قیمت مسکن و اجارهبها تناسبی با درآمدها ندارد| راهی برای ساماندهی مسکن
سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس در یادداشت خود به تدوین طرحی برای ساماندهی بازار اجاره بها مسکن پرداخت.
به گزارش بازار به نقل از خانه ملت، علی خضریان در یادداشتی در خصوص ساماندهی بازار مسکن نوشت: یکی از اصلیترین مشکلات عموم مستاجران، افزایش افسار گسیخته اجاره مسکن و فشار مالی سنگینی است که در طول سال جهت پسانداز برای رهن یا پرداخت اجارهبهای ماهیانه متقبل میشوند. لذا پس از مشورت با جمعی از کارشناسان حقوقی و اقتصادی، طرحی برای کنترل اجارهبهای واحدهای مسکونی آماده شده است.
البته باید در نظر داشت که بر اثر عدم ثبات اقتصادی، افزایش قیمتها در بخش کالاها و خدمات رخ میدهد؛ که منجر به افزایش قیمت در بخش مسکن، و به تبع آن، افزایش نرخ اجاره واحدهای مسکونی استیجاری نمایان خواهد شد و تا زمانی که علت آن پابرجاست، معلول نیز در پی علت باقی میماند.
بنابراین حل اساسی مشکل افزایش کلان نرخ اجارهبها در گرو کنترل تورم و ایجاد شرایط پایدار اقتصادی است و نمیتوان انتظار داشت تا زمانی که تورم دو رقمی در بخشهای مختلف تداوم دارد، موجران با نرخهای ثابت یا با افزایش اندک مبادرت به اجاره واحد مسکونی خود نمایند.
اما از سوی دیگر قیمت فعلی مسکن و اجارهبها، هیچ تناسبی با درآمد اکثریت خانوارها ندارد و مبلغ قابل توجهی از هزینه خانوار صرف بحث تامین مسکن میشود و لازم است با عنایت به تصویب قانون جهش تولید مسکن و همچنین مالیات بر خانههای خالی در مجلس، اقداماتی جدی از سوی دولت صورت گیرد.
لذا بنابر آنچه بیان گردید، حل اساسی مسئله افزایش اجاره بهای املاک، راهکاری اقتصادی است؛ لیکن میتوان موضوع را از جنبه حقوقی نیز مورد بررسی قرار داد و راهکارهایی در جهت کنترل اجاره بها در نظر گرفت که لازم است مجلس و دولت در حوزه تقنینی و اجرایی اقداماتی را به فوریت انجام دهند.
ضمن اینکه باید در نظر داشت مطابق اصول حقوقی (اصل آزادی قراردادها) و فقهی (اصل تسلیط) مداخله اشخاص ثالث از جمله حاکمیت در حوزه توافقات خصوصی افراد از قبیل تعیین میزان ثمن معامله، میزان اجارهبها، میزان مهریه و نحوه پرداخت آنها ممنوع شمرده میشود و امکان دخالت اجرایی و تقنینی نیست.
اما در عین حال با عنایت به اینکه وصول اجارهبها توسط موجران، یکی از راههای درآمدزایی است؛ حاکمیت میتواند در راستای ساماندهی این موضوع، با اتخاذ سیاستهای تشویقی و تنبیهی، موجران را به اخذ اجارهبهای کمتر تشویق و از دریافت اجارهبهای غیرمتعارف بر حذر دارد.
در طرح آماده شده که طی روزهای آینده نهایی میشود، تلاش شده با بهرهگیری از امتیازاتی نظیر دریافت تسهیلات بازسازی مسکن به صورت خارج از نوبت و نحوه بازپرداخت آسانتر و همچنین تغییر نرخ عوارض و مالیات وصولی از موجران بر مبنای نرخ اجاره، زمینه کنترل بازار اجاره مسکن را فراهم کرد.
تفاوت سکه بهار آزادی و سکه امامی و انواع سکه طلا
همه میدانیم که انواع سکه طلا در ایران بیشتر برای سرمایهگذاری کاربرد دارد. یعنی اغلب مردم برای حفظ ارزش پول خود سراغ خرید انواع سکه طلا میروند تا با افت ارزش ریال، سرمایه آنها کم نشود. اما سرمایهگذاری فقط یکی از کاربردهای سکه بوده و در کشور ما برای تعیین مهریه و هدیه دادن هم از انواع سکه بهار آزادی استفاده میشود.
اما از آنجا که سکه انواع مختلفی دارد و نامهای متعددی برای آن به گوشمان میخورد، ما در این مطلب تصمیم گرفتیم تا تمام سؤالات احتمالی شما را در باب سکه پاسخ دهیم. این که مثلاً سکه بهار آزادی چیست و چه فرقی با سکه امامی دارد؟ اما پیش از آن در مورد تاریخچه سکه طلا توضیحات کوتاهی برایتان نوشتهایم. با بلاگ گالری پرسته همراه باشید.
سکه بهار آزادی چیست؟
به تمامی سکههایی که از سال ۱۳۵۸ تا سال ۱۳۷۰ ضرب شدهاند، سکه بهار آزادی یا سکه طرح قدیم میگویند. در اولین سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، سکههای طلا منقش به نام حضرت علی (ع) و عبارت «بانک ملی ایران» در یکطرف و تصویر حرم امام رضا (ع) و عبارت «اولین بهار آزادی» در طرف دیگر ضرب شد. در آن زمان سکه ۲.۵ بهار و ۵ بهار هم با همین طرح وجود داشت.
سکه امامی چیست؟
بعد از فوت امام خمینی، سکههای یادبودی با تصویر امام ضرب شدند و عبارت «اولین بهار آزادی» هم به «بهار آزادی» تغییر کرد. یعنی کلمه «اوّلین» از آن حذف شد. بعد از آن، به جای بانک ملی، بانک مرکزی متولی ضرب این سکهها شد. این سکهها با نام امامی معروف شدند. به طور کلی، به سکههایی که بعد از سال ۱۳۷۰ ضرب شدهاند، سکه طرح جدید یا سکهی امامی میگویند.
تفاوت سکه بهار آزادی و سکه امامی چیست؟
به تمامی سکههایی که از سال ۱۳۵۸ تا سال ۱۳۷۰ ضرب شدهاند، سکه بهار آزادی یا سکه طرح قدیم میگویند.
به سکههایی که بعد از سال ۱۳۷۰ تاکنون ضرب شدهاند، سکه طرح جدید یا سکهی امامی میگویند.
این دو سکه از نظر وزن و عیار طلا هیچ فرقی با هم ندارند و فقط سال ضرب آنها متفاوت است. هر دو سکه امامی و بهار آزادی عیار ۹۰۰ و وزن ۸.۱۳ گرمی دارند.
عیار و وزن سکه امامی و بهار آزادی
سکههای امامی و بهار آزادی از نظر عیار و وزن هیچ تفاوتی با یگدیگر نداشته و در نهایت نبایستی در قیمت آنها تفاوتی وجود داشته باشد. عیار سکه تمام بهار آزادی (اعم از طرح قدیم و جدید)، مطابق با استاندارد بانک مرکزی و معادل ۹۰۰ در ۱۰۰۰ است. اگر از ۲۴ بخواهید بدانید، عیار سکه تمام بهار آزادی (قدیمی و امامی) ۲۱.۶ است که برای اینکه راحتتر در دهان بچرخد، میگویند عیارش ۲۲ است و وزن سکه امامی و بهار آزادی به شکل زیر است:
- وزن یک سکه بهار آزادی = یک سکه امامی طرح جدید = ۸ گرم و ۱۳۳ سوت = ۸.۱۳۳ گرم
- وزن نیم سکه بهار آزادی = ۴ گرم و ۰/۰۶۶ سوت = ۴.۰۶۶ گرم
- وزن ربع سکه بهار آزادی = ۲ گرم و ۰/۰۳۳ سوت = ۲.۰۳۳ گرم
تفاوت سکه طرح قدیم و سکه طرح جدید چیست؟
در بالا هم توضیح دادیم که پس از انقلاب اسلامی، سکه بهار آزادی به دو شکل ضرب و توزیع شد؛ یکی سکه بهار آزادی که از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۷۰ ضرب شده که به آن سکه طرح قدیم میگویند. تصویر یک روی این سکه، سه بار نام حضرت علی در داخل یک شش ضلعی نوشته شده. در زیر آن هم عبارت «بانک ملی ایران» دیده میشود. تصویر پشت سکه هم بارگاه امام رضا (ع) به همراه عبارت «نخستین بهار آزادی» است.
اما از سال ۱۳۷۰ ضرب سکه بهار آزادی با طرح جدید شروع شد که به سکه امامی معروف هستند. این نوع سکه که به عنوان سکه تمام طرح جدید در بازار عرضه میشود، تصویر یک طرف آن بنیانگذار جمهوری اسلامی، حضرت امام خمینی (ره) و تصویر طرف دیگر آن هم بارگاه امام رضا (ع) است.
باید اشاره کنیم که برخلاف باور عموم مردم، سکههای طرح قدیم و سکههای طرح جدید هر دو متعلق به دوران پس از انقلاب هستند. این دو نوع سکه از نظر وزن و عیار هیچ تفاوتی ندارند و هر دو با عیار ۹۰۰ در هزار و وزن ۸٫۱۳۵۹۸ گرم ضرب شدهاند.
سکه بهار آزادی طرح جدید با نگاره سه رخ راست امام خمینی
چرا سکه را وکیوم اصل آزادی بازار میکنند؟
داستان وکیومکردن سکه به چند دهه قبل برمیگردد. در آن زمان، صرافیها و سکهفروشهای معتبر برای اینکه خیال مشتری را از اصل بودن سکه راحت کنند، کارت ویزیت خود را هم همراه با سکه به مشتری ارائه میدادند. این کارت ویزیت در آنزمان حکم فاکتور سکه را داشت و مشتری هم خیالش راحت بود.
این روال همینطور ادامه پیدا کرد تا اینکه صرافیها تصمیم گرفتند برای افزایش اعتبار سکه و زیبائی بیشتر کارشان، سکهها را روی کارتهای ویزیت خود پرس کنند. این روند تا جائی پیش رفت که در حال حاضر تمامی سکههای بانکی فقط به صورت وکیومشده خریدوفروش میشوند. یعنی این سکههای وکیومشده در بین عموم بهقدری اعتبار پیدا کرده که مردم تصور میکنند اگر سکه وکیوم نداشته باشد، معتبر نیست. اما این باور صحت ندارد و تمامی سکههای باز و بدون وکیوم که توسط بانک مرکزی ضرب شدهاند نیز همان وزن و عیار سکههای وکیوم را دارند.
تاریخچه سکه طلا
استفاده از طلا به صورت سکه اولین بار به دستور داریوش هخامنشی رواج پیدا کرد. این پادشاه دستور ضرب سکهی طلا به نام «سکه دریک» یا «سکهی داریوشی» را صادر کرد. اما بهغیر از دولت مرکزی ایران، هیچکس حق ضرب سکه طلای دریک را نداشت. این سکهها عیار بالا داشتند و وزن آنها بیش از ۸ گرم بود.
سکه دریک
در زمان ناصرالدینشاه بود که برای اولین بار سکههای طلای سبک برای مصرف عموم ضرب شدند. این سکهها دوهزاری یا همان دوزاری نام داشتند و با وزن ۰.۵۷ گرم طلا ضرب میشدند. البته در آن زمان و تا دوران احمدشاه، سکه طلای ربع تومان، پنج هزاری، یک تومان، دو تومان و پنج تومانی هم مرسوم بود. مثلاً سکه یک تومانی، طلایی با وزن ۲.۸۷ گرم بود.
پس از ورود سکه طلا در دوران پهلوی، اشرفیهای دوران احمدشاه رونق خود را از دست دادند و این سکهها فقط بهعنوان یادگاری در مجموعههای خصوصی نگهداری میشدند. در دوران پهلوی اول، انواع سکه طلا بهصورت ۱ پهلوی، ۲ پهلوی و ۵ پهلوی وجود داشت. کارمندان دولت بهعنوان عیدی سکه پهلوی میگرفتند. در دوران محمدرضا پهلوی سکه طلا ۵۰۰ ریالی با نقش شیر بالدار، ۷۵۰ ریالی طرح منشور کوروش، ۱۰۰۰ ریالی تخت جمشید، ۲۰۰۰ ریالی شاه و فرح و نیز سکههای نیم پهلوی، یک پهلوی، دو پهلوی و پنج پهلوی ضرب شدند.
سکه طلای پنج پهلوی، متعلق به سال ۱۳۰۵ خورشیدی
پس از انقلاب اسلامی در ایران هم سکههای بهار آزادی و سکههای امامی رواج پیدا کردند که در ادامه هر کدام از آنها را به طور مجزا معرفی کردهایم.
کاربرد سکه طلا
کاربردهای رایج سکه شامل سرمایهگذاری، هدیه دادن، استفاده در مهریه و پسانداز کردن است. در ابتدای مطلب هم اشاره کردیم که در سالهای اخیر، سکه به یکی از بهترین گزینهها برای سرمایهگذاری تبدیل شده است. به این دلیل که محصولی کمریسک و با سود بالا محسوب میشود که خریدوفروش آن در هر زمانی ممکن است.
در واقع مهمترین دلیل محبوبیت انواع سکه طلا در میان ایرانیان، فروش آسان آن با سود بالا است. سکه مثل طلای زینتی نیست که هنگام فروش اجرت و سود و مالیات از آن کم شود. به علاوه، قیمت آن هم با افزایش ارزش طلای جهانی زیاد میشود. به همین خاطر تقریباً همیشه سوددهی دارد و به کالایی ارزشمند برای سرمایهگذاری بلندمدت تبدیل شده است.
در دهههای هفتاد و هشتاد خورشیدی بسیار مرسوم بود که خانوادهها با کوچکترین پولی که دستشان میآمد، یک سکه تمام میخریدند و کنار میگذاشتند. حتی برخی از خانوادهها هر سال به مناسبت تولد فرزند خود یک سکه کنار میگذاشتند تا وقتی به سن ازدواج رسید، سرمایهای ارزشمند برای آغاز زندگی خود داشته باشد. در آن زمان هدیه دادن سکه طلا بهعنوان یک وجه شبه نقد هم بسیار مرسوم بود.
اما به تدریج، با افزایش سرسامآور قیمت سکه تمام این رسمها از بین رفت و سکههای گرمی و کارتهای هدیه جای سکه طلا را گرفتند. در حال حاضر، اصلیترین کاربرد سکه طلا در ایران، استفاده از آن بهعنوان کالای سرمایهای با نقدشوندگی بالا است.
سکه یک گرمی بانکی
انواع سکه طلا
ضرابخانه بانک مرکزی ایران، هر سال انواع سکه طلا را ضرب و از طریق بانکهای عامل یا صرافیهای مجاز به بازار عرضه میکند. این سکهها به صورت خرد یا عمده و به قیمت روز خریدوفروش میشوند. این سکهها شامل موارد زیر هستند:
- تمام سکه بهار آزادی (طرح قدیم)، سال ضرب ۱۳۵۸ تا ۱۳۸۶ با عیار ۹۰۰ و وزن ۸.۱۳ گرمی
- تمام سکه بهار آزادی (طرح جدید-امامی)، سال ضرب ۱۳۸۶ با عیار ۹۰۰ و وزن ۸.۱۳ گرمی
- نیم سکه بهار آزادی (طرح قدیم)، سال ضرب ۱۳۵۸ تا ۱۳۸۶ با عیار ۹۰۰ و وزن ۴.۰۷ گرمی
- ربع سکه بهار آزادی (طرح قدیم)، سال ضرب ۱۳۵۸ تا ۱۳۸۶ با عیار ۹۰۰ و وزن ۲.۰۳ گرمی
- سکه یک گرمی بهار آزادی، سال ضرب ۱۳۹۰ به بعد با عیار ۹۰۰ و وزن ۱.۰۱ گرمی
در بین انواع سکههای بهار آزادی، سکه یک گرمی از سال ۱۳۹۰ به بعد ضرب شده و به همین دلیل کمتر بین مردم معروف است. دلیل اینکه بانک مرکزی چنین سکهای ضرب میکند، کاهش قدرت خرید مردم است. در سالهای اخیر بیشتر مردم برای هدیه دادن به خرید سکه پارسیان روی آورده بودند. به همین خاطر، بانک مرکزی تصمیم گرفت تا سکهای جدید ضرب کند که عیار بیشتری نسبت به سکه پارسیان دارد (عیار سکه یک گرمی ۲۲ است در حالی که عیار سکهی پارسیان ۱۸ است.) تا به این ترتیب، پاسخگوی نیاز افرادی باشد که خواهان سکه یک گرمی با قیمت مناسبتر و عیار بیشتر هستند.
بد نیست اشاره کنیم در قدیم، یعنی سال ۱۳۵۸ سکهها پنج بهار آزادی نیز ضرب شدند که ضرب آنها محدود به همان سال است و پس از آن دیگر ضرب و وارد بازار نشدند.
از انواع سکه طلا باید گفت که دونیم بهار آزادی نیز بسیار نایاب است و در سالهای کمی ضرب شده است. حتی سکههای دونیم بهار آزادی سال ۱۳۸۷ از همه انواع سکه طلا کمیابتر است.
سکه دو و نیم بهار آزادی بهمناسبت یکصدمین سالگرد تولد امام خمینی
فرق سکهها بانکی و غیر بانکی چیست؟
سکههای غیربانکی اعتبار ندارند و بسیار ارزانتر خریدوفروش میشوند. به همین خاطر، توصیه میکنیم حتماً سکههایی بانکی بخرید تا موقع فروش مشکلی برایتان پیش نیاید.
سکههای بانکی و غیر بانکی از نظر ظاهر و طراحی با هم متفاوت هستند. به این صورت که، در سکههای غیر بانکی طرح بارگاه امام رضا (ع) نامنظم است و سکه تاب دارد. اما مهمترین فرق آنها این است که وزن سکه بهار آزادی بانکی همیشه ثابت است. اما وزن سکههای غیربانکی ممکن است متفاوت و کمتر از حد استاندارد باشد.
معیارهای تعیین قیمت سکه طلا
در ایران عوامل مختلفی بر قیمت سکه طلا تاثیر میگذارند که در ادامه برایتان نوشتهایم:
- قیمت جهانی طلا: قیمت جهانی طلا به صورت یک اونس (۳۱٫۱۰۳ گرم) طلای خالص اعلام میشود.
- ارزش دلار به ریال: در دورههایی که دلار با چند نرخ متفاوت عرضه میشود، معیار، قیمت دلار در بازار است.
- حباب سکه: فاصله قیمت حقیقی سکه و قیمت بازاری آن که بر اثر عرضه و تقاضا ایجاد میشود.
- سال ضرب سکه: از سال ۸۶ به این طرف، سکهها با تاریخ ۱۳۸۶ ضرب میشوند و سکههای ضرب سالهای قبل ارزش کمتری دارند.
- هزینه ضرب سکه توسط بانک مرکزی: تقریباً معادل هفتهزار تومان، طبق برآورد سال ۱۳۸۶ دارد.
- کارمزد عرضه سکه در بانک: تقریباً معادل پانصد تومان، طبق برآورد سال ۱۳۸۷ دارد.
از بین معیارهای تعیینکننده قیمت سکه طلا، سه عامل قیمت جهانی طلا، قیمت دلار و حباب، بهطور روزانه و گاهی حتی به صورت لحظهای در حال تغییر هستند. این امر باعث نوسان قیمت سکه میشوند.
همچنین باید اشاره کنیم، افزایش تقاضا در برخی از ایام سال هم سبب افزایش قیمت سکه بهار آزادی از طریق ایجاد حباب میشود. به طور مثال، در حوالی عید نوروز تقاضا برای خرید انواع سکه بهار آزادی زیاد شده، در نتیجه حباب به وجود آمده و افزایش قیمت سکه میشود.
نکات کلی درباره سکه طلا
– سکه طلا را از واحدهایی خریداری کنید که دارای جواز فروش سکه هستند.
– فقط سکههای وکیومشده که برچسب هولوگرام داشته باشند را خریداری کنید تا موقع فروش مشکلی برایتان پیش نیاید.
– حتماً قبل از خرید، از منابع مختلف بورس خریدوفروش سکه، قیمت را جویا شوید تا کلاه سرتان نرود.
– پیشنهاد میکنیم سکه بانکی بخرید چون عیار این سکهها تضمینشده است. اما از عیار سکههای غیر بانکی نمیتوان صددرصد مطمئن بود.
– توجه داشته باشید که کنگرههای دور سکههای طلای اصل و سکهی بانکی کاملاً یکدست، منظم و با فواصل یکسان است.
– سکههایی را خریداری کنید که از سال ۱۳۸۶ به بعد باشند چون در هنگام فروش این سکهها را با قیمت بالاتری میخرند.
کلام آخر
اگر اهل سرمایه گذاری در حوزه سکه طلا هستید حتما تلاش کنید تا انواع سکه طلا طرح جدید با ضرب سال ۱۳۸۶ به بعد را خریداری کنید. حتماً هم از مراکز مورد تایید و مطمئن خرید خود را انجام دهید. آدرس سکه فروشیهای مجاز که زیر نظر اتحادیهی صنف طلا و جواهر هستند را میتوانید در سایت شبکه اطلاع رسانی طلا، سکه و ارز مشاهده کنید.
نکات اساسی سکه طلا
امروزه بسیاری از افراد هستند که قید سرمایهگذاری در بازارهای طلای آبشده ، شمشهای طلا ، دلار، ملک و ماشین را زدهاند و رو به بازار پر رونق سکه آوردهاند، این افراد یاد گرفتهاند چگونه سرمایهی خود را در زیر چتر اَمن سکههای طلا حفظ یا چند برابر کنند! اما به این راحتیها هم نیست، بازار سکه هم مانند تمام بازارهای سرمایهگذاری: طلا، دلار، مسکن و بورس و… استرسها و حساسیتهای خودش را دارد که اگر حواستان نباشد کلاهتان پَس معرکه است! از آنجا که احتیاط شرط عقل است و زیرکی و هوشیاری شرط بازار سکه، پیشنهاد میکنیم این مقاله را با دقّت بخوانید، این مقاله میتواند مقدّمهای باشد تا بتوانید کمی از چَم و خَم این بازار سر دربیاورید؛ ابتدا درآمدی مختصر از سکه و تاریخچهی آن بازگو میکنیم و سپس به نکات مهم و اساسی سکه میپردازیم؛ با دیاجرت همراه باشید.
سکه، همان مسکوک طلاست
سکه یک فلز کوچک دایرهای شکل و تخت است که توسط دولتها و کشورها، معتبر و ارزشمند میشوند. بدینصورت که از گذشته تا به امروز چه در خزانهی پادشاهی و چه در بانک مرکزی هر کشور، سکههایی از جنسهای مختلف مثل طلا ، نقره ، نیکل و فلزات دیگر که با آرمهای مخصوص آن حکومت یا دولت آن عصر، ساخته و ضرب شدهاند. به طور خلاصه، سکه عبارت است از قطعه فلزی با وزن، عیار، جنس و شکل معیّن که برروی آن علایم و اشکال رسمی نقش شده باشد، این سکه پشتوانه ارزی هر کشور می باشد و بدین دلیل ضرب سکه باید قانونی انجام گیرد.
تاریخچه اولین سکه حدوداً به ۵۰۰۰ سال پیش در موهنجودارو (در پاکستان فعلی) برمیگردد و تاریخچه اولین سکه در ایران در ۲۵۰۰ سال پیش به دوره هخامنشیان، میرسد. سکههایی که از این دوران یافت شده است همگی با دست ضرب شدهاند. همین کار دست، موجب افزایش قیمت نجومی این سکههاییست که دیگر عتیقه نام دارند. سکههای قدیمی با دست ضرب میشدند به همین خاطر روزانه فقط امکان ضرب چند سکه وجود داشت. به اینگونه سکهها، سکههای چکشی میگویند. اما امروزه دیگر مراحل ضرب کردن سکه را به صورت دستی انجام نمیدهند. در زمان حال سکهها را با دستگاههای کاملاً اتوماتیک ضرب میکنند، از این رو به آنها، سکههای ماشینی گفته میشود. دستگاه ضرب سکه ماشینی قادر است در هر ثانیه ۱۲ سکه ضرب کند. فشاری که برای ضرب هر سکه، به قالبها وارد میشود، برابر با ۸۰ تن میباشد که چیزی معادل ۱۰۰۰ بار ضربه چکش برای ضرب سکه به صورت دستی است. ( اصطلاح ضرب کردن، برای ساخت سکههای طلا به کار برده میشود؛ که در ادامه به بیان مفهوم ضرب کردن سکهها نیز میپردازیم. ) حال که پای سکههای چکُشی و ماشینی را به میان کشیدهایم خالی از لطف است اگر مختصری از آن نگوییم، یادتان باشد؛ همیشه دانستن هر موضوعی بهتر از ندانستن آن است!
از چکُش تا ماشین
همانطور که گفتیم عنوان سکههای ماشینی به سکههایی داده میشود که با استفاده از ماشینها و دستگاههای تمام خودکار در ضرابخانهی بانک مرکزی ( ضرابخانه مکانی است که در آن سکه ضرب میکنند. ) تولید و ضرب شدهاند؛ اما سکههای چکُشی برمیگردد به دوران باستان، یعنی قبل از دوران ناصردین شاه! در دوره قاجار سکهها همچنان دستساز بودند بنابراین شکل واحدی نداشتند. ورقه نازکی از فلز روی سندانیکه یک سکه روی آن حک شده بود قرار داده میشد سپس با یک چکش که سر سکه دیگر روی سطح ضربزننده آن حک شده بود؛ ضربه زده میشد، ولی با وجود مهارتی که اصل آزادی بازار کارگران ضرابخانه از خود نشان میدادند، محصول آنها همیشه با کیفیت نبود و سکهها از نظر ضخامت و شکل گوناگون بودند؛ البته به همین خاطر است که بیشتر ارورها ( اشتباهات در هنگام ساخت سکه ) در سکههای قدیمی ( چکُشی ) پیدا میشود و سکههای ماشینی تا حدود زیادی از این ارورها در امان هستند. رفته رفته با پیدا کردن اهمیت پول در دادوستدهای تجاری موجب شد تا ماشینها و دستگاههای ضرب سکه وارد ایران شوند. نخستین سکههای ماشینی در ایران در سال ۱۲۹۳هـ ق معادل ۱۲۵۴ خورشیدی ضرب شدند. این سکهها با راهاندازی ضرابخانه ماشینی تهران در سال ۱۲۹۳ هـ. ق توسط فردی به نام فرانز پشان اتریشی بهصورت آزمایشی ضرب شد و بعد از آن دیگر تمام ضرابخانههای ساخت سکه به صورت چکشی جمع شد و قرار بر این شد که همهی سکهها زیر نظر ضرابخانه بانک مرکزی به صورت ماشینی ضرب شوند. در جدول زیر تفاوت میان سکههای چکشی و ماشینی را به صورت واضح بیان کردهایم تا به درستی با سکههای چکُشی و ماشینی آشنا شوید.
ضرب کردن سکه
حتماً عبارت ضرب کردن سکه به گوشتان آشناست، سکه سازی مراحلی دارد و ضرب کردن سکه آخرین مرحلهی ساخت یک سکه است. چهار مرحله ساخت سکه از جمله طراحی قالب، ساخت قالب، تولید پولک و ضرب سکه است. اما سوالی که ممکن است در ذهنمان ایجاد شود این است که چرا فعل ساخت سکه (ضرب کردن) است؟! این سوال جواب ساده و جالبی دارد! چون در مرحله آخر ساخت سکه، برای صاف کردن لبههای سکه، به آن چندین ساعت ضربه میزدند؛ از این رو به فعل ساختن انواع سکهها (از سکههای طلا گرفته تا سکههایی با جنسهای متفاوت)، ضرب سکه میگویند. مثلاً به جای آنکه بگویند بانک مرکزی سکه میسازد، میگویند بانک مرکزی سکه ضرب میکند؛ در ادامه انواع سکههایی که توسط بانک مرکزی یا بانکهای دیگر ضرب شدهاند را معرفی میکنیم.
سکه طلا و انواع آن
سکهها در انواع گوناگون، با وزنهای متفاوت و با عیارهای مختلفی ضرب میشوند که بنابر مشخصات آنها قیمت گذاری میشوند، البته مرجع اصلی قیمت گذاری روی هر نوع سکه، بانک مرکزی هر کشور است که تعیین کننده قیمت نهایی، مالیات ارزش بر افزوده و حق ضرب هر نوع سکه است. علاوه بر این یکی دیگر از نکاتی که لازم است بدانید این است که از نظر ظاهری سکه نیم بهار آزادی و سکه ربع بهار آزادی و سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم شبیه هم هستند و فقط در وزن و اندازه با هم تفاوت دارند، که در جدول زیر میتوانید انواع سکههای بهار آزادی را با هم مقایسه کنید و تصویر پشت و روی هر کدام را مشاهده کنید؛ همچنین در مورد سال ضرب هر سکه جالب است این را هم بدانید که از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۸۶ هر سکهای که ضرب میشد تاریخ همان سال روی آن حک میشد اما از سال ۱۳۸۶ به بعد در هر سالی که سکه ضرب میکنند این تاریخ را روی آن حک میکنند. بله درست متوجه شدهاید: یعنی سال تولید اولین مدل سکه را روی سکه حک میکنند نه سالی که آن را ضرب میکنند. ( مثلاً اگر سکه بهار آزادی طرح جدید (امامی) در سال ۱۳۹۵ ضرب شود باز هم تاریخ روی آن را ۱۳۸۶ ( یعنی تاریخ سالی که برای اولین بار ضرب شد ) حک میکنند ) با ما همراه باشید؛ در ادامه میتوانید انواع سکهها به همراه وزن و عیار آنها را مطالعه کنید.
قیمت سکه، قیمت سکه امامی و قیمت نیمسکه پنجشنبه ۳۱ شهریور
قیمت سکه امامی در بازار آزاد امروز پنجشنبه ۳۱ شهریور با 31,000 تومان افزایش، 14,265,000 معامله شد .
قیمت سکه بهار آزادی در بازار آزاد امروز پنجشنبه ۳۱ شهریور با 151,000 تومان افزایش، 13,449,000 معامله شد.
قیمت نیم سکه در بازار آزاد امروز پنجشنبه ۳۱ شهریور با 50,000 تومان افزایش، 8,000,000 معامله شد.
برای مشاهده دقیق جدول قیمت و نمودار هفتگی قیمت نیم سکه اینجا کلیک کنید .
قیمت ربع سکه در بازار آزاد امروز پنجشنبه ۳۱ شهریور با 60,000 تومان افزایش، 5,000,000 معامله شد.
برای مشاهده دقیق جدول قیمت و نمودار هفتگی قیمت ربع سکه اینجا کلیک کنید .
قیمت طلا مثقال 18 عیار در بازار آزاد امروز پنجشنبه ۳۱ شهریور با 29,000 تومان افزایش، 5,753,000 معامله شد.
برای مشاهده دقیق جدول قیمت و نمودار هفتگی قیمت طلا مثقال 18 عیار اینجا کلیک کنید .
قیمت طلا گرمی 18 عیار در بازار آزاد امروز پنجشنبه ۳۱ شهریور با 7,900 تومان افزایش، 1,329,100 معامله شد.
برای مشاهده دقیق جدول قیمت و نمودار هفتگی قیمت طلا گرمی 18 عیار اینجا کلیک کنید .
جدول قیمت سکه امامی در چند روز اخیر
ارز | قیمت | تغییر | تاریخ |
---|---|---|---|
سکه امامی | 14,267,000 | 33,000 (%0.23) | امروز |
سکه امامی | 14,234,000 | -61,000 (%-0.43) | دیروز |
سکه امامی | 14,295,000 | -40,000 (%-0.28) | 2 روز پیش |
تاریخ بروزرسانی: ۱۴۰۱/۰۶/۳۱ |
نمودار هفتگی، ماهانه، سالانه قیمت سکه امامی
- نمودار خطی نمودار کندل استیک
ابزار تبدیل نرخ سکه امامی به تومان
تاریخ سکه در ایران
اولین سکه وقتی مورد استفاده قرار گرفت که اسلحه فلزی با یک تکه گوشت مبادله شد. اما شاید سکه بهعنوان ابزاری برای حفظ ارزش، در عصر مفرغ بهکار گرفته شده باشد.
ضرب سکه طلا و نقره در ایران و یونان تقریبا بهطور همزمان شروع شد. به این سکهها درهم و دینار (دراخما و دناریوس) میگفتند.
برای نخستین بار داریوش هخامنشی سکه طلا استاندارد ضرب کرد که به دریک یا سکه داریوشی موسوم شد. این سکهها عیار بالا داشتند و ضرب آنها با کیفیتی مثالزدنی انجام میشد. برای همین در تمام دنیا شهرت و ارزش پیدا کردند.
جز دولت مرکزی ایران، هیچکس حق ضرب سکه طلای دریک را نداشت، اما ضرب سکه نقره با مجوز دربار ممکن بود. هر دریک کمی بیش از ۸ گرم وزن داشت. (۸٫۳۵ تا ۸٫۴۳ گرم)
مهریه، کادوی عروسی، جایزه قبولی کنکور و البته ابزاری برای پسانداز. سکه «تمام» یا همان سکههای ۸٫۱۳ گرمی طلا، طی سالهای مختلف کاربردهای متفاوتی داشتند. در دوران جنگ مردم از این سکهها برای پسانداز استفاده کردند. بعد از آن سکه طلا سپری شد در مقابل آتش سوزان تورم.
در دهه هفتاد و هشتاد مرسوم بود که خانوادهها در هر تولد فرزندشان یک سکه تمام کنار بگذارند. بهاینترتیب در بیستسالگی، پساندازی معقول برای شروع یک زندگی در اختیار جوانان قرار میگرفت. تا پیش از دهه هشتاد، هدیه دادن سکه طلا بهعنوان یک وجه شبه نقد هم مرسوم بود. رسمی که با بالا رفتن قیمت سکه، جای خود را به سکههای گرمی و کارتهای هدیه داد.
سکه طلا در دوران قاجار
در زمان ناصرالدینشاه ضرب سکههای طلای اصل آزادی بازار سبک برای مصرف عموم رواج پیدا کرد. سکه دوهزاری یا همان دوزاری با ۰٫۵۷ گرم طلا ضرب میشد.
سکه طلای ربع تومان، پنج هزاری، یک تومان، دو تومان و پنج تومانی هم مرسوم بود. ناصرالدینشاه برای مناسبتهای مختلف مثل سفر به فرنگ سکه طلا ضرب میکرد.
این رویه تا زمان احمدشاه ادامه پیدا کرد. دوهزاری با همان وزن ۰٫۵۷ گرم و یک تومانی با وزن ۲٫۸۷ گرم رواج داشت.
اشرفیهای احمدشاه با ورود سکه طلا در دوران پهلوی از رونق افتادند و تنها بهعنوان یادگاری در مجموعههای خصوصی نگهداری شدند.
سکه طلا در دوران پهلوی
گویا رضاخان بدش نمیآمد که واحد پول ایران از قران و دینار و ریال و تومان به پهلوی تغییر کند. اما ضرب سکههای پهلوی بهعنوان یک واحد پول کمکی در کنار دینار و ریال ادامه پیدا کرد و هرگز واحد پول رسمی نشد.
در دوران پهلوی اول، سکه طلا بهصورت ۱ پهلوی، ۲ پهلوی و ۵ پهلوی وجود داشت. کارمندان دولت بهعنوان عیدی سکه پهلوی میگرفتند. در جشنها و عروسیها هم درمبخشی با سکه طلا مرسوم بود.
در دوران محمدرضا پهلوی سکه طلا ۵۰۰ ریالی با نقش شیر بالدار، ۷۵۰ ریالی طرح منشور کوروش، ۱۰۰۰ ریالی تخت جمشید، ۲۰۰۰ ریالی شاه و فرح و نیز سکههای نیم پهلوی، یک پهلوی، دو پهلوی و پنج پهلوی ضرب شدند.
در این دوران سکههای پهلوی به وزن استاندارد هخامنشی نزدیک شدند. یک پهلوی ۸٫۱۳ وزن و در حدود ۶۰ تومان ارزش داشت.
سکه بهار آزادی
در اولین سال بعد از پیروزی انقلاب سکههای طلا منقش به نام علی (ع) و عبارت بانک ملی ایران در یکطرف و تصویر بارگاه امام رضا (ع) و عبارت «اولین بهار آزادی» در طرف دیگر ضرب شد.
منظور از عبارت اولین بهار آزادی، اولین سال بعد از پایان عصر شاهنشاهی در ایران است. سکه ۲٫۵ بهار و ۵ بهار هم با همین طرح وجود داشتند.
بعد از ارتحال حضرت امام، سکههای یادبود به تمثال ایشان مزین شدند. عبارت اولین بهار آزادی به بهار آزادی تغییر کرد. بانک مرکزی بجای بانک ملی متولی ضرب این سکهها شد.
در سال ۱۳۸۶ سکه طرح جدید با همان وزن ۸٫۱۳ ضرب شد. اما سکه طرح قدیم در بین مردم ارزش بیشتری پیدا کرد. با این که طلای بهکار رفته در تمام سکهها شبیه به هم بود. در حال حاضر سکههای طرح جدید گرانتر از سکههای قدیم معامله میشوند.
قیمت سکه امامی
در سال ۱۳۹۷ قیمت سکه امامی با افزایش ۱۵۰ درصدی به بیش از ۴٫۵ میلیون تومان رسید.
قیمت ربع سکه
قیمت ربع سکه پیش از سال ۹۷ حدود ۲۵۰٫۰۰۰ تومان بود که قیمت ربع سکه هم با رکورد به قیمت قیمت ربع سکه ۱٫۲۰۰٫۰۰۰ تومان رسید.
قیمت سکه بهار آزادی
قیمت سکه در بازار آزاد و با سازوکار عرضه و تقاضا تعیین میشود. هر چند در دوران محمود احمدینژاد سعی شد که با کنترل عرضه، قیمت سکه کنترل شود. اما خوشبختانه این تلاش به دو نرخی شدن سکه منجر نشد.
ارزش سکه از ضرب وزن سکه در قیمت طلای جهانی در قیمت دلار آزاد بهدست میآید. البته به این قیمت باید هزینه ضرب، کارمزد خریدوفروش و مالیات بر ارزشافزوده را هم اضافه کرد. در بازار ممکن است سکههای طرح قدیم و طرح جدید، باوجود وزن برابر، ارزش نابرابر داشته باشند.
به اختلاف بین قیمت بازار و ارزش ذاتی سکه بهار آزادی حباب قیمت سکه میگویند. حباب مثبت از بالا بودن قیمت سکه و حباب منفی از پایین بودن قیمت سکه نسبت به ارزش ذاتی آن ایجاد میشوند.
در نظر برخی کارشناسان حباب مثبت از بالا بودن نااطمینانی و احساس ناامنی عمومی خبر میدهد. در این شرایط مردم با تشکیل صف خرید برای سکه میخواهند ارزش پول خود را حفظ کنند. ریزش قیمت سکه و تشکیل صف فروش از دلایلی است که میتواند به حباب منفی منجر شود.
روند قیمت سکه بهار آزادی
همانطور که گفتیم سکه طلا در ایران بهعنوان یک کالای سرمایهای با نقدشوندگی بالا پذیرفته شده است. بااینوجود تنها آحاد مردم نیستند که به خریدوفروش سکه طلا علاقهدارند. سفتهبازها هم به دلیل معرفی نادرست بورس، از سکه بهعنوان اوراق سهام استفاده میکنند.
اگر نمودار قیمت سکه طلا را با دیگر داراییهای غیرقابلمعامله در بورس مقایسه کنیم متوجه میشویم که سکه طلا در سالهای اخیر پساندازی بهتر از دلار بوده و رفتاری شبیه به شاخص زمین مسکونی داشته است، حتی با وجود جهش شدید دلار در دور دوم ریاستجمهوری احمدینژاد.
دلیل این ماجرا را باید در رشد قیمت اونس جهانی جستجو کرد. نکته جالب اینجا است که شاخص زمین و قیمت سکه، یک درآمد ثابت ۲۰% را نصیب سرمایهگذاران کردهاند. در بدترین حالت در یک افق زمانی ۵ ساله، درآمد ثابت حاصل از سرمایهگذاری بر سکه محقق میشود.
از طرف دیگر سرمایهگذاری بر روی زمین در تهران به منابع مالی هنگفت نیاز دارد، نقدشوندگی آن آسان نیست و متنوعسازی سرمایهگذاری خیلی دشوار میشود. برای همین خیلی از جوانان برای خرید خانه، با در نظر گرفتن حباب قیمت، میتوانند به پسانداز سکه طلا روی بیاورند.
سکههای تقلبی
در دورانی که سکه حباب مثبت پیدا میکند، تولید سکههای تقلبی هم بالا میگیرد. بیشتر سکههای تقلبی طلا، عیاری پایینتر از سکههای اصلی دارند. اما وقتی حباب سکه خیلی بزرگ شود، حتی استفاده از طلا با عیار اصلی برای متقلبها سودآور خواهد بود.
در سالهای اخیر وکیومکردن سکه بهار آزادی بهعنوان سازوکاری برای مبارزه با تقلب رواج پیدا کرده است. اما دقت کنید که قراردادن سکه در بین لایههای پلاستیکی کار دشواری نیست و حتی میتواند تقلب را سادهتر کند.
در مواردی سکههای مسی با روکش طلا و حتی سکه بهار آزادی پلاستیکی آبکاریشده بهعنوان سکه تقلبی شناسایی شدهاند.
نگرانی مردم از سکههای تقلبی (بهخصوص در سال ۱۳۹۲) کار خریدوفروش سکه بهار آزادی را دشوار کرد. توجه کنید که هیچ مرجعی به غیر از بانک مرکزی حق ضرب سکه بهار آزادی ندارد. حتی اگر سکه با وزن و عیار اصلی تولید شده باشد.
سکه بهار آزادی و ابزارهای معاملاتی
ابزارهای مدرن برای معاملات طلا در دو بازار بورس کالا و بورس اوراقبهادار برای کمک به سرمایهگذاران ایجاد شده است. این ابزارها را میتوانیم به سه دسته تقسیم کنیم: ۱) صندوقهای قابل معامله. ۲) سکه ۱روزه. ۳) معاملات آتی.
صندوقهای قابل معامله
صندوقهای قابل معامله صندوقهایی هستند که بیشتر دارایی آنها را سکه تشکیل میدهد. این سکهها در انبارهای استاندارد بورس کالا نگهداری میشوند. مردم میتوانند از یک تا بینهایت واحد سکه (تا سقف مجاز صندوق) خریداری کنند.
بهاینترتیب مشکل نقدشوندگی، خطر تقلب و مخاطرات نگهداری مثل خطر سرقت متوجه سرمایهگذاران نخواهد شد. طی یک روز کاری وجوه حاصل از فروش تسویه میشوند.
سکه ۱روزه
سکه ۱روزه در واقع یک گواهی است که در طول مدت ۱ روز نزد بانک رفاه قابل نقدشدن به سکه طلا را دارد. هر واحد سکه ۱روزه، یکدهم قیمت سکه در بازار قیمت دارد.
بهاینترتیب افراد با پولهای کمتر هم میتوانند در بازار سکه سهیم شوند. مثلا اگر ۷ میلیون تومان داشته باشید و قیمت سکه ۴ میلیون باشد، میتوانید ۱ سکه بخرید و سه میلیون پول اضافه بیاورید. اما با این ابزار میتوانید ۱۷ واحد سکه ۱ روزه بخرید.
معاملات آتی
معاملات آتی سکه از معدود ابزار مشتقههای موجود در بازار ایران است. در معاملات آتی میتوانید سکه را برای تحویل در آینده بخرید، یا سکهای که ندارید را برای تسویه در آینده بفروشید!
در یک قرارداد آتی فروشنده باید سکه طلا را در آینده به قیمتی که امروز توافق میکنند بفروشند. خریدار هم قبول میکند که همان مقدار سکه را در زمان مشخص با قیمت امروز بخرد. یکطرف معامله از تغییر قیمت در زمان مشخص سود میبرند.
سازوکار معاملات آتی به اطلاعات فنی و دانش تحلیل نیاز دارد. اهلفن از معاملات آتی سود زیادی کسب میکنند.
برای دریافت قیمت خرید سکه با تجارت نیوز همراه باشید و نظرات خود را پیرامون این موضوع همینجا با دیگران به اشتراک بگذارید
ایلان ماسک در حال ایجاد یک پلتفرم رسانه اجتماعی با آزادی بیان است
ایلان ماسک، مدیر عامل تسلا(Tesla) و اسپیس ایکس(SpaceX) می گوید که در حال «فکر جدی» برای ایجاد یک پلتفرم رسانه اجتماعی جدید با آزادی بیان است. میلیاردر تسلا گفت: «با توجه به اینکه توییتر به عنوان میدان عمومی شهر عمل می کند، عدم رعایت اصول آزادی بیان اساساً دموکراسی را تضعیف می کند.»
ایلان ماسک در نظر دارد پلتفرم جدید رسانه های اجتماعی بسازد، می گوید آزادی بیان برای دموکراسی ضروری است
ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا و اسپیس ایکس، در چند روز گذشته در مورد نیاز به یک پلتفرم رسانه اجتماعی جدید در توییتر بحث کرده است. او اخیراً انتقاد بیشتری از توییتر و سیاستهای آن کرده است و ادعا می کند که این پلتفرم رسانه اجتماعی، با عدم پایبندی به اصول آزادی بیان، دموکراسی را تضعیف می کند.
ماسک در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا به فکر ساختن یک پلتفرم رسانه اجتماعی جدید با الگوریتم منبع باز است، جایی که آزادی بیان در اولویت قرار دارد و تبلیغات به حداقل می رسد، پاسخ داد: "من به این موضوع فکر جدی می کنم."
این بحث زمانی آغاز شد که ماسک جمعه یک نظرسنجی توییتری انجام داد و از 79.2 میلیون دنبال کننده خود خواست رای دهند که آیا معتقدند توییتر به اصل آزادی بیان پایبند است، او نوشت، که "چرا که برای یک دموکراسی کارآمد ضروری است".
رئیس تسلا تأکید کرد: «پیامدهای این نظرسنجی مهم خواهد بود. لطفا با دقت رای دهید.» پس از 24 ساعت، نظرسنجی با بیش از 2 میلیون رای به پایان رسید. 70.4 درصد پاسخ منفی دادند.
"با توجه به اینکه توییتر به عنوان میدان عمومی شهر عمل می کند، عدم پایبندی به اصول آزادی بیان اساساً دموکراسی را تضعیف می کند. چه باید انجام شود؟"
ایلان ماسک در یک توییت بعدی پرسید: "آیا به پلتفرم جدیدی نیاز است؟"
چند پلتفرم در حال حاضر خود را به عنوان جایگزین های آزادی بیان تبلیغ می کنند، اما هیچ کدام به اندازه توییتر نزدیک نشده اند. به عنوان مثال، Parler به عنوان یک جایگزین توییتر مورد توجه قرار گرفته است، اما یک سرویس متمرکز مشابه است.
برخی از پلتفرم ها با پروتکل های غیرمتمرکز و منبع باز ساخته شدهاند، مانند Gab و Truth Social، پلتفرمی که اخیراً توسط رئیس جمهور سابق ایالات متحده دونالد ترامپ پس از ممنوعیت توییتر راه اندازی شد. Truth Social مطرح نشد و حتی ترامپ به سختی از آن استفاده می کند. چندین پروتکل مختلف را می توان برای ساخت جایگزین های غیرمتمرکز توییتر استفاده کرد، از جمله Mastodon، Diaspora، Misskey، Friendica، Pleroma و Twister.
دیدگاه شما