فرابورس چیست؟ — به زبان ساده (+ فیلم آموزش رایگان)
در آموزشهای پیشین مجله فرادرس، با موضوعاتی مانند شاخص بورس و تابلوخوانی در بورس آشنا شدیم. همچنین، در مطالبی تحت عنوان «آموزش بورس رایگان | گام به گام برای همه | به زبان ساده» و «بورس چیست ؟ آموزش بورس (+ دانلود فیلم آموزش رایگان)» اصطلاحات رایج در بورس را معرفی کردیم. یکی از پرسشهایی که ممکن است برای خیلی از افراد پیش بیاید، این است که فرابورس چیست و چه تفاوتهایی با بورس دارد. در این آموزش، به این پرسش پاسخ خواهیم داد.
فیلم آموزش رایگان فرابورس
فیلم آموزش رایگان فرابورس به صورت گام به گام، در کادر بالا، به سوالات شما در خصوص فرابورس، به زبان ساده و به صورت گام به گام پاسخ میدهد.
برای پخش و مشاهده ویدئو روی دکمه پلی یا تصویر بالا کلیک کنید.
فرابورس چیست ؟
تأمین سرمایه یکی از موضوعات و اهداف مهم شرکتها است که همواره در پی آن هستند. عرضه سهام در بورس نیز یکی از از بهترین راههای جذب سرمایه است که معمولاً شرکتها از آن استقبال میکنند. البته در بازار بورس قوانین و ساختارهایی وجود دارد که هر شرکتی قادر به ورود به آن نیست. فرابورس نیز مانند بورس اوراق بهادار، بازاری برای داد و ستد اوراق بهادار یا سهام است و شرایط و قوانین معاملاتی سادهتری برای پذیرش شرکتها و داد و ستد سهام دارد.
پس، در واقع میتوان گفت که مهمترین وظیفه فرابورس، سازماندهی آن بخش از شرکتهای متمایل به حضور در بازار سرمایه است که هنوز شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند. سطح نظارت در فرابورس، کمتر از بورس است و از نظر گزارشگیری، در طول یک سال مالی، شرکتهای بورس ملزم به انتشار تعداد بیشتری گزارش هستند و به همین دلیل شفافیت بیشتری دارند. همین امر سبب میشود ریسک سرمایهگذاری در فرابورس بیشتر از بورس باشد.
جالب است بدانید که نام فرابورس از اصطلاح انگلیسی Over-the-counter یا به اختصار OTC به معنای «خارج از بورس» گرفته شده است.
ساختار فرابورس چگونه است؟
ساختار جدید فرابورس ایران از چهار بازار تشکیل شده است که عبارتند از: بازار اول، بازار دوم، بازار پایه (زرد، نارنجی و قرمز) و بازار سوم.
در بازار اول فرابورس، سهام شرکتها و واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری پذیرش میشوند و مورد معامله قرار میگیرند. نوسان قیمت در این بازار ۵ درصد بدون حجم مبنا است. آخرین سرمایه ثبت شده شرکتهای پذیرفته شده در این بازار، حداقل ۱۰ میلیارد ریال بوده و یک سال از زمان بهرهبرداری آنها گذشته و زیان انباشته ندارند.
بازار دوم فرابورس صرفاً شامل سهام شرکتهای سهامی عام است. سهام شرکتهای زیانده، تازهتأسیس و آنهایی که با افزایش سرمایه قصد تبدیل از سهامی خاص به سهامی عام دارند در بازار دوم پذیرفته میشود. آخرین سرمایه ثبت شده شرکتهای بازار دوم، حداقل یک میلیارد ریال است.
بازار پایه یکی از بازارهای فرابورس است که جهت عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار ایجاد شده است. شرکتهای این بازار فرایند پذیرش را طی نمیکنند و به سه دسته تقسیم میشوند:
- شرکتهایی که درخواست پذیرش ندارند و به دلیل الزام قانونی باید در بازار پایه درج شوند.
- شرکتهایی که در بازار بورس ثبت شدهاند، اما شرایط پذیرش ندارند.
- شرکتهایی که به دلیل از دست دادن شرایط بازارهای بورس یا فرابورس، لغو پذیرش میشوند. مقررات ارائه اطلاعات در بازار پایه، به مراتب آسانتر از بازار اول و دوم است و طبعاً ریسک ساختار فرابورس بیشتری نیز در این بازار وجود دارد.
طبق قوانین جدید، شرکتهای این بازار در سه بازار پایه زرد، نارنجی و قرمز دستهبندی شدهاند و دامنه نوسان روزانه آنها، به ترتیب، ۳، ۲ و ۱ درصد است.
بازار سوم یا بازار عرضه محلی شفاف و امن برای انجام معاملات عمده آن دسته از اوراق بهاداری است شرایط یا امکان پذیرش در فرابورس را ندارند.
مزایای سرمایه گذاری در فرابورس چیست ؟
اما مزایای ورود به فرابورس چیست و چرا باید در آن سرمایهگذاری کنیم؟ از جاذبههای فرابورس میتوان به وجود بازارهای متنوع آن برای پوشش سلیقههای متفاوت اشاره کرد. بنابراین، سهامداران میتوانند در شرکتهای مختلف سرمایهگذاری کرده و به این ترتیب، ریسک سرمایهگذاری را کاهش دهند.
به طور خلاصه میتوان گفت که سود سهام، افزایش قیمت سهام، تنوع سرمایهگذاری، اطمینان از محل سرمایهگذاری، معافیت مالیاتی، حق خرید سهام جدید و نوسانهای روزانه قیمت سهام از جاذبههای فرابورس است.
شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس از پرداخت ۱۰ درصد مالیات معاف هستند که این مزیت مستقیماً متوجه سهامداران نیز میشود. همچنین، صاحبان سهام در شرکتهای فرابورس، نسبت به سهامی که در اختیار دارند، در مجمع عمومی حق رأی خواهند داشت.
شرایط خرید و فروش سهام در فرابورس چیست ؟
شاید این پرسش برایتان پیش آمده باشد که شرایط معامله در فرابورس چیست و چه تفاوتی با معامله در بورس دارد. خرید و فروش سهام در فرابورس هیچ تفاوتی با معامله در بورس اوراق بهادار ندارد و با همان کد بورسی که برای انجام معاملات در بورس دریافت کردهاید، میتوانید معاملات خود را از طریق سامانههای مختلف کارگزاریها انجام دهید. به عبارت دیگر، تفاوتی در روش معامله در بورس و فرابورس وجود ندارد.
یکی از بهترین منابع برای آشنایی با بورس که به زبانی ساده بیان شده، آموزش ویدئویی «آموزش مقدماتی بازار بورس – از ورود تا شروع معاملات سهام» است. با این آموزش به راحتی میتوانید مفاهیم بورس را یاد بگیرید و شروع خوبی برای ورود به بازار سرمایه داشته باشید. در این آموزش، علاوه بر مفاهیم اصلی، اطلاعات مهم مورد نیاز سرمایهگذاری، از دریافت کد بورسی تا خرید و فروش و نکات مهم مربوط به آن ارائه شده است.
فیلم آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی
برای آشنایی بیشتر با بورس و مفاهیم مربوط به آن و پاسخ به این سؤال که بورس و فرابورس چیست و چگونه میتوان در آن سرمایهگذاری کرد، میتوانید به فیلم آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی مراجعه کنید. در این آموزشِ ۳ ساعت و ۲۸ دقیقهای، تمام امور اجرایی برای فعالیت در بورس و انجام معاملات سهام، شاملِ دریافت کد بورسی، کار با سامانه معاملاتی آنلاین، شناسایی موقعیتهای موجود در بورس، شرکت در عرضه اولیهها، دریافت سود نقدی سالیانه شرکتها و مشارکت در افزایش سرمایهها بیان شده است.
برای مشاهده فیلم آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی + اینجا کلیک کنید.
در درس اول این آموزش، مقدمات و آشنایی اولیه با بازار بورس و سهام مورد بحث قرار گرفته است. موضوع درس دوم، شناخت کلی و نکات مهم در ورود به بازار بورس است. ورود به سایتهای مربوط به سازمان بورس و ثبت نام در سجام موضوع درس سوم این فیلم آموزشی است. در درس چهارم راهنماییهای کاربردی درباره آشنایی با اصطلاحات و انواع قرارداد و صندوق ارائه شده است. آشنایی با مفاهیم سرمایهگذاری، انواع بورس و عرضه اولیه از دیگر موضوعاتی است در درس پنجم بیان شده است. درس ششم نیز، مروری بر ابزارهای تحلیل تکنیکال را پوشش میدهد. در نهایت، موضوع درس هفتم این فیلم آموزشی، آشنایی با سامانه کدال و کارگزاریها است.
فیلم آموزش فیلترنویسی در بورس – ابزار شناسایی سهام پربازده
در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، امکانی جهت فیلترنویسی وجود دارد که با استفاده از آن میتوان از میان انبوه سهام مختلف، آنهایی را انتخاب کرد که دارایی ویژگیهای مورد نظر ما باشد. به همین منظور، برای آشنایی با فیلترنویسی در بورس، فیلم آموزش فیلترنویسی در بورس – ابزار شناسایی سهام پربازده ارائه شده است. در این آموزش ویدئویی ۴ ساعت و ۴۸ دقیقهای که شامل ۲۰ درس است، ابتدا مفاهیمی مانند دامنه نوسان و سقف و کف مجاز قیمت سهام، EPS و P/E سهام و حجم معاملات و خرید و فروش حقیقیها و حقوقیها بیان شده است. در ادامه، اصول اولیه فیلترنویسی ارائه شده و مباحثی مانند سابقه قیمتها و معاملات، اطلاعات حقیقی و حقوقی، شناسایی سهام دارای صف خرید و یا صف فروش و توابع آماده در فیلترنویسی ارائه شده است. لینک این آموزش در ادامه آورده شده است.
- برای مشاهده فیلم آموزش فیلترنویسی در بورس – ساختار فرابورس ابزار شناسایی سهام پربازده+ اینجا کلیک کنید.
شناسایی سهام مورد توجه و خرید حقوقیها، شناسایی سهام با حجم معاملات زیاد نسبت به روزهای قبل، شناسایی سهام دارای افت و یا رشد زیاد در یک ماه اخیر، شناسایی سهام موجود در پایان روند نزولی و آماده شروع روند صعودی و شناسایی سهام جذب کننده نقدینگی هوشمند با استفاده از فیلترنویسی، از سایر ساختار فرابورس دروس این آموزش است که به طور کامل به آن پرداخته شده است.
سخن پایانی
در مطلبی که از نظر گذراندید، همانطور که دیدید، پیش از هر چیز توضیح دادیم که فرابورس چیست. سپس به شرح ساختار آن پرداختیم و در بخشهای بعدی نیز به سراغ مزایای سرمایهگذاری و شرایط خرید و فروش سهام در آن رفتیم. اکنون و در ادامه، شما میتوانید از طریق بخش نظرات، از تجربیات حضور خود در فرابورس بگویید و یا اگر پرسشی در این رابطه دارید آن را با ما و دیگر خوانندگان مجله فرادرس مطرح کنید.
سلب مسئولیت مطالب اقتصاد: این مطلب صرفاً با هدف افزایش آگاهی عمومی در حوزه اقتصاد نوشته شده است. برای سرمایهگذاری، تجارت و آگاهی دقیق از قوانین مربوط به آنها، لازم است حتماً از دانش و مشاوره افراد متخصص کمک گرفته شود. دقت داشته باشید که قوانین بازار سرمایه و قوانین تجاری و اقتصادی کشور، همواره در حال تغییر هستند و بر همین اساس، ممکن است برخی موارد ذکر شده در این مطلب، دیگر صحت نداشته باشند. مسئولیت هر گونه بهرهبرداری از این نوشتار با هدف سرمایهگذاری، تجارت، کسب درآمد و غیره، بر عهده خود افراد بوده و مجله فرادرس هیچ مسئولیتی در این رابطه ندارد. برای اطلاعات بیشتر + اینجا کلیک کنید.
مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش بورس رایگان به زبان ساده» است. در ادامه، میتوانید فهرست این مطالب را ببینید:
اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزشها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد میشوند:
فرابورس چیست؟ آموزش نحوه خرید و فروش سهام در فرابورس
یکی از دیگر از بازارها برای معامله سهام، بازار فرابورس است. در این مطلب به معرفی فرابورس و انواع بازار در آن و همچنین نحوه خرید و فروش سهام در فرابورس میپردازیم.
در سالهای اخیر نام «بورس» را مکرراً از اخبار و دوستان خود میشنویم و بسیاری از ما با آن سروکار داریم. دیگر تقریباً همه این را میدانند که بورس درواقع بازاری برای معامله سهام و اوراق بهادار است و با فعالیت و سرمایهگذاری منطقی در آن میتوان سرمایه و سود خود را افزایش داد. اما در کنار آن، ممکن است عبارت دیگری به نام «فرابورس» به گوش شما خورده باشد که در ذهنتان علامت سؤالهای زیادی به وجود میآورد. بسیاری نیز ممکن است این دو بازار را یکی بدانند و بدون آگاهی لازم، به خرید و فروش سهام در آنها بپردازند. بنابراین، در این مطلب به معرفی کامل بخشهای مختلف این بازار بزرگ میپردازیم تا هیچگونه ابهامی در ذهن شما باقی نماند.
فرابورس چیست؟
برخلاف تصور بسیاری افراد، فرابورس بازاری مجزا از بازار بورس است که از سال 1387 فعالیت خود در ایران را تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار آغاز کرد. البته دلیل اصلی ایجاد این تفکر در ذهن افراد، شباهت ساختار و نحوه خرید و فروش سهام در این دو بازار است. در فرابورس نیز مانند بازار بورس میتوان به خرید و فروش سهام و اوراق بهادار پرداخت. این در حالی است که شرکتهای عضو بازار بورس که با شرایطی بسیار سختتر پذیرفتهشدهاند، نظارت بیشتری بر آنها حاکم است، گزارشهای سالیانه بیشتری را بهمنظور شفافیت عملکرد شرکت ارائه میدهند و قاعدتاً سرمایهگذاری در آنها با ریسک کمتری همراه است. بازار فرابورس درواقع برای شرکتهایی راهاندازی شده است که مایل به شرکت در بازار سرمایه و افزایش نقد شوندگی هستند، اما هنوز شرایط لازم برای حضور به بازار بورس را ندارند. نام این بازار از عبارت انگلیسی Over the Counter Market (OTC) به معنی «خارج از بورس» گرفتهشده است. بازار OTC به شرکتهای متقاضی این اجازه را میدهد که با شرایط پذیرش آسانتری روبهرو شوند و با ورود سریعتر به بازار سرمایه، از تمام مزایای شرکتهای پذیرفتهشده در بازار اوراق بهادار بهرهمند شوند.
مقاله مرتبط: انواع روش های سرمایه گذاری در بورس
مزایای ورود و سرمایهگذاری در فرابورس
ورود به بازار بورس به معنی معرفی کالا، برند و خدمات شرکت به طیف وسیعی از مردم و بهرهگیری از مزایای ورود به فرابورس است . عمده مزایای فرابورس شامل موارد زیر هستند:
شرایط پذیرش آسان
همانطور که بیان شد، فرابورس با صرفنظر از برخی شرایط پذیرش در بازار بورس اوراق بهادار، راه را برای بسیاری از شرکتها صاف میکند. به این ترتیب، حداکثر یک ماه طول میکشد تا شرکتها بتوانند به فروش سهام و افزایش سرمایه خود در این بازار بپردازند.
تأمین مالی ارزان
افرادی که در این بازار به سرمایهگذاری میپردازند، معمولاً سرمایه خود را پخش کرده و از هر شرکت، تنها چند سهام خریداری میکنند. به این ترتیب، ریسک معاملات خود را کاهش میدهند. شرکتهای عضو بازار OTC مجموع این سرمایههای کوچک را در طرحها و پروژههای بزرگ خود به کار میبرند و از مزایای تأمین مالی ارزان قیمت بهره میگیرند. در این راستا علاوه بر فروش سهام و افزایش سرمایه میتوان از فروش انواع مختلف اوراق بهادار مانند انتشار گواهی سپرده سرمایهگذاری خاص و عام و . نیز کمک گرفت.
برای تمام شرکتهای عضو فرابورس، به جز شرکتهای بازار پایه، تسهیلات ویژهای مانند معافیت مالی 10 درصد درآمد در نظر گرفته شده است. این معافیت مالیاتی به صورت مستقیم بر سود سرمایهگذاران تأثیر میگذارد.
وثیقه گذاری سهام
شرکتهای عضو فرابورس میتوانند سهام خود را به صورت وثیقه نیز استفاده کنند و از تسهیلات آن بهره بگیرند. در این روند، شرکت از بخشی از سهام به عنوان وثیقهای برای بهره گرفتن از تسهیلات بانکی استفاده کند. با وثیقه گذاری سهام، آن بخش از سهام شرکت دیگر قابل معامله نیست و ارزشگذاری آن به دست فرابورس انجام میشود.
امکان خروج از فرابورس یا تغییر بازار
در صورتی که یک شرکت بخواهد به طور کلی از فرابورس خارج شود، فرآیندی برای آن در نظر گرفته شده است که روند خروج از بازار را تسهیل میبخشد. همچنین این شرکتها میتوانند از سهامی عام به سهامی خاص تغییر پیدا کنند. امکان تغییر بازار و منتقل شدن از یک بازار به بازار دیگر نیز ازجمله مزایای OTC به شمار میآید. این روند در بازار بورس اوراق بهادار سخت است و تنها با داشتن شرایط سختگیرانه لازم و پیشرفت قطعی شرکت ممکن میشود.
سهام و اوراق بهاداری که در فرابورس خرید و فروش میشوند، حجم مبنا ندارند ساختار فرابورس و سرعت نقد شوندگی آنها بالا است. به این معنی که عرضه و تقاضا خیلی سریع به تعادل رسیده و همواره میتوانید سهام خود را فروخته و سهام مورد نظرتان را در کمترین مدت لازم خریداری کنید.
مزایای پذیرش شرکتها در فرابورس
با وجود ریسک بیشتر سرمایهگذاری در OTC، هنوز هم بسیاری از سرمایهگذاران با قرار دادن سهام تعداد زیادی از شرکتهای عضو این بازار در سبد خود به سود بالایی دست پیدا میکنند. از جهت دیگر، ورود به فرابورس نیز مزایای زیادی برای شرکتها دارد و گاهی موجب جان گرفتن و منتقل شدن آنها به بازار بورس میشود.
آشنایی با ساختار فرابورس
ساختار OTC برخلاف بازار بورس اوراق بهادار که شامل دو بازار (بازار اول و بازار دوم) است، از 4 بازار تشکیل میشود. عملکرد دو بازار بورس اوراق بهادار در ارتباط کامل با یکدیگر است. شرکتهای بازار اول که با شرایط سختتری پذیرفتهشدهاند، در صورت از دست دادن عملکرد مطلوب خود به بازار دوم انتقال مییابند. شرکتهای بازار دوم در صورت پیشرفت عملکرد خود میتوانند به بازار اول ورود پیدا کنند و در صورت مشاهده ضعف در عملکرد، بهطورکلی از بازار اخراج میشوند.
انواع بازار در فرابورس
ساختار OTC (فرابورس) از 4 بازار اول، دوم، پایه (زرد، نارنجی و قرمز) و سوم تشکیل میشود:
ویژگیهای بازار اول
بازار اول دارای سختترین شرایط در میان بازارهای OTC بوده و ریسک سرمایهگذاری در شرکتهای عضو آن کمتر از سایرین است. دامنه نوسان قیمت سهام در آن حداکثر 10 درصد و بدون حجم مبنا است. در این بازار، تنها آن دسته از شرکتهای سهامی عام پذیرفته و سهام آنها مورد معامله قرار میگیرد که شرایط زیر را داشته باشند:
فاقد هرگونه زیان انباشته باشد.
حداقل 10 درصد از کل سهام ثبتشده، شناور باشد.
در بدترین حالت، 24 ماه از بهرهبرداری شرکت گذشته باشد.
مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره فاقد سوء پیشینه و محکومیتهای کیفری، سوء شهرت در زمینه فعالیتهای شغلی خود و پرونده تخلف مرتبط با قوانین بازار بورس باشند.
ویژگیهای بازار دوم
در بازار دوم نیز مانند بازار اول، اوراق بهادار شرکتهای سهامی عام خرید و فروش میشوند. اما بازار دوم دارای شرایط سختگیرانه کمتری است و شرکتهایی که شرایط کافی برای عضو شدن در بازار اول را نداشته باشند، در بازار دوم پذیرفته میشوند. این عضوها ممکن است شرکتهای کوچک، نوپا، زیانده و ساختار فرابورس یا شرکتهایی باشند که قصد تبدیل شدن به سهامی عام از سهامی خاص به منظور افزایش سرمایه را دارند. این شرکتها باید شرایط زیر را برای پذیرش در بازار دوم داشته باشند:
حداقل 12 ماه از تأسیس این شرکت گذشته باشد.
هیچگونه پرونده یا شکایت مالی در ارتباط با شرکت وجود نداشته باشد.
میزان سهام شناور شرکت، حداقل 5 درصد از سهام ثبت شده را شامل شود.
میزان آخرین سرمایه ثبت شده در شرکت به 100 میلیون تومان رسیده باشد.
اعضای هیئت مدیره و مدیر عامل شرکت، فاقد هرگونه سابقه محکومیت قطعی کیفری باشند.
ویژگیهای بازار پایه
در بازار پایه به آنچه به عنوان شرایط برای دو بازار اول و دوم ذکر شد نیازی نیست. شرایط در این بازار تسهیل پیداکرده و نیازی به گذراندن پروسه پذیرش نیست. این بازار شامل سه بخش زرد، نارنجی و قرمز است که از زرد تا قرمز، ریسک سرمایهگذاری در آنها به مراتب افزایش مییابد. دامنه نوسان قیمت سهام در بازارهای زرد، نارنجی و قرمز به ترتیب 3،2 و 1 است.
شرکتهای عضو بازار زرد درخواست پذیرش را نداشته و تنها به دلیل الزام قانونی باید در این بازار ثبت شوند. اعضای بازار نارنجی درواقع شرکتهایی هستند که نام آنها در سازمان بورس ثبت شده است اما فاقد شرایط لازم برای پذیرش هستند. به این ترتیب، آن دسته از شرکتها که پذیرش آنها به دلیل از دست دادن شرایط لازم برای حضور در بازارهای فرابورس یا بورس لغو میشود، در بازار قرمز حضور پیدا میکنند. این بازار دارای شرایط خیلی سادهتر و ابتداییتر بوده و ریسک سرمایهگذاری در آن بیشتر است.
ویژگیهای بازار سوم
بازار سوم را شرکتهایی تشکیل میدهند که شرایط پذیرش در فرابورس را ندارند و تنها با انجام کارهای اداری میتوانند عضو بازار شوند. بنابراین، حتی شرکتهای سهامی عام در شرف تأسیس نیز میتوانند در آن به پذیرهنویسی انواع مختلفی از اوراق بهادار مانند اوراق مشارکت رهنی، گواهی سپرده بانکی، اوراق مشارکت، سهام شرکتهای سهامی و. بپردازند.
نحوه خرید و فروش سهام در فرابورس
همان طور که پیشتر بیان شد، ساختار فرابورس و بازار بورس شباهت زیادی به یکدیگر دارند. اما ممکن است برخی تصور کنند به دلیل جدا بودن بازارها، ممکن است به شرایط، کد بورسی و روند متفاوتی برای خرید و فروش سهام و اوراق بهادار نیاز باشد؛ اما اینطور نیست. خرید و فروش سهام در فرابورس کاملاً شبیه به بازار بورس اوراق بهادار است و برای معامله نیازی به اخذ کد بورسی جدا نیست. اگر در بازار بورس فعالیت دارید، از کد بورسی خود میتوانید به منظور خرید و فروش سهام در فرابورس نیز بهره بگیرید. در غیر این صورت، اخذ کد بورسی الزامی است.
برای دریافت کد بورسی، ابتدا در سایت سجام ثبت نام کنید. سپس کارگزاری مناسب را انتخاب و در آن احراز هویت شوید. درنهایت، با استفاده از کد بورسی و توسط شرکت کارگزاری خود به معامله سهام و اوراق بهادار بپردازید. کارگزاریها دارای یک پرتفوی با رابط کاربری مطلوب هستند که به شما اجازه میدهند به راحتی عملکرد بخشهای مختلف را درک کرده و از آنها استفاده کنید. در این پرتفوی، اطلاعات و گزارش دقیق و کامل از قیمت سهام و شاخصهای مختلف را در اختیار سهامداران قرار میدهند تا با آگاهی کامل به فعالیت در این بازار مشغول شوند.
ریسک سرمایهگذاری و خرید و فروش سهام در فرابورس را به راحتی میتوان کاهش داد. یک عبارت در میان سرمایه گذاران رایج است که میگوید: «تمام تخممرغهای خود را درون یک سبد قرار ندهید». این جمله به یکی از ترفندهای حفظ سرمایه و کاهش ریسک معامله در این بازار نا امن تبدیل شده است که با استفاده از آن میتوان سود خوبی را به دست آورد. سهامداران میتوانند از معافیت مالیاتی اعمال شده بر شرکتهای عضو این بازار نیز بهره بگیرند.
در آخر، این سهامداران نسبت به میزان سهام خود در هر شرکت، حق رأی در مجمع عمومی خواهند داشت. به این ترتیب، شما نیز میتوانید بازار و شرایط شرکتها را به صورت دقیق بررسی کرده و با خرید و فروش سهام در فرابورس و سرمایهگذاری منطقی، سود و سرمایه خود را افزایش دهید.
فرابورس چیست؟ (آشنایی با ساختار بازار فرابورس ایران)
اگر با کلمه بورس و بازار سرمایه آشنایی داشته باشید، حتماً نام فرابورس را در کنار این بازارها نیز شنیدهاید. ابتدا با مفهوم کلی فرابورس در بازارهای جهانی آشنا خواهیم شد و بعد از آن فرابورس ایران را مورد بررسی قرار میدهیم.
معرفی فرابورس:
به طور کلی به معاملاتی که خارج از بازار بورس انجام پذیرد فرابورس (Over The Counter) میگوییم. در واقع فرابورس یعنی معاملاتی که مستقیماً بین دو طرف معامله بدون هیچگونه نظارتی از جانب سازمان بورس انجام میپذیرد. فرابورس نقطه مقابل معاملات بورسی است که در بازارهای سازمان یافته انجام میگیرد. تفاوت عمده فرابورس با بورس در پذیرش شرکتها میباشد. به طور کلی هدف فرابورس ایران در پذیرش شرکتها، ساماندهی و هدایت شرکتهایی است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار تهران را ندارند و یا تمایل به ورود هر چه سریعتر به بازار سرمایه را دارند. از جمله شرایط سهلتر نسبت به بورس تهران میتوان به مواردی مانند پایینتر بودن میزان سهام شناور، امکان پذیرش شرکتها با سرمایه حداقل یک میلیارد ریال در بازار دوم و حتی پذیرش شرکتهای زیان ده در صورت داشتن برنامه مدون برای جبران زیان اشاره کرد.
تاریخچه فرابورس در ایران:
فرابورس در ایران تحت عنوان شرکت فرابورس ایران در سال 1387 تاسیس شد و فعالیت رسمی این شرکت در سال 1388 آغاز گردید. طبق تعریف اساسنامه این شرکت ” بازار خارج از بورس، بازاری در قالب شبکه ارتباط الکترونیک یا غیر الکترونیک برای معاملات اوراق بهادار بر پایه مذاکره ” معرفی شده است. برخلاف بازارهای جهانی خصوصاً آمریکا، صدور، تعلیق و لغو فعالیتهای بازارهای خارج از بورس که فرابورس نیز از همین دسته بازارها است، بر عهده شورای عالی بورس نهاده شده، همچنین تأسیس بازارهای خارج از بورس همانند تأسیس بورسها و نهادهای مالی منوط به ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار است و فعالیت آنها تحت نظارت سازمان انجام میشود.
مهمترین مأموریت فرابورس، ساماندهی و هدایت بنگاههای اقتصادی به منظور تأمین مالی از طریق بازار سرمایه میباشد، بنابراین شرایط و ضوابط پذیرش شرکتها و تنوع شرایط پذیرش به گونهای میباشد که شرکتها با احراز حداقل شرایط و در سریعترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته تا بتوانند از تمامی مزایای شرکتهای پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار بهرهمند شوند. فرابورس به عنوان یکی از ارکان اصلی بازار سرمایه، ابزارهای تأمین مالی را برای شرکتها و کارخانهها فراهم آورده و بر اساس شرایط فعالیت هر بنگاه، گزینههای مناسبی را برای استفاده از مزایای این بازار پیشنهاد میکند.
ساختار بازار فرابورس ایران
بازار فرابورس شامل بازار اول، بازار دوم، بازار پایه، بازار شرکتهای کوچک و متوسط (SME) و بازار ابزارها و نهادهای مالی میشود. که به اختصار به توضیح هرکدام از آنها خواهیم پرداخت.
بازار اول و دوم:
طبق تعریف شرکت فرابورس ایران “در بازار اول، معاملات سهام شرکتهای سهامی عامی که شرایط دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس را احراز کرده باشند، انجام میشود. پذیرش شرکت در بازارهای اول و دوم فرابورس منوط به تهیه امید نامه و ارسال مدارک و مستندات کافی به منظور شناخت از وضعیت شرکت میباشد. ” شرایط در بازار دوم مانند بازار اول ساختار فرابورس میباشد، تنها تفاوت آنها شرایط منعطفتر در بازار دوم نسبت به بازار اول میباشد. به طور کلی در بازارهای اول، دوم و بازار شرکتهای کوچک و متوسط، پذیرش و داد و ستد سهام شرکتهای سهامی عام انجام میپذیرد. ضمن اینکه در این بازارها، دامنه نوسان تغییرات سهام شرکتها و اوراق پذیرفته شده ۵ درصد میباشد.
بازار پایه:
این بازار شامل سه تابلو با نام های تابلو پایه زرد، پایه نارنجی و پایه قرمز میباشد. طبق تعریف شرکت فرابورس ایران سه نوع شرکت در زیرمجموعه بازار پایه قرار میگیرند. ” 1) شرکتهایی که درخواستی مبنی بر پذیرش ندارند و به دلیل الزام قانونی طبق ماده 99 برنامه پنجم توسعه بایستی در بازار پایه درج گردند. 2) شرکتهایی که نزد سازمان بورس ثبت شدهاند، اما شرایط پذیرش را ندارند. 3) شرکتهایی که به دلیل از دست دادن شرایط بازارهای بورس یا فرابورس از بازار مربوطه لغو پذیرش میشوند، در بازار پایه درج میگردد. ” مقررات ارائه اطلاعات در این بازار به مراتب سادهتر از بازار اول و دوم است. دامنه نوسان در این بازار بر اساس هر تابلو متفاوت است، این دامنه نوسان در بازار پایه زرد 3% در بازار پایه نارنجی 2% و در بازار پایه قرمز 1% نسبت به قیمت پایانی روز قبل میباشد.
ساعت معاملات در بازار فرابورس نیز همانند بازار بورس 8:30 الی 12:30 روزهای شنبه تا چهارشنبه میباشد.
بازار شرکتهای کوچک و متوسط:
این بازار سازوکاری شبیه دیگر بازارها و در حال حاضر تنها چهار شرکت در این بازار پذیره نویسی شده و مشغول فعالیت میباشند. تفاوت اصلی این بازار با بازارهای اول و دوم علاوه بر آسانتر بودن شرایط پذیرش در بازار SMEs، میتوان به مواردی از قبیل محدودیت در سمت تقاضا برای خرید سهام این شرکتها، نداشتن محدودیت حجمی و دامنه نوسان و متفاوت بودن شیوه معاملات اشاره کرد. ضمن اینکه خرید سهام در این بازار صرفاً توسط اشخاص حقوقی و سرمایه گذاران نهادی امکان پذیر است.
بازار ابزارها و نهادهای مالی:
شامل عرضه صندوقهای سرمایهگذاری از قبیل زمین و مسکن و صندوقهای ETF، اوراق تسهیلات مسکن، اسناد خزانه اسلامی، اوراق تأمین مالی و… میباشد.
در زیرمجموعه بازارهای زیرمجموعه فرابورس بازاری به نام ابزار مشتقه وجود دارد که قراردادهای اختیار فروش و اختیار خرید معامله انجام میپذیرد.
سرمایهگذاری در بازار فرابورس شامل مزایایی میباشد. این مزایا شامل مواردی مانند امکان تأمین مالی آسان، افزایش سریع نقد شوندگی، برخورداری از معافیتهای مالیاتی تا 10 درصد، معرفی شرکت به جامعه و افزایش اعتبار شرکت پذیرفته شده، کشف بازاری قیمت سهام و امکان به ثبت رساندن سهام جهت اخذ تسهیلات میباشند. ارزیابی بهتر عملکرد مدیریت شرکت، دستیابی به معیاری برای مقایسه شرکت، ارتقای سیستمهای اطلاعات حسابداری و کنترل داخلی، افزایش میزان نظارت و کنترل سهامدار عمده و نیز بهبود ساختار مالی و اقتصادی و سلامت شرکت در نتیجه رعایت الزامات بورس از جمله مزایای پذیرش در فرابورس ایران است.
نکاتی راجع به بازار فرابورس:
ناشرانی که حداقل 6 ماه از تاریخ عرضه اوراق بهادار آنها در بازار اول یا دوم فرابورس ایران گذشته است، میتوانند درخواست انتقال به بورس اوراق بهادار تهران را به این بورس ارائه کنند. انتقال اوراق بهادار مزبور به بورس اوراق بهادار تهران ، منوط به پذیرش این اوراق در بورس یاد شده با رعایت مقررات است.
شرکتهایی که در مرحله قبل از بهره برداری هستند میتوانند در صورت دارا بودن شرایط پذیرش درخواست پذیرش خود را به فرابورس ایران ارائه دهند. مهمترین نکته راجع به این نوع شرکتها تعیین زمان بهره برداری و ارائه برنامه از وضعیت سودآوری آتی شرکت است.
دوره آموزش مقدمات ورود به بورس
بازار بورس همواره به عنوان یکی از جذابترین بازارها برای سرمایهگذاری بوده است، پیش از شروع معامله در بازار بورس تمامی سرمایهگذاران باید با یکسری اصول اولیه آشنا باشند.
اینکه افراد تصمیم به سرمایهگذاری مستقیم در بازار را دارند یا ترجیح به انتخاب سبدگردان؟
آیا خرید صندوقهای سرمایهگذاری بهتر است یا سهام؟
شناخت قسمتهای مختلف سایتهای مورد نیاز افراد سرمایهگذار، آشنایی با اصول بازار سرمایه و سایر موارد در این دوره آموزشی بررسی شده است.
در این دوره به سوالات بالا و مباحث زیر پاسخ داده خواهد شد.
سرفصلهای دوره مقدمات ورود به بورس
- سازمان بورس و زیرمجموعهها
- ساختار بازار بورس
- ساختار بازار فرابورس
- سرمایهگذاری مستقیم و شخصی
- صندوقها و انواع آن
- سبدگردان اختصاصی
- توصیه جهت نحوه ورود به بورس
- معرفی سایتهای مورد نیاز
- معرفی سایت TSETMC
- معرفی سایت کدال
- انواع گزارش شرکتها
- اصول سرمایهگذاری (سرمایه مازاد - سرمایهگذاری بلند مدت - سبدسهام - عدم قطعیت)
- آشنایی با روشهای تحلیلی
برای آشنایی اولیه با فرایند ورود به بورس پیشنهاد میشود دو دوره سرمایهگذاری همگانی و آشنایی با بورس را مشاهده کنید.
نظرات
درود بر شما سال نو مبارک بر گروه ممتاز فیندو سوال من اینست که در صورت خریداری دوره ها دسترسی به پکیج ها دائمی خواهد بود؟
فرابورس
برای این که بدانیم فرابورس چیست ابتدا باید درک درست و جامعی از بازارهای مالی داشته باشیم. یکی از موضوعات و اهداف مهم شرکت ها تأمین سرمایه است. همچنین ساختار فرابورس یکی از بهترین راه های جذب سرمایه، عرضه سهام در بورس است که اغلب شرکت ها از آن استقبال میکنند. هر شرکتی در بازار بورس به دلیل قوانین و ساختارهایی که وجود دارد قادر به ورود نیست. فرابورس همانند بورس اوراق بهادار، بازاری برای داد و ستد سهام است. شرایط و قوانین معاملاتی آن برای پذیرش شرکت ها و داد و ستد سهام ساده تر می باشد. شاید این سوال ابهامات زیادی برای شما ایجاد کرده باشد که چه تفاوتی با بازار بورس ایران دارد؟ آیا این تفاوت تنها به نحوه پذیرش شرکت ها محدود می شود؟ در این مقاله از سایت کاوش جواب این سوالات را دریافت خواهید کرد.
مقدمه
فرابورس اصطلاح انگلیسی آن Over-the-counter یا به اختصار OTC به معنای «خارج از بورس» می باشد. یکی از مهم ترین وظایف OTC، سازمان دهی بخشی از شرکت های متمایل به حضور در بازار سرمایه است که این شرکت ها هنوز شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند. سطح نظارت در OTC، کمتر از بورس است و در طول یک سال مالی از دیدگاه گزارشگیری، شرکت های بورس ملزم به انتشار تعداد بیشتری گزارش هستند و به همین دلیل شفافیت بیشتری خواهند داشت. همین امر موجب میشود ریسک سرمایهگذاری در OTC بیشتر از بورس باشد.
فرابورس چیست؟
فرابورس برخلاف تصور عموم، بازاری مجزا از بازار بورس است، که فعالیت خود را از سال ۱۳۸۷ در ایران تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار شروع کرده است. دلیل اصلی این که بیشتر افراد آن را شبیه به هم می دانند شباهت ساختار و نحوه خرید و فروش سهام در این دو بازار است. در بازار OTC همانند بازار بورس می توان به خرید و فروش سهام و اوراق بهادار پرداخت.
همان طور که در ابتدای مقاله به آن اشاره کردیم در بازار بورس شرکت هایی که عضو آن هستند با شرایطی بسیار سختتر پذیرفتهشده اند و نظارت بیشتری بر آن ها حاکم است و به منظور شفافیت عملکرد شرکت گزارش های سالیانه بیشتری را ارائه می دهند اما در بازار فرابورس برای شرکت هایی راهاندازی شده که مایل به شرکت در بازار سرمایه و افزایش نقد شوندگی دارند، اما هنوز شرایط لازم برای حضور به بازار بورس را ندارند. بازار OTC به شرکت های متقاضی اجازه می دهد که با شرایط پذیرش آسان تری رو به رو شوند و با ورود آن ها، از تمام مزایای شرکت های پذیرفتهشده در بازار اوراق بهادار بهرهمند می شوند.
نکته قابل توجه در این مبحث این است که نرم افزارهای مربوط به تحلیل و معامله در بازار بورس ایران بسیار مهم و حیاتی هستند. امروزه با پیشرفت تکنولوژی، نرم افزارهای متنوعی برای بازار بورس طراحی شدهاند و به کار بردن آن ها سرمایهگذاری و معامله در این بازار بزرگ را راحتتر و مطمئنتر میکند. همچنین استفاده از این نرم افزار سهام، موجب میشود تا تحلیل بازار با حساسیت بیشتر و کاملا حرفهای تر انجام شود و ریسک معاملات تقریباً به صفر می رسد. سرمایه گذارانی که از نرم افزارهای سهام استفاده میکنند، زمان خرید و فروش سهام را بهتر پیدا کرده و در نتیجه سود بیشتری کسب کنند.
ساختار فرابورس
بازار بورس اوراق بهادار از دو بازار (بازار اول و بازار دوم) تشکیل می شود در حالیکه فرابورس از ۴ بازار تشکیل شده است.
ویژگی های انواع بازار فرابورس
فرابورس از ۴ بازار اول، بازار دوم، بازار پایه (زرد، نارنجی و قرمز) و بازار سوم تشکیل می شود:
- بازار اول: این بازار سخت ترین شرایط را در بین دیگر بازارها دارد. ریسک سرمایهگذاری در شرکت های عضو آن کمتر از سایرین است.
- بازار دوم: در این بازار مانند بازار اول اوراق بهادار شرکت های سهامی عام خرید و فروش میشود. این بازار شرایط سختگیرانه آن کمتر است و شرکت هایی که شرایط کافی برای عضو شدن در بازار اول را ساختار فرابورس ندارند، در بازار دوم پذیرفته می شوند.نقدشوندگی بالا در بورس
- بازار پایه: در این بازار شرایط تسهیل پیدا کرده و نیازی به گذراندن پروسه پذیرش نیست. این بازار از سه بخش زرد، نارنجی و قرمز تشکیل شده که ریسک سرمایهگذاری در آنها به مراتب افزایش می یابد.انتشار مداوم اطلاعات و اخبار
- بازار سوم: شرکت هایی که شرایط پذیرش در فرابورس را ندارند می توانند در این بازار عضو شوند و به پذیرهنویسی انواع مختلفی از اوراق بهادار از جمله اوراق مشارکت رهنی، گواهی سپرده بانکی، اوراق مشارکت، سهام شرکت های سهامی و. بپردازند.چشم انداز مثبت برای صنعتی که سهم در آن قرار دارد
- شرایط پذیرش آسان: دز این بازار با صرف نظر از برخی شرایط پذیرش در بازار بورس اوراق بهادار، مسیر را برای بسیاری از شرکت ها آسان می کند.
- تأمین مالی ارزان: کسانی که در این بازار سرمایهگذاری می کنند معمولاً سرمایه خود را پخش کرده و از هر شرکت، تنها چند سهام خریداری میکنند. این ساختار فرابورس افراد مجموع این سرمایه های کوچک را در طرح ها و پروژه های بزرگ خود به کار می برند و از مزایای تأمین مالی ارزان قیمت بهره می برند.برنامه های آینده شرکت، از جمله قراردادها، گسترش مجموعه و.
- معافیت مالیاتی: معافیت مالی ۱۰ درصد درآمد برای تمام شرکت های عضو فرابورس، به جز شرکت های بازار پایه در نظر گرفته شده است.روند افزایشی نرخ فروش محصولات، خدمات و.
- وثیقه گذاری سهام: شرکت هایی که در این بازار عضو هستند می توانند سهام خود را به صورت وثیقه نیز استفاده کنند و از تسهیلات آن بهره بگیرند. با وثیقه گذاری سهام، آن بخش از سهام شرکت دیگر قابل معامله نخواهد بود و ارزشگذاری آن به دست فرابورس انجام می شود.
- امکان خروج از فرابورس یا تغییر بازار: از جمله مزایای OTC می توان به امکان تغییر بازار و منتقل شدن از یک بازار به بازار دیگر اشاره کرد. به عنوان مثال اگر شرکتی بخواهد به طور کلی از فرابورس خارج شود فرآیندی برای آن در نظر گرفته شده است که خروج از بازار را برای آن شرکت آسان می کند.
- نبود حجم مبنا: سهامی که در بازار OTC خرید و فروش میشوند، حجم مبنا نداشته و سرعت نقد شوندگی آنها بالا است. بدین معنا که عرضه و تقاضا خیلی سریع به تعادل می رسد و همواره میتوان سهام خود را فروخته و در کمترین مدت لازم سهام دیگری را خریداری کرد.
مزایای ورود و سرمایهگذاری در فرابورس
مهم ترین مزیت های فرابورس برای معامله گران و سرمایه گذاران در ذیل به آن اشاره شده است.
برای اینکه بتوان از این بازار بیشترین بهره را ساختار فرابورس برد پیشنهاد ما به شما تحلیل با استفاده از نرم افزارهای سهام است. تحلیلگران مالی و سرمایهگذاران به کمک نرم افزار سهام یا نرم افزارهای تحلیل بنیادی می توانند گزارش های مالی شرکت ها را در کوتاه ترین مدت ممکن و با دقیق ترین شکل ارزیابی کنند. یکی از ویژگی های مثبت این نوع نرم افزارها این است که می توان به کمک آن ها ساختارها یکپارچه شوند و همه داده ها را به صورت لحظه ای و به صورت همزمان در اختیار تحلیلگران قرار دهند.
مزایای پذیرش شرکتها در فرابورس
با وجود اینکه سرمایهگذاری در OTC ریسک بیشتری دارد، هنوز هم سرمایه گذارانی هستند که در سبد خود سهام تعداد زیادی از شرکت های عضو این بازار قرار داده و به سود بالایی ساختار فرابورس دست پیدا می کنند. مزیت دیگری که فرابورس برای شرکت ها دارد این است که گاهی می تواند موجب جان گرفتن و منتقل شدن شرکت ها به بازار بورس شود.
اهمیت نرم افزار سهام
یکی از مهمترین مشکلات شرکت های سهامی، خریداران سهام، کارگزاری ها و مدیران بورسی مواردی مثل مدیریت سبد سهام، بررسی وضعیت سهام اعضای یک شرکت، به روز نگهداری اطلاعات و روندهای بازدهی سهم است. تحلیلگران برای حل مشکلات، نرم افزار امور سهام، به عنوان یک نرم افزار مدیریتی که میتواند مشکلات پیشروی دنیای بورس را حل کند پیشنهاد می دهند.
نرم افزار سهام از دسته نرم افزارهای حسابداری و مدیریتی کاوش، نرم افزاری است که با توجه به نیازمندی ها و دغدغه های مدیریت شرکت های سهامی، سرمایه گذاری و تعاونی طراحی شده است. با استفاده از این نرم افزار شما امور مدیریتی خود را با سرعت و دقتی بالا انجام خواهید داد و این دقت عمل باعث اعتماد سهامداران بیشتری به شرکت شما خواهد شد. نکته نرم افزارهای شرکت کاوش آن است که شما بدون نیاز به دانش خاصی و با استفاده از خدمات پشتیبانی این مجموعه به راحتی می توانید از نرم افزار استفاده کنید.
سخن پایانی
به طور کلی می توان نتیجه گرفت که سرمایه گذاری در سهام بورسی، ریسک پذیری کمتری نسبت به سرمایه گذاری در سهام فرابورسی دارد. در بازار فرابورس به علت کامزد پایین معاملات و راحتی و سرعت در پذیرش سازمان ها و شرکت ها بازار مطلوبی برای مخاطبین و سرمایه گذاران می باشد. اما این بازار به دلیل شرایط آسان در پذیرش، ریسک بیشتری دارد. اگر به هر دلیلی قصد فعالیت در این بازار مالی را دارید، باید این ریسک را بپذیرید. در نهایت امیدواریم این مقاله و اطلاعاتی که در آن ارائه شد، دریچه روشن آگاهی و برداشتن قدم های مثبت هر چند کوچک برای آن دسته از مخاطبینی باشد که قصد سرمایه گذاری را دارند.
دیدگاه شما