موثق بدست آوریم. چرا که ممکن است در این مسیر، درگیر شایعاتی شده و این موضوع در تشکیل سبد سهام شما نیز اثر خود را بر جای گذارد. بسیار اتفاق افتاده که یک سرمایه‌گذار بزرگ در بازار شایعه‌ای ایجاد نموده تا معاملات یک نماد را مطابق میل و خواسته خود تغییر دهد. از این رو، همواره اخبار را از پایگاه‌های موثق و معتبر پیگیری نمایید.

جمع بندی با ذکر یک نکته مهم در امر سرمایه گذاری بورس

در این مقاله با 6 راهکار اصلی برای مدیریت پورتفوی و داشتن بهترین سبد سهام، آشنا شدیم. حال می‌دانیم که به همان اندازه که رویدادهای داخلی در روند معاملات تاثیرگذار می‌باشند، رویدادهای جهانی نیز اثر خواهند داشت. می‌دانیم که نباید نسبت به سهم‌های خود دیدگاه متعصبانه داشته باشیم و گاهی می‌توانیم با پذیرش اشتباهات خود و خروج به موقع از سهم، ضرر خود را تا حد زیادی کاهش دهیم. توجه داریم که از تک سهم شدن دوری نموده و انتخاب‌هایی از صنایع مختلف و متنوع داشته باشیم. اگر بتوانیم مجموعه این نکات را در تشکیل سبد خود لحاظ نماییم، قطعا یک سرمایه‌گذاری عالی و کم ریسک در انتظار ما خواهد بود.

در پایان لازم دیدیم تا اهمیت انتخاب یک کارگزار خوب را به شما یادآور شویم. باید توجه داشته باشید که در امر سرمایه‌گذاری در بازار بورس، تنها داشتن دانش و مهارت کافی نخواهد بود. حتی اگر شما بهترین دانش و تسلط به بازار را داشته اما کارگزار شما سفارشات شما را با تاخیر اجرا نماید یا در مواقع خاص که مشکلی برای حساب کاربریتان رخ داده است، نتوانید با کارگزار ارتباط بگیرید و… قطعا اهمیت و تاثیر مهارت‌های شما کمرنگ خواهد گشت. از این رو، با حساسیت هر چه بیشتر نسبت به این مسئله برخورد نمایید. به عنوان یک پیشنهاد خوب، می‌توانیم کارگزاری مدبر آسیا را به شما معرفی نماییم که قطعا از بی رقیب‌های بازار سرمایه بوده و بالاترین سطح کیفیت مشتری مداری و اجرای سفارشات را در این کارگزاری تجربه خواهید کرد. از این رو، کارگزاری مدبر آسیا را به عنوان یک گزینه عالی برای شروع یا ادامه سرمایه‌گذاری خود مد نظر داشته باشید.

معرفی سبد سهام یا پرتفوی به زبان ساده

به مجموعه سهم های خریداری‌ شده توسط شخص سرمایه گذار، پرتفوی portfolio گفته می شود. سبد سهام یا همان پرتفوی، اشاره به تقسیم سرمایه، بین چند دارایی مختلف دارد. این روش، میزان ریسک سرمایه گذاری را کاهش خوهد داد.در واقع به ما می گوید همه تخم سبد سهام چیست؟ مرغ ها داخل سبد نگذاریم. اگر شما 20 میلیون تومان از سرمایه خود را برای خرید سهام بورس اختصاص دهید، و آن را بین چهار سهم مختلف تقسیم می‌ کنید، در این حالت شما یک سبد سرمایه‌ گذاری تشکیل داده ‌اید. در ادامه این مطلب قصد داریم به سوال پرتفوی چیست و انواع آن کدامند، بپردازیم. با ما همراه باشید.

واژه لاتین پرتفولیو portfolio به معنی کیف بزرگ چرمی، حاوی اسناد و مدارک است. واژه پورتفوی یا سبد دارایی در بورس، نیز از همین واژه برگرفته شده است.

پرتفوی چیست؟

در واقع پورتفوی، یک تصویر بزرگ از سرمایه هر فرد است. در بهترین حالت، پورتفوی باید کمک کند تا با توجه به تحمل ریسک، بهترین بازده یا سود را داشته باشد. ترکیب دارایی های افراد در هر پورتفوی، باید نیاز مالی و مدت زمانی مالکیت شما را روی هر دارایی نشان دهد.

آیا پرتفوی فقط شامل سهام است؟

خیر؛ پورتفوی می تواند شامل هر نوع دارایی مانند ارز خارجی، طلا، املاک یا حتی سرمایه گذاری در شرکت های خصوصی باشد. عوامل بسیاری وجود دارند که بر نحوه طراحی پورتفوی هر فرد می تواند اثر گذار باشد؛ از جمله این عوامل قدرت ریسک و میزان صبر افراد برای نگهداری از یک دارایی می باشد. در واقع پورتفوی می تواند اشکال مختلفی داشته باشد.

شاید تنها به یک دارایی مانند سهام یا اوراق قرضه اختصاص داده شود. با این حال، توصیه‌ ها و راه های بسیاری برای مدیریت بهتر پرتفوی وجود دارد. این توصیه ‌ها معمولا به میزان درآمد هر فرد، زمان بازنشستگی، سبک زندگی و تحمل ریسک افراد بستگی دارد. به یاد داشته باشید که در هیچ کجای دنیا خانه یا اتومبیل در سبد پورتفوی بورس قرار نمی‌ گیرد.

هر دارایی موجود در سبد سرمایه گذاری، نشان دهنده تکه ‌ای از سرمایه‌ است که شامل سهام، اوراق قرضه، صندوق‌ های سرمایه گذاری مشترک، وجوه قابل معامله در بورس (ETF) ، پول نقد یا هر چیز دیگری می باشد. به عنوان مثال، اگر ۵۰ درصد از پورتفوی شما در سهام باشد، بخش سهام نیمی از کل سرمایه‌ گذاری شما را نشان می ‌دهد. به این ترتیب با افزایش و کاهش قیمت سهام، اندازه آن بخش از سرمایه‌ گذاری ‌تان هم به ترتیب رشد می‌ کند یا کاهش می‌ یابد.

هدف از داشتن سبد سرمایه گذاری یا پرتفوی

سبد سرمایه گذاری به شما کمک می کند دارایی ‌های خود را به صورت متنوع بچینید و سرمایه خود را در سهام، اوراق قرضه و یا سایر موارد دیگر، سرمایه گذاری کنید. فراموش نکنید که نظارت بر پورتفوی در هر کلاس دارایی، کمک می کند تا تعیین کنید آیا استراتژی معاملاتی و استراتژی سرمایه گذاری منتخب شما، متناسب با اهداف شما می باشد یا خیر. ممکن است در گذر زمان، تصمیمات جدیدی اتخاذ کنید؛ مثلا دارایی های خود را بفروشید و در پی دارایی های جایگزین دیگیری باشید.

شاید لازم باشد در این زمینه از یک متخصص مالی کمک بگیرید؛ به عنوان مثال، با یک برنامه ‌ریز یا مشاور مالی صحبت کنید تا تعیین کند چند درصد از دارایی خود را اوراق قرضه یا صندوق های ETF سرمایه ‌گذاری کنید. باشگاه سرمایه گذاری رزسا، به صورت رایگان مشاور مالی شما، در همه زمینه ها خواهد شد. کافیست با ما تماس بگیرید یا فرم درخواست مشاوره را پر کنید تا مشاوران حرفه ای ما در اسرع وقت با شما تماس بگیرند.

عوامل مهم در ایجاد سبد سهام

ساخت پورتفوی، می ‌تواند به سادگیِ خرید چند سهم باشد! اکثر افراد، سرمایه‌ گذاری در بورس را از همین نقطه شروع کرده اند. با این حال، تجربه نشان داده ایجاد یک پورتفوی خوب به معنی دارایی ‌های مختلف است.

سه راه اصلی برای ایجاد یک پرتفوی واقعی وجود دارد:

• انتخاب دارایی ها توسط خود شخص
• سرمایه گذاری در صندوق های قابل معامله
• استخدام مشاور مالی

دو نکته مهم هنگام ایجاد پرتفوی، عبارتند از:

دانستن تحمل ریسک

درک محدوده زمانی خود

این پارامترها می‌ توانند به شما کمک کنند تا تعیین کنید چه نوع سرمایه‌ گذاری در پورتفوی خود داشته باشید؛ معمولا این دو به طور همزمان اثر گذار هستند. به عنوان مثال، سرمایه‌ گذاران با افق زمانی طولانی‌تر (به عنوان مثال، افرادی که سال‌های بیشتری تا زمان بازنشستگی دارند) تحمل ریسک بیشتری نسبت به سرمایه ‌گذاران کوتاه مدت دارند. آن ها انتظار دارند دارایی‌ های خود را زودتر بفروشند.

افراد ریسک پذیر که برنامه های سرمایه گذاری بند مدت دارند، معمولا تمایل به خرید دارایی هایی مانند سهام، املاک و مستغلات دارند. زیرا این افراد به دنبال کسب سود بیشتری هستند، هر چند اغلب نوسان بیشتری را نیز تجربه می ‌کنند.

افراد ریسک ناپذیر، با برنامه سرمایه‌ گذاری محافظه‌ کارانه معمولا اوراق بهادار را ترجیح می‌ دهند زیرا ثبات مالی و بازدهی قابل پیش ‌بینی ‌تری دارند. اغلب اوقات سرمایه‌ گذاران محافظه‌ کار بیشتر پول خود را در سرمایه‌ گذاری‌های درآمد محور مانند اوراق یا سهام شرکت‌های بزرگ ‌تر صرف می کنند.

ریسک پرتفوی چیست؟

همیشه این امکان وجود دارد که در سرمایه‌ گذاری خود ضرر کنید ممکن است محافظه کارانه برخورد کنید یا اگر اهل ریسک باشید ممکن است خطر را به جان بپذیرید. در کل بهتر است میزان تحمل ریسک خود را بسنجید و تخصیص دارایی خود را انتخاب کنید تا توان تحمل سقوط بازار را داشته باشید.

باید گفت ریسک مرتبط با کل پورتفوی به تخصیص دارایی شما بستگی دارد که به آن ریسک پرتفو گفته می شود.همیشه خرید تک سهم با ریسک بالایی داشته است. شاید با یک اتفاق منفی، شرکت دچار افت سهام شود و به این ترتیب شما و دیگر سرمایه گذاران، با ضرر مواجه شوید. از طرف دیگر دارایی های فردی دیگر مانند اوراق نیز، دارای ریسک خاص خود می باشند.

تعادل مجدد پرتفوی چیست؟

معمولا با گذشت زمان، قیمت برخی از دارایی ها با افزایش و برخی دیگر با کاهش همراه است. در نتیجه، تخصیص دارایی شما هم ممکن است تغییر کند. به عنوان مثال، اگر یکی از سهم ها نسبت به دیگر دارایی ها، عملکرد خوبی داشته باشد، ممکن است سبد سهام شما بیشتر شامل سهام شود.

توازن یا تعادل مجدد به معنای بازگشت پورتفوی به سمت تخصیص یا اصلاح مجدد هدف شما است. بسته به استراتژی خود، ممکن است به سمتی از بازار سرمایه تمایل پیدا کنید که حتی یک مرتبه هم بر روی آن دارایی، تمرکز نداشته اید. تعادل مجدد به شما کمک کند پورتفوی متنسب با تحمل ریسک خود را ایجاد و حفظ کنید.

پرتفوی متنوع چیست؟

پورتفوی متنوع می ‌تواند با پخش سرمایه ‌گذاری‌های‌ شما در دارایی‌ های مختلف، به شما در مدیریت ریسک کمک کند. به طور معمول، متنوع‌ سازی سبد سرمایه همواره به کاهش نوسانات و افزایش بازده، کمک می ‌کند.

به عبارت دیگر، قرار دادن کل پول در یک واحد دارایی، پورتفوی شما را با ریسک، همگام می سازد. مثلا اگر شما فقط سهام داشته باشید و بازار سهام سقوط کند، احتمالا سبد سهام شما بدتر از مالکیت اوراق خواهد بود. دلیل این امر این است که اکثر اوراق به سرعت سهام سقوط نمی ‌کنند؛ معمولا اوراق منبع درآمد قابل پیش ‌بینی ‌تری را فراهم هستند.

با داشتن یک پرتفوی متنوع حتی اگر برخی از دارایی ها کاهش یابد، دیگر دارایی‌ها، به رشد خود ادامه داده و ضرر را بهدکمترین حد ممکن می رسانند. اما باز هم به خاطر داشته باشید که همیشه این‌ طور نیست؛ شاید در شرایط خاصی کل کشور و اقتصاد یک دنیا در معرض ضرر و زیان قرار ‌بگیرد.

متنوع ‌سازی پورتفوی به نوعی مانند برنامه ‌ریزی آخر هفته، برای بررسی اتفاقات غیرقابل پیش ‌بینی است. یعنی اگر هوا آفتابی باشد، به ساحل می‌ روید و در غیر این صورت در خانه می مانید. این برنامه ‌ریزی همان متنوع‌ سازی پرتفوی است.

به یاد داشته باشید که این عمل از ضرر جلوگیری نمی‌ کند اما می ‌تواند میزان ضرر را به حداقل برساند. ایجاد یک سبد متنوع به طور معمول شامل ترکیبی از سهام، اوراق و پول نقد و اضافه کردن املاک و مستغلات، طلا، ارز و دارایی‌های دیگر می‌ باشد.

حتی اگر تصمیم دارید همه سرمایه خود را در سهام سرمایه ‌گذاری کنید، بهتر است بیش از یک سهم بخرید؛ در دهه ۱۹۶۰، محققان بازار سهام دریافتند، داشتن ۱۰ سهام متفاوت برای متنوع سازی خوب است. با این اوصاف، در دوران معاصر، بسیاری بر این باورند که برای تولید یک پورتفوی واقعا متنوع، سهام به سهام بیشتری نیاز داریم.

انواع پرتفوی یا انواع سبد سرمایه گذاری

به یاد داشته باشید که گاهی یک نمونه پورتفوی به تنهایی ممکن است نتواند همه نیازهای مالی شما را برآورده کند. برای رسیدن به ترکیبی ایده‌آل، ممکن است لازم شود انواع خاصی از سرمایه ‌گذاری را همزمان استفاده کنید. در ادامه لیستی از انواع پورتفوی محبوب‌ را معرفی خواهیم کرد:

هدف این پورتفوی، ایجاد بازدهی و سود بیشتر است، بنابراین برای رسیدن به این هدف، ریسک سبد سهام چیست؟ بالایی را متحمل خواهید شد. به پورتفوی تهاجمی، شامل چندین سهم بتای بالا است که در مقایسه با بازار کل، دارای نوسانات بالاتری هستند. در کل با ایجاد پورتفوی تهاجمی، هم احتمال دریافت سود و هم احتمال زیان ‌دهی خود را دو برابر خواهید کرد.

سرمایه گذارانی که پورتفوی تهاجمی دارند، به دنبال اسامی سهم خاصی نمی‌ روند. آن ها اغلب سهم شرکت هایی را ترجیح می ‌دهند که هنوز در مراحل رشد اولیه خود قرار دارند و ارزش پیشنهادی منحصر به فردی دارند که با بازدهی چشمگیری همراه شود؛ هر چند ریسک بالایی داشته باشد.

اگر قصد دارید در سبد سرمایه گذاری خود سهام شرکت هایی که در مراحل اولیه رشد قرار دارند داشته باشید، روی شرکت های فناوری محور سرمایه گذاری کنید. اما خوب است عاقلانه این کار بکنید و هنگام انتخاب سهام، سهمی را بخرید که ریسک آن بالاتر از سودش نباشد.

پرتفوی دفاعی

پورتفوی دفاعی برعکس تهاجمی است و بیشتر شامل سهامی است که ارزش بتای بالایی ندارند. این سهم ها عموما تحت تلثیر تحرکات بازار نیستند؛ بنابراین سرمایه ‌گذاری در آن بسیار ایمن است چراکه حداقل ریسک را در پی دارد. این نوع سهم ها، روندی با ثبات دارند و حتی هنگام رکود اقتصادی هم اوضاعشان ثابت خواهد ماند. (این سهم ‌ها شامل سهم شرکت‌هایی است که کالاهایی مانند مواد غذایی روزانه تولید می ‌کنند. فراموش نکنید که، پورتفوی دفاعی، سبد مطمئنی برای سرمایه گذاران ریسک‌ گریز است.

پرتفوی متمرکز بر درآمد

این سبد سهام با پورتفوی دفاعی مشترکاتی دارد؛ اما یک تفاوت قابل توجه این دو نوع پورتفو این است که سهام پورتفوی متمرکز بر درآمد، بازده بالاتری دارد. پورتفوی متمرکز بر درآمد، روی کسب سود از سهام یا سایر مزایای مکرر ارائه شده به سهامداران متمرکز است.

نمونه‌ های عالی از دارایی که باید در پورتفویمتمرکز بر درآمد قرار بگیرد شامل املاک و مستغلات می باشد. این نوع سرمایه اصولا سود خوبی دارد. اگر قصد دارید این سبد سرمایه را بسازید، باید سهام شرکت ‌های ساختمانی ناشناخته با سودهای خوب را خریداری نمایید.

پرتفوی سفته بازانه

این نوع پورتفوی بسیار پرریسک است! بسیاری از افراد آن را شبیه قمار می ‌دانند. در این پورتفوی سهام موجود، فقط تهاجمی نیستند بلکه حرف از این است که آیا محصول یا خدمات ارائه شده در آینده می ‌تواند خوب کار کند یا خیر! عرضه اولیه‌، معمولا در سبد سرمایه گذاری سفته بازانه قرار می‌ گیرد.

شرکت‌ های فناوری یا شرکت‌ های مراقبت ‌های بهداشتی که در زمینه تحقیقات پیشرفته یا اکتشافات، موفقیت ‌آمیز کار می ‌کنند، در این گروه قرار گرفته اند. معمولا مشاوران مالی توصیه می ‌کنند اگر می ‌خواهید دارایی‌ های سفته بازانه داشته باشید، تنها۱۰ درصد یا حتی کمتر از پورتفوی خود را به این دارایی‌ ها محدود نمایید.

پرتفوی ترکیبی

همانطور که از نام آن پیداست، شامل تجمیع دارایی با اصول مختلف و متفاوت سرمایه گذاری است. چنین سبد سرمایه‌ گذاری معمولا سبد منعطفی بوده و این پرتفو ترکیبی از سود سهام، با بازدهی بالا و ابزارهای درآمد ثابت، مانند صندوق‌ های درآمد ثابت و اوراق بدهی می باشد.

نتیجه ‌گیری

پرتفوی اشخاص، بسته به شرایط و اهداف، از فردی به فرد دیگر متفاوت است. با این حال، سرمایه‌ گذاری‌ های معمول یک شخص سرمایه‌ گذار محافظه‌ کار معمولا شامل حفظ پول نقد و سرمایه گذاری روی اوراق بیشتر بوده و درصد کمتری از سهام شرکت‌ های بزرگ خواهد شد. سرمایه‌ گذاران جسورتر معمولا در سهم های کوچک، سهم ‌های خاص یا اوراق با بازده بالا سرمایه ‌گذاری می‌ کنند. در همین راستا مشاوران مالی حرفه ای و با تجربه باشگاه سرمایه گذاری رزسا، با اندازه گیری میزان ریسک پذیری شما، سبد سهام، متناسب با اهدافتان را رایگان به شما معرفی خواهند کرد. کافیست با ما در تماس باشید. امیدواریم در مقاله پرتفوی چیست همه ابهامات ذهنی شما را برطرف کرده باشیم.

سبد سهام چیست؟ نحوه تشکیل سبد سهام چگونه است؟

سبد سهام چیست؟

وقتی شما وارد بازار سهام می شوید و قصد سرمایه گذاری در این بازار را دارید حتما عبارت سبد سهام یا Stock portfolio را به تعداد زیادی خواهید شنید. سبد سهام عبارت است از تخصیص دارایی خود میان چندین سهم، به‌صورتی سبد سهام چیست؟ که ریسک سرمایه‌گذاری ما را کاهش دهد. فعالان بازار بورس گاها به‌جای سبد سهام از عبارت تشکیل پرتفوی نیز استفاده می کنند. همواره در ذهن خود یادآوری کنید که برای تشکیل سبد سهام باید موارد مختلفی را در نظر گرفت. به عبارتی دیگر تشکیل پرتفوی یعنی اینکه سرمایه گذار به جای اینکه سرمایه خود را روی یک سهم سرمایه گذاری کند آن سرمایه را روی چندین سهم متفاوت سرمایه گذاری می کند تا باعث کاهش ریسک و افزایش سود شود زیرا اگر سهمی دچار مشکل شد تمام سرمایه از بین نرود و سهم های دیگری که بر روی آن ها سرمایه گذاری شده اند آن خسارت را پوشش دهند. برای خرید سهام ابتدا باید در سامانه سجام ثبت نام کرد تا کد بورسی دریافت کنید.

• اگر نتوانید سبد خوبی تشکیل دهید ممکن است مقدار ضرر شما از ضرر یک سهمی بودن نیز بیشتر شود.

انواع سبد سهام:

در این قسمت به برخی از سبدها اشاره می کنیم:

۱- سبد رشدی: بهترین انتخاب برای یک سرمایه گذار انتخاب سبد رشدی است زیرا در این سبد ارزش سهام با سرعت بالایی رشد می کند همچنین باید این نکته مهم را بدانیم که این روش با ریسک بالایی نیز همراه است.

۲- سبد درآمدی یا Income Portfolio: این روش دارای ریسک بسیار پایین است و همچنین دارای درآمد، سود دهی و ارزش سهامی ثابت می باشد. مقدار سود تقسیمی در شرکت‌ها، بستگی به نوع تجارت شرکت، جایگاه آن در بازار، درآمد‌ها آنها دارد.

۳- سبد محافظه کارانه: سرمایه گذارانی که آمادگی پذیرش ریسک و ایجاد رشد نسبی،برایشان از اهمیت بالایی برای محافظت از ارزش سرمایه برخوردار است مناسب میباشد.

۴- سبد تهاجمی یا Aggressive Portfolio: این سبد ها دارای ریسک و بازدهی بالایی هستند. معمولاً توسط سرمایه گذارانی که آمادۀ مواجه با ریسک هستند و در برابر نوسانات بالا مقاومت دارند مدیریت می شود.

۵- سبد سوداگرانه یا Speculative Portfolio: شرکت‌های جدیدی که آینده‌شان نامعلوم است، اما اگر همه چیز خوب پیش برود، می‌توانند ارزش خوبی ایجاد کنند، این شرکت‌ها جزءِ شرکت‌های بسیار پرریسک محسوب می‌شوند. هرچه تجربه افراد بیشتر باشد در گرداندن چنین سبدی موفق‌تر خواهند بود و انتخاب یک سهم درست در این سبد می‌تواند سود زیادی را در زمان کوتاهی نصیب فرد کند.

۶- سبد ترکیبی یا The Hybrid Portfolio: این سبد سرمایه‌گذاری مخصوص به سهام نیست و اقلام دیگری مانند اوراق قرضه، بورس‌های کالایی، املاک و مستغلات و حتی سرمایه‌گذاری در این سبد وجود دارد.برای داشتن درآمد از این سبدها خرید اوراق قرضه با سررسیدهای متفاوت از هم است. معمولا اقلام تشکیل‌دهنده چنین سبدی بهتر است همبستگی منفی نسبت به همدیگر داشته باشند.

۷- سبد دفاعی یا Defensive Portfolio: این نوع سبد با نوسانات شدید بازار دچار مشکل نمی شود، سهام این نوع سبدها از شرکت‌هایی که محصول یا خدمات آنها به صورت همیشگی دارای یک تقاضای پیوسته و در یک محدوده نسبتا ثابت و مشخص در واحد زمان باشد خریداری می شود. همچنین در برابر ضرر و زیان های بازار، وضعیت اقتصادی کشور در امان هستند. در تشکیل این سبدها داشتن سهامی با P/E پایین نسبت به متوسط بازار و همچنین سهامی با بتای پایین است.

تشکیل سبد سهام

نکته: قبل از اینکه سراغ نکته‌های مربوط به تشکیل سبد سهام یا سرمایه‌گذاری برویم، باید به این نکته اشاره کنیم که سبد سرمایه‌گذاری هر کسی می‌تواند نمودی از شخصیت او باشد. به عبارت ساده‌تر، ویژگی‌های شخصیتی افراد می‌تواند باعث شود گزینه‌های متفاوتی برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند. بنابراین نکته‌هایی که در ادامه می‌آوریم قوانینی سفت‌وسخت برای همه افراد نیستند، بلکه هر کسی می‌تواند به فراخور میزان ریسک‌پذیری، میزان سرمایه و غیره روش‌ها و استراتژی‌های متفاوتی برای سرمایه‌گذاری انتخاب کند.

سبد سهام یا سبد دارایی چیست؟

به مجموعه‌ای از دارایی‌های مختلف (از زمین و مسکن گرفته تا طلا و انواع اوراق بهادار) سبد دارایی گفته می‌شود. بسیاری از افراد بدون اینکه از این اصطلاح خبر داشته باشند، در همان زندگی روزمره سبد دارایی تشکیل می‌دهند؛ شخصی را تصور کنید که حقوقش را به طلا و ارز تبدیل می‌کند و با ارثی که به دستش رسیده، خانه کوچکی می‌خرد و اجاره می‌دهد. علاوه بر این، بخشی از پس‌اندازش را در یک حساب سپرده بلندمدت گذاشته و سود سپرده بانکی می‌گیرد. این شخص در واقع سبدی از طلا و ارز و مسکن برای خودش درست کرده است.

اما گاهی هم تشکیل سبد دارایی ممکن است با تصمیم و برنامه مشخص باشد. مثلا شخصی بخواهد با مبلغ صد میلیون تومان، یک سبد دارایی تشکیل بدهد. ممکن است این شخص به این شکل عمل کند: ۳۰ میلیون تومان برای سپرده‌گذاری در بانک برای دریافت سود تضمین‌شده، ۲۰ میلیون تومان برای خرید طلا و ۵۰ میلیون‌تومان برای خرید سهام در بازار سرمایه. این شخص هم طبق استراتژی‌های خودش یک سبد دارایی تشکیل داده است.

با این توضیحات، می‌توانید حدس بزنید که منظور از سبد سهام چیست. سبد سهام (یا همان پورتفولیو یا پرتفوی سهام) به مجموعه‌ای از سهم‌های مختلف گفته می‌شود که شخص در یک دوره مشخص برای سرمایه‌گذاری انتخاب کرده است. مثلا فرض کنید سرمایه‌گذار فرضی ما که قصد دارد ۵۰ میلیون تومان در بازار بورس سرمایه‌گذاری کند، تصمیمش به این شکل است که پنج سهم بخرد و به هر سهم ۲۰ درصد از سبد (۱۰ میلیون تومان) اختصاص بدهد.

معرفی انواع سبد سهام

وقتی از انواع سبد سهام حرف می‌زنیم، خیلی از اوقات داریم درمورد میزان ریسک سبد سهام صحبت می‌کنیم. «ریسک» یکی از مهم‌ترین مفاهیم سرمایه‌گذاری است و سرمایه‌گذارانی که به این مفهوم توجه عمیق و دقیق ندارند به احتمال زیاد در بلندمدت دچار آسیب می‌شوند. توضیح مفصل درمورد مفهوم ریسک از حوصله این مطلب خارج است، اما باید بدانیم هنگام تشکیل سبد سهام، متحمل مقداری از ریسک می‌شویم و بهتر است نوع سهامی که انتخاب می‌کنیم متناسب با ریسک‌پذیری خودمان باشد. به‌طور کلی می‌توانیم سبدهای سهامی را به سه دسته تقسیم کنیم:

۱. سبد سهام پرریسک یا تهاجمی

برای این نوع سبد، همان‌طور که از اسمش پیداست، سهامی انتخاب می‌شود که ریسک بالایی دارند و البته انتظار می‌رود سود بالاتری هم داشته باشند. برای مثال، کسب‌وکارها و شرکت‌های نوپا ممکن است در چنین سبدی قرار بگیرند. این نوع شرکت‌ها معمولا در دوران رشدشان قرار دارند و اگر در کارشان موفق باشند، بازدهی بسیار بالایی می‌توانند داشته باشند. یا شرکت‌هایی که به تازگی تحولی معنادار در روند عملیاتی خودشان ایجاد کرده‌اند و اگر طرح‌های جدیدشان با موفقیت همراه باشد، سودآوری‌شان رشد خواهد کرد. چنین سبدی برای افرادی مناسب است که روحیه ریسک‌پذیری دارند و اگر ارزش سبدشان کاهش یابد، این کاهش ارزش را می‌پذیرند و می‌دانند سرمایه‌گذاری پرریسک می‌تواند همراه با زیان باشد.

۲. سبد سهام کم‌ریسک یا تدافعی

شرکت‌هایی که دوران بلوغ‌شان را می‌گذارنند معمولا در چنین سبدهایی قرار می‌گیرند. شرکت‌های بالغ در واقع به شرکت‌های بزرگی گفته می‌شود که سال‌هاست کسب‌وکارشان را طبق روالی پیش‌بینی‌پذیر انجام می‌دهند و سود انتظاری مشخصی دارند. چنین شرکت‌هایی معمولا سود تقسیمی مشخصی هم دارند. یعنی مشخص است که هر سال به ازای هر سهم چه مقدار سود به سهامداران‌شان می‌دهند. قیمت سهام این نوع شرکت‌ها معمولا دستخوش نوسان‌های بازار بورس نیست و حتی ممکن است سرمایه‌گذارانی که خریدار این نوع سهام هستند اصلا توجهی به قیمت روز سهام‌شان نداشته باشند و فقط به دنبال دریافت سود تقسیمی سالانه باشند. چنین سبدی برای افرادی مناسب است که ریسک‌پذیر نیستند و نمی‌خواهند درگیر نوسان‌های بورس باشند. این افراد معمولا کسانی هستند که دوست دارند بخشی از سرمایه‌شان را به شکل سهام نگه دارند و خیال‌شان راحت باشد که حداقل به اندازه سود بانکی سود خواهند کرد.

۳. سبد سهام با ریسک متوسط

بسیاری از سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند سبدی ترکیبی داشته باشند یا سراغ سهام شرکت‌هایی بروند که ریسک بالایی نداشته باشند. شرکت‌هایی که در کسب‌وکارشان موفقند و سودآوری تضمین‌شده دارند و در سبد سهام چیست؟ ضمن طرح‌های توسعه‌ای دارند و می‌خواهند کارشان را گسترده‌تر کنند بهترین گزینه‌ها برای چنین سبدهایی به شمار می‌روند. همچنین سهامدار می‌تواند درصد مشخصی از سبد سهامش را به سهام پرریسک اختصاص بدهد و درصدی را هم به شرکت‌هایی که حداقل ریسک را دارند. چنین سبدی ضمن اینکه سودآوری مناسبی می‌تواند داشته باشد، نوسان کمتری هم دارد و می‌تواند در بلندمدت برای سرمایه‌گذار بازدهی بسیار مناسبی خلق کند.

نکته: ممکن است نام انواع دیگری از سبدهای سهامی هم به گوش‌تان بخورد: سبد رشدی، سبد درآمدی، سبد سوداگرانه، سبد دوره‌ای و غیره. اما تقریبا همه این‌ها را می‌شود بر اساس میزان ریسک دسته‌بندی کرد. روی هم رفته باید با مفهوم ریسک بیشتر آشنا شوید و بدانید که با خرید هر سهام متحمل چه میزان ریسک شده‌اید. میزان ریسک سبد را می‌شود دقیق محاسبه کرد و به صورت درصد بیان کرد. اگر می‌خواهید سرمایه‌گذاری حرفه‌ای‌تری داشته باشید باید به‌مرور درباره ریسک بیشتر یاد بگیرید.

نکته‌های مهم در چیدمان سبد دارایی

انتخاب دارایی‌های مناسب در بازه‌های زمانی مناسب می‌تواند همراه با بازدهی بسیار شیرینی باشد، اما اگر در زمان بد سراغ بهترین دارایی‌ها بروید، ممکن است دچار زیان شوید. بنابراین چیدمان سبد دارایی باید با تجربه و آگاهی همراه باشد تا سود مناسبی عاید سرمایه‌گذار کند. بیایید ببینیم برای چیدمان سبد دارایی چه نکته‌هایی را باید رعایت کنیم.

متنوع‌سازی دارایی

همواره دارایی‌های متنوع داشته باشید؛ طلا، سپرده بانکی، اوراق با درآمد ثابت، ملک، سهام و غیره. البته لازم نیست همیشه سرمایه‌تان را بین همه انواع دارایی پخش کنید. بلکه باید متناسب با میزان سرمایه و سلیقه خودتان و البته وضعیت روز دارایی‌های مختلف اقدام به سرمایه‌گذاری کنید. مثلا ممکن است تصور کنید که قیمت مسکن زیادی بالا رفته و احتمالا طی سال‌های آینده دچار رکود خواهد شد. یا اینکه اصلا سرمایه‌تان به حدی نیست که بخواهید در بخش املاک سرمایه‌گذاری کنید. در این صورت بهتر است سراغ انواع دیگری از دارایی بروید.

انتخاب دارایی‌های مناسب در بازه‌های زمانی مناسب می‌تواند همراه با بازدهی بسیار شیرینی باشد، اما اگر در زمان بد سراغ بهترین دارایی‌ها بروید، ممکن است دچار زیان شوید. بنابراین چیدمان سبد دارایی باید با تجربه و آگاهی همراه باشد تا سود مناسبی عاید سرمایه‌گذار کند

توجه به شاخص بورس

برای اینکه بخشی از سرمایه‌تان را وارد بورس کنید، توجه به شاخص بورس ضروری است. اگر شاخص کل بورس نزولی باشد، ورود به بازار بورس و تشکیل سبد سهام انتخاب هوشمندانه‌ای نیست (مگر اینکه فعال حرفه‌ای بازار بورس باشید و بتوانید حتی در شرایط نزول شاخص هم سهم‌های مناسب را تشخیص بدهید و بازدهی خوبی کسب کنید). ولی اگر شاخص کل بورس صعودی باشد، خرید سهام شرکت‌هایی که وضعیت مساعدی دارند به احتمال زیاد با بازدهی بسیار مناسبی همراه خواهد بود.

توزیع مناسب سرمایه و پرهیز از تک‌سهم شدن

منظور از تک‌سهم شدن این است که سرمایه‌گذار همه سرمایه‌اش را به یک سهم خاص اختصاص بدهد و فقط همان یک سهم را در سبد سهامش داشته باشد. چنین روشی بسیار پرخطر است. چون هر ریسکی که متوجه آن یک سهم باشد، کل سرمایه سهامدار را تهدید خواهد کرد. از طرفی اگر سهامدار در انتخاب این یک سهم اشتباهی مرتکب شده باشد (و سهمی را انتخاب کرده باشد که به هر دلیلی دچار افت قیمت شود) کل سرمایه‌اش تحت تاثیر این اشتباه خواهد بود.

برای توزیع مناسب سرمایه در یک سبد سهام بهترین کار این است که درصد مشخصی از سرمایه‌تان را به هر کدام از سهم‌های سبد سهام‌تان تعیین کنید. مثلا ده تا بیست درصد از کل سرمایه‌تان را به هر سهم اختصاص بدهید و نه بیشتر. با این کار ضمن اینکه سبد سهام‌تان متنوع می‌شود، دیگر ریسکی که ممکن است هر کدام از سهم‌ها متحمل شوند، کل سرمایه‌تان را تهدید نخواهد کرد.

شناسایی صنایع مناسب و سهام پربازده هر صنعت

اگر در بورس تازه‌کارید، باید بپذیرید که انتخاب صنعت مناسب و سهم پربازده از هر صنعت کار چندان ساده‌ای نیست. به این دلیل ساده که شما هنوز به وضعیت صنایع مختلف آشنا نیستید و نمی‌دانید عوامل تاثیرگذار هر صنعت چه چیزهایی‌اند.

اما نگران نباشید. اگر می‌خواهید در بازار بورس فعالیت کنید، بهتر است از همین حالا شروع کنید و با صنایع و شرکت‌های مختلف آشنا شوید. برای شروع کار بهتر است سراغ صنعتی بروید که تا حدودی با آن‌ها آشنایی دارید و می‌توانید مطالب مربوط به آن‌ها را بفهمید. (مثلا در رشته مهندسی معدن تحصیل کرده‌اید و با محصولات معدنی آشنایی دارید و تصمیم می‌گیرید با فرایند سرمایه‌گذاری در این صنعت بیشتر آشنا شوید). سعی کنید تا جایی که می‌شود دانش‌تان را درمورد این صنایع افزایش بدهید و ببینید کدام شرکت‌ها در این صنایع فعالند. در نهایت باید به این نتیجه برسید که این صنعت خاص در چه وضعیتی است؛ آیا دوران رکود را می‌گذراند یا رونق؟ از افزایش نرخ دلار چه تاثیری می‌پذیرد؟ چه ارتباطی با قیمت‌های جهانی دارد؟ چشم‌انداز آینده این صنعت چگونه است؟

بعد از اینکه به پاسخ چنین سوال‌هایی رسیدید، باید تصمیم بگیرید که در این صنعت سرمایه‌گذاری کنید یا نه. اگر پاسخ‌تان مثبت بود، باید به دنبال شرکت‌هایی بگردید که وضعیت عملیاتی مناسبی دارند، قیمت سهم‌شان نسبت به سودی که می‌سازند و فروش سالانه پایین‌تر است و احتمالا طرح توسعه دارند و قرار است طی آینده نزدیک تحولی در آن‌ها رخ بدهد.

نکته: در صنایعی سرمایه‌گذاری کنید که با سازوکارشان آشنایی بیشتری دارید. اگر سهم شرکتی را بخرید که از نحوه فعالیتش اطلاعات کمی دارید، ممکن است باعث شود نتوانید تشخیص بدهید که چه زمانی کسب‌وکار آن شرکت رونق دارد و چه زمانی اوضاعش خراب است.

توجه به بازارهای جهانی

به اقتصاد کلان توجه کنید. همواره اتفاقاتی ممکن است بیفتد که اقتصاد جهانی و اقتصاد کشورها را دستخوش تلاطم کند. مثل شیوع بیماری کرونا که باعث شد شرکت‌های فعال در حوزه گردشگری و حمل‌ونقل مسافر دچار ضرر و زیان جدی شوند. در چنین مواردی از سهام یا دارایی‌هایی که ممکن است اثر منفی بگیرند دوری کنید.

پرهیز از نگاه تعصبی به سهم

بازی طرفداری از استقلال و پرسپولیس که نیست! هنوز هم سهام این ۲ باشگاه به بورس نیامده و بعید هم هست که به این زودی‌ها و این حجم از بدهی سروکله این دو باشگاه در بورس پیدا شود. پس نگاه تعصبی به سهام را همین اول کنار بگذارید. بازار بورس، منطق دارد و نه احساس. در جایی هم که منطق حاکم باشد، اثری از تعصب و طرفداری کورکورانه نیست. پس اگر می‌خواهید در این بازار بمانید، جبران اشتباه یا کنار گذشتن علایق (قوم و قبلیه‌ای، رنگی و بقیه دلبستگی‌ها) را فراموش نکنید.

توجه به تحلیل های سیاسی و اقتصادی

سبدتان را به امان خدا رها نکنید. هر لحظه ممکن است وضعیتی در جامعه یا تصمیم‌گیری‌های سیاسی و اقتصادی کلان پیش بیاید که روی دارایی‌تان اثر منفی بگذارد. مثلا کاهش قابل توجه نرخ دلار باعث خواهد شد که سودآوری شرکت‌های صادرات‌محور کاهش یابد. در چنین مواردی باید حواس‌تان به سبد سهام‌تان باشد و به‌موقع سبدتان را اصلاح کنید.

توزیع مناسب سرمایه و پرهیز از تک سهم شدن

اگر سهمی خریدید و قیمتش کاهش یافت نگران نباشید! بزرگ‌ترین تحلیل‌گرها هم اشتباه می‌کنند و بهترین معامله‌گرها هم ممکن است زیان بدهند. مهم‌ترین نکته این است که دلیل اشتباه‌تان را بفهمید و اشتباه‌‌هایتان را طوری مدیریت کنید که جبران‌پذیر باشند. توزیع سرمایه بین دارایی‌های مختلف یکی از بهترین روش‌ها برای مدیریت همین اشتباه‌هاست.