دوره اول آن تا سال 1357 پیش از انقلاب اسلامی، دوره دوم آن پس از انقلاب و همراه با جنگ تحملیلی بوده است. دوره سوم هم از سال 1368 آغاز شده و دوره چهارم از سال 1384 تا به امروز بوده است.
بورس چیست؟
بورس چیست؟ سوالی که شاید خیلی‌ها به دنبال پاسخی ساده و شفاف در مورد آن باشند. بورس بازار رسمی و سازمان‌یافتۀ سرمایه است که در آن خرید و فروش سهام شرکت‌ها و اوراق بهادار تحت قوانین، ضوابط و مقررات خاصی انجام میشود. تعیین قیمت‌های سهام در بورس، طبق عرضه و تقاضا صورت می‌پذیرد.
مقدمه
در گذشته افراد برای کسب درآمد و امرار معاش گزینه‌های محدودی داشتند، عمده‌ترین راه درآمدزایی دامداری و کشاورزی بود و مردم از طریق داد و ستد با یکدیگر نیازهای مهم زندگی را برآورده می‌کردند. اما با افزایش جمعیت و از بین رفتن مراتع دیگر این شغل‌ها پاسخگوی این جمعیت از مردم نبود و اینطور بود که انقلاب صنعتی شکل گرفت و از آن روز کسب و کارها شکل جدیدی به خود گرفتند. در ابتدا کارها همچنان به صورت حضوری و با آمد و شدهای فراوان همراه بود تا اینکه با ظهور اینترنت و دسترسی عموم مردم به آن و تکنولوژی‌های روز همانند موبایل و لپ تاب، کسب درآمد از این طریق رواج پیدا کرد. این نوع از بیزینس‌ها محدود به زمان و مکان نیستند و کسب درآمد از این طریق نامحدود است.
در همین زمان بود که کسب و کارهای سرمایه گذاری مثل خرید و فروش املاک، اجاره ملک، بورس و… نیز رونق بیشتری گرفت. اما مبحث مورد نظر ما در این مقاله در مورد بورس است و سعی داریم تمام موارد مهم در این موضوع را برایتان شرح دهیم. لطفا همراه ما باشید.
بورس چیست؟
تجارت و داد و ستد در طول تاریخ همیشه سودآور نبوده و خیلی وقت‌ها افراد تاوان‌های سنگینی برای ضررهای‌شان پرداخت می‌کردند و حتی گاهی تمام دارایی‌شان را در این راه از دست می‌دادند. همین مسئله تجار را به فکر فرو برد که کاش می‌شد شریکی در تجارت داشتند تا سود و زیان‌شان را با هم تقسیم کنند. شاید همین موضوع جرقه‌ای بود برای شکل گیری بورس، تا تاجران در فعالیتهای اقتصادی‌شان با افرادی شریک شده و از تمام جوانب تجارت، چه خوب و چه بد، با هم سهم یکسان ببرند.
به مرور زمان این شکل از تجارت چهارچوب مشخصی به خود گرفت و شرکت‌های سهامی بسیاری در اروپا راه‌اندازی شد. وقتی یک شرکت سهامی در روسیه قصد داشت مرسوله‌ای را با ریسک بالا به آفریقا ارسال کند، از دیگران دعوت کرد تا در این تجارت سهیم شوند. سرمایه گذارانی این ریسک را پذیرفتند و وقتی این مورد با موفقیت به پایان رسید، افراد بیشتری مشتاق به شرکت در این گونه تجارت شدند. اینگونه بود که شرکت‌هایی با عنوان بورس تاسیس شد، اما چرا نام آن را بورس گذاشتند؟
در اوایل قرن پازنزدهم میلادی در شهر بروژ بلژیک فردی به نام «واندر بورس» و صرافان شهر در مقابل خانۀ او جمع می‌شدند و کالا، پول و اوراق بهادار را داد و ستد می‌کردند. این نام بعدها به تمام اماکنی اطلاق شد که محل دادوستد پول، کالا و اسناد مالی و تجاری بود.
تاریخچه بورس در جهان و ایران
اولین مرکز بورس اوراق بهادار جهان در سال ۱۴۶۰ میلادی، در شهر «انورس» بلژیک تأسیس شد. اما بورس اوراق بهادار وقتی رسمیت پیدا کرد که سهام کمپانی هند شرقی هلند در سال ۱۶۰۲ میلادی در بورس آمستردام انتشار پیدا کرد. البته این کمپانی اولین شرکت سهامی به شمار نمی‌آید، بلکه اولین شرکت سهامی در سال ۱۵۵۳ میلادی با نام «مسکوی» در روسیه تاسیس شد.
تاریخچۀ بورس در ایران به سال ۱۳۱۵ باز می‌گردد، در این سال‌ها کسی نمی‌دانست بورس چیست اما در این زمان پیشنهاد آن از طرف فردی بلژیکی به نام «ران لوترفِلد» به مسئولان ایران ارائه شد، اما بنا به موقعیت نامناسب آن روزهای ایران در جنگ جهانی دوم، سال‌ها این موضوع به فراموشی سپرده شد. تا اینکه در سال ۱۳۴۵ قانون بورس اوراق بهادار در مجلس تصویب شد و اولین معامله در بهمن ماه سال ۱۳۴۶ بر روی سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی به‌طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد. بورس اوراق بهادار تهران در سال ۱۳۴۶ و فرابورس ایران نیز در ۱۹ آبان ۱۳۸۷ افتتاح شد.
انواع بورس
تا به اینجا متوجه شدید بورس چیست و چطور در دنیا و ایران شکل گرفته است. حال در مورد انواع بورس توضیح مختصری خواهیم داد.
بورس کالا
به بازاری که در آن خرید و فروش کالاهای مشخص انجام میشود و فعالیت آن منظم و دائم است، بورس کالا می‌گویند. در بورس کالا مواد خام و مواد اولیه داد و ستد میشود. هر بورسِ کالا را با نام همان کالایی که معامله میشود، نام‌گذاری می‌کنند. مانند بورس گندم یا بورس نفت.
بورس ارز
همانطور که از نام آن پیداست در بورس ارز پول‌های خارجی داد و ستد میشود. متاسفانه این بورس در ایران فعال نیست اما در سایر کشورهای پیشرفته دنیا فعالیت چشمگیری دارد.
بورس اوراق بهادار
در بورس اوراق بهادار دارایی‌های مالی مانند سهام، اوراق مشارکت و… معامله میشود. در ایران، به بازار خرید و فروش اوراق بهادار که به طور دائمی و رسمی در محل مشخصی تشکیل میشود، «بورس اوراق بهادار» می‌گویند.
چرا در بورس سرمایهگذاری کنیم؟
در روزهایی که می‌گذارنیم بازار بورس در ایران تب تندی دارد و خیلی‌ها در آن سرمایهگذاری کرده‌اند. شاید دلیل عمده آن ریسک پایین‌تر این نوع سرمایهگذاری نسبت به بازار طلا و ارز است که در کشور ما اوضاع خوبی ندارد و بسیار پر ریسک است. البته این مسئله توسط کارشناسان هم تایید میشود که سرمایهگذاری در بورس در اکثر موارد سودآورد و درآمدزا است. بررسی زندگی افرادی که با سرمایهگذاری در بورس زندگی‌شان دچار تحول شگفت انگیزی شده می‌تواند مهر تاییدی بر این نوع سرمایهگذاری باشد.
«وارن بافت» که اکنون سومین فرد ثروتمند دنیاست، توانست با بهره گیری از هوش و خرد خود اوضاع مالی و زندگی خود را زیر و رو کند. راز موفقیت این فرد به قدری برای همه جذاب است که تا به حال ۴۷ کتاب در مورد او و دستاوردهایش به چاپ رسیده است. او با بهره بودن از ذکاوت خود و سرمایه گذاری درست در بیمه، انرژی و صنایع موادغذایی و آشامیدنی توانست با تلاشش تا سال ۲۰۱۸ به ۸۴ میلیارد دلار ثروت دست پیدا کند. یکی از سهام‌های نام آشنای او شرکت کوکاکولاست.
مزایای سرمایهگذاری در بورس
- به دست آوردن درآمد منطقی: اگر در بازار بورس درست گام بردارید و با تجزیه و تحلیل اصولی سرمایه گذاری‌تان را انجام دهید، با کمترین ریسک، درآمد بالایی خواهید داشت.
- شفافیت و امنیت سرمایه گذاری: در این بازار یک شبه زندگی‌تان بر باد نمی‌رود و همه چیز تحت نظر قانون و کاملا شفاف است.
- همیشه نقد و قابل دسترس: در اقتصاد ما راکد بودن سرمایه یعنی ضرر. با سرمایهگذاری در بازار بورس علاوه بر اینکه ارزش آن به نرخ روز بوده و ریسک کاهش آن بسیار پایین است، همیشه در دسترس است و هر موقع اراده کنید بدون هیچ مشکلی می‌توانید آن را نقدا دریافت کنید.
چگونه وارد بورس شویم؟
حال که در مورد اینکه بورس چیست و چگونه شکل گرفته اطلاعات کافی کسب نمودید، نوبت به این می‌رسد که در مورد نحوه ورود به این بازار بدانید.
اما قبل از هر کاری باید ابزار شروع کار را مهیا کنید. برگزیدن کارگزاری مناسب و انتخاب سرور بورس پرسرعت که در حین سرخط زنی و هنگام سفارش سهام کمترین زمان توقف را داشته باشد، دو بال برای پرواز در آسمان بورس هستند که وجود نقص در هر کدام امکان پریدن و پرواز را از شما خواهد گرفت.
کارگزار کیست و چه می‌کند؟
معاملات سهام و کالا در بورس تنها توسط دلال سهام که کارگزار نامیده میشود، ممکن خواهد شد. کارگزاران بورس همان شرکت‌هایی هستند که نقش واسط بین سازمان بورس و معامله‌گر را ایفا می‌کنند. فعالیت این شرکت‌ها تحت مجوز بانک مرکزی و سازمان بورس اوراق بهادار است. کارگزار همان میانجی بین معامله‌گر و بازار بورس است. همه افراد می‌توانند شخصا با دریافت کد معاملاتی از کارگزاری‌های رسمی، خرید و فروش سهام و اوراق بهادار را در بازار بورس انجام دهند.
امروزه با توجه به فراهم شدن امکان معاملات آنلاین سهام، پیگیری قیمت‌ها و سایر اطلاعات تحلیلی سهام از طریق اینترنت، افراد زیادی برای حضور در این بازارِ هیجان انگیز اشتیاق دارند. البته این موضوع را هم بدانید که غیر از روش خرید مستقیم می‌توانید با روش‌های غیر مستقیم مثل صندوق‌های مشترک سرمایهگذاری یا قراردادهای سبدگردانی و صندوق‌های قابل معامله در بورس نیز در بازار سرمایه ایران به خرید و فروش سهام بپردازید.
کسانی که در شرکت‌های کارگزاری فعال هستند، کارشناسانی خبره، با تجربه و مسلط به امور مالی بوده که به شرایط اقتصادی، بازار کالاهای مختلف و بازار اوراق بهادار اشراف داشته و با این سطح آگاهی بر قوانین و مقررات، قادرند بهترین اقدام را برای خرید و فروش اوراق بهادار و کالا در تالار معاملات بورس و بازارهای خارج از بورس را برای مشتریان انجام دهند. اگر نمی‌دانید بورس چیست و چگونه می‌توان از آن سود به دست آورد سراغ کارگزاری معتبر بروید و به آنها اعتماد کنید.
سرور بورس
سرور بورس سروری است که از منابع سخت‌افزاری قدرتمند و به روز دنیا شکل گرفته و به بستر اینترنت اصلی کشور متصل است. در نتیجه سرعت اینترنت فوق‌العاده آن قابل قیاس با اینترنت خانگی یا اینترنت موبایل نیست. توانایی شگفت‌انگیز این سرورها در اجرای نرم‌افزارهای مرتبط با تحلیل بازار سهام، در کنار دسترسی ویژه به کارگزاری‌های بورس به شما این قابلیت را می‌دهد تا به شکل موثرتری به مبادلات در این بازار بپردازید و از رقبای‌تان در فعالیت‌هایی چون سرخط‌زنی، که به سرعت بالایی نیاز دارد، چند گام جلوتر باشید. وقتی بهترین سرور بورس در اختیار شما باشد، تنها تمرکزتان را روی تحلیل بازار قرار می‌دهید و دغدغه سرعت را نخواهید داشت.
با توجه به این موضوع که سرورهای بورس در دیتاسنترهای اصلی کشور قرار گرفته‌اند، از طریق این سرورها قادرید از سرعت فوق‌العادۀ آنها در دیتاسنترها بهره برده و با سرخط زنی به موقع و مناسب سریعتر از دیگران تحلیل‌ها و مبادلات را در بازار سهام انجام داده و سود کثیری به دست آورید.
مزایای بهره‌مندی از سرور بورس بورس اوراق بهادار چیست؟ عبارتند از:
- دسترسی به بالاترین سرعت اینترنت از طریق سرور بورس
- اجرا کردن نرم‌افزارهای شخصی با استفاده از منابع سخت افزاری قدرتمند
- سرخط زنی مناسب و به موقع و قرارگیری در رأس صف معاملات بورس
- امکان دانلود فایل‌های مختلف بدون محدودیت
- دسترسی به سرور مجازی از طریق ریموت دسکتاپ
انواع سرور بروس
سرور بورس ایرانی
با توجه به شرایط سخت تحریم کشور، کاربرانی که IP ایرانی دارند تنها با این نوع سرور می‌توانند در بازارهای داخلی معالات بورس را انجام دهند و پرداخت‌های ارزی و معاملات بین المللی از این طریق ممکن نیست.
سرور بورس خارجی
این سرورها که ضریب اطمینان بالایی دارند برای کاربران ایرانی گزینه مناسبی است، این سرورها در پیشرفته‌ترین دیتاسنترهای دنیا واقع شده‌اند و زیرساختی قوی دارند. سرعت بالایی داشته و می‌توان با کمک آنها تحریم‌ها را دور زد.
توصیه پایانی
اینکه بورس چیست و چه طور می‌توان وارد آن شد موضوعاتی بودند که سعی کردیم به طور مختصر و مفید به آنها بپردازیم. این راه تجارت یک روش پردرآمد و سودآور است که این روزها خیلی‌ها به سمت آن جذب شده‌اند. خصوصا در اوضاع اقتصادی کشور که تورم بیداد می‌کند باید بتوانید گلیم‌تان را از آب بیرون بکشید و با قرار دادن سرمایه موجودتان در بورس از درجا زدن در زندگی به دور باشید. برای این کار می‌توانید از افراد موفق در این زمینه راهنمایی بخواهید و کارگزاری‌های معتبر را بررسی کنید و با داشتن اعتماد و انرژی خوب، تحولی در اوضاع زندگی‌تان ایجاد کنید.
وظایف سازمان بورس و اوراق بهادار چیست؟
سازمان بورس و اوراق بهادار یک موسسه عمومی غیر دولتی می باشد و توسط اعضای ۵ نفره هیئت مدیره مدیریت میشود.
به گزارش گروه اقتصادی ایسکانیوز، سازمان بورس و اوراق بهادار یک موسسه عمومی غیر دولتی می باشد و توسط اعضای ۵ نفره هیئت مدیره مدیریت میشود. این سازمان زیر نظر شورا، بر اجرای قوانین و مقررات، تنظیم و تدوین مقررات و ایفای سایر وظایف تعیین‌شده در قانون نظارت می کند. ما در این مطلب قصد داریم به بررسی مهم ترین وظایف سازمان بورس و اوراق بهادار، وظایف و اختیارات هیئت‌مدیره سازمان بورس، وظایف و اختیارات شورای سازمان بورس و وظایف و اختیارات رییس سازمان بورس بپردازیم.
وظایف سازمان بورس و اوراق بهادار چیست؟
مهم ترین وظایف سازمان بورس و اوراق بهادار به شرح زیر می باشد:
🔷 تهیه و تدوین آیین نامه ها و دستورالعمل های اجرایی قانون بازار اوراق بهادار
🔷 نظارت بر حسن اجرای قوانین و مقررات
🔷 ثبت و صدور مجوز عرضه عمومی اورق و نظارت بر آن
🔷 درخواست صدور، تعلیق و لغو مجوز تاسیس بورس ها و سایر نهادهایی که تصویب آنها بر عهده شوراست.
🔷 اتخاذ تدابیر لازم جهت پیشگیری از وقوع تخلفات در بازار اوراق
🔷 پیشنهاد به کار گیری ابزارهای مالی جدید در بازار اوراق بهادار به شورا
🔷 بررسی و نظارت بر افشای اطلاعات با اهمیت توسط شرکت های ثبت شده نزد سازمان
🔷 انجام تحقیقات کلان و بلند مدت برای تدوین سیاست های آتی بازار اوراق بهادار
🔷 تصویب سقف نرخ های خدمات و کارمزدهای بورس و سایر نهادهای مالی
وظایف و اختیارات هیئت‌مدیره سازمان به شرح زیر است:
🔷 تهیه آیین‌نامه‌های لازم برای اجرای این قانون و پیشنهاد آن به شورا.
🔷 تهیه و تدوین دستور‌العمل‌‌های اجرایی این قانون.
🔷 نظارت بر حسن اجرای این قانون و مقررات مربوط.
🔷 ثبت و صدور مجوز “عرضه عمومی” اوراق بهادار و نظارت بر آن.
🔷 درخواست صدور، تعلیق و لغو مجوز تأسیس “بورس”ها و سایر نهادهایی که تصویب آنها بر عهده “شورا”ست.
🔷 صدور، تعلیق و لغو مجوز تأسیس “کانون‌ها” و “نهادهای مالی” موضوع این بورس اوراق بهادار چیست؟ قانون که در حوزه عمل مستقیم “شورا” نیست.
🔷 تصویب اساسنامه “بورس‌ها،” “کانون‌ها،” و “نهادهای مالی” موضوع این قانون.
🔷 اتخاذ تدابیر لازم جهت پیشگیری از وقوع تخلفات در بازار اوراق بهادار.
🔷 اعلام آن‌دسته از تخلفات در بازار اوراق بهادار که اعلام آنها طبق این قانون بر عهده “سازمان” است به مراجع ذی‌صلاح و پیگیری آنها.
🔷 ارائه صورت‌های مالی و گزارش‌های ادواری در مورد عملکرد “سازمان” و همچنین وضعیت بازار اوراق بهادار به “شورا”.
🔷 اتخاذ تدابیر ضروری وانجام اقدامات لازم به منظور حمایت از حقوق و منافع سرمایه‌گذاران در بازار اوراق بهادار.
🔷 ایجاد هماهنگی‌های لازم در بازار اوراق بهادار و همکاری با سایر نهادهای سیاست‌گذاری و نظارتی.
🔷 پیشنهاد به‌کارگیری “ابزارهای مالی” جدید در بازار اوراق بهادار به شورا.
🔷 نظارت بر سرمایهگذاری اشخاص حقیقی و حقوقی خارجی در “بورس”.
🔷 تهیه بودجه و پیشنهاد انواع درآمدها و بورس اوراق بهادار چیست؟ نرخ‌های خدمات “سازمان” جهت تصویب توسط “شورا”.
🔷 تصویب سقف نرخ‌های خدمات و کارمزدهای “بورس،” و سایر “نهادهای مالی” موضوع این قانون.
🔷 صدور تأییدنامه “سازمان” قبل از ثبت شرکت‌های سهامی عام نزد مرجع ثبت شرکت‌ها و نظارت “سازمان” بر آن شرکت‌ها.
🔷 بررسی و نظارت بر افشای اطلاعات بااهمیت توسط شرکت‌های ثبت‌شده نزد “سازمان”.
🔷 همکاری نزدیک و هماهنگی با مراجع حسابداری به‌ویژه هیئت تدوین استانداردهای حسابرسی.
🔷 انجام تحقیقات کلان و بلندمدت برای تدوین سیاست‌های آتی بازار اوراق بهادار.
🔷 همکاری و مشارکت با مراجع بین‌المللی و پیوستن به سازمان‌های مرتبط منطقه‌ای و جهانی.
🔷 انجام سایر اموری که از طرف “شورا” به “سازمان” محول شده باشد.
وظایف و اختیارات شورای سازمان بورس و اوراق بهادار
وظایف شورای سازمان به شرح زیر می‌باشد:
🔷 اتخاذ تدابیر لازم جهت ساماندهی و توسعه بازار اوراق بهادار و اِعمال نظارت عالیه بر اجرای این قانون.
🔷 تعیین سیاست‌ها و خط‌مشی بازار اوراق بهادار در قالب سیاست‌های کلی نظام و قوانین و مقررات مربوط.
🔷 پیشنهاد آیین‌نامه‌های لازم برای اجرای این قانون جهت تصویب هیئت وزیران.
🔷 تصویب ابزارهای مالی جدید.
🔷 صدور، تعلیق، و لغو مجوز فعالیت “بورس”ها، “بازارهای خارج از بورس،” “شرکت‌های سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه” و “شرکت‌های تأمین سرمایه”.
🔷تصویب بودجه و صورت‌های مالی “سازمان”.
🔷 نظارت بر فعالیت و رسیدگی به شکایت از “سازمان”.
🔷 تصویب نوع و میزان وصولی‌های “سازمان” و نظارت بر آنها.
🔷 انتخاب بازرس/حسابرس “سازمان” و تعیین حق‌الزحمه آن.
🔷 انتخاب اعضای هیئت‌مدیره “سازمان”.
🔷 تعیین حقوق و مزایای رییس و اعضای هیئت‌مدیره “سازمان”.
🔷 انتخاب اعضای “هیئت‌داوری” و تعیین حق‌الزحمه آنان.
🔷 اعطای مجوز به”بورس”به‌منظور عرضه اوراق بهادار شرکت‌های پذیرفته‌شده خود در بازارهای خارجی.
🔷 اعطای مجوز پذیرش اوراق بهادار خارجی به “بورس”.
🔷 اعطای مجوز به “بورس” جهت معاملات اشخاص خارجی در “بورس”.
🔷 سایر اموری که به تشخیص هیئت‌وزیران، به بازار اوراق بهادار مربوط باشد.
تبصره: مصوبات شورا پس از تأیید وزیر امور اقتصادی و دارایی لازم‌اجراء خواهد بود.
وظایف و اختیارات رییس سازمان بورس و اوراق بهادار
ماده ۲۰ـ رییس سازمان بالاترین مقام اجرایی سازمان است و کلیه اختیارات لازم برای اداره امور سازمان جز آنچه به موجب قانون یا اساسنامه به مرجع دیگری محول شده است را دارا می باشد و نماینده سازمان نزد کلیه مراجع است و به طور کلی علاوه بر اختیار استخدام و انفصال موقت یا دائم کارکنان و تعیین شغل و سمت و حقوق و مزایا و ترفیع آنها و انجام تمام امور داخلی و اداری سازمان در محدوده این اساسنامه و مقررات مربوط، دارای وظایف و اختیارات زیر نیز خواهد بود:
🔷اجرای مصوبات شورا و هیئت بورس اوراق بهادار چیست؟ مدیره.
🔷 انجام هر نوع معامله قطعی، شرطی، رهنی، اجاری و انعقاد کلیه قراردادها به نام سازمان و تغییر، تبدیل، فسخ، اقاله و ابطال آنها نسبت به اموال منقول، غیرمنقول و حقوق و اسناد و اوراق بهادار سازمان به هر شکل و یا هر شخص حقیقی و حقوقی و تحت هرگونه شرایط نزد کلیه مراجع ذی‌ربط قضایی و غیرقضایی و در کلیه مراحل، سرمایهگذاری، تأسیس و یا مشارکت در تأسیس انواع بورس اوراق بهادار چیست؟ شرکت و مؤسسات دیگر برای انجام وظایف و تحقق اهداف سازمان.
🔷 اقامه و تعقیب و دفاع از هرگونه دعوی اعم از حقوقی (مدنی) و کیفری و ثبتی و غیره و انصراف از آن با داشتن تمام اختیارات راجع به امر دادرسی در کلیه مراجع قضایی و غیرقضایی و تمامی مراحل، با حق مصالحه و سازش، ادعای جعل نسبت به سند طرف و استرداد سند و تعیین جاعل، ارجاع دعوی به داوری و تعیین داور، بدون اختیار صلح و به‌طور کلی استفاده از کلیه حقوق و اجرای کلیه تکالیف ناشی از قوانین آیین دادرسی مدنی و کیفری و داوری، تعیین وکیل با حق توکیل به غیر ولو کراراً در امور دادرسی، اداری و اجرایی، تعیین میزان حق‌الوکاله وکیل و تعیین مصدق و کارشناس، اعتراض به نظر کارشناس، همچنین اقامه دعوی، مطالبه خسارت، استرداد دعوی، جلب ثالث و دفاع از دعوی ثالث، اقدام به طرح دعوی متقابل و دفاع از آن، تقاضای تأمین خواسته یا توقیف اشخاص و اموال از مراجع قضایی، اعطای مهلت برای پرداخت مطالبات سازمان، درخواست صدور برگ اجرایی و تعقیب عملیات اجرایی و اخذ محکوم‌به، تملک اموال منقول و غیرمنقول و حقوق مالی در قبال مطالبات سازمان اعم از مراجع قضایی و اداری و دوایر ثبتی و استرداد آنها به مالکان در قبال اخذ مطالبات.
🔷 افتتاح حساب به نام سازمان نزد بانکها و مؤسسات مالی.
🔷 تهیه و تنظیم بودجه، ترازنامه، حساب درآمد و هزینه، برنامه‌ها به همراه گزارش فعالیت بازار اوراق بهادار و عملکرد سازمان و تسلیم آن به هیئت مدیره.
🔷 اتخاذ تصمیم نسبت به کلیه امور جاری سازمان که در این اساسنامه صراحتاً جزو وظایف و مسؤولیتهای سایر ارکان سازمان قرار نگرفته است.
🔷 انجام سایر وظایف و مأموریتهایی که از طرف شورا یا هیئت مدیره به وی بورس اوراق بهادار چیست؟ محول میشود.
تبصره- رییس سازمان می‌تواند قسمتی از اختیارت و حق امضای خود را در چارچوب مقررات به کارکنان سازمان تفویض نماید.
جزئیات خبر
در بازارهای مالی ایران، ابزارهای گوناگونی در معاملات مورد استفاده قرار می گیرند. این ابزار با اصطلاح کلی “ اوراق بهادار ” معرفی می شوند. انواع اوراق بهادار سهام ، بسته به نوع قرارداد معامله و همچنین موضوع مورد معامله دارای اسم های مختلف و کارکردهای متفاوتی هستند.
شرکت ها و صاحبان بنگاه های اقتصادی برای تامین مالی طرح‌های خود و همچنین سرمایه گذاران برای کسب سود و بهره‌وری بیشتر، لازم است تا با انواع اوراق بهادار آشنا شوند.
اوراق بهاداری که در ایران مورد معامله قرار می‌گیرند در سه دسته کلی تقسیم‌بندی می‌شوند:
اوراق سهام شامل سهام عادی، سهام ممتاز و سهام سرمایه ای
اوراق بدهی شامل اوراق قرضه، اوراق مشارکت و ابرازهای مالی اسلامی
ابزارهای مشتقه مانند قراردادهای آتی، اختیار معامله، سلف، معاوضه و گواهی صندوق های سرمایه گذاری
۱- اوراق بهادار – اوراق سهام
الف- سهام عادی
اوراق سهام عادی اصلی‌ترین اوراق بهادار قابل معامله در بورس تهران است که این ابزار نشان دهنده میزان مالکیت سرمایه گذاران در یک شرکت است. این اوراق به لحاظ مالکیت به دو دسته بانام و بی‌نام تقسیم میشود. که تنها تفاوت آن در درج نام دارنده روی برگه سهام و دفتر شرکت در مورد سهام بانام است. سهام عادی، طبق قوانین در ایران با قیمت اسمی ۱۰۰۰ ریال منتشر می‌شوند.
دارندگان سهام عادی دارای حق رای در انتخاب هیأت مدیره شرکت و تأیید یا رد اقدامات پیشنهادی مدیریت شرکت و همچنبن دارای حق تقدم خرید سهام هستند. حق‌تقدم حقی است که به موجب آن دارندگان فعلی سهام عادی در خرید سهام جدیدالانتشار اولویت خواهند داشت.
صاحبان این سهام، ریسک زیادی در سرمایه گذاری متحمل می‌شوند؛ زیرا در صورت کاهش سود شرکت، ارزش بازاری سهام آنها کاهش یافته و یا در صورت انحلال شرکت آخرین گروهی خواهند بود که مطالبات خود را دریافت می‌کنند.
ب- سهام ممتاز
سهام ممتاز را اوراق بهادار ترکیبی نیز می‌نامند؛ زیرا ویژگی‌های سهام عادی و اوراق قرضه را با هم دارا هستند. سهام ممتاز از نظر نداشتن سررسید و همچنین هزینه مالیاتی، شبیه سهام عادی‌اند؛ اما با توجه به دریافت سود ثابت همانند اوراق قرضه، در گروه اوراق بهادار با درآمد ثابت قرار می‌گیرند.
سهام ممتاز از طریق پذیره‌نویسی خصوصی وارد بازار می‌شوند. در بازار خارج از بورس و همچنین در بورس اوراق بهادار قابل دادوستد هستند.
۲- اوراق بهادار مبتنی بر بدهی
بنگاه های اقتصادی از طریق دو روش می‌توانند وجه مورد نیاز خود را تامین کنند: دریافت وام از بانک و یا انتشار اوراق بدهی. از انواع اوراق بدهی می‌توان به اوراق قرضه، اوراق مشارکت و ابزارهای اسلامی اشاره کرد.
الف- اوراق قرضه
اوراق بهادار قابل معامله ای است که مبلغ وام و سود متعلق به آن و همچنین زمان سررسید اصل و سود وام، در آن مشخص میشود. این اوراق بهادار از نظر زمان سررسید به سه دسته کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت، و بر اساس نرخ بهره به دو دسته با نرخ ثابت و با نرخ شناور تقسیم می‌شوند.
اوراق قرضه معمولا توسط دولت منتشر میشود و بهدلیل اینکه دولت پرداخت اصل و سود این اوراق را ضمانت می‌کند، جزو کم ریسکترین نوع اوراق بهادار محسوب میشود.
ب- اوراق مشارکت
در راستای اجرای بانکداری اسلامی اوراق مشارکت، جایگزین اوراق قرضه شد.
اوراق مشارکت نوعی از اوراق بهادار است که با مجوز بانک مرکزی، برای تأمین منابع مالی مورد نیاز طرح‌های عمرانی – انتفاعی دولت یا شرکت‌های دولتی، شهرداری‌ها و مؤسسات عام‌المنفعه منتشر میشود.
به اوراق مشارکت ، سود ثابتی به طور علی‌الحساب تعلق می‌گیرد که در مقاطعی از سال پرداخت میشود. سود قطعی اوراق مشارکت، در زمان سررسید و از محل سود طرح و به تناسب قیمت اسمی و مدت زمان سرمایه گذاری در اوراق، تعیین و به دارندگان اوراق مشارکت پرداخت می‌گردد.
ج- ابزارهای اسلامی
اوراق قرضه اسلامی یا صکوک، ابزاری ابتکاری و منطبق با قوانین شرعی اسلامی هستند.
صکوک به عنوان اوراق بهادار با پشتوانه مالی تعریف میشود که باید خود دارای ارزش باشد و نمی‌تواند بدون خلق ارزش و کار، سودآوری داشته باشد. اوراق بهادار صکوک، منابع مالی را با پشتوانه ترازنامه و دارایی های فیزیکی شرکت های خاص جذب می‌کنند.
آشنایی با انواع اوراق بهادار
شما باید بدانید که اوراق بهادار یکی از ابزارهای مالی به شمار می رود و قابلیت نقل و انتقال آن از جمله ویژگی های مهم آن است. نوع ارزش مالی این اوراق با انواع آن مشخص می شود که شما باید به خوبی با انواع آن آشنایی داشته باشید. شرکت و یا نهادی که این نمونه از اوراق ها را صادر می کند به عنوان توزیع کننده شناخته می شود.
اوراق بهادار چیست؟
شما باید بدانید که اوراق بهادار یکی از ابزارهای مالی به شمار می رود و قابلیت نقل و انتقال آن از جمله ویژگی های مهم آن است. نوع ارزش مالی این اوراق با انواع آن مشخص می شود که شما باید به خوبی با انواع آن آشنایی داشته باشید. شرکت و یا نهادی که این نمونه از اوراق ها را صادر می کند به عنوان توزیع کننده شناخته می شود که انواع این اوراق را به مشتریان خود ارائه می دهد. در واقع شما باید بدانید این نمونه از اوراق ها به نوعی رابطه طلبکاری را از یک شرکت و یا نهاد نشان می دهد که به صورت کلی آن را یک ارزش مالی به شمار می آورند.
در دنیای امروزه تنها اسکناس های نیستند که دارای ارزش می باشند، بلکه باید بدانید بدانید یک سری کاغذ دیگر هم هستند که ارزش زیادی دارند و اوراق بهادار یکی از انواع آنها می باشد. این اوراق یکی از مهمترین و اصلی ترین ویژگی هایی که دارند این است که مالکیت و موقعیت یک فرد را در هر یک از مکان هایی که در آن اوراق دارد نشان می دهد. در بازار سرمایه این اوراق را به 3 دسته تقسیم می کنند که هر یک از آنها ویژگی های متنوعی دارند. در ادامه برخی از آنها که اهمیت بسیار زیادی دارد و شما باید با آنها آشنایی داشته باشید را در ادامه بیان می کنیم.
معرفی انواع اوراق بهادار :
شما باید بدانید که هر یک از انواع اوراق بهادار در بازار سرمایه دارای ویژگی های مختلفی می باشد و هر یک از آنها مشخصات خاصی دارند. 3 مورد از آنها که در هر یک از انواع بازار سرمایه وجود دارد و باید با آنها آشنایی داشته باشید عبارت می باشد از :
اوراق بدهی :
اوراق قرضه و یا اوراق بدهی آن دسته از اوراق هایی می باشد که شرکت صادر کننده آن متعهد می شود در برابر مبلغی که از خریدار دریافت نموده، مبلغ مشخص شده ای را که دوره های متنوعی دارد به فردی که دارنده اوراق است ارائه دهد. در نهایت بعد از اینه این دوره به اتمام می رسد و زمان آن تمام می شود شرکت صادر کننده موظف است که اصل مبلغی دریافتی را که از خریدار دریافت نموده به او برگرداند. آن شرکتی که این مونه از اوراق ها را صادر کرده است در برابر فردی که مالک اوراق است وظایفی دارد. وظیفه اصلی آن شرکت برای مدیریت مالی سرمایه خود این است که سود و بهای اوراق خریداری شده را به مالک بدهد. اما مالک باید بداند که هیچ سهمی در آن شرکت صادر کننده ندارد و همین مورد یکی از مهمترین مواردی است که باید با آن آشنایی داشته باشد. این نمونه از اوراق ها انواع متفاوتی دارد و هر یک از انواع آن هم دارای ویژگی های متنوعی می باشد.
به دلیل ویژگی های خاصی که این نمونه از اوراق بهادار دارند به آنها اوراق بدهی نیز می گویند. این نمونه از اوراق ها بیشتر به وسیله شرکت هایی که برای تامین سرمایه به پول نیاز دارند صادر می شود. آنها برای انجام دادن فعالیت های خود به سرمایه نیاز دارند و به همین دلیل این اوراق را منتشر می کنند. آنها به جای اینکه از بانک ها پول بگیرند از مردن پول قرض می کنند و سپس سود آن را به مردم ارائه می دهند. این اقدام شرکت ها موجب می شود که هم کار خودشان سریعتر انجام شود و کمبود بودجه نداشته باشند و هم اینکه خریدار اوراق سودی نصیبش می گردد. سرمایه گذاری کردن در این نمونه از اوراق ها ریسک کمی دارد و بازده سرمایه گذاری آن قوی است. به همین دلیل افراد زیادی که به دنبال سرمایه گذاری بی خطر هستند آن را خریداری می کنند. انواع این اوراق عبارت است از :
– اوراق قرضه :
انتشار دادن این اوراق بر اساس قوانین و شرایط خاصی می باشد که هر یک از کشورها آن را اعلام می کنند. این نمونه از اوراق به دست هر یک از افرادی که پول دارند می رسد و آنها می توانند اوراق را خریداری کرده و در سود آن مشارکت نمایند.
– اوراق مشارکت :
این نمونه از اوراق بهادار به نوعی اوراق قرضه می باشد که برای پروژه ای خاص آن را منتشر می کنند. سود اجرای پروژه در این نمونه از اوراق ها وجود دارد و بسیاری از افراد آن را خریداری می کنند. این نمونه از اوراق به طور معمول بی اسم هستند ولی باید بدانید سود آنها تضمین شده می باشد.
– اوراق خزانه :
این نمونه از اوراق برای تامین خزانه و سرمایه دولت منتشر می شود. اعتبار دولت با انتشار دادن آنها افزایش پیدا می کند. شما باید بدانید سررسید این نمونه از اوراق تنها یک سال و یا کمتر می باشد که هزینه فروش آنها بسیار ارزان تر از دیگر نمونه ها است و به همین دلیل مشتریان بیشتری دارد. با هر عنوانی آن را توزیع می کنند تا افراد خریداری نمایند.
اوراق حقوق صاحبان سهام :
در بن انواع اوراق بهادار که در بازار موجود است شما باید بدانید که سهام یکی از متداول ترین و بهترین ورقه های بهادار به شمار می رود. شما باید بدانید در بازار بورس بیشتری حجم معامله هایی که صورت می گیرد بر اساس این اوراق می باشد و همین مورد از جمله ویژگی های این نمونه از اوراق می باشد. ریسک این نمونه از اوراق نسبت به اوراق بدهی بیشتر است و به همین دلیل کمتر افرادی آن را خریداری می کنند. اما باید بدانید که بازدهی آن بسیار بیشتر از نمونه های دیگر است و به همنی دلیل افراد ترجیح می دهند که این نوع از اوراق را خریداری کنند تا سود بیشتری به دست آورند. هر سهم نشان گر میزان مالکیت فردی می باشد که آن را خریداری کرده است.
به طور کلی باید بدانید این نمونه از اوراق بهادار بیشتر روی هم تکیه دارد. به عنوان مثال اگر یک شرکت تنها یک سهم داشته باشد تنها یک نفر مال کلی آن شرکت می باشد. اما اگر اگر یک شرکت سهم خود را بیشتر کند مالکان بیشتری هم خواهد داشت. شرکت های سهامی بسیار زیادی در دنیا وجود دارند که سهم خود را به فروش می رسانند و شما می توانید آنها را خریداری کنید. سودی که در این نمونه ز اوراق وجود دارد نسبت به دیگر نمونه ها بیشتر است و به همین دلیل مشتریان آن هم زیاد می باشد. شرکت های سهامی دو نمونه سهام دارند که یکی از آنها عام و دیگی خاص است. یکی از مهمترین ویژگی هایی که این نمونه از اوراق دارند در این است که شما به عنوان خریدار در سود و زیان آن شرکت که سهام خود را به فروش رسانده است شریک می باشید.
ابزارهای مشتقه :
از دیگر انواع اوراق بهادار که شما باید به آنها آشنایی داشته باشید ابزارهای مشتقه می باشد. این نمونه از اوراق بیشتر در بازاری کاربرد دارد که معامله های آن بازار بر اساس دارایی پایه و یا یک کالای فیزیکی باشد. این نمونه از دارایی ها می تواند به شکل نرخ های بهره، سهام، کالا، صنعت ساخت و ساز و …. باشد. شما باید بدانید که این نوع از اوراق انواع متنوعی دارد و هر یک از انواع آن هم دارای ویژگی های مختلفی است. به طور کلی این نمونه از اوراق ها به 4 دسته تقسیم می شوند که هر یک از آنها هم دارای بخش های متنوعی هستند.
-قراردادهای سلف :
منظور اصلی از قرارداد سلف در این است که دو طرف تعهد می نمایند یک کالا را در زمان مشخص شده و با قیمتی که تعیین می کنند مبادله نمایند. این نمونه از اوراق بهادار که در ابزارهای مشتقه جای می گیرد باید بر اساس توافق طرفین می باشد، در غیر این صورت مورد قبول واقع نمی شود. بر اساس این قرارداد تمامی مبلغی که دو طرف بیان کرده اند باید قبلا پرداخت شود و کالا هم باید در زمانی که مشخص شده است تحویل داده شود. در این نمونه از معامله ها بورس اوراق بهادار چیست؟ به طور معمول پول رد و بدل می شود و یا اینکه اسنادی را به هم می دهند که حکم پول را دارد.
– قراردادهای آتی :
در این نمونه از قراردادهای اوراق بهادار دو طرف تعهد می نمایند کالا را در زمان مشخص شده و با قیمت تعیین گشته به یکدیگر تحویل دهند. قیمت تعیین شده باید بر اساس بازاری باشد که شما در آن فعالیت دارید. باید بدانید که مبلغ این نمونه از معامله ها در زمان سررسید معامله به درستی تعیین می شود و قراردادها هم در بازارهای رسمی باید مورد بررسی قرار بگیرند. در غیر این صورت ارزشی ندارند.
– قراردادهای معاوضه :
در این نمونه از قرارداد، طرفین نسبت به یکدیگر تعهد دارند که برای مدت مشخص شده دو دارایی را با قیمت و کیفیت مشخص تعویض کنند و به یکدیگر ارائه دهند. آنها بعد از اینکه آن زمان مشخص شده به اتمام برسد باید عین آن کالاهایی که به یکدیگر تحویل داده اند را به یکدیگر برگردانند. یکی از مهمترین نکاتی که در مورد این نمونه از قراردادها وجود دارد و شما باید از آن اطلاع داشته باشید این است که به صورت غیر رسمی هستند.
– قراردادهای اختیار معامله :
در این نمونه از اوراق بهادار که در دسته بندی اوراق مشتقه قرار می گیرد، به خریدار اختیار داده می شود که یک کالا را در مدت مشخص شده خرید و فروش نماید. قیمتی که آن کالا دارد را در این نمونه از اوراق برای فردی که خریدار است تعیین می کنند تا با آگاهی و دانش کامل آن را خریداری نمایند.
تمامی این اوراق بهادار که در ابزارهای مشتقه تقسیم بندی می شود هم در بورس و هم در بازار بیرون از بورس مورد استفاده قرار می گیرند. آن دسته از اوراق مشتقه ای که بیشتر در خارج از بورس هستند و مورد استفاده قرار می گیرند گسترده تر می باشند. آنها شامل قانون گذاری هایی که بورس دارد نمی شوند و به همین دلیل ریسک بیشتری را هم برای خریداری دارند که شما باید به خوبی آنها را در نظر داشته باشید. البته که باید بدانید این نمونه از اوراق ها رشد زیادی برای اقتصاد ندارند و به همین دلیل بورس اوراق بهادار چیست؟ نسبت به دو نمونه قبلی که بیان کردیم چندان خرید و فروش نمی شوند.
چکیده مطلب :
در این مقاله شما به خوبی با انواع اوراق بهادار آشنایی لازم را به دست آوردید. در واقع شما باید بدانید دسته بندی های زیادی برای هر یک از این اوراق وجود دارد که به صورت خلاصه آنها را بیان کردیم. شما می توانید هر یک از این اوراق را در بازار بانکی و یا بازار بورس خریداری کنید و از خرید آنها سود خوبی هم به دست آورید. هر یک از آن اوراق که بیان کردیم ویژگی های مشخص شده ای دارند و سود آنها در بازارهای مشخص شده ای زیاد است که باید به خوبی آنها را شناسایی کنید.
معرفی فینتو
شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشه که به خاطر یکسری از مشکلات نتونید به محل کار برید یا برای مثال خارج از ساعت کاری باید گزارشی رو آماده کنید تا برای مدیرتون که داخل جلسه است ارسال کنید.
و یا اینکه به دلیل نوسانات برق برای سیستم داخل شرکتتون مشکل پیش اومده و تقریبا همه اطلاعاتتون از بین رفته.
همه این اتفاقات و صدها مسائل دیگه باعث شدن تا کم کم نرم افزار های سنتی و یا به اصطلاح local جای خودشون رو به سیستم های ابری بدن که از لحاظ امنیت و دسترسی به مراتب قوی تر هستند.
ما در فینتو با بهره گیری از آخرین دانش روز فناوری اطلاعات تونستیم یک نرم افزار حقوق و دستمزد ابری بسیار قوی طراحی و عرضه کنیم تا شما دوستان بتونید به راحتی از هرکجا و با هر دستگاهی کارهاتون رو انجام بدید.
بورس چیست و چگونه به‌وجود آمد؟
شاید این موضوع که فلسفه بورس چیست و چرا باید به آن توجه کرد، از اولین مطالبی باشد که قبل از سرمایهگذاری در بورس باید مطالعه کرد. حدود یک دهه قبل کمتر کسی درباره بورس اطلاعات و دانش کاملی داشت. بیشتر مردم در رسانه‌ها درباره بورس و اصطلاحات مربوط به آن چیزهایی می‌شنیدند و سرمایهگذاری در بورس مخصوص افراد خاصی از جامعه می‌شد. اما حالا ماجرا تغییر کرده است!
امروز بورس به یک مفهوم آشنا و فراگیر تبدیل شده است، البته هنوز پاسخ برخی سوالات و مفاهیم اولیه‌ای مانند پرسش مقاله حاضر “بورس چیست” در بین خیلی از افراد جامعه گنگ و مبهم است. در یک تعریف ساده می‌توان گفت، بورس یک بازار ساختار یافته است که به‌عنوان یکی از مهمترین ارکان اساسی بازار سرمایه شناخته شده و در آن دارایی‌های مختلف معامله میشود. از مهمترین مزایای بورس اوراق بهادار می‌توان به ایجاد شفافیت در بازار، مدیریت انتقال ریسک، جمع‌آوری سرمایه و پس‌انداز برای تامین سرمایه فعالیتهای اقتصادی اشاره کرد. در حال حاضر بزرگترین بازار بورس در جهان از نظر ارزش بازاری به بورس نیویورک مربوط میشود. اما بورس چیست و از کجا به وجود آمد؟
بورس از کجا به کجا؟
به گفته کارشناسان، مفاهیم بانکداری مدرن و بازارهای سهام در اواخر قرن وسطی در شهرهای شمال ایتالیا شکل گرفت. اولین‌بار نام بورس اوراق بهادار توسط نویسنده‌ای به نام هیرونیموس مونزه، پزشک آلمانی برده شد. او در خاطرات سفر دور دنیای خود در سال 1495 درباره داد و ستد افرادی در شهر بورُوژ (Bruges) نوشت. در خاطرات او آمده است که در شمال غربی بلژیک، مقابل مهمانسرایی در میدانی به نام تِربورس TerBeurze بازرگانان و کسبه شهری دور هم جمع می‌شدند و کالاهای خود را خرید و فروش می‌کردند. گفته میشود این مسافرخانه متعلق به بزرگ‌زاده‌ای به نام واندر بورس بوده است و به همین دلیل مکان‌هایی که مردم در آنجا معاملات خود را انجام می‌دادند، به بورس معروف شدند.
از عملکرد آنها هیچ سابقه کتبی وجود ندارد و به صورت دقیق مشخص نیست که این معاملات در چه ساعت‌هایی و با چه قوانینی انجام می‌شده است. در قرن شانزدهم آنتورپ اولین کسی بود که سوابق معاملات خود در بورس را مکتوب کرد. به مرور زمان در شهرهای مختلف تالارهایی را مخصوص این کار با نام تالارهای بورس تاسیس شد که بازرگانان برای خرید و فروش کالاهای خود به آنجا می‌‌رفتند.
به دنبال رواج پیدا کردن بازارهای بورسی در قرن 15 میلادی، بازرگانان سعی کردند راهی پیدا کنند تا ضرر و زیان‌های احتمالی ناشی از تجارت را کاهش دهند. یکی از راه‌های پیشنهادی آنها برای جلوگیری از زیان‌ها احتمالی، شریک کردن سود و ضررهای احتمالی آن کسب‌وکار با افراد دیگر بود. سرمایه‌گذاران برای پیدا کردن شریک و عرضه سهام شرکت‌های خود، مراکزی را تاسیس کردند که شرکت‌ها با فروش سهام خود در بورس، شرکای بیشتری را برای مشارکت در کسب‌وکار خود پیدا کنند. بعدها این مراکز به نام بورس معروف شد و ماسکوی (Muscovy)، اولین شرکت سهامی بود که با مشارکت تعدادی از تجار در روسیه شکل گرفت.
همچنین اولین بورس اوراق بهادار جهان در اوایل قرن هفدهم میلادی در شهر «آمستردام» هلند تشکیل شد و کمپانی هند شرقی، اولین شرکتی بود که سهام خود را در آن عرضه کرد. با شروع فعالیت بورس در این کشورها به‌تدریج سایر کشورها هم دارای بورس شدند.
پیدایش بورس ایران
اکنون که به سوال بورس چیست پاسخ دادیم، به تاریخچه پیدایش بورس سهام در ایران می‌پردازیم. بورس ایران را می‌توان به 4 دوره زمانی تقسیم کرد.
دوره اول آن تا سال 1357 پیش از انقلاب اسلامی، دوره دوم آن پس از انقلاب و همراه با جنگ تحملیلی بوده است. دوره سوم هم از سال 1368 آغاز شده و دوره چهارم از سال 1384 تا به امروز بوده است.
اولین قدم برای راه‌اندازی بورس در ایران در سال 1315 توسط فردی بلژیکی به نام ران لوترفلد انجام شد. او اساسنامه‌ی داخلی بورس را تهیه و به مسئولان آن زمان ایران ارائه کرد که اجرای آن با وقوع جنگ جهانی دوم، 25 سال به تعویق افتاد. در نهایت در سال 1341، اولین موافقت‌نامه برای تاسیس بورس سهام ایران در وزارت بازرگانی تنظیم شد. گفته میشود که در اواخر همان سال، هیاتی از بورس بروکسل برای مشارکت در راه‌اندازی بورس ایران به کشورمان آمدند.
تصویب قانون تشکیل بورس اوراق بهادر در مجلس 4 سال زمان برد و بالاخره در سال 1345 بورس ایران با انجام چند معامله سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی به صورت رسمی فعالیت خود را شروع کرد. در بازه زمانی 1346 تا 1357، تعداد شرکت‌های فعال در بورس اوراق بهادار تهران به ۱۴۲ شرکت با بیش از ۳۰۸ میلیارد ریال افزایش یافت. این عدد پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران به 56 شرکت کاهش پیدا کرد. یکی از مهمترین علت‌های آن خروج بسیاری از بنگاه‌ها اقتصادی از بورس بخاطر ملی شدن بانکها، بیمه و برخی از صنایع بود.
دوره دوم بورس طی هشت سال جنگ تحمیلی رکود شدیدی را تجربه کرد. اما بورس در دوره سوم خود یعنی از سال 1368 با گسترش بازار سرمایه رشد کرد و تعداد شرکت‌های فعال در آن به 250 عدد رسید. این رشد تا سال 1383 ادامه داشت و حضور پررنگ سهامداران در تالارهای بورس نشانه خوبی برای بازار سرمایه بود. دوره چهارم بورس که مهمترین تحولات بورس ایران در این بازه زمانی رقم خورد از سال 1384 آغاز شد.
اوایل آذر سال 1384، قانون جدیدی به نام قانون بازار اوراق بهادر تدوین شد که بر اساس آن، سازمانی مستقل برای نظارت روی بورس به نام سازمان بورس و اوراق بهادر تشکیل شد که وظیفه آن تاسیس و نظارت بر عملکرد بورس‌های مختلف است. این سازمان زیر نظر شورای عالی بورس فعالیت می‌کند. آمارهای سازمان بورس نشان می‌دهد که تا اردیبهشت ماه سال 1400، 1316 شرکت در بورس و فرابورس ایران پذیرش شده و بیش از 36 میلیون کد سهامداری حقیقی فعال در بازار سرمایه وجود دارد.
در حال حاضر، چهار بورس در ایران فعال هستند که شامل اوراق بهادار تهران، فرابورس ایران، بورس کالا و بورس انرژی بوده و تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کنند.
- بورس اوراق بهادار تهران که در آن، سهام شرکت‌ها و سایر اوراق بهادار مانند اوراق مشارکت خریدوفروش میشود.
- فرا بورس ایران که در آنجا هم سهام شرکت‌هایی که بنا به دلایلی موفق به پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران نمی‌شوند، مورد دادوستد قرار می‌گیرد.
- بورس کالای ایران که در آن انواع کالاها مانند محصولات پتروشیمی، فلزات، محصولات کشاورزی و قراردادهای آتی سکه و… خریدوفروش میشود.
- بورس انرژی که به‌تازگی تأسیس شده و در آن، حامل‌های انرژی با محوریت برق، به‌عنوان یکی از مهمترین حامل‌های انرژی، خرید و فروش شود.
شرکت‌هایی که سهام خود را در بورس خرید و فروش می‌کنند مکلفند تا اطلاعات مالی و عملکردی خود را به صورت مستمر منتشر کنند تا سرمایه‌گذاران بتوانند برای خرید یا فروش سهام آن تصمیم بهتری بگیرند. در واقع همه بورس‌ها مانند بورس سهام یا کالا، زیرساختی را در اختیار شرکت‌ها، دولت‌ها و سایر گروه‌ها قرار می‌دهد تا اوراق بهادار خود را به عموم سرمایه‌گذاران عرضه کنند و فرصتی هم برای سرمایه‌گذاران ایجاد می‌کند تا سرمایه خود را در این بستر به صورت کوتاه‌مدت یا بلندمدت سرمایهگذاری کنند. در برخی از موارد هم سهامداران شرکت‌ها با حضور در شرکت‌ها می‌توانند با توجه به تعداد سهامی که دارد در تصمیم‌گیری‌های آن و نحوه اداره آن دخالت کنند. در حال حاضر بورس هم به صورت فیزیکی وجود دارد که معامله‌گران در تالارهای بورسی یکدیگر را ملاقات می‌کنند و هم به صورت الکترونیکی و در بستر اینترنت انجام میشود.
در این مقاله سعی شد، پاسخ یکی از سوالات پرتکرار مخاطبان مدیریت ثروت مانو، یعنی بورس چیست و از کجا به وجود آمده است، ارائه شود. ذکر این نکته خالی از لطف نیست که برای حضور موفق در این بازار باید متخصص بود و برای گزینش بهترین فرصت‌های سرمایهگذاری زمان گذاشت.
این یک ذهنیت کاملا اشتباه است که بورس درآمد اول و شغل دوم است. در اکثر کشورهای پیشرفته، مردم برای سرمایهگذاری معمولا گزینه‌های غیرمستقیم را انتخاب می‌کنند.
دیدگاه شما