شاخص کل و شاخص وزنی چیست؟


شاخص کل هم وزن بورس چیست؟

یکی از موضوعاتی که اغلب در اصطلاحات بورسی و مطالعه بازارهای مالی با آن مواجه می‌شویم، شاخص‌های مختلف ارزش گذاری در بازار سهام است. شاخص‌ها به تحلیلگران کمک می‌کنند تا هر سهم را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند. اما قبل از پرداختن به آن، بهتر است انواع شاخص‌های بورس را بهتر بشناسید. امروزه چندین شاخص کلیدی در بازار سهام وجود دارند که یکی از مهم‌ترین آن‌ها، شاخص کل هم وزن است. این شاخص زیر مجموعه شاخص کل محسوب می‌شود و برای بررسی آن باید از مفهوم هر دو اطلاع داشته باشید.

بنابراین در این مقاله ابتدا کمی درباره شاخص کل صحبت می‌کنیم و سپس به بررسی شاخص کل هم وزن می‌پردازیم. در شاخص کل و شاخص وزنی چیست؟ ادامه همراه وبلاگ فانوس باشید.

شاخص کل چیست؟

شاخص کل قیمت که به آن شاخص کل نیز می‌گویند، به تغییر سطح عمومی قیمت‌ها در کل بازار اطلاق می‌شود و میانگین افزایش یا کاهش قیمت سهام در بازار را نشان می‌دهد. این تغییرات مربوط به تاریخ مبدا یعنی سال 1369 است. سال پایه سالی است که نوسانات قیمت در آن حداقل بوده و به عنوان مبدا تغییر انتخاب می‌شود. این شاخص همان شاخصی است که در اخبار و گزارش‌ها شنیده می‌شود و نماد صعود یا سقوط بازار است. ولی این تعریف خیلی دقیق نیست، بنابراین در ادامه مقاله جزئیات آن را به طور مفصل بیان می‌کنیم.

این شاخص تنها منعکس کننده تغییرات قیمت سهام در سطح بازار بوده و فاقد معیارهای دیگری مانند سود نقدی است. وقتی می‌گوییم شاخص کل 10 درصد افزایش یافته است، یعنی میانگین قیمت سهام شرکت‌های بورسی نسبت به سال پایه (1369) 10 درصد افزایش داشته است. نکته دیگر اینکه، این شاخص همه‌ی شرکت‌ها را در نظر می‌گیرد و در صورت توقف سهام، قیمت آخرین معامله در نظر گرفته می‌شود. اگر سهام تمامی شرکت‌های بازار را متناسب با وزن سرمایه هر شرکت در پرتفوی خود داشته باشید، تغییر در شاخص کل، دقیقا میزان سود و زیان شما را نمایش می‌دهد.

به عنوان مثال اگر شاخص کل از ابتدای سال از 10000 واحد به 15000 واحد افزایش یافته باشد، میانگین بازده سود و قیمت سهام 50 درصد افزایش یافته است. البته به این معنا نیست که همه شرکت‌ها محاسبات شاخص خود را تا 50 درصد سود افزایش داده‌اند. یک شرکت ممکن است سود کرده باشد و شرکتی هم شاید ضرر داشته باشد. اما این مفهوم، شاخص میانگین قیمت و سود کلیه شرکت‌های بورسی را نشان می‌دهد.

در واقع شاخص کل قیمت، میانگین کل بازار است. همچنین شاخص کل در مواردی مانند افزایش سرمایه، افزایش و کاهش شرکت‌ها و ادغام شرکت‌ها از طریق مطالبات سهامداران، تعدیل می‌شود تا تغییرات ناشی از این اتفاقات بر ارزش شاخص تاثیری نداشته باشد. در ضمن، افزایش سرمایه از محل پس‌انداز و پرداخت نقدی موجب تعدیل این شاخص نخواهد شد.

مهم‌ترین نکته در این شاخص، وزن شرکت‌ها است. در فرمول شاخص، ارزش فعلی یک سهم شامل تعداد سهام و قیمت آن، در شاخص کل لحاظ می‌شود. در نتیجه هر چه تعداد سهام یک شرکت بیشتر باشد، قیمت آن در شاخص کل بیشتر تغییر می‌کند. شاخص بورس یک شاخص ساده و در دسترس است که ما را از تغییرات قیمت کلی بازار آگاه می‌کند.

شاخص کل هم وزن

شاخص کل هم وزن چیست؟

پس از مشکلاتی که در ارزیابی شاخص کل وجود شاخص کل و شاخص وزنی چیست؟ داشت، نیاز شد که از شاخصی دقیق‌تر و با انعطاف بیشتر استفاده کرد. گاهی اوقات فقط باید تغییر شاخص قیمت را بررسی کرد و نیاز به محاسبه وزن سهامی که در شاخص کل وجود نداشت، نیست. معاملات کد به کد و هدفمند در سهام‌های بزرگ برای مثبت شدن مصنوعی بازار، از عوامل دیگری بود که نیاز به شاخص وزن را افزایش داد. پس از بررسی‌های فراوان، شاخص هم وزن در تاریخ 5 اسفند 1387 توسط سایت مدیریت فناوری بورس در دسترس افراد قرار گرفت.

در این شاخص تمامی شرکت‌های بورسی دارای وزن یکسان در نظر گرفته شده‌اند، بنابراین تاثیر معاملات کد به کد و هدفمند بر این شاخص خنثی می‌شود. افزایش قیمت هر سهم در این شاخص یکسان است. شاخص هم وزن با افزایش سرمایه تعدیل نمی‌شود و فقط با اضافه یا حذف شدن شرکت و تقسیم سود نقدی تعدیل می‌شود.

فرق شاخص کل بورس با شاخص هم وزن

در هنگام بررسی اصطلاحات بورسی، اطلاع از تفاوت‌های بین شاخص کل و شاخص هم وزن مهم است. شاخص هم وزن بر اساس میزان سرمایه نیست، بلکه بازده اکثر شرکت‌ها را بررسی می‌کند. این شاخص بر خلاف شاخص کل، نشان‌دهنده مقدار مثبت و منفی بورس است. در واقع وزن و اندازه شرکت‌ها در این سهم ملاک نیست و سهم آن‌ها یکسان در نظر گرفته می‌شود. این شرایط در شاخص فرابورس نیز وجود دارد.

از دیدگاه فعالان در بورس، شاخص کل هم وزن نمای روشن‌تری از روند بازار به دست می‌دهد و امتیاز بیشتر سهام‌های شاخص‌ساز را در نحوه محاسبه شاخص کل کسب می‌کند. هنگامی که شاخص هم وزن منفی است، یعنی بازدهیِ بیشتر از نصف شرکت‌های بورسی در بازار کاهش یافته است. در مقابل شاخص هم وزن مثبت یعنی بازدهی بیش از نیمی از شرکت‌های موجود در بازار افزایش یافته است. بنابراین اگر می‌گوییم شاخص کل صعودی است یا به عبارتی شاخص کل مثبت است، حتما به این معنا نیست که همه شرکت‌ها در بازار سرمایه فعلی در حال رشد هستند.

اندازه‌گیری رشد بازار با وزن شاخص کل، دقیق‌تر است. اما نداشتن دانش و مهارت کافی در این زمینه باعث گمراهی مردم و تفسیر نادرست از شرایط بازار می‌شود. در شاخص کل، اکثر شرکت‌ها احتمالا بازدهی منفی خواهند داشت. اما فقط به عبارتی مثبت بودن برخی شرکت‌های بزرگ، شاخص کل را مثبت می‌کند. در شاخص هم وزن بورس، شاخص با توجه به میزان بازدهی اکثر شرکت‌ها نمایش داده می‌شود نه بر اساس سرمایه بیشتر.

تعداد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس به قدری زیاد است که به راحتی می‌توان تحت تاثیر برخی نوسانات شاخص قرار گرفت. بنابراین استفاده از نمودارها و اندازه‌های شاخص کل به عنوان تنها معیار ارزیابی بازار، کمکی به درک روند بازار نمی‌کند و تنها از این طریق می‌توان شدت هیجان بازار را احساس و درک کرد. همچنین در شاخص هم وزن، مقدار افزایش یا کاهش سود به یک میزان موثر است.

در واقع باید بدانید که شاخص کل، معیار مناسبی برای افزایش یا کاهش بازار سرمایه نیست و تنها عملکرد بورس را منعکس می‌کند. برای درک بهتر این موضوع می‌توان به این نکته اشاره کرد که تغییرات صعود یا نزول شرکت‌های بزرگ با توجه به مثبت و منفی شدن آنها می‌تواند منجر به تغییر در شاخص کل شود. به این دلیل که شاخص هم وزن شرایط بازار را بهتر نشان می‌دهد.

شاخص هم وزن بورس

نتیجه‌گیری

در رابطه با موارد فوق، نمی‌توان گفت که کدام یک از این دو شاخص بر دیگری برتری دارد. دانستن این نکته ضروری است که هر شاخصی در رابطه با ویژگی‌ها و ماهیت خود دارای مزایا و معایب است. اما به طور کلی استفاده از شاخص کل، دید وسیع‌تری از وضعیت بازار به شما می‌دهد که در آن نقش شرکت‌های بزرگ از اهمیت بیشتری برخوردار است. اما اگر به دنبال این هستید که جزئیات بیشتری به دست آورید یا بدانید که بازار روندی صعودی دارد یا نزولی، پس بهتر است شاخص کل هم وزن بورس را در نظر بگیرید.

اگر هنوز اپلیکیشن خودتان را آپدیت نکرده اید از دو لینک زیر نسخه های جدید را از گوگل پلی و بازار دریافت کنید 😊

شاخص کل و هم وزن در بورس چیست و چه تفاوتی دارند؟

تفاوت شاخص کل و هم وزن

حتماً شما هم در بسیاری از اخبارهایی که روزانه گوش می‌دهید یا خبرهایی که دنبال می‌کنید دیده و شنیده‌‌‌‌اید که شاخص بورس بالا و یا پایین رفته است. اما آیا دلیل این بالا و پایین رفتن شاخص کل را می‌‌‌‌دانید؟ چه عواملی بر شاخص کل در بورس تاثیرگذار هستند؟ ما در این مقاله می خواهیم به شما بگوییم که شاخص بورس چیست و چه چیزی را به ما نشان می‌‌‌‌دهد. همچنین به معرفی شاخص کل، شاخص هم وزن و تفاوت شاخص کل و هم وزن بپردازیم. حال ابتدا به معرفی انواع شاخص در بورس می‌پردازیم.

انواع شاخص

  • شاخص کل
  • شاخص کل هم وزن
  • شاخص قیمت
  • شاخص قیمت هم وزن
  • شاخص سهام آزاد شناور
  • سایر شاخص‌های بورس (منظور از سایر شاخص‌های بورس مانند سهام شاخص های ۳۰ شرکت بزرگ یا سهام شاخص ۵۰ شرکت بزرگ)

اما این شاخصی که در همه جا مشاهده می‌‌‌‌کنیم و در مورد آن می‌‌‌‌شنویم شاخص کل است. در این مقاله می-خواهیم این شاخص را بررسی کنیم. همچنین می‌‌‌‌خواهیم به معرفی شاخص کل هم وزن نیز بپردازیم و آن را به شاخص کل مقایسه کنیم.

انواع شاخص ها در بورس

شاخص کل چیست؟

شاخص کل بیانگر سطح عمومی قیمت ها و سود سهام شرکت‌‌‌‌های پذیرفته شده در بورس است. به شاخص کل، شاخص بازدهی، شاخص قیمت یا بازده نقدی نیز گفته می‌شود که یکی از پرکاربردترین شاخص‌‌‌‌هایی است که بین فعالان حوزه سرمایه و شاخص کل و شاخص وزنی چیست؟ سرمایه‌‌‌‌گذاران بسیار رایج است و مورد استفاده قرار می‌‌‌‌گیرد.

تغییرات شاخص کل:

تغییرات شاخص کل نشان دهنده میانگین بازدهی سرمایه گذاران در بورس است. حال برای اینکه این مفهوم را بهتر درک کنید باید ابتدا به مفهوم بازدهی سهم بپردازیم.

بازدهی سهم چیست؟

به طور کلی سهامداران سود سهام و بازدهی خودشان را از طریق دو منبع به دست می‌‌‌‌آورند. یکی شرکت‌‌‌‌هایی که سهامشان را خریداری کرده‌‌‌‌اند به دست می‌آورند و دیگری تغییر قیمت سهم در طول دوره سرمایه گذاری می‌‌‌‌باشد و این مورد بازدهی سهم را برای سهامداران مشخص می‌کند. برای مثال اگر شخصی یک سهم به قیمت ۳۰۰ تومان در ابتدای سال بخرد و قیمت سهم در پایان سال ۳۶۰ تومان شود و در طی سال شرکت ۶۰ تومان تقسیم سود نمایند. این شخص چقدر بازدهی به دست آورده است؟ ۹۰=۶۰+۳۰

با یک حساب سرانگشتی ساده طبق آنچه در بالا گفته شد این شخص ۹۰ تومان سود کرده است که معادل با ۳۰ درصد سرمایه ابتدایی شخص است.

افزایش شاخص بورس چیست؟

به عنوان مثال اگر شاخص بورس در ابتدای سال ۲۰ هزار تومان باشد و پایان سال این مقدار به ۳۰ هزار تومان افزایش یابد و شاخص بورس ۱۰ هزار واحد افزایش داشته باشد معادل ۵۰ درصد بورس در آن سال بازدهی داشته است. این بازدهی میانگین تغییر قیمت سهم و سود نقدی سالیانه می باشد. شاخص کل بورس را به صورت روزانه هفتگی و سالانه اعلام می کنند. شاخص کل نشان دهنده میانگین بالا رفتن و پایین آمدن قیمت سهم شرکت‌‌‌‌های مختلف می‌‌‌‌باشد.

  • اگر سبد سهام شما متنوع باشد سود و ضررتان به شاخص کل نزدیک تر است.
  • اطلاعات شاخص بورس به صورت لحظه‌‌‌‌ای در سایت بورس اوراق بهادار تهران و همچنین شرکت فناوری بورس تهران مشاهده کنید.

شاخص هم وزن چیست؟

شاخص هم وزن زیر شاخه‌‌‌‌ای از شاخص کل است. و شاخص کل هم وزن از دل شاخص کل بیرون آمده است. با این تفاوت که شاخص هم وزن همان‌طور که از اسمش پیداست سهام‌‌‌‌ها را در وزن یکسان در نظر می‌‌‌‌گیرد.

تفاوت شاخص کل و هم وزن

شاخص کل و شاخص هم وزن هر دو یک میانگین از سهام های داخل بازار هستند و هرچه سهام‌‌‌‌ها افزایش داشته باشند به طبع این دو شاخص نیز افزایش خواهند داشت.

نکته ای که وجود دارد این است که در شاخص کل افزایش‌‌‌‌ها به صورتی است که هر شرکتی متناسب با وزن خودش در شاخص کل تاثیر می گذارد. یعنی اگر شرکت A یک واحد ارزش شرکت است و شرکت B پنچ واحد ارزش شرکت باشد؛ اگر شرکت B یک واحد سود در آن روز خاص بسازد شرکت A باید ۵ درصد سود در آن روز بسازد تا برابر با سود شرکت B شود سودآوری کمتر و یا حتی زیان تاثیرات بیشتری را در شاخص کل دارند و شرکت‌‌‌‌های بزرگتر در شاخص کل بزرگتر دیده می‌‌‌‌شوند. مثلاً اگر به عنوان مثال یک شرکت ۲۰ درصد بازار را در اختیار داشته باشد نوساناتش ۱/۵ کل بازار است. شرکت های کوچک هرچقدر هم که سودآوری داشته باشند،اگر این شرکت بزرگ زیان ده باشد عملاً شرکت های کوچک نمی توانند شاخص کل را تغییر دهند.

تفاوت شاخص کل با شاخص کل هم وزن

اما در شاخص هم وزن این موضوع و مشکل حل شده است و شرکت ها همگی با وزن یکسان نگاه میشوند مثلاً اگر ۶۰۰ شرکت در شاخص بررسی می‌‌‌‌شوند، در شاخص هم وزن این ۶۰۰ شاخص را برابر در نظر می‌گیرند و یک درصد شرکت کوچک با یک درصد شرکت بزرگ برابر است و تفاوتی نمیکند. پس در شاخص هم وزن شرکت‌‌‌‌ها تاثیر برابر بر شاخص می‌‌‌‌گذارند. به همین دلیل است که از اصطلاح هم وزن برای آن استفاده می‌کنیم. یعنی شرکت‌‌‌‌ها هم وزن و برابر شده‌‌‌‌اند و بین آن‌‌‌‌ها یکسان‌‌‌‌سازی صورت گرفته است. نکته‌‌‌‌ای که در این ارتباط بیشتر باید به آن توجه کرد این است که برای اینکه روند درست بازار رو بتوانیم تشخیص بدیم شاخص هم وزن به ما اطلاعات دقیق و درست‌‌‌‌تری را میدهد مثلا وقتی که ما می‌‌‌‌خواهیم بگوییم که بازار صعودی است باید حداقل ۷۰ درصد بازار را مثبت داشته باشیم که بگوییم بازار صعودی است. در صورتی که اگر آن ۳۰ درصد بازار شرکت‌‌‌‌های بزرگ باشند که عملاً از نظر تعدادی ۳۰ درصد هستند اما از نظر وزنی ۶۰ درصد بازار در اختیار آن-هاست ما شاخص کل را منفی می‌‌‌‌بینیم. در صورتیکه شاخص هم وزن را مثبت می‌‌‌‌بینیم.

پس برای درک بهتر از اینکه باید شاخص هم وزن را بررسی کنیم یا شاخص کل را، و کدام یک ارجعیت دارد؟ باید بگوییم که شاخص هم وزن آیتم دقیق‌تری است برای این که کلیت بازار به ما گزارش بدهید. اما در بسیاری از موارد است که برای ما شرکت‌های بزرگ اهمیت دارند و می‌خواهیم ببینیم که آیا این موضوع در ارتباط با شرکت های بزرگ وجود دارد یا خیر؟

کلام آخر

در نهایت اگر شاخص هم وزن صعودش از شاخص کل بیشتر باشد نشان دهنده این است که شرکت‌های کوچک‌تر به نسبت شرکت‌های بزرگ‌تر بیشتر رشد کرده‌‌‌‌اند. اگر این پارامتر را نداشته باشیم و شرکت‌های بزرگ‌تر و عملاً در آن روز نزولی باشند احتمالا این پارامترها معکوس عمل می‌‌‌‌کنند. یعنی شاخص کل نزولی یا منفی باشه ولی شاخص هم وزن صعودی باشه یا مثبت باشد. برای نگاهی دقیق‌تر به بازار و اینکه بتوانیم در مورد کلیت بازار صحبت بکنیم و شاخص هم وزن پارامتر دقیق تری هست و سعی می‌کنیم که از این شاخص برای بررسی کلیت بازار استفاده کنیم.​

تفاوت شاخص کل و شاخص هم وزن چیست؟

تفاوت شاخص کل و شاخص هم وزن چیست؟

شاخص کل یا شاخص هم وزن از انواع شاخص‌هایی است که سرمایه‌گذاران برای بررسی رفتار بازار از آن‌ها استفاده می‌کنند. اما گاهی این سوال برای سرمایه‌گذاران ایجاد می‌شود که از کدام شاخص برای بررسی و تحلیل بازار استفاده کنند. حتما در اخبار روزانه در مورد شاخص کل شنیده‌اید که می‌گویند شاخص کل امروز 10000 واحد افزایش یافت یا شاخص 15000 واحد افزایش یافت. این شاخص‌ها به عنوان معیار بررسی و ارزیابی دماسنج اقتصادی کشور استفاده می‌شوند اما بهتر است توضیح دهیم که وقتی گفته می‌شود شاخص کل 10000 واحد افزایش یافته، یعنی شما سود کرده‌اید و اگر گفته می‌شود شاخص 30000 واحد کاهش یافته است شما زیان کرده‌اید یا خیر. در این مقاله قصد داریم در خصوص این موضوع مهم صحبت کنیم و ضمن تعریف شاخص کل و شاخص هم وزن بگوییم که سرمایه‌گذاران در شرایط مختلف بازار از کدام شاخص استفاده کنند. پس تا انتهای این مقاله با من همراه باشید که قرار است محتوای خوبی را آموزش ببینید.

تعریف شاخص کل و شاخص هم وزن

به طور کلی شاخص بورس مفهومی است که بر اساس آن می‌توان یک سنجش و ارزیابی را در خصوص موضوعی خاص انجام داد. شاخص‌ها به‌ منزله‌ معیارهایی هستند که به وسیله آن‌ها می‌توان کمیت، کیفیت و… را اندازه‌گیری کرد. در بازار سرمایه هم شاخص‌ها معیارهای مهمی هستند که با بررسی و تحلیل آن‌ها می‌توانیم وضعیت گذشته و حال بورس را از جنبه‌های مختلف ارزیابی و حتی روند آینده بورس را نیز پیش‌بینی کنیم. شاخص‌ها انواع مختلفی دارند که هر کدام وضعیت بازار را از جنبه خاصی نشان می‌دهند. به همین دلیل کسب دانش در خصوص شاخص‌ها اهمیت زیادی نزد سرمایه‌گذاران دارد.

شاخص کل:

شاخصی که در رادیو و تلویزیون درباره آن می‌شنوید شاخص کل است. تغییرات روزانه این شاخص بیان‌کننده وضعیت کلی بازار سرمایه است. این شاخص به عنوان معیاری برای اندازه‌گیری میانگین بازده سرمایه گذاران در بورس است. به عنوان مثال اگر قیمت سهمی در ابتدای سال 1000 تومان باشد و در انتهای سال به 2000 تومان برسد و در مجموع هم سود نقدی 200 تومانی تقسیم کند بازدهی سهم در طی یک سال 120 درصد است. این رویه برای شاخص کل هم وجود دارد یعنی اگر شاخص کل در ابتدای سال در سطح 1500000 واحد و در پایان سال به 2100000 شاخص کل و شاخص وزنی چیست؟ واحد برسد نشان دهنده این است که میانگین بازده بورس از محل افزایش قیمت‌ها و تقسیم سود نقدی در انتهای سال 40 درصد بوده است. در شاخص کل به ارزش شرکت‌ها وزن بیشتری داده می‌شود و به همین دلیل شرکت‌های با ارزش بازار بالاتر تاثیر بیشتری بر شاخص کل دارند. به این شاخص (TEDPIX) هم می‌گویند. شکل زیر تغییرات شاخص کل را در تاریخ 26 آذر 1399 نشان می‌دهد. شکل زیر نشان می‌دهد که شاخص در روز 26 آذر با کاهش 14868 واحدی به عدد 1413455 واحد رسیده است. حال زمانی که اخبار می‌گوید شاخص کل 14000 واحد کاهش داشته منظور این است که این کاهش نسبت به روز گذشته است.

برای دسترسی میزان تغییر شاخص و تحلیل آن و کلی اتفاقات دیگر کافی است ربات تابلو خوانی در بورس را در تلگرام نصب کنید. برای دریافت این ربات به صورت رایگان و آموزش بیشتر مقاله ربات تابلو خوانی در بورس را مطالعه کنید.

شاخص کل

شاخص هم وزن:

در بخش قبل گفتیم که هر چه شرکت‌ها بزرگ تر و دارای ارزش بازار بالاتری باشند تاثیر بیشتری بر شاخص کل دارند اما در شاخص هم وزن قضیه فرق می‌کند و به ارزش شرکت‌ها توجهی نمی‌شود و تاثیر شرکت‌ها و اثرات آن بر شاخص کل یکسان در نظر گرفته می‌شود. فرض کنید که یک روز شاخص کل به اندازه 5000 واحد مثبت ولی شاخص هم وزن به اندازه 1000 واحد منفی باشد. تفسیر اینگونه است که در روز جاری چند شرکت بزرگ‌تر خوب معامله شده‌اند و تغییرات آ‌ن‌ها شاخص کل را مثبت کرده است ولی از آنجا که شاخص هم وزن منفی است نشان میدهد که کلیت بازار جالب نیست و بسیاری از شرکت‌ها منفی معامله می‌شوند.به عنوان مثال، در شکل زیر شاخص هم وزن در تاریخ 26 اذر با کاهش 3888 واحدی نسبت به روز گذشته به عدد 369630 واحد رسیده است.

شاخص هم وزن

به عنوان مثال پتروشیمی خلیج فارس یک شرکت با سرمایه بالا و ارزش بازار بالاست ولی شرکت قطعه سازی کمک فنر ایندامین یک شرکت کوچک با ارزش بازار پایین است. فرض کنید که شرکت فارس در -2 درصد معامله و نماد خکمک هم +3 درصد معامله شود. در این حالت شاخص کل عدد منفی را نشان می‌دهد چرا که فارس اثرات به مراتب بیشتری نسبت به خکمک بر روی شاخص دارد و به همین جهت شاخص منفی می‌شود. جهت کسب اطلاعت بیشتر در این خصوص، مقاله “ راهنمای کامل آشنایی با شاخص های بورس ” را مطالعه کنید.

فرق بین شاخص کل و شاخص هم وزن

از شاخص کل استفاده کنیم یا شاخص هم وزن؟

برای بررسی شاخص کل یا شاخص هم وزن نیاز به درک کلی بازار داریم و بسته به شرایط مختلف از تحلیل شاخص کل یا شاخص هم وزن استفاده می‌کنیم. معمولا سرمایه‌گذاران برای تحلیل تکنیکال از شاخص کل استفاده می‌کنند و کمتر شاخص هم وزن را معیار تحلیلی خود قرار می‌دهند. این خرد جمعی در تحلیل شاخص کل موجب شده که تحلیل‌ها بر روی شاخص کل بهتر جواب دهند و نقاط حمایت و مقاومتی که برای شاخص کل مطرح می‌شود در بین عموم اهمیت دارد. رفته رفته سرمایه گذاران باید شاخص هم وزن را نیز تحلیل کنند چرا که ارزیابی و تحلیل شاخص هم وزن اطلاعات بیشتر و مهم تری را در اختیار سرمایه گذاران برای تحلیل قرار میدهد و حال و روز بازار را بهتر نشان میدهد.

در بررسی و توضیح شاخص گفتیم که شرکت‌های دارای ارزش بازار بالاتر تاثیر بیشتری بر شاخص می‌گذارند. خب پس بهتر است بگوییم زمانی که شاخص کل مثبت ولی شاخص هم وزن منفی است یعنی شرکت‌های کوچک‌تر منفی معامله شده‌اند و اوضاع بازار آنچنان خوب نیست چرا که بیشتر شرکت‌های بازار را سهام شرکت‌های کوچک و متوسط تشکیل داده‌اند. مثبت بودن شاخص کل می‌تواند به دلیل مثبت معامله شدن چند شرکت بزرگ‌تر باشد ولی در کلیت بازار که شامل صنایع با شرکت‌های کوچک است اتفاقات خاصی را شاهد نیستیم و این یعنی جو بازار انچنان مناسب سرمایه‌گذاری نیست اما نمی توان گفت بر روی تک سهم‌های خاص نباید سرمایه‌گذاری کرد.

تاثیر کد به کد کردن سهام بر روی شاخص کل

در مورد کد به کد کردن سهام حتما شنیده‌اید. گاهی اوقات مشاهده می‌کنید که بازار منفی شده ولی شاخص کل مثبت است. به دنبال دلیل آن هستید که چه اتفاقی افتاده و به چه دلیل شاخص کل مثبت است. به ناگاه خبری در بازار می‌پیچد که در فلان سهم بزرگ بازار کد به کد اتفاق افتاده است و همین موضوع موجب بالا رفتن شاخص کل شده است که این در واقع به نوعی دستکاری در بازار سرمایه به حساب می‌آید و به هیچ عنوان معیار مثبت بودن بازار نیست و در این شرایط سرمایه‌گذاری توصیه نمی‌شود.

پس حتما به خاطر داشته باشید که برای بررسی بازار به طور همزمان باید شاخص کل و شاخص هم وزن را بررسی کنید و در بررسی شاخص کل هم ببینید که چه شرکت هایی و به چه میزان تاثیرگذار بوده‌اند. بررسی این موضوع می‌تواند دید خوبی برای سرمایه‌گذاری در اختیار شما قرار دهد. اگر قرار است بازار را به دید سرمایه‌گذاری بررسی کنید حتما به شاخص هم وزن توجه کنید چرا که به دلیل یکسان کردن وزن شرکت ها، وضعیت بازار را بهتر نشان می‌دهد و به سادگی قادر به درک این موضوع هستید که آیا کلیت بازار مناسب است یا خیر. برخی از سرمایه گذاران با دیدن مثبت های پی در پی شاخص کل و یا شنیدن مثبت بودن شاخص کل در رسانه ها فکر میکنند بازار اوضاع مناسبی برای سرمایه گذاری دارد در صورتی که اینطور نیست و ممکن است معاملات خاص در برخی از نمادها، بازار را مثبت کرده است در صورتی که شاخص هم وزن وضعیت دیگری را نشان می دهد و می گوید بازار هنوز مناسب سرمایه گذاری نیست.

شاخص هم وزن چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

شاخص هم وزن

شاخص هم وزن چیست؟ برای پاسخ بهتر به این سوال باید به این موضوع اشاره کنیم که هنگام انتخاب سهام مناسب برای سرمایه‌گذاری، معمولا به مواردی از قبیل قیمت سهام، وضعیت بنیادی صنعت، صورت‌های مالی، وضعیت تکنیکال قیمت سهام و غیره توجه می‌کنیم. اما شاخص‌ها چشم‌اندازی از کلیت بازار در اختیارمان می‌گذارند که در بهترین حالت می‌توانند نشان‌دهنده روند کلی بازار باشند. مثلا اگر شاخص کل روندی نزولی داشته باشد، نشان‌دهنده این است که کلیت بازار گرفتار روند نزولی است و کسب سود در چنین بازاری دشوارتر از حالتی است که بازار در روند صعودی قرار گرفته است. بنابراین تحلیل شاخص‌های مختلف برای ارزیابی کلیت بازار می‌تواند چراغ راهی برای یافتن بهترین زمان برای ورود به بازار یا خروج از آن باشد.

ویژگی‌های شاخص هم وزن

اگر بخواهیم ویژگی‌های شاخص هم وزن را در قالب فهرست مرور کنیم، می‌توانیم فهرست مختصر زیر را در نظر داشته باشیم:

  • روند و بازدهی شاخص هم وزن بر مبنای بازدهی اکثریت سهام بورسی است، نه تعداد کمی از شرکت‌های بزرگ و دارای ارزش بازار بالا
  • در محاسبه شاخص هم وزن، همه شرکت‌ها وزن برابری دارند
  • به‌طور کلی میزان نوسان شاخص هم‌وزن کمتر از نوسان شاخص کل است
  • وقتی شاخص هم‌وزن در روند صعودی قرار می‌گیرد به این معناست که بیشتر شرکت‌های کوچک بازار سرمایه در روند صعودی قرار دارند

انواع شاخص هم وزن بورس

در حال حاضر برای بورس ایران شاخص‌های مختلفی تعریف شده است که از میان آن‌ها می‌توانیم به شاخص‌های مهم اشاره کنیم:

  1. شاخص کل بورس
  2. شاخص بازده نقدی و قیمت
  3. شاخص صنعت و شاخص مالی
  4. شاخص سهام شاخص کل و شاخص وزنی چیست؟ آزاد شناور
  5. شاخص بازار اول و بازار دوم بورس
  6. شاخص ۵۰ شرکت برتر
  7. شاخص ۳۰ شرکت بزرگ

شاخص کل هم‌وزن چیست؟

ممکن است این سوال پیش بیاید که پس شاخص هم وزن چه شد؟ شاخص هم وزن در واقع از دل شاخص کل بیرون می‌آید و به‌نوعی زیرمجموعه آن محسوب می‌شود.

«شاخص قیمت بورس اوراق بهادار تهران» یا «Tehran Exchange Price Index» که به اختصار «TEPIX» یا تپیکس نامیده می‌شود، در میان اهالی بازار سرمایه به شاخص کل معروف است. این شاخص نشان‌دهنده روند عمومی قیمت تمامی شرکت‌های بورسی است و در تعریف آن آمده است که «سطح تغییرات قیمت‌ها را نسبت به تاریخ مبدا» می‌سنجد. شاخص کل در یکم شهریور ۱۳۶۹ با عدد ۱۰۰ واحد معرفی شد و با فرازونشیب‌هایی اکنون در محدوده یک میلیون سیصد هزار واحد قرار دارد.

فرمول کلی محاسبه شاخص کل به این صورت است:

فرمول کلی محاسبه شاخص کل

منظور از ارزش جاری همان ارزش بازار شرکت است که از حاصل‌ضرب تعداد سهام آن شرکت در قیمت هر برگه سهام آن به دست می‌آید. ارزش جاری کل بازار بورس هم از مجموع ارزش جاری یا ارزش بازار شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس به دست می‌آید.

نکته یک: شاخص کل بورس تهران قیمت سهام همه شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس را شامل می‌شود و اگر نماد شرکتی به هر دلیلی (برگزاری مجمع، ابهام در اطلاعات ارائه شده و …) بسته باشد و در بازه‌ای سهام آن شرکت معامله نشود، قیمت آخرین معامله آن در محاسبه شاخص کل در نظر گرفته می‌شود.

نکته ۲: با توجه به فرمول محاسبه شاخص به این نکته پی می‌بریم که شاخص کل علاوه بر قیمت هر برگه سهم، از تعداد سهام منتشره شرکت‌ها هم اثر می‌گیرد. تعداد سهام منتشره شرکت‌ها بعد از هر مرحله افزایش سرمایه (از محل آورده نقدی)، تغییر می‌کند و در نتیجه باید در محاسبه شاخص تعدیلاتی صورت بگیرد. این تعدیلات در مخرج کسر فرمول محاسبه شاخص انجام می‌گیرد. بد نیست به این نکته هم اشاره کنیم که مواردی از قبیل پرداخت سود نقدی و افزایش از محد سود انباشته باعث تعدیل شاخص کل نمی‌شود.

نکته ۳: شاخص کل نمایندهٔ «میانگین» کل بازار است. مثلا اگر این شاخص از یک میلیون واحد به یک‌ونیم میلیون واحد شاخص کل و شاخص وزنی چیست؟ برسد، به معنای این است که قیمت سهام شرکت‌های بورسی به‌طور میانگین پنجاه درصد رشد داشته است. اما این به آن معنا نیست که قیمت همهٔ شرکت‌ها دقیقا به این اندازه رشد کرده. مثلا ممکن است قیمت سهام شرکتی در این بازه پنجاه درصد افت کند، ولی قیمت سهام شرکت دیگری صد درصد رشد داشته باشد.

چرا به شاخص هموزن نیاز داریم؟

اگر در فرمول محاسبه شاخص کل دقت کنیم متوجه خواهیم شد که وزن شرکت‌ها در محاسبه این شاخص اثرگذار است. یعنی اگر شرکتی سرمایه بیشتری داشته باشد و تعداد سهام آن بیشتر باشد (شرکت‌های بزرگ)، تغییرات قیمت سهام این شرکت در مقایسه با تغییرات قیمت سهام شرکت‌های کوچک‌تر، تاثیر بیشتری بر شاخص کل خواهد گذاشت. همین مسئله این امکان را به وجود آورده است که با معاملاتی جهت‌دار و سوری شاخص کل را دستکاری کرد. هرچند مسئولان بازار سرمایه هیچ‌گاه چنین چیزی را رسما اعلام نمی‌کنند، اما بررسی معاملات در مقاطعی از بازار سرمایه چنین ظنی را تقویت می‌کند.

در هر صورت، منعکس نشدن تغییرات قیمت سهام شرکت‌های کوچک‌تر در شاخص کل این نیاز را پدید آورد که شاخص دیگری در کنار شاخص کل معرفی شود برای اینکه تغییرات قیمت این دسته از سهام را بهتر نمایندگی کند. به همین دلایل بود که در تاریخ پنجم اسفند ۱۳۹۳، مدیریت فناوری بورس تهران شاخص کل هم وزن را معرفی کرد و در دسترس فعالان بازار سرمایه گذاشت.

نکته مهم درمورد شاخص کل هم‌وزن این است که در این شاخص تمامی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس وزنی برابر دارند. به تعبیر دیگر، تغییرات قیمت سهام بزرگ‌ترین شرکت بورسی به اندازه تغییرات قیمت کوچک‌ترین شرکت‌های بورسی بر شاخص کل هم وزن تاثیر می‌گذارد. در نتیجه معاملات جهت‌دار تاثیری بر شاخص هم‌وزن ندارند و برای تغییر روند این شاخص باید روند کلیه سهام بورسی تغییر کند.

نکته: شاخص هم وزن با افزایش سرمایه شرکت‌ها تعدیل نمی‌شود و فقط اضافه شدن شرکت‌ها به بورس (یا حذف شدن بعضی شرکت‌ها) است که موجب تعدیل در شاخص هم‌وزن می‌شود. تقسیم سود نقدی هم باعث تعدیل در این شاخص می‌شود.

فرمول محاسبه شاخص هم وزن

برای محاسبه شاخص هم وزن از فرمولی استفاده می‌شود که در تصویر زیر دیده می‌شود. در این شاخص کل و شاخص وزنی چیست؟ فرمول، ابتدا قیمت روز سهام تک‌تک شرکت‌های بورسی بر قیمت پایه آن‌ها تقسیم و در ضریب تعدیل مخصوص آن سهم ضرب می‌شود. سپس اعدادی که به دست آمده‌اند را جمع و بر تعداد کل شرکت‌های بورسی تقسیم می‌شود. در پایان عدد حاصل ضرب در عدد پایه شاخص می‌شود. در محاسبه شاخص هم‌وزن، مواردی از قبیل اثر ورود و خروج شرکت‌ها، افزایش سرمایه و غیره تعدیل می‌شود.

فرمول محاسبه شاخص هم وزن

تفاوت شاخص کل و شاخص هم وزن چیست؟

همان‌طور که قبلا اشاره کردیم، فرمول محاسبه شاخص کل به گونه‌ای است که شرکت‌های بزرگ‌تر وزن بیشتری در این شاخص دارند و تاثیر بیشتری بر آن می‌گذارند. به بیان دیگر، شاخص کل بین سهم‌های بزرگ‌تر و کوچک‌تر به‌نوعی تمایز قایل می‌شود. اما در شاخص هم وزن شرکت‌ها وزن برابر دارند و تاثیرگذاری آن‌ها بر این شاخص یکسان است.

به‌طور کلی، روند شاخص هم‌وزن می‌تواند نشان دهد که کلیت بازار چه روندی داشته است. مثلا اگر این شاخص مثبت باشد، معنایش این است که بیشتر سهام بازار افزایش قیمت داشته‌اند و اگر منفی باشد، یعنی اینکه اکثر سهام شرکت‌های بورسی کاهش قیمت را تجربه کرده‌اند.

اگر بخواهیم این تفاوت را به زبان ساده‌تری توضیح بدهیم، باید بگوییم این امکان وجود دارد که با مثبت بودن چند نماد خاص، شاخص کل رشد کند، ولی قیمت اکثریت شرکت‌های بازار کاهش داشته باشد. اما این امکان وجود ندارد که با رشد قیمت تعداد محدودی از نمادهای بازار، شاخص هم وزن رشد داشته باشد.

به شاخص کل بیشتر توجه کنیم یا به شاخص هم وزن؟

پاسخ این پرسش بستگی به سبد سهام و استراتژی سرمایه‌گذاری معامله‌گر دارد. ممکن است معامله‌گری به این نتیجه برسد که در مقطعی از بازار، شرکت‌های بزرگ خریدار بیشتری دارند و پول‌های بزرگ تمایل دارند به این سهم‌ها وارد شوند. در چنین حالتی، معامله‌گر سبدی از سهم‌های بزرگ و متوسط بازار تشکیل می‌دهد و در نتیجه بهتر است روند شاخص کل را بیشتر زیر نظر بگیرد.

در حالت دیگر، معامله‌گر ممکن است به این نتیجه برسد که جریان پول در بازار خیلی قوی نیست و این پول هم بیشتر در سهم‌های کوچک فعالیت می‌کند. به تعبیر دیگر، پول فعال در بازار به اندازه‌ای نیست که سهم‌های بزرگ را تکان بدهد. در این حالت معامله‌گر سبدی از سهم‌های کوچک تشکیل می‌دهد و بهتر است روند شاخص هم‌وزن را بیشتر زیر نظر بگیرد.

مقدار شاخص کل و شاخص هم‌وزن را از کجا ببینیم؟

راحت‌ترین راه برای دیدن مقدار شاخص هم وزن و شاخص کل مراجعه به سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران یا همان tsetmc.com است. در قسمت بالای این سایت می‌توانید تعدادی از شاخص‌های اصلی بورس را به صورت لحظه‌ای دنبال کنید. در این قسمت شاخص کل با همان عبارت «شاخص کل» و شاخص هم‌وزن با عبارت «شاخص کل (هم‌وزن)» مشخص شده است. در این قسمت علاوه بر مقدار لحظه‌ای شاخص‌ها، می‌توانید ملاحظه کنید که شاخص مورد نظرتان چقدر تغییر داشته و این تغییر چه درصدی از مقدار کل آن شاخص بوده است.شاخص کل و شاخص وزنی چیست؟

شاخص کل هم وزن چیست؟

شاخص کل هم وزن چیست؟

علاوه بر اطلاع از شاخص کل هم وزن لازم است تا این نکته را در نظر بگیرید که خرید سرور مجازی بورس توشن از جمله مهم ترین اقداماتی است که برای موفقیت در بازار بورس لازم است تا مورد بررسی قرار دهید.

سرور مجازی بورس توشن شما را با اینترنت بسیار قوی تر و پر سرعت تری وارد بازار بورس می کند.

در مطالب قبلی شما را با تفاوت بورس و فرابورس آشنا کردیم. در ادامه همراه ما باشید تا در مورد شاخص کل هم وزن بازار بورس اطلاعاتی به دست آورید.

شاخص کل هم وزن بورس

شاخص‌های ارزیابی بازار سهام از جمله فاکتور هایی هستند که عملکرد بازار بورس و همچنین درست انتخاب کردن سهم ها از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.

هر فعالیتی که ما انجام می دهیم، با کمک نتایج قبلی و معیارهای ارزیابی قدیمی انجام می شود تا بتوانیم بعدا نتیجه بهتری بگیریم و عملکرد قابل قبول تری داشته باشیم.

اگر بخواهیم در بازار سرمایه نیز فعالیت داشته باشیم لازم است تا این عوامل را مورد بررسی قرار دهیم.

شاخص‌ های ارزیابی در بازار بورس می‌ تواند در رابطه با اندازه‌ گیری بعضی پارامترها و همچنین ارزیابی آن ‌ها کمک خوبی کند.

به طور کلی، سهامدار به واسطه قیمت سهام و همچنین وضعیت صورت ‌های مالی و میزان بازدهی صنعت، به معامله سهام می پردازد.

هر یک از این موارد دارای معیارهایی هستند که در این تصمیم‌ گیری به فرد شاخص کل و شاخص وزنی چیست؟ کمک می کند. قیمت مهم ‌ترین ویژگی ظاهری یک سهم خواهد بود و شاخص ‌های قیمتی و بررسی آن‌ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشند.

فعالان بازار بورس از شاخص های زیادی استفاده می کنند. این شاخص‌ها در تحلیل‌های بازار از گذشته تا آینده و پیش‌ بینی روند ها به کمک ابزارهای نموداری استفاده می‌شوند.

باید هر شاخص را به نسبت خودش و در بازه های زمانی مخصوص به خد بررسی نمود.

مانند شاخص ‌های با اهمیتی که معامله گران در بازار با آن آشنا می باشند و می ‌توان به عوامل زیر اشاره نمود:

  • شاخص بازار اول و بازار دوم
  • شاخص کل قیمت در بورس اوراق بهادار TEPIX
  • شاخص ۵۰ شرکت برتر
  • شاخص قیمت و بازده نقدی (درآمد کل) TEDPIX
  • شاخص کل هم وزن
  • شاخص صنعت و شاخص مالی
  • شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
  • شاخص ۳۰ شرکت بزرگ

لازم به ذکر است که شاخص کل هم وزن، از زیر مجموعه های شاخص کل می باشد. در حقیقت شاخص کل هم وزن از دل شاخص کل قیمت حاصل می شود.

شاخص کل هم وزن

شاخص کل چیست؟

شاخص کل قیمت که آن را شاخص کل نیز می‌ گویند، نشان‌دهنده تغییرات سطح عمومی قیمت‌ها در کل بازار می باشد و میانگین افزایش یا کاهش قیمت سهام در بازار را اعلام می ‌کند.

این تغییرات به نسبت تاریخ مبدأ مربوط به سال ۱۳۶۹ عنوان می شود.

سال پایه چیست؟ سالی که نوسانات قیمت در آن در کمترین حالت باشد و به عنوان مبدأ تغییرات انتخاب شود را سال پایه می گویند.

که این همان شاخصی می باشد که در خبرها و گزارش‌ ها جهت اطلاع ‌رسانی اعلام می گردد و نمادی از رشد صعودی و یا نزولی بازار سرمایه می باشد.

آیا می دانید شاخص کل هم وزن چطور محاسبه می شود؟

ارزش جاری در هر شرکتی برمساوی است با ضریب تعداد سهم های آن در قیمت هر سهم شرکتی که مورد بررسی قرار می گیرد.

با جمع ارزش جاری شرکت‌ های انتخاب شده در بازار سرمایه، ارزش جاری بازارحاصل می شود.

این شاخص تنها تغییرات قیمت سهم ها در سطح بازار را ارائه می کند و فاقد معیاری دیگری مانند سود نقدی نیست.

هنگامی که می‌ گوییم شاخص کل حدود ۱۰ درصد روند رشد صعودی داشته است، به این معنی است که متوسط قیمت سهم ها در شرکت ‌های بورسی به مقدار ۱۰ درصد نسبت به سال پایه (۱۳۶۹) رشد کرده است.

لازم به ذکر است که این شاخص تمام شرکت‌ها را در نظر می ‌گیرد و اگر سهمی توقف کرده باشد، قیمت آخرین خرید و فروش لحاظ خواهد شد.

اگر شما سهام همه شرکت‌ های بازار را متناسب با وزن سرمایه ‌ای هر شرکت در پرتفوی خود به دست آورید به صورت کاملا دقیق نشان دهنده تغییر شاخص کل مقدار سود و زیان شما می باشد.

مثلا اگر شاخص کل نسبت به ابتدای سال از ۱۰۰۰۰ واحد به ۱۵۰۰۰ واحد برسد متوسط بازدهی سود و همچنین قیمت شاخص کل و شاخص وزنی چیست؟ سهم ها رشد ۵۰ درصدی می یابد و در نتیجه این مفهوم را ندارد که تمامی شرکت‌ های موجود در محاسبات شاخص، ۵۰ درصد سودکرده باشند.

از طرفی احتمال دارد یک شرکت ۱۰۰۰ درصد سود کند و شرکتی هم ۵۰۰ درصد زیان داشته این شاخص متوسط قیمت و همچنین سود همه شرکت ‌های بازار بورس را بیان می کند.

یکی از مهم ترین عوامل در در این مورد وزن شرکت‌ ها است.

همانطور که می دانید در فرمول شاخص دیدیم که ارزش جاری سهام که متشکل از تعداد سهم ها و قیمت آن می باشد در شاخص کل دخالت دارد است.

به همین خاطر هر قدر یک شرکت سهام بیشتری داشته باشد، تغییر در قیمت آن بر شاخص کل بیشتر خواهد بود.

با مطالعه اطلاعات بالا با شاخص کل هم وزن آشنا شدید.

امیدواریم با استفاده از سرور مجازی بورس توشن و همچنین پیگیری آخرین اخبار در مورد بورس می توانید به نتیجه مورد نظرتان دست پیدا کنید.

چگونه سرور مجازی بورس با اینترنت پر سرعت برای خرید عرضه اولیه و سر خط زدن معاملات بورس تهیه کنم ؟



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.