اوراق بهادار مشتقه چیست؟


اوراق قرضه و یا اوراق بدهی آن دسته از اوراق هایی می باشد که شرکت صادر کننده آن متعهد می شود در برابر مبلغی که از خریدار دریافت نموده، مبلغ مشخص شده ای را که دوره های متنوعی دارد به فردی که دارنده اوراق است ارائه دهد. در نهایت بعد از اینه این دوره به اتمام می رسد و زمان آن تمام می شود شرکت صادر کننده موظف است که اصل مبلغی دریافتی را که از خریدار دریافت نموده به او برگرداند. آن شرکتی که این مونه از اوراق ها را صادر کرده است در برابر فردی که مالک اوراق است وظایفی دارد. وظیفه اصلی آن شرکت برای مدیریت مالی سرمایه خود این است که سود و بهای اوراق خریداری شده را به مالک بدهد. اما مالک باید بداند که هیچ سهمی در آن شرکت صادر کننده ندارد و همین مورد یکی از مهمترین مواردی است که باید با آن آشنایی داشته باشد. این نمونه از اوراق ها انواع متفاوتی دارد و هر یک از انواع آن هم دارای ویژگی های متنوعی می باشد.

به دلیل ویژگی های خاصی که این نمونه از اوراق بهادار دارند به آنها اوراق بدهی نیز می گویند. این نمونه از اوراق ها بیشتر به وسیله شرکت هایی که برای تامین سرمایه به پول نیاز دارند صادر می شود. آنها برای انجام دادن فعالیت های خود به سرمایه نیاز دارند و به همین دلیل این اوراق را منتشر می کنند. آنها به جای اینکه از بانک ها پول بگیرند از مردن پول قرض می کنند و سپس سود آن را به مردم ارائه می دهند. این اقدام شرکت ها موجب می شود که هم کار خودشان سریعتر انجام شود و کمبود بودجه نداشته باشند و هم اینکه خریدار اوراق سودی نصیبش می گردد. سرمایه گذاری کردن در این نمونه از اوراق ها ریسک کمی دارد و بازده سرمایه گذاری آن قوی است. به همین دلیل افراد زیادی که به دنبال سرمایه گذاری بی خطر هستند آن را خریداری می کنند. انواع این اوراق عبارت است از :

اوراق بهادار چیست؟

اوراق بهادار (Security) یک نوع ابزار مالی است که با استفاده از آن می‌توان ، نقل و انتقال یک سهام انجاد داد که انواع آن شامل سهام ممتاز ، سهام عادی ، سهام جایزه ، حق تقدم ، اختیار معامله ، مشتقات ، اوراق مشارکت ، صکوک و قرارداد آتی می‌باشد که ،یک نوع ارزش مالی برای مالک می‌باشد.اوراق بهادار یک مستندی است که ، حقوق مالی نقل و انتقالات برای مالک است.

اوراق بهادار ابزار مالی :

هنگامی که در توضیح قبل از اوراق بهادر اشاره شد این بود ، یک نوع مستند یا یک نوع ابزار مالی است که برای نقل و انتقالات مالی برای مالک که وقتی سهام میخرد تا قبل از این که سهام بفروشد از خود آن کار گزاری طلب کارند در ادامه این مطلب ما انواع اوراق بهادار و گام به گام برای شما توضیح می‌دهیم.

اوراق بهادار مشتقه :

قراردادهای مشتقه به نوعی از قراردادهای مالی اطلاق می‌‌‌‌شود که ارزش خود را از کالای فیزیکی مالی می‌‌‌‌گیرند. دارایی پایه می‌‌‌‌تواند به شکل سهام ، کالا ، نرخ‌های بهره ، صنعت ساخت‌ و‌ ساز یا هر نوع دارایی دیگر باشد.

اوراق مشتقه در واقع نوعی اوراق بهادار است که ، ارزش آن به یک یا چند دارایی که از آن مشتق می‌شوند، بستگی دارد. خود مشتقه قراردادی است بین دو یا چند طرف بر اساس یک یا چند دارایی. ارزش مشتقه به‌وسیله نوسانات دارایی مبنا تعیین می‌شود. رایج‌ترین دارایی‌های مبنا عبارت‌اند از سهام ، طلا ، کالاها ، ارز ، شاخص‌های بازار و

اوراق مشتقه به‌طورکلی یا در بازار بورس یا در بازارهای متشکل خارج از بورس معامله می‌شوند. اوراق مشتقه خارج از بورس بخش بزرگ‌تری از مشتقه‌ها را تشکیل می‌دهند و قانون‌گذاری نشده‌اند، درحالی‌که مشتقه‌های معامله شده در بورس استانداردسازی شده‌اند. اوراق مشتقه معامله شده خارج از بورس معمولاً ریسک بیشتری نسبت به مشتقه‌های استاندارد دارند.به‌طور مشروح امروزه چهار نوع اوراق مشتقه اصلی مورد معامله قرار می‌گیرد که شامل قراردادهای سلف ، قراردادهای آتی ، قراردادهای اختيار معامله و قراردادهای معاوضه می‌شود.

سهام :

در میان اوراق بهادار موجود در بازار ، سهام متداول‌ترین ورقه بهادار محسوب می‌شود. سهام ، دارای ارزش اسمی بوده و تعداد آن برای هر شرکت، بسته به میزان سرمایه آن شرکت متغیر است. ارزش اسمی هر سهم عادی در بورس اوراق بهادار برابر با ۱۰۰ تومان یا ۱۰۰۰ ریال است. تعداد سهام عادی هر شرکت نیز حاصل تقسیم سرمایه آن بر ارزش اسمی هر سهم است. سهام عادی یک نوع دارایی مالی است که نشان‌دهنده مالکیت صاحب آن در یک شرکت است. گفتنی است سهامداران صاحب سود سهام سالیانه ، دارای حق رای در مجامع آن شرکت و برخوردار از منافع افزایش یا کاهش قیمت سهام هستند. برخلاف دارندگان اوراق بدهی که عموماً فقط سود و ارزش اسمی دریافت می‌کنند، دارندگان سهام قادر هستند تا از سود سهام خود منفعت کسب کنند.

اوراق بدهی :

اوراق بدهی یا اوراق قرضه اسناد یا اوراق بهاداری است که ، به‌موجب آن شرکت انتشاردهنده متعهد می‌شود مبالغ مشخصی(بهره سالانه) را در زمان‌هایی خاص به دارنده آن پرداخت کند و در زمان مشخص(سررسید) اصل مبلغ را بازپرداخت کند. دارنده اوراق مذکور به‌عنوان بستانکار حق دریافت اصل و سود آن را دارد، ولی هیچ مالکیتی در شرکت ندارد.

انواع اوراق‌بدهی را می‌توان تحت عنوان اوراق خزانه دولتی ، اوراق صکوک شرکتی ، اوراق مشارکت ‌دولتی و شرکتی ، اوراق مرابحه ، اوراق استصناع ، اوراق منفعت ، اوراق سلف موازی استاندارد ، گواهی‌سپرده ، سهام ممتاز و اوراق بهادار و ثیقه‌ای نام برد.

اینکه چرا به این اوراق ، اوراق بدهی گفته می‌شود، به دلیل ویژگی‌های مختلف این اوراق است. در درجه اول به این دلیل است که عمدتا شرکت‌هایی که مشکل منابع مالی دارند یا نقدینگی کافی برای انجام کارهایشان ندارند، به‌جای اینکه از بانک وام بگیرند با انتشار این اوراق به‌نوعی اقدام به جمع‌آوری نقدینگی سرمایه‌گذاران کرده که اصطلاحاً در علوم مالی به آن تامین‌مالی جمعی گفته می‌شود.

این کار به این دلیل انجام می‌شود که شرکت برای ادامه فعالیت‌هایش یا انجام پروژه‌های جدیدتر نیاز به پول دارد. از جنبه دیگر در علم اقتصادی بدهی هم نوعی دارایی ارزشمند تلقی می‌شود، چراکه شما از طریق خلق آن و بازپرداخت آن در آینده صاحب دارایی بیشتری می‌شوید.

متقاضیان اصلی انتشار اوراق بدهی معمولا دولت‌ها است و اوراق بدهی دولتی یکی از معتبرترین نوع اوراق بدهی در جهان است که در عین حال ریسک اعتباری کشورها را هم نمایان می‌کند. در واقع هرچه اوراق بدهی دولتی یک کشور ارزشمندتر باشد، به معنای این است که اقتصاد و دولت آن کشور از شرایط بهتری برخوردار است.

انواع اوراق بهادار در بورس

زمانی که افراد تصمیم به سرمایه‌گذاری می‌گیرند ممکن است با اصطلاحات و راهکارهای مختلفی مواجه شوند که تا پیش از آن مفهوم دقیقی در ذهن آن‌ها در این باره نبوده است. یکی از راهکارهایی که در بازار سرمایه به عنوان یک گزینه سرمایه‌گذاری به شما معرفی می‌شود، استفاده از اوراق بهادار است. در حال حاضر استقبال از اوراق بهادار با هدف سرمایه‌گذاری و کسب سود٬ روشی بسیار محبوب در بین سرمایه‌گذاران است و پیشنهاد ما این است که اگر قصد سرمایه‌گذاری دارید این گزینه را نیز مورد بررسی قرار دهید. اما با مفهوم اوراق بهادار تا چه اندازه آشنایید؟ اگر می‌خواهید در این باره بیشتر بدانید ادامه این مطلب را همراه ما باشید تا تعریف دقیق اوراق بهادار و ساز و کار این ابزار سرمایه‌گذاری را بهتر بشناسید.

اوراق بهادار چیست؟

اصطلاح اوراق بهادار به یک ابزار مالی قابل انتقال و قابل معامله اشاره دارد که دارای نوعی ارزش مالی است و برای افزایش ارزش دارایی می‌توان روی آن سرمایه‌گذاری کرد. به طور کلی اوراق بهادار برگه‌ای است که پشتوانه مالی دارد و از ارزش پولی برخوردار است. اوراق بهادار سند مالی‌ای است که دولت یا نظام‌های مالی آن را ضمانت می‌کنند و ارزش آن از نظر مالی بر جای خود باقی است. زمانی که شما اوراق بهادار را به عنوان سرمایه‌گذاری می‌خرید، از طریق سهام در مالکیت یک شرکت سهامی عام مشترک شده‌اید. نهاد (شرکت یا سازمانی) که اوراق بهادار را منتشر می‌کند به عنوان ناشر شناخته می‌شود و خریداران این اوراق سرمایه‌گذاران آن هستند. به زور کلی اوراق بهادار روشی است که شهرداری‌ها، شرکت‌ها و سایر سازمان‌های تجاری به کمک آن می‌توانند سرمایه جدید جذب کنند.
اوراق بهادار نیز مانند انواع دیگر سرمایه‌گذاری‌ها نوسان ارزش دارد و عرضه و تقاضای این روش سرمایه‌گذاری وابسته به همین نوسان است. همانطور که واضح است اوراق بهادار در زمره دارایی‌های نامشهود افراد قرار می‌گیرد.

انواع اوراق بهادار

اگر اوراق بهادار نشان دهنده شراکت افراد سرمایه‌گذار در مالکیت یک شرکت یا سازمان تعریف شود، باید بگوییم که این شراکت در مالکیت از طریق سهام شرکت انجام می‌شود. سرمایه‌گذاری از طریق خرید اوراق بهادار می‌تواند به وسیله خرید انواع مختلفی از این اوراق انجام شود که هر کدام از این نوع ویژگی‌های خود را دارند. اگر بخواهیم یک دسته‌بندی کلی برای اوراق بهادار ارائه کنیم، انواع مختلف آن در سه دسته قرار می‌گیرند.
دسته اول اوراق سهام یا اوراق حقوق صاحبان سهام است. دسته بعدی اوراق بدهی و دسته سوم هم اوراق ابزار مشتقه است. اما ممکن است دسته چهارمی هم با عنوان اوراق بهادار ترکیبی ذکر شود که ترکیبی از سه نوع ذکر شده است. اگر می‌خواهید در مورد انواع اوراق بهادار بیشتر بدانید٬ در ادامه این انواع را شرح خواهیم داد.

اوراق بهادار سهام

اوراق بهادار سهام که به آن اوراق حقوق صاحبان سهام نیز گفته می‌شود، نفعی که مالکان سهامدار از شرکت در یک شرکت یا سازمان می‌برند را نشان می‌دهد. این منافع ممکن است شامل سهان عادی آن نهاد و یا سهام ممتاز آن باشد. اگر شما به عنوان یک سرمایه‌گذار اوراق بهادار یهام داشته باشید معمولا سود این سهام را دریافت می‌کنید. خرید این نوع از اوراق بهادار در بین سرمایه‌گذاران بسیار رایج است. دارنده برگه اوراق بهادار یک سازمان، علاوه بر کسب سود از افزایش قیمت این سهام، در سود حاصل از فعالیت‌های شرکت در هر سال مالی به نسبتی که در شرکت سهام دارد٬ شریک است.

این نوع از اوراق بهادار نیز انواع مختلفی دارد و به زیرمجموعه‌های متعددی تقسیم می‌شود؛ برای مثال: سهام ممتاز، سهام عادی، سهام بانام و بی‌نام، سهام جایزه، سهام نقدی و غیرنقدی، حق تقدم سهام و …
همه این انوع مختلف اصلیتی مشابه به یکدیگر دارند اما هر کدام ویژگی‌ها و مزایایی متفاوت را نیز ارائه می‌دهند که سرمایه‌گذاران می‌توانند با توجه به شرایط و اهدافشان یکی از این روش‌ها را انتخاب کرده و پول خود را به آن تخصیص دهند.

اوراق بدهی

شرکت‌ها و سازمان‌ها ممکن است برای پیش‌برد اهدافشان به منابع مالی نیاز دارند و ممکن است با کمبود منابع مالی روبرو شوند. از این رو اوراقی به نام اوراق بدهی منتشر می‌کنند تا سرمایه‌گذاران با خرید این اوراق منابع مالی لازم شرکت برای پیشبرد پروژه‌های تحت مدیریت تامین شود. سرمایه‌گذارانی که اوراق بدهی شرکت‌ها را خریداری می‌کنند در کنار کسب سود، به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا اهدافشان را پیش ببرند.
زمانی که شما اقدام به خریداری اوراق بدهی یک شرکت می‌کند، آن شرکت موظف است اصل سرمایه شما و سود مشخص شده در اوراق بدهی را در سررسید به شما پرداخت کند. انتشار اوراق بدهی و خرید آن توسط سرمایه‌گذاران روش بسیار رایجی در بازار سرمایه است که برای دو طرف معامله سودرسان است. با این حال خرید و فروش اوراق بدهی مانند خرید و فروش سهام برای سرمایه‌گذاران جذابیت ندارد. به عنوان یک سرمایه‌گذار اگر به دنبال یک گزینه مطمئن و کم ریسک برای سرمایه‌گذاری هستید اوراق بدهی می‌تواند نظر شما را جلب کند. از این رو رویکرد اوراق بدهی شباهت زیادی به سرمایه‌گذاری در حساب‌های بانکی دارد.

اوراق ابزارهای مشتقه

روش دیگر سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار٬، خرید اوراق ابزارهای مشتقه است. برخلاف اوراق دیگر، به خودی خود ارزش مالی ندارند بلکه یک کالای فیزیکی به عنوان پشتوانه این اوراق وجود دارد که ارزش اوراق ابزارهای مشتقه به آن‌ها وابسته است. مثلا اگر شما اوراق مشتقه طلا را با هدف سرمایه‌گذاری خریداری می‌کنید، این اوراق با پشتوانه طلا صادر شده است.
خوب است بدانید که این نوع اوراق در همه بازارهای بین‌المللی نیز عرضه می‌شود.
اوراق ابزارهای مشتقه انواع مختلفی همچون قراردادهای آتی٬ سلف٬ اختیار معامله و معاوضه دارد.

اوراق بهادار ترکیبی

هنگام سرمایه‌گذاری در این دسته از اوراق بهادار، ترکیب سرمایه‌گذاری شما ویژگی‌های اوراق بهادار و سهام را به طور همزمان تجربه می‌کنید. اوراق بهادار ترکیبی که افراد به عنوان یک سرمایه‌گذار می‌توانند خریداری کنند شامل گواهی سهام، سهام ممتاز و اوراق قابل تبدیل است.

مثالی از انتشار اوراق بهادار

استارتاپ A را در نظر بگیرید. بنیان‌گذاران این استارتاپ از سرمایه‌گذاران خصوصی، اعضای خانواده و دوستان خود سرمایه جذب می‌کنند. با کمک انتشار اوراق قرضه، بنیان‌گذاران می‌توانند سرمایه مورد نیاز خود برای پروژه‌های مختلف را به دست می‌آورند و افرادی را به عنوان سرمایه‌گذار در سودآوری پروژه‌ها سهیم می‌کنند. این پول در واقع به صورت وامی عمل می‌کند که سرمایه‌گذاران به بنیان‌گذاران استارتاپ قرض داده‌اند.

همان طور که بالاتر به آن اشاره کردیم اوراق بهادار انواع مختلفی دارد و بنابراین راه‌های زیادی هست تا شما بتوانید موردی که با برنامه و اهدافتان متناسب است را بیابید. راهکار سرمایه‌گذاری از طرق اوراق بهادار یک روش محبوب است چرا که ریسک این نوع سرمایه‌گذاری کنترل شده و به نسبت کمتر از سرمایه‌گذاری در سهام است و به عنوان روشی مطمئن در بین سرمایه‌گذاران شناخته شده است.

اگر در بین روش‌های مختلف سرمایه‌گذاری مردد هستید و در مورد تصمیم خود مطمئن نیستید و یا اگر نمی‌دانید فرایند سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی را از کجا شروع کنید٬ نزدیک د ر کنار شما است. اپلیکیشن سرمایه‌گذاری نزدیک با بررسی اهداف شما و روش مد نظرتان روشی امن و سریع برای سرمایه‌گذاری پیش پای شما می‌گذارد. برای تحقق هر چه بهتر اهدافتان در کنار شما هستیم.

چالش‌های بازارمشتقه در مسیر توسعه

نشست مشتقه

به گزارش پایگاه خبری بازارسرمایه (سنا)،ابزارهای مشتقه مالی، بخش بزرگی از بازارهای مالی دنیا را تشکیل می دهند، با این وجود این ابزارها نقش کوچکی در بازار مالی ما دارند، به طوری که تنوع و عمق معاملات آنها در بازار کم است؛ از سوی دیگر بیشتر سرمایه گذاران از عملکرد ابزارهای مشتقه اطلاع دقیقی ندارند، با این وجود ابزارهای مشتقه، ریسک های بالایی نیز دارند و سرمایه گذاران باید از آن مطلع باشند. در همین راستا، کارشناسان در نشست «ظرفیت ابزار مشتقه در مدیریت ریسک بازار» به واکاوی در خصوص راه های توسعه بازار مشتقه و چالش های پیش روی آن پرداختند.

اقدامات سازمان بورس در جهت توسعه بازار مشتقه

مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار در این نشست به بررسی اقدامات سازمان بورس و اوراق بهادار در حوزه توسعه معاملات آتی و آپشن پرداخت و گفت: نخستین معاملاتی که در حوزه آتی در بازار سرمایه انجام شد به معاملات آتی سکه باز می گردد که البته این معاملات در سال ۹۷ متوقف شد. در همین راستا، اولین اقدامی که سازمان بورس و اوراق بهادار در سال جاری انجام داد، راه اندازی بازار آتی سکه در صندوق طلای لوتوس بود. می توان گفت این اقدام موثر توانست امیدها را به سمت از سرگیری دوباره معاملات آتی سکه طلا زنده کند.

میثم فدایی، راه اندازی صندوق پوشش ریسک (hedge fund) را یکی دیگر از فعالیت های سازمان بورس در راستای توسعه بازار مشتقه دانست و افزود: صندوق های پوشش ریسک یکی از صندوق هایی هستند که در حوزه معاملات بازار آتی و آپشن فعالیت می‌کنند. می توان گفت با ایجاد صندوق های با درآمد ثابت قوی و قدرتمند، می توان نظر سرمایه گذارانی که از دانش مالی کافی برخوردار نبودند را به خود جلب کرد؛ براین اساس با توسعه این صندوق ها، بازار بدهی نیز به توسعه مطلوبی می رسد.

او ادامه داد: اما از نگاهی دیگر، در سال گذشته بازار سهام با نوسانات گسترده ای رو به رو بود. این اتفاق در حالی رخ داد که در نبود صندوق های سهامی، افراد علاقمند به سرمایه گذاری، به طور مستقیم به بازار وارد و به دلیل نداشتن دانش مالی کافی متحمل ضررهای زیادی شدند.

فدایی تاکید کرد: بازار مشتقات، چه از نوع کالایی و چه از نوع سهام، نخست نیازمند نهادسازی است. در همین راستا سازمان بورس در نظر دارد در ماه های آتی به صندوق های پوشش ریسک که یکی از ابزارهای سرمایه گذاری غیرمستقیم در حوزه مشتقات است، وارد شود. بنابراین طراحی و توسعه (hedge fund) با رویکرد جذب سرمایه های بلند مدت به طور هدفمند یکی ازپیشنهادات مطرح شده در خصوص توسعه بازار است.

او با اشاره به اقدام دیگر سازمان بورس در این خصوص، گفت: توسعه اختیار فروش تبعی فعالیت دیگری است که سازمان بورس برای آشنایی اولیه افراد با فضای ابزارهای آپشن انجام داده است. در سال های اخیر رشد و توسعه بازار مشتقه و انتشار متعدد این ابزار سبب شد تا سرمایه گذاران با مفهوم بازار مشتقه آشنایی پیدا کنند. اکنون به نظر می رسد این بازار به بلوغ کافی خود رسیده است و ما می توانیم کم کم به سمت آپشن های واقعی حرکت کنیم.

مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار در خصوص بازنگری قوانین و مقررات حوزه معاملات آتی و آپشن تصریح کرد: قوانین موجود در حال حاضر کارایی لازم را برای طراحی قراردادهای جدید ندارند، بنابراین یکی دیگراز پیش نیازهای توسعه بازارمشتقه، بازنگری قوانین و مقررات است.

فدایی، توسعه انواع صندوق های شاخصی برای طراحی آتی و آپشن بر روی واحدهای صندوق ها و حل مشکل فقهی مشخصات شاخص را یکی دیگر از اقدامات سازمان بورس در راستای توسعه بازار مشتقه عنوان کرد و افزود: برای طراحی ابزارهای آتی و آپشن بر روی شاخص های مختلف نیازمند صندوق های شاخصی هستیم.

در همین راستا در ماه های گذشته، تعداد زیادی از صندوق های شاخصی ETF مجوز فعالیت گرفتند تا از این طریق صندوق های شاخصی بتوانند شاخص مرتبط به حوزه خود را به خوبی رشد دهند. امکان طراحی آتی و آپشن بر روی این نوع صندوق ها وجود دارد که می تواند، معادلی برای قراردهای آتی شاخص باشد. در این زمینه، تجربه بسیار خوبی هم با کمک بورس کالای ایران شکل گرفته که انجام قراردادهای آتی بر روی یونیت های صندوق طلا است.

او توسعه زیرساخت های نرم افزاری در حوزه بازار مشتقه را اقدام ضروری دیگر در راستای توسعه بازار مشتقه دانست و گفت: موضوع ورود OMS های (شرکت های خدمات برخط بازار سرمایه) مختلف به حوزه آتی و آپشن یکی از مباحث مطرح شده در این زمینه است. درنظر داشته باشید در دوره های گذشته تنها یک او ام اس توانست به این حوزه وارد شود. بنابراین باید شرایط زیرساختی و بسترمناسب در این زمینه را بیشتر فراهم کرد.

فدایی بیان کرد: آخرین اقدامی که سازمان بورس برای توسعه بازار مشتقه آمادگی انجام آن را دارد، تعیین نصاب های حداقلی برای سرمایه گذاری در معاملات آتی و آپشن در صندوق های سهامی است. متاسفانه صندوق های سهامی در این حوزه ورود جدی نداشته اند، اما سازمان بورس آمادگی دارد تا با مدل های سنجش ریسک موجود، نصاب های قابل قبولی را برای حداقل های سرمایه گذاری در حوزه آتی و آپشن اوراق بهادار دهد.

توسعه بازار بدون ریسک امکان پذیر نیست

دبیرکل نهادهای سرمایه گذاری ایران نیز در این نشست با بررسی چالش های بازارسرمایه کشور، گفت: در نظر داشته باشید که نوسانات اقتصادی در سطح کلان به بازارهای داخلی منتقل می شود؛ بنابراین رشد نقدینگی، تورم و جهش های ارزی، رکودهای دوره‌ای، بانک پایه بودن سنتی اقتصاد از عوامل تاثیرگذار در این خصوص هستند. چالش های سطح بازار نیز مانند سطح توسعه نهادها و ارکان، زیر ساختارها و بزرگ بودن سطح سرمایه گذاری مستقیم و کمبود ابزارهای مدیریت ریسک نیز برخی دیگر از این چالش ها در بازار سرمایه کشور هستند.

سعید اسلامی بیدگلی در خصوص نقش ابزارهای مشتقه در توسعه بازارسرمایه گفت: ایجاد امکان مدیریت ریسک از طریق توسعه استراتژی های سرمایه گذاری، ایجاد سازو کارکشف روندهای آتی در بازار آتی و آنی، امکان هایی هستند که ورود سرمایه گذاران بیشتر به بازارسرمایه را افزایش داده و به دنبال خود رشد نقدشوندگی، کاهش هزینه معاملات و بهبود فرایندهای کشف قیمت را دربر می گیرند.

او تاکید کرد: باید در نظر داشت که ابزارهای مشتقه اوراق بهادار مشتقه چیست؟ با ریسک هایی نیز همراه هستند، اما اگر هیچ ریسکی در حوزه سیاست گذاری نکنیم، بازار با رشد و توسعه همراه نخواهد شد. توسعه باید به گونه ای باشد که به بقیه بخش های بازار آسیبی نرسد. در همین راستا اعمال محدودیت ها و قانون گذاری در مواقع بحران یکی از راه حل هایی است که در این خصوص دیده شده است.

اسلامی تصریح کرد: این ابزارها ناخودآگاه فعالیت های سفته بازانه را هم به همراه دارند، البته در نظر داشته باشید که سفته بازی جزو بازار است و بده بستان گروه های مختلف سرمایه گذاران با درجات مختلف ریسک پذیری و ریسک گریزی است که به توسعه بازار منجر می شود. افزایش ریسک به ویژه در OTC ها و افزایش ناپایداری سیستم مالی و وقوع ناپایداری قیمتی برخی دیگر از ریسک های موجود در ابزارهای مشتقه هستند که باید به آنها توجه کافی داشت.

قیمت گذاری دستوری؛ بزرگترین چالش معاملات کالایی

معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران در ادامه این نشست به بررسی نحوه و فرایند ابزارهای مشتقه در کشور پرداخت و گفت: قدمت ابزارهای مشتقه بورسی به شکل ساختار یافته فعلی در دنیا به بازارهای کالایی بازمی گردد. توسعه این ابزارها در بازارهای بین المللی به دلیل امکان پوشش ریسک شان است. معاملات آتی سکه طلا یکی از موفق ترین معاملات بازار مشتقه در کشور ما محسوب می شود. بعد از آن این ابزار روی کالاهای مختلفی انجام شد و تا زعفران ادامه داشت و بدین ترتیب موفقیت بعدی را با طلای سرخ کسب کرد. آخرین معاملات نیز بر روی نقره و آتی واحدهای صندوق طلا انجام شد.

علیرضا ناصر پور بیان کرد: بررسی های زیادی در خصوص دلایل موفق نبودن قراردادهای مشتقه، در دنیا انجام شده است، ولی شاخص هایی که برای موفقیت و شکست آن عنوان می شود بیشتر به دو محور اصلی حجم معاملات و «طول دوره قرارداد» باز می گردد.

او با اشاره به چالش های اصلی در معاملات کالایی، گفت: مهمترین چالش در معاملات کالایی موضوع دخالت قیمت گذاری و حساسیت قیمت ها در حوزه کامودیتی است. از نظر نهادهای سیاست گذار، امکان کشف قیمت ها به خصوص با ابزار مشتقه برای برخی کالاهای غیرضروری و تا حدی موجب تشدید حساسیت ها در بازار است. مهمترین دلیلی که در این خصوص می توان به آن اشاره کرد، اتفاقاتی است که در حوزه معاملات آتی سکه طلا در سال ۹۷ رقم خورد. به نظر من تا زمانی که این نگاه در اقتصاد ما وجود داشته باشد با مشکلات زیادی مواجه خواهیم بود.

ناصر پور، رشد دانش مالی و فرهنگ سازی در خصوص ابزارهای مالی را موضوع مهمی برای توسعه این بازار دانست و گفت: توجه به این نکته به خصوص در مورد ابزارهایی که پیچیدگی بیشتری دارند (مانند قرارداد آپشن) افزایش پیدا می کند.

گفتنی است ؛ کنفرانس بین المللی «ظرفیت ابزار مشتقه در مدیریت ریسک بازار» با حضور میثم فدایی مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار، علیرضا ناصر پور معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران، سعید اسلامی بیدگلی دبیر کانون نهادهای سرمایه گذاری، علی سعدوندی مشاور بین المللی بانکداری، تامین مالی و سرمایه گذاری همچنین جوزف لوفکین، مدیرعامل و موسس شرکت سرمایه‌گذاری «جکسیم» انگلیس درهفته گذشته برگزار و سخنرانان در این نشست به بررسی ابزارهای بازار مشتقه و ظرفیت های آن در بازارهای مالی پرداختند.

مزایای قراردادهای آتی بورس انرژی چیست؟

راه‌اندازی بازار آتی و استفاده از ابزارهای مشتقه در بورس‌های کالایی همواره مورد تاکید سازمان بورس و اوراق بهادار بوده‌ و بورس انرژی ایران نیز در راستای برنامه‌های این سازمان از معاملات آتی انرژی رونمایی می‌کند.

مزایای قراردادهای آتی بورس انرژی چیست؟

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از سنا، محسن خدابخش معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار درباره مزایای قراردادهای مشتقه ، گفت: بازار مشتقه ظرفیت‌های بسیاری در اختیار بازار سرمایه قرار می‌دهد، برای مثال پوشش ریسک را برای سرمایه‌گذاران، خریداران و فروشندگان فراهم می‌کند و هم‌چنین گام برداشتن در جهت پیش‌بینی‌پذیری و شاخص‌سازی قیمت‌ها را هموارتر می‌کند.

‎او افزود: با راه‌اندازی بازار آتی انرژی در بازار سرمایه، امکانی فراهم می‌شود تا معاملات سهام شرکت‌های فروشنده و تولیدکننده‌ای که سهامشان نیز در بورس معامله می‌شود شفافیت بیش‌تری داشته‌باشند و هم‌چنین امکان پیش‌بینی درآمدها براساس سررسیدهای قراردادهای آتی فراهم می‌شود.

‎خدابخش با اشاره به این‌که راه‌اندازی و عمق‌بخشی بازار مشتقه همواره مورد تاکید و حمایت سازمان بورس و اوراق بهادار بوده‌است، ادامه داد: سازمان بورس و اوراق بهادار از بورس انرژی خواسته است تا از این مسیر بتواند برای سایر دارایی‌هایی‌ پایه‌ای که بازار مناسبی در بورس انرژی دارند نیز قرارداد آتی منتشر کند و این ابزار جدید به صورت گسترده تری در اختیار سرمایه‌گذاران قرار گیرد تا بتوانند همزمان در بازار اوراق بهادار و اوراق مشتقه راهبردهای گوناگون سرمایه گذاری را اتخاذ کنند.

آشنایی با انواع اوراق بهادار

آشنایی با انواع اوراق بهادار

شما باید بدانید که اوراق بهادار یکی از ابزارهای مالی به شمار می رود و قابلیت نقل و انتقال آن از جمله ویژگی های مهم آن است. نوع ارزش مالی این اوراق با انواع آن مشخص می شود که شما باید به خوبی با انواع آن آشنایی داشته باشید. شرکت و یا نهادی که این نمونه از اوراق ها را صادر می کند به عنوان توزیع کننده شناخته می شود.

اوراق بهادار چیست؟

اوراق بهادار

شما باید بدانید که اوراق بهادار یکی از ابزارهای مالی به شمار می رود و قابلیت نقل و انتقال آن از جمله ویژگی های مهم آن است. نوع ارزش مالی این اوراق با انواع آن مشخص می شود که شما باید به خوبی با انواع آن آشنایی داشته باشید. شرکت و یا نهادی که این نمونه از اوراق ها را صادر می کند به عنوان توزیع کننده شناخته می شود که انواع این اوراق را به مشتریان خود ارائه می دهد. در واقع شما باید بدانید این نمونه از اوراق ها به نوعی رابطه طلبکاری را از یک شرکت و یا نهاد نشان می دهد که به صورت کلی آن را یک ارزش مالی به شمار می آورند.
در دنیای امروزه تنها اسکناس های نیستند که دارای ارزش می باشند، بلکه باید بدانید بدانید یک سری کاغذ دیگر هم هستند که ارزش زیادی دارند و اوراق بهادار یکی از انواع آنها می باشد. این اوراق یکی از مهمترین و اصلی ترین ویژگی هایی که دارند این است که مالکیت و موقعیت یک فرد را در هر یک از مکان هایی که در آن اوراق دارد نشان می دهد. در بازار سرمایه این اوراق را به 3 دسته تقسیم می کنند که هر یک از آنها ویژگی های متنوعی دارند. در ادامه برخی از آنها که اهمیت بسیار زیادی دارد و شما باید با آنها آشنایی داشته باشید را در ادامه بیان می کنیم.

معرفی انواع اوراق بهادار :

شما باید بدانید که هر یک از انواع اوراق بهادار در بازار سرمایه دارای ویژگی های مختلفی می باشد و هر یک از آنها مشخصات خاصی دارند. 3 مورد از آنها که در هر یک از انواع بازار سرمایه وجود دارد و باید با آنها آشنایی داشته باشید عبارت می باشد از :

اوراق بدهی :

اوراق بهادار

اوراق قرضه و یا اوراق بدهی آن دسته از اوراق هایی می باشد که شرکت صادر کننده آن متعهد می شود در برابر مبلغی که از خریدار دریافت نموده، مبلغ مشخص شده ای را که دوره های متنوعی دارد به فردی که دارنده اوراق است ارائه دهد. در نهایت بعد از اینه این دوره به اتمام می رسد و زمان آن تمام می شود شرکت صادر کننده موظف است که اصل مبلغی دریافتی را که از خریدار دریافت نموده به او برگرداند. آن شرکتی که این مونه از اوراق ها را صادر کرده است در برابر فردی که مالک اوراق است وظایفی دارد. وظیفه اصلی آن شرکت برای مدیریت مالی سرمایه خود این است که سود و بهای اوراق خریداری شده را به مالک بدهد. اما مالک باید بداند که هیچ سهمی در آن شرکت صادر کننده ندارد و همین مورد یکی از مهمترین مواردی است که باید با آن آشنایی داشته باشد. این نمونه از اوراق ها انواع متفاوتی دارد و هر یک از انواع آن هم دارای ویژگی های متنوعی می باشد.

به دلیل ویژگی های خاصی که این نمونه از اوراق بهادار دارند به آنها اوراق بدهی نیز می گویند. این نمونه از اوراق ها بیشتر به وسیله شرکت هایی که برای تامین سرمایه به پول نیاز دارند صادر می شود. آنها برای انجام دادن فعالیت های خود به سرمایه نیاز دارند و به همین دلیل این اوراق را منتشر می کنند. آنها به جای اینکه از بانک ها پول بگیرند از مردن پول قرض می کنند و سپس سود آن را به مردم ارائه می دهند. این اقدام شرکت ها موجب می شود که هم کار خودشان سریعتر انجام شود و کمبود بودجه نداشته باشند و هم اینکه خریدار اوراق سودی نصیبش می گردد. سرمایه گذاری کردن در این نمونه از اوراق ها ریسک کمی دارد و بازده سرمایه گذاری آن قوی است. به همین دلیل افراد زیادی که به دنبال سرمایه گذاری بی خطر هستند آن را خریداری می کنند. انواع این اوراق عبارت است از :

– اوراق قرضه :

انتشار دادن این اوراق بر اساس قوانین و شرایط خاصی می باشد که هر یک از کشورها آن را اعلام می کنند. این نمونه از اوراق به دست هر یک از افرادی که پول دارند می رسد و آنها می توانند اوراق را خریداری کرده و در سود آن مشارکت نمایند.

– اوراق مشارکت :

اوراق بهادار

این نمونه از اوراق بهادار به نوعی اوراق قرضه می باشد که برای پروژه ای خاص آن را منتشر می کنند. سود اجرای پروژه در این نمونه از اوراق ها وجود دارد و بسیاری از افراد آن را خریداری می کنند. این نمونه از اوراق به طور معمول بی اسم هستند ولی باید بدانید سود آنها تضمین شده می باشد.

– اوراق خزانه :

این نمونه از اوراق برای تامین خزانه و سرمایه دولت منتشر می شود. اعتبار دولت با انتشار دادن آنها افزایش پیدا می کند. شما باید بدانید سررسید این نمونه از اوراق تنها یک سال و یا کمتر می باشد که هزینه فروش آنها بسیار ارزان تر از دیگر نمونه ها است و به همین دلیل مشتریان بیشتری دارد. با هر عنوانی آن را توزیع می کنند تا افراد خریداری نمایند.

اوراق حقوق صاحبان سهام :

در بن انواع اوراق بهادار که در بازار موجود است شما باید بدانید که سهام یکی از متداول ترین و بهترین ورقه های بهادار به شمار می رود. شما باید بدانید در بازار بورس بیشتری حجم معامله هایی که صورت می گیرد بر اساس این اوراق می باشد و همین مورد از جمله ویژگی های این نمونه از اوراق می باشد. ریسک این نمونه از اوراق نسبت به اوراق بدهی بیشتر است و به همین دلیل کمتر افرادی آن را خریداری می کنند. اما باید بدانید که بازدهی آن بسیار بیشتر از نمونه های دیگر است و به همنی دلیل افراد ترجیح می دهند که این نوع از اوراق را خریداری کنند تا سود بیشتری به دست آورند. هر سهم نشان گر میزان مالکیت فردی می باشد که آن را خریداری کرده است.
به طور کلی باید بدانید این نمونه از اوراق بهادار بیشتر روی هم تکیه دارد. به عنوان مثال اگر یک شرکت تنها یک سهم داشته باشد تنها یک نفر مال کلی آن شرکت می باشد. اما اگر اگر یک شرکت سهم خود را بیشتر کند مالکان بیشتری هم خواهد داشت. شرکت های سهامی بسیار زیادی در دنیا وجود دارند که سهم خود را به فروش می رسانند و شما می توانید آنها را خریداری کنید. سودی که در این نمونه ز اوراق وجود دارد نسبت به دیگر نمونه ها بیشتر است و به همین دلیل مشتریان آن هم زیاد می باشد. شرکت های سهامی دو نمونه سهام دارند که یکی از آنها عام و دیگی خاص است. یکی از مهمترین ویژگی هایی که این نمونه از اوراق دارند در این است که شما به عنوان خریدار در سود و زیان آن شرکت که سهام خود را به فروش رسانده است شریک می باشید.

ابزارهای مشتقه :

از دیگر انواع اوراق بهادار که شما باید به آنها آشنایی داشته باشید ابزارهای مشتقه می باشد. این نمونه از اوراق بیشتر در بازاری کاربرد دارد که معامله های آن بازار بر اساس دارایی پایه و یا یک کالای فیزیکی باشد. این نمونه از دارایی ها می تواند به شکل نرخ های بهره، سهام، کالا، صنعت ساخت و ساز و …. باشد. شما باید بدانید که این نوع از اوراق انواع متنوعی دارد و هر یک از انواع آن هم دارای ویژگی های مختلفی است. به طور کلی این نمونه از اوراق ها به 4 دسته تقسیم می شوند که هر یک از آنها هم دارای بخش های متنوعی هستند.

-قراردادهای سلف :

منظور اصلی از قرارداد سلف در این است که دو طرف تعهد می نمایند یک کالا را در زمان مشخص شده و با قیمتی که تعیین می کنند مبادله نمایند. این نمونه از اوراق بهادار که در ابزارهای مشتقه جای می گیرد باید بر اساس توافق طرفین می باشد، در غیر این صورت مورد قبول واقع نمی شود. بر اساس این قرارداد تمامی مبلغی که دو طرف بیان کرده اند باید قبلا پرداخت شود و کالا هم باید در زمانی که مشخص شده است تحویل داده شود. در این نمونه از معامله ها به طور معمول پول رد و بدل می شود و یا اینکه اسنادی را به هم می دهند که حکم پول را دارد.

– قراردادهای آتی :

در این نمونه از قراردادهای اوراق بهادار دو طرف تعهد می نمایند کالا را در زمان مشخص شده و با قیمت تعیین گشته به یکدیگر تحویل دهند. قیمت تعیین شده باید بر اساس بازاری باشد که شما در آن فعالیت دارید. باید بدانید که مبلغ این نمونه از اوراق بهادار مشتقه چیست؟ معامله ها در زمان سررسید معامله به درستی تعیین می شود و قراردادها هم در بازارهای رسمی باید مورد بررسی قرار بگیرند. در غیر این صورت ارزشی ندارند.

– قراردادهای معاوضه :

در این نمونه از قرارداد، طرفین نسبت به یکدیگر تعهد دارند که برای مدت مشخص شده دو دارایی را با قیمت و کیفیت مشخص تعویض کنند و به یکدیگر ارائه دهند. آنها بعد از اینکه آن زمان مشخص شده به اتمام برسد باید عین آن کالاهایی که به یکدیگر تحویل داده اند را به یکدیگر برگردانند. یکی از مهمترین نکاتی که در مورد این نمونه از قراردادها وجود دارد و شما باید از آن اطلاع داشته باشید این است که به صورت غیر رسمی هستند.

– قراردادهای اختیار معامله :

در این نمونه از اوراق بهادار که در دسته بندی اوراق مشتقه قرار می گیرد، به خریدار اختیار داده می شود که یک کالا را در مدت مشخص شده خرید و فروش نماید. قیمتی که آن کالا دارد را در این نمونه از اوراق برای فردی که خریدار است تعیین می کنند تا با آگاهی و دانش کامل آن را خریداری نمایند.
تمامی این اوراق بهادار که در ابزارهای مشتقه تقسیم بندی می شود هم در بورس و هم در بازار بیرون از بورس مورد استفاده قرار می گیرند. آن دسته از اوراق مشتقه ای که بیشتر در خارج از بورس هستند و مورد استفاده قرار می گیرند گسترده تر می باشند. آنها شامل قانون گذاری هایی که بورس دارد نمی شوند و به همین دلیل ریسک بیشتری را هم برای خریداری دارند که شما باید به خوبی آنها را در نظر داشته باشید. البته که باید بدانید این نمونه از اوراق ها رشد زیادی برای اقتصاد ندارند و به همین دلیل نسبت به دو نمونه قبلی که بیان کردیم چندان خرید و فروش نمی شوند.
چکیده مطلب :
در این مقاله شما به خوبی با انواع اوراق بهادار آشنایی لازم را به دست آوردید. در واقع شما باید بدانید دسته بندی های زیادی برای هر یک از این اوراق وجود دارد که به صورت خلاصه آنها را بیان کردیم. شما می توانید هر یک از این اوراق را در بازار بانکی و یا بازار بورس خریداری کنید و از خرید آنها سود خوبی هم به دست آورید. هر یک از آن اوراق که بیان کردیم ویژگی های مشخص شده ای دارند و سود آنها در بازارهای مشخص شده ای زیاد است که باید به خوبی آنها را شناسایی کنید.

معرفی فینتو

شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشه که به خاطر یکسری از مشکلات نتونید به محل کار برید یا برای مثال خارج از ساعت کاری باید گزارشی رو آماده کنید تا برای مدیرتون که داخل جلسه است ارسال کنید.

و یا اینکه به دلیل نوسانات برق برای سیستم داخل شرکتتون مشکل پیش اومده و تقریبا همه اطلاعاتتون از بین رفته.

همه این اتفاقات و صدها مسائل دیگه باعث شدن تا کم کم نرم افزار های سنتی و یا به اصطلاح local اوراق بهادار مشتقه چیست؟ جای خودشون رو به سیستم های ابری بدن که از لحاظ امنیت و دسترسی به مراتب قوی تر هستند.

ما در فینتو با بهره گیری از آخرین دانش روز فناوری اطلاعات تونستیم یک نرم افزار حقوق و دستمزد ابری بسیار قوی طراحی و عرضه کنیم تا شما دوستان بتونید به راحتی از هرکجا و با هر دستگاهی کارهاتون رو انجام بدید.



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.