بازار سهام Stock چیست؟

بازار پول به واحدهای اقتصادی کمک می‌کند تا موقعیت (پوزیشن) نقدینگی یا همان لیکوئیدیتی (liquidity) خود را از طریق وام دهی و وام گیری کوتاه مدت، عموما زیر یک سال، مدیریت کنند. این بازار مالی، ارتباط بین افراد خرد و موسساتی که دارای وجوه مازاد موقتی هستند و شرکایی که دچار کمبود موقتی وجه شده‌اند را تسهیل می‌کند.

انواع بازار بورس در ایران و ویژگی­ های آن­ ها چیست؟

انواع بازار بورس در ایران و ویژگی­ های آن­ ها چیست؟

تاریخچه پیدایش بورس در جهان به قرن پانزهم میلادی باز می ­گردد. داستان پیدایش بورس از این قرار بوده است که بازرگانان و کسبه شهری به نام «بورُوژ» در کشور بلژیک، در مقابل خانه بزرگ­زاده ­ای به نام «واندر بورس» جمع می­شدند و به خریدوفروش کالا می­پرداختند. بعدها همه مکان ­هایی که مردم دسته جمعی در آن خریدوفروش کالا انجام می­دادند به بورس معروف شد.

اما پیداش بورس در ایران تاریخچه­ قدیمی ندارد، ایده اولیه بورس ایران در سال 1315 مطرح شد اما چند دهه بعد و در سال 1345 لایحه قانون بورس به تصویب رسید.

انواع بازار بورس در ایران

هنگام تاسیس بورس در ایران فقط بورس اوراق بهادار به‌وجود آمد. هم­ اکنون نیز بهترین سرمایه گذاری در ایران برای افرادی که آشنایی کمی با بورس دارند همین بازار بورس اوراق بهادار است. همچنین با کمترین میزان سرمایه می­توان در این بازار سرمایه گذاری­ با سود بالا انجام داد اما به مرور زمان بازار بورس ایران به 4 دسته تقسیم شد.

1. بورس کالا
2. بورس اوراق بها­دار
3. بورس انرژی
4. فرا بورس

بورس کالا

بورس کالای ایران همان‌گونه که از نام آن بازار سهام Stock چیست؟ پیدا است محل خریدوفروش کالا­های خام و فراوری نشده است. تاجران و سرمایه گذاران کالا­های خود را به بورس کالا عرضه می­کنند و پس از برسی و قیمت‌گذاری کارشناسان بورس، قیمت این کالا­ها تعیین می­شود.

پس از تعیین قیمت سهام این کالا­ها به بازار بورس عرضه می­شود. بورس کالا به‌دلیل نوسانات شدید قیمت به کسانی که اطلاعاتی از این بازار ندارند و اهل ریسک نیستند توصیه نمی­شود اما کسانی که اطلاعات و تجربه کافی در این بازار را دارند می­توانند با نوسان‌گیری در این بازار سود­های عالی کسب کنند.

بورس اوراق بهادار

بازار بورس اوراق بهادار بازاری است که در ان اوراق مشارکت، سهام، حق تقدم سهام و سایر اوراق بهادار معامله می­شود. بازار بورس اوراق بهادار ایران مکانی است که به‌طور دائمی و رسمی در یک مکان تشکیل می­شود. همچنین بازار بورس تهران دارای دو بازار اول و دوم است.

بورس انرژی

محلی که در آن حامل­ های انرژی دارایی پایه است. این باز ار در سال 1391 به‌وجود آمد و هدف این بازار ارائه قیمت منصفانه برای حامل­ های انرژی بود.

بازار بورس انرژی مرجعی برای قیمت‌گذاری حامل­ های انرژی در سطح منطقه است. دارایی ­ های قابل معامله در بازار بورس شامل: نفت، گاز و بنزین است.

همچنین دارایی­ های غیر فیزیکی مانند ابزارهای مشتقه مبتنی بر انرژی و اوراق سلف موازی نیز در این بازار معامله می­شود. پس بازار بورس انرژی ایران دارای دو بازار فعال فیزیکی و مشتقه است. عرضه کنندگان بخش فیزیکی بازار بورس انرژی ایران، پالایشگاه­ ها، شرکت­ های پتروشیمی و نیروگاه­ های کشور هستند.

در بازار انرژی فقط شرکت ­های عرضه کننده و اشخاص حقوقی اجازه خریدوفروش را دارند و اشخاص حقیقی نمی­توانند کد معاملاتی در بازار انرژی را دریافت کنند. انجام معامله و دریافت کد معاملاتی بورس انرژی شرایط خاص خود را دارد.

فرا بورس

بازار فرا بورس ایران بسیار مشابه بازار بورس اوراق بهادار است با این تفاوت که شرکت­ هایی در بازار فرابوس فعالیت دارند که نتوانسته ­اند وارد بورس اوراق بهادار شوند به‌طور کلی شرکت­ های پذیرفته شده در بازار فرا بورس شفافیت کمتری دارند و سودآوری آن‌ها اندک است. بازار فرا بورس شامل 5 بازار اصلی است:

این بازار شامل شرکت­ هایی است که طبق قوانین و دستورالعمل­ های بازار فرا بورس موفق به پذیرش در این بازار شده اند.

در این بازار معاملات شرکت­ های سهامی عام انجام می ­شود اما شرایط پذیرش در بازار دوم فرابورس منعطف­تر از بازار اول است.

در بازار سوم سهام شرک ت­ها به‌صورت عمده و بلوکی، حق تقدم سهام، پذیره نویسی سهام و انواع دیگر اوراق بهادار در این بازار معامله می­شود.

سهام شرکت­ های سهامی عام که نزد سازمان بورس اوراق بهادار ثبت شده‌اند اما امکان پذیرش در هیچ یک از سازمان­ های بورس و فرابورس را ندارند در این بازار عرضه می­­شود.

همه ابزار­های مالی به غیر از سهام و حق تقدم سهام مانند صکوک و انواع گواهی سرمایه گذاری در این بازار معامله می­شود.

انواع قراردادهایی که در بازار بورس ایران وجود دارد عبارت اند از:

قراردادی که در آن کالای مشخصی در زمان مشخصی و به مقدار معین بین دو طرف معامله می­شود. همچنین مبلغ قرارداد، زمان و مقدار آن هنگام عقد قرارداد تعیین می‌شود.

قراردادی که در آن کالا توسط خریدار دریافت می­گردد و مبلغ معامله توسط دو طرف مشخص شده و در زمان مشخص پرداخت آن انجام می­شود.

در این نوع قرار داد خریدار و فروشنده باهم توافق می­کنند که کالای مورد نظر را با قیمتی مشخص ودر همان لحظه معامله کنند.

در قراردادهای آتی فروشنده متعهد می­شود که در زمان مشخص مقدار مشخصی از کالای خریداری شده را به قیمت هنگام عقد قرارداد به خریدار تحویل دهد.

قرار­دادی که در آن بین فروشنده و خریدار زمانی برای تحویل کالا مشخص می­شود. همچنین بازار سهام Stock چیست؟ قیمت و میزان کالا در زمان عقد قرارداد مشخص شده و توسط خریدار پرداخت می­شود.

قراردادهایی که به خریدار آن اختیار خرید یا فروش یک دارایی را تا زمان تعیین شده اعطا می­کند. به این معنا که فروشنده مجبور است که تا پیش از انقضای قرارداد و یا هر زمان که خریدار بخواهد مفاد قرار داد را اجرا کرده و دارایی معین شده را با قیمت معین شده به خریدار تحویل دهد.

• صندوق­ های سرمایه گذاری مبتنی بر طلا

در این صندوق­ های سرمایه گذاری شما بازار سهام Stock چیست؟ با هر مقدار از پول خود قادر خواهید بود که سهام سکه و طلا بخرید. مثلا به مقدار صد هزار تومان واحدهای سکه بخرید در حالی که به‌صورت فیزیکی شما نمی‌تواند این مقدار از سکه را بخرید.

گواهی سپرده ابزاری است که شخص دارنده این گواهی روی دارایی سرمایه گذاری شده مالکیت دارد و می­تواند سپرده خود را با یک قیمت توافقی به شخص دیگر بفروشد.

جمع بندی:

شما می ­توانید با توجه به میزان سرمایه و ریسکی که حاضر هستید برای سرمایه خود انجام دهید در یکی از انواع بازارهای بورس سرمایه گذاری کنید.

در این مقاله انواع بازار بورس و تاریخچه آن را مورد بررسی قرار دادیم تا بتوانید با مطالعه و مقایسه ان‌ها بهترین زمینه را برای سرمایه گذاری خود انتخاب کنید. ریسک سرمایه گذاری در بازارهای مختلف بورس متفاوت است اما همان‌طور که ذکر شد سرمایه گذاری آگاهانه در بازار بورس اوراق بهادار از ریسک بسیار کمتری نسبت به سایر بازارها است.

بازارهای مالی و انواع آن (Financial Markets)

انواع بازارهای مالی ایران و جهان را می‌توان اینگونه تعریف کرد

بازار مالی بازاری است که در آن اشخاص حقیقی و حقوقی، قادر به معامله اوراق بهادار، کالا و دیگر دارایی‌های قابل تعویض در سطح قیمتی هستند، که توسط اصول عرضه و تقاضای خالص تعیین می‌شود. بازارهای مالی، مسئول قراردادن دو همتای معاملاتی، یعنی خریدار و فروشنده، در یک مکان هستند تا بتوانند یکدیگر را به راحتی پیدا کرده و معامله بین آن‌ها را تسهیل کنند. در این مقاله شرحی مختصر و جامع از انواع بازارهای مالی به شما ارائه خواهیم کرد.

بازارهای مالی را می‌توان به عنوان کانالی در نظر گرفت که در آن‌ها، وجوه قابل استقراض مستقیما از طرف تامین کننده‌ای که دارایی بیشتری دارد، به سوی تقاضا کننده‌ای که با کمبود وجه مواجه است، جریان می‌یابد.

بازارهای مالی -Financial Markets

بازارهای مالی در دنیا انواع مختلفی دارند و ویژگی‌های آن‌ها، به دارایی مالی مورد معامله و نیاز همتایان معاملاتی مختلف در بازار بستگی دارد. در این مقاله، چندین نوع بازار رایج‌تر را معرفی می‌کنیم که بسته به نوع ابزارهای مورد معامله و بلوغ آن‌ها، متفاوت هستند. رایج‌ترین انواع بازارهای مالی به شرح زیر است:

بازار سرمایه (Capital Market)

بازار سرمایه، به تامین سرمایه در بلند مدت، عموما بیش از ۱ سال، کمک می‌کند. این نوع بازار مالی، شامل دو بازار اولیه (Primary) و ثانویه (Secondary) است و می‌توان آن را به دو زیرگروه اصلی تقسیم کرد: بازار اوراق قرضه (Bond) و بازار سهام (Stock).

بازار اوراق قرضه

بازار سهام

بازار سرمایه – Capital Market

بازار اولیه (Primary Market)

عموما «بازار دست اول» نیز نامیده می‌شود، بازاری است که در آن اوراق بهادار نظیر سهام و اوراق قرضه صادر شده و برای اولین بار بدون نیاز به یک واسط مانند صرافی، معامله می‌شوند. زمانی که یک شرکت خصوصی تصمیم می‌گیرد به یک شرکت سهامی عام تبدیل شود، سهام خود را طی فرایندی به نام عرضه اولیه عمومی (IPO: Initial Public Offering) صادر و به فروش می‌رساند. عرضه اولیه ها یا IPOها یک فرایند فوق نظارت‌شده هستند، که توسط بانک‌های سرمایه گذاری یا سندیکاهای مالی متشکل از کارگزاران اوراق بهاداری تسهیل می‌شوند، که با ایجاد یک محدوده قیمت اولیه، فروش مستقیم آن به سرمایه‌گذاران را نظارت می‌کنند.

بازار ثانویه (Secondary Market)

«افترمارکت» یا همان «بازار دست دوم» نیز نام دارد، جایی است که سرمایه‌گذاران، اوراق بهادار دست دوم شامل سهام، قرضه، آتی (فیوچرز – Futures) و اختیار معامله (آپشن – Options) را بجای خود شرکت‌های صادر کننده، از دیگر سرمایه‌گذارن خریداری می‌کنند. بازار ثانویه جایی است که انبوهی از معاملات در آن رخ می‌دهد و عامه مردم آن را «بازار بورس» می‌نامند. از جمله بازارهای ثانویه می‌توان بورس اوراق بهادار نیویورک (NYSE)، نزدک (Nasdaq) ، بورس اوراق بهادار تهران (TSE) و و تمامی صرافی های بزرگ را نام برد.

البته برخی از سهام‌های دست دوم در لیست معاملاتی صرافی‌ها حضور ندارند و مستقیما پشت تلفن یا کامپیوتر بین کارگزاران معامله می‌شوند. به این نوع سهام، «فرابورس (Over The Counter)» یا «سهام لیست نشده» می‌گویند. در کل، سهام شرکت‌هایی که بدین روش معامله می‌شوند، عموما الزامات مورد نیاز برای قرارگیری در لیست معاملاتی صرافی‌ها را پاس نمی‌کنند. چنین سهام‌هایی یا از طریق صفحه اعلانات پیشخوان (Counter Bulletin Board) معامله می‌شوند، یا از طریق پینک شیت‌ها (pink sheets) – سرویس‌های معاملاتی سهام در فرابورس – و عموما نشانی از اعتبار پایین شرکت ارائه‌دهنده یا ارزش بسیار پایین سهام مورد نظر هستند.

بازار پول (Money Market)

بازار پول به واحدهای اقتصادی کمک می‌کند تا موقعیت (پوزیشن) نقدینگی یا همان لیکوئیدیتی (liquidity) خود را از طریق وام دهی و وام گیری کوتاه مدت، عموما زیر یک سال، مدیریت کنند. این بازار مالی، ارتباط بین افراد خرد و موسساتی که دارای وجوه مازاد موقتی هستند و شرکایی که دچار کمبود موقتی وجه شده‌اند را تسهیل می‌کند.

افراد می‌توانند از طریق یک ابزار استاندارد به نام «وام عندالمطالبه یا Call Money»، برای مدت کوتاهی مقداری پول قرض بگیرند. این پول‌ها، وجوه مقروض به مدت یک روز، از ساعت ۱۲ ظهر امروز تا ۱۲ ظهر روز بعد هستند و پس از اینکه به صورت «وام عندالمطالبه» درآمدند، در هر زمانی قابلیت بازخرید دارند. در برخی موارد، وجوه عندالمطالبه را می‌تواند تا حداکثر یک هفته نیز وام گرفت.

سوای بازار «وام عندالمطالبه»، بانک‌ها و دیگر موسسات مالی از بازاری به نام «بازار بین بانکی» برای وام گیری طولانی مدت وجوه از یک شب گرفته تا چند هفته و بیشتر تا حتی یک سال، استفاده می‌کنند. سرمایه گذاران خرد و گروه‌های کوچک‌تر معاملاتی، در بازار بین بانکی مشارکتی ندارند. با اینکه برخی از معاملات توسط بانک‌ها از طرف مشتریان‌شان صورت می‌گیرد، اما اکثر تراکنش‌ها تنها در صورتی که یک بانک شاهد نقدینگی مضاعف، یعنی وجوه مازاد باشد انجام می‌شود و ممکن است بانک دیگر، دچار کمبود نقدینگی باشد.

چنین وام‌هایی با استفاده از نرخ بین بانکی، یعنی همان نرخ سود دریافتی از وام‌های کوتاه مدت بین بانک‌ها، ایجاد می‌شوند. واسط بین همتایان بانکی که کارگزار نام دارد، یک بید (پیشنهاد فروش) و یک پیشنهاد خرید را با تفاوتی به نام اسپرد (Spread) که در واقع همان درآمد کارگزار است، ارائه می‌دهد. نرخ سود بین بانکی در شهر لندن، به LIBOR و LIBID معروف است. این نرخ در شهر پاریس PIBOR، در فرانکفورت FIBOR، در آمستردام AIBOR و در مادرید MIBOR نام دارد.

بازار تبادل ارز خارجی و طلا- فارکس (Foreign Exchange Market)

بازار فارکس (بازار تبادل ارز خارجی) تسهیل کننده معاملات ارزی خارجی است. این بازار، با دارا بودن میانگین معاملات روزانه به ارزش بیش از ۵ هزار میلیارد دلار، بزرگ‌ترین و لیکوئیدترین بازار در جهان است. بازار تبادل ارز خارجی شامل تمامی ارزهای جهان است و هر شخص حقیقی، حقوقی یا کشوری می‌تواند در آن شرکت کند. در این بازار طلا و برخی فلزات ارزشمند دیگر هم مبادله می‌شوند. جهت مشاهده نمای بازار ارز و طلا (تبادل فارکس) می‌توانید از نمای لحظه ای بازار فارکس اکسلایت استفاده کنید.

فارکس و ارزهای دیجیتال (رمزارزها یا Cryptocurrency)

بازار ارزهای دیجیتال (یا اگر دقیق‌تر بگوییم، بازار رمزارزها) به نسبت باقی بازارهای مالی جدیدتر است و نسبت به بازاری مثل فارکس حجم معاملاتی کمتری دارد اما حجم معاملات و ارزش جاری بازار (Market Cap) آن به سرعت رو به افزایش است و به طور مستقل هم بازار قابل توجهی دارد. اما ارزهای دیجیتال در بازار فارکس به دو طریق استفاده می‌شوند:
– به عنوان روشی برای پرداخت و تسویه حساب طرفین معامله
– و هم به عنوان ابزار معاملاتی (Trading Istrument)؛ به صورت جفت‌شده با باقی ارزهای بازار فارکس مثل دلار و یورو. برای مثال این جفت بیت کوین و دلار در بازار فارکس است: BTC/USD

جهت مشاهده نمای بازار ارزهای دیجیتال می‌توانید از نمای لحظه ای بازار ارزهای دیجیتال اکسلایت استفاده کنید.

بازار بورس کالا (Commodity Market)

بازار کالا، معاملات محصولات اولیه‌ صورت گرفته در حدود ۵۰ بازار عمده کالا را مدیریت می‌کند. در این بازارهای مالی ، تعداد تراکنش‌های مالی ، به طور فزاینده‌ای از خرید فیزیکی کالاهای مورد تحویل پیشی می‌گیرد. کالاها عموما به دو زیرگروه طبقه‌بندی می‌شوند:

کالای سخت (Hard Commodity)

کالای نرم (Soft Commodity)

بازار ابزار مشتقه (Derivative Market)

بازار مشتقه،از انواع بازارهای مالی است که معاملات ابزارهای مالی نظیر قراردادهای آتی (فیوچرز) و اختیار معامله (آپشن) را که برای کنترل ریسک مالی استفاده می‌شود، تسهیل می‌کند. ارزش این ابزارها، از ارزش دارایی مورد معامله که به شکل‌های مختلفی مانند سهام، اوراق قرضه، کالا، ارز یا وثیقه وجود دارد، گرفته می‌شود. بازار مشتقه را می‌توان به دو قسمت کاملا مجزا از نظر قانونی و ابزار معاملاتی تقسیم‌بندی کرد:

معاملات مشتقه بورس (Exchange-traded derivatives)

این نوع معاملات، قراردادهای استاندارد شده‌ای هستند که در یک صرافی فیوچرز سازمان‌دهی شده معامله می‌شوند. این معاملات، شامل قرارداد آتی (Futures)، اختیار خرید (Call Option) و اختیار فروش (Put Option) هستند. ترید با استفاده از چنین ابزارهای یکنواختی، نیازمند پرداخت وجه اولیه‌ای است که توسط یک اتاق پردازش (Clearing House) تعیین شده و هدف آن، حذف هر گونه ریسک عدم عمل به تعهدات همتایان معاملاتی است.

معاملات مشتقه فرابورس (Over-the-counter derivatives)

این نوع قراردادها بدون استفاده از واسطه‌هایی نظیر صرافی، به صورت خصوصی و مستقیم بین دو همتای معاملاتی صورت می‌گیرند. اوراق بازار سهام Stock چیست؟ بهاداری همچون قراردادهای پیشرو (Forwards)، قراردادهای معاوضه یا همان سواپ‌ها (Swaps)، توافق‌نامه‌های نرخ پیشرو (Forward Rate Agreements)، مشتقات اعتباری (Credit Derivatives)، اختیار معامله های اگزاتیک (Exotic Options) و غیره عموما بدین صورت معامله می‌شوند. این نوع معاملات، قراردادهای دست‌سازی هستند که عمدتا قانون خاصی نداشته و انعطاف بیشتری را برای خریدار و فروشنده در جهت ارضای نیازهایشان فراهم می‌کنند.

بازار بیمه (Insurance Market)

بازار بیمه، از دیگر بازارهای مالی است که به تغییر مکان ریسک‌های مختلف کمک می‌کند. از بیمه عموما برای انتقال بازار سهام Stock چیست؟ ریسک ضرر از یک شخص به شخص دیگر در ازای پرداخت مبلغی استفاده می‌شود. بازار بیمه جایی است که دو همتا، یعنی بیمه‌گر و بیمه‌گذار یا به عبارتی «صاحب سیاست»، درصدد بستن قراردادی هستند که در درجه اول برای کاهش ریسک ضررهای نامعلوم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در این متن ما به این سعی داشتیم که انواع بازارهای مالی را به طور خلاصه شرح داده و برای شما دیدی کلی نسبت آن ایجاد کنیم.

در صورت داشتن هر نوع سوالی، از طریق چت سایت یا باقی راه‌های ارتباطی، با ما در ارتباط باشید. از دیدن و شنیدن نظرات ارزشمند شما خوشحال می‌شویم.

بازار بورس - تاریخچه پیدایش بازار بورس ایران و جهان

توضیحات کوتاه :
بازارهای بورس سهام پدیده ای نسبتاً جدید هستند. آنها همیشه نقش مهمی در اقتصاد جهانی نداشته اند و بعد از طی نمودن فراز و فرودهای فراوان جایگاه خود را در اقتصاد جهان پیدا کرده اند.

به اشتراک بگذارید

امتیاز شما به این مطلب

تعداد امتیازها: 2

• 29 مهر 1400
• 1k
• 0
• مدت زمان مطالعه 5 دقیقه

خلاصه ای از مقاله

بورس چیست؟ تاریخچه بورس به چه زمانی باز می گردد؟ نقش بورس بر اقتصاد جهانی چیست؟ بازار بورس در جهان، مسیری پرپیچ و خم را پشت سرگذاشته و با شکست های زیادی رو به رو شده است. این بازار در حال حاضر یکی از قطب های بزرگ معاملات در جهان می باشد.

آنچه در این مقاله می خوانید:

• بازارهای اولیه سهام و کالاها
• اولین حباب بورس
• سرآغاز پیدایش بورس در ایران
• سقوط عمده بازار سهام در طول تاریخ

سهام بورس چیست؟

سهم یک واحد معرفی شده در بازار بورس است برای آن که یک شرکت در لیست بازار سرمایه قرار بگیرد. به تعداد مساوی مالکیت آن شرکت سهم گفته می شود.

سرمایه گذاران با خریدن تعدادی سهام از آن شرکت صاحب درصدی از آن می شوند و به همین دلیل در سودها و ضررهای آن شرکت به همان نسبتی که سهامدار آن هستند شریک می شوند.

بازار سرمایه و یا بازار بورس در واقع فضایی فراهم می کند که تمامی شرکت ها در آن جا گرد هم آمده اند و سرمایه گذاران در این بازار می توانند به خرید و فروش سهم های خود بپردازند.

سهامدار باید دقت کند که در چه شرکتی و با چه تاریخچه و عملکردی سرمایه گذاری می کند چرا که به محض خرید هر تعداد سهم در روند سوددهی و یا زیان دهی شرکت سهیم خواهند بود.

بازارهای اولیه سهام و کالاها

در دهه 1100، فرانسه سیستمی داشت که در آن بدهی های کشاورزان را به نمایندگی از بانک ها در سراسر کشور مدیریت می کردند. این را می توان اولین نمونه اصلی کارگزاری دانست.

بعدها، تجار ونیزی و اندکی بعد، بانکداران شهرهای مجاور ایتالیا، پیزا، ورونا، جنوا و فلورانس نیز تجارت اوراق بهادار دولتی را آغاز کردند.

اولین بازارهای سهام جهان – بدون معامله سهام

اولین بازارهای سهام جهان معمولاً به بلژیک مرتبط هستند. بروژ، فلاندر، گنت و روتردام در هلند همه در دهه های 1400 و 1500 میزبان سیستم های "سهام" خود بودند.

با این حال، به طور کلی پذیرفته شده است که آنتورپ Antwerpen اولین سیستم بورس سهام جهان را داشته است. آنتورپ مرکز تجاری بلژیک بود و در آن خانواده تأثیرگذار وندر بوئرز Van der Buerze زندگی می کرد. در نتیجه ، بورس های اولیه سهام معمولاً Beurzen نامیده می شدند.

اگرچه زیرساخت ها و موسسات به بازارهای سهام امروز شباهت داشتند، اما در واقع هیچ کس سهام یک شرکت را معامله نمی کرد. در عوض، بازارها به امور دولت، مشاغل و بدهی های شخصی رسیدگی می کردند.

اولین شرکت تجارت عمومی در جهان

شرکت هند شرقی The British East India Company به عنوان اولین شرکت تجارت عمومی جهان شناخته شده است. یک دلیل ساده وجود داشت که شرکت هند شرقی به اولین شرکت تجارت عمومی تبدیل شد: ریسک.

به زبان ساده، قایقرانی در گوشه و کنار کره زمین برای هر شرکت بسیار خطرناک بود. هنگامی که هند شرقی برای اولین بار به عنوان سرزمینی برای فرصت های تجاری کشف شد، کاوشگران دسته دسته به آنجا قایقرانی می کردند.

متأسفانه تعداد کمی از این قایق ها به مقصد می رسیدند. کشتی ها گم می شدند، ثروت ها به هدر می رفت و سرمایه داران دریافتند که برای کاهش همه این خطرها باید کاری انجام دهند.

در نتیجه، یک شرکت منحصر به فرد در سال 1600 به نام "فرماندار و شرکت بازرگانان لندن که با هند شرقی کار می کنند" تشکیل شد. این شرکت به هند شرقی معروف بود و اولین شرکتی بود که از فرمول مسئولیت محدود استفاده کرد.

سرمایه گذاران دریافتند که قرار دادن "تخم مرغ ها در یک سبد" راهی هوشمندانه برای رویکرد سرمایه گذاری در معاملات هند شرقی نیست. بگذارید بگوییم یک کشتی که از هند شرقی باز می گشت 33٪ احتمال تصرف توسط دزدان دریایی را داشت.

به جای سرمایه گذاری در یک سفر و به خطر انداختن و از دست دادن کل پول سرمایه گذاری شده، سرمایه گذاران می توانند سهام چندین شرکت را خریداری کنند. حتی اگر یک کشتی از 3 یا 4 شرکت سرمایه گذاری گم شود، سرمایه گذار باز هم سود می برد.

در سال 1602، شرکت هند شرقی هلند با انتشار سهام این شرکت در بورس سهام آمستردام رسماً به اولین شرکت تجارت عمومی جهان تبدیل شد. سهام و اوراق قرضه برای سرمایه گذاران صادر شد و هر سرمایه گذار حق تعیین درصد مشخصی از سود شرکت هند شرقی را داشت.

فروش سهام در کافه ها

قبل از اینکه سرمایه گذاران در کف طبقات فریاد بزنند و فرم سفارشات را به هوا بیندازند، آنها در کافه ها تجارت می کردند. سهام اولیه بر روی کاغذ نوشته می شد و سرمایه گذاران این سهام را با سایر سرمایه گذاران در کافه ها معامله می کردند.

به عبارت دیگر، کافه ها به دلیل این واقعیت که سرمایه گذاران برای خرید و فروش سهام به این بازارها مراجعه می کنند، اولین بازارهای سهام واقعی بودند.

طولی نکشید که کسی فهمید که اگر کسی بازار اختصاصی ایجاد کند که تاجران بتوانند بدون نیاز به سفارش یک قهوه یا فریاد زدن در یک کافه شلوغ، به تجارت سهام بپردازند، دنیای تجارت کارآمدتر خواهد بود.

اولین حباب بورس

هیچ کس واقعاً اهمیت بورس سهام را در آن روزهای اول درک نکرده بود. مردم فهمیده بودند که این یک قدرتمند است، اما هیچ کس واقعاً درک نمی کرد که این چه چیزی خواهد بود.

به همین دلیل روزهای اولیه بورس اوراق بهادار مانند غرب وحشی بود. در لندن، مشاغل یک شبه باز می شدند و سهام برخی از فعالیت های جدید را منتشر می کردند. در بسیاری از موارد، شرکت ها قادر به درآمدزایی هزاران پوند قبل از اینکه یک کشتی از بندرگاه خارج شود، بودند.

هیچ آیین نامه ای وجود نداشت و روش های کمی برای تمایز شرکت های قانونی از شرکت های غیرقانونی وجود داشت. در نتیجه، حباب به سرعت ترکید. شرکت ها پرداخت سود سهامداران را متوقف کردند و دولت انگلیس انتشار سهام را تا سال 1825 ممنوع کرد.

اولین بورس سهام

علیرغم ممنوعیت انتشار سهام، بورس اوراق بهادار لندن به طور رسمی در سال 1801 تشکیل شد. از آنجا که شرکت ها تا 1825 اجازه انتشار سهام را نداشتند، مانع از این شد که بورس اوراق بهادار لندن از ظهور یک ابرقدرت واقعی جهانی جلوگیری کند.

به همین دلیل ایجاد بورس اوراق بهادار نیویورک New York Stock Exchange (NYSE) در سال 1817 یک لحظه مهم در تاریخ بود. NYSE از همان روز اول سهام خود را معامله کرد. برخلاف تصور برخیNYSE اولین بورس سهام در ایالات متحده نبود.

بورس سهام فیلادلفیا این عنوان را دارد. با این حال، NYSE به دلیل عدم وجود هر نوع رقابت داخلی و قرار داشتن در مرکز تجارت و اقتصاد ایالات متحده در نیویورک، خیلی زود تبدیل به قدرتمندترین بورس سهام در این کشور شد.

بورس اوراق بهادار لندن بازار اصلی سهام اروپا بود، در حالی که بورس اوراق بهادار نیویورک مکانی برای مبادلات اصلی آمریکا و جهان بود.

بازارهای سهام مدرن

امروزه تقریباً هر کشوری در جهان بازار سهام خاص خود را دارد. در کشورهای توسعه یافته، بازارهای عمده سهام به طور معمول پس از بورس اوراق بهادار لندن و بورس نیویورک برای اولین بار ایجاد شدند. از سوئیس گرفته تا ژاپن، همه قدرت های بزرگ اقتصادی جهان دارای بازارهای سهام بسیار پیشرفته هستند که امروز نیز فعال هستند.

به عنوان مثال، کانادا اولین بورس سهام خود را در سال 1861 توسعه داد. این بورس بزرگترین سهام در کانادا و سومین بازار بزرگ در آمریکای شمالی است.

حتی کشورهای جنگ زده مانند عراق نیز بازار سهام خود را دارند. بورس اوراق بهادار عراق شرکتهای تجاری زیادی ندارد، اما در دسترس سرمایه گذاران خارجی است. این بازار همچنین یکی از معدود بازارهای سهام بود که تحت تأثیر بحران اقتصادی سال 2008 قرار نگرفت.

سرآغاز پیدایش بورس در ایران

تاریخچه بورس در ایران به سال 1315 باز می گردد. زمانی که فردی بلژیکی به نام وان لوترفلد با تحقیق و بررسی های فراوان در خصوص تاسیس بورس در ایران، اساسنامه داخلی بورس ایران را تنظیم نمود و به مسوولان ایرانی ارائه کرد. اما نسبت به شرایط حاکم در آن زمان، بررسی اساسنامه و تاسیس بورس در ایران 25 سال به تعویق افتاد.

در سال 1341، کمیسیونی متشکل از نمایندگان وزارت دارایی، وزارت بازرگانی و بانک توسعه‌ صنعتی و معدنی ایران برگزار و موافقت نامه اولیه برای تاسیس بورس سهام در ایران تنظیم گردید و در سال 1345 قانون تشکیل بورس اوراق بهادار در مجلس تصویب و دستور اجرای آن به بانک مرکزی ابلاغ شد. در سال 1346، بورس اوراق بهادار تهران، به طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد.

چهار دوره زمانی بورس ایران

دوره اول: پیش از انقلاب اسلامی

در این بازه زمانی، بازار سهام Stock چیست؟ از پیش از انقلاب اسلامی شروع و تا سال 1357 تعداد شرکت های پذیرفته شده در بورس به 105 شرکت رسیدند. از جمله این شرکت ها:

بانک صنعت و معدن، شرکت نفت پارس، سیمان تهران، سیمان شمال، بانک توسعه صنعتی، اوراق قرضه دولتی، اوراق قرضه عباس آباد، اوراق قرضه سازمان گسترش مالکیت صنعتی.

دوره دوم: پیروزی انقلاب اسلامی

با پیروز ی انقلاب اسلامی، فصل جدیدی در بورس ایران آغاز شد و با اتفاقات اقتصادی پس از جنگ تحمیلی، تعداد شرکت های پذیرفته شده در بورس به 56 شرکت بازار سهام Stock چیست؟ تا پایان سال 1368 کاهش یافت.

دوره سوم: از سال 1368 تا سال 1383

در این دوره تعداد شرکت های پذیرفته شده در بورس افزایش چشمگیری داشتند و در سال 1375، 250 شرکت در بورس، سهام خود را عرضه نموده بودند. در این سال ها دولت با عرضه سهام شرکت های دولتی بازار بورس را رونق داد و تب و تاب فعالیت در بورس در بین عامه فراگیر شد.

دوره چهارم: از سال 1384 تاکنون

بازار بورس ایران فراز و فرودهای زیادی را پشت سر گذاشته است و رشد زیادی داشته است. یکی از نقاط عطف بورس ایران را می توان سال 1384 و تصویب قانون بازار اوراق بهادار دانست. با تصویب این قانون، برخی نواقص موجود در قانون اولیه از بین رفت و زمینه را برای توسعه بازار بورس در ایران فراهم کرد.

چهار بورس بزرگ ایران

بورس اوراق بهادار تهران

در این بورس، معاملات سهام شرکت‌ها و سایر اوراق بهادار مانند اوراق مشارکت عرضه می شود.

فرابورس ایران

در این بازار، سهام شرکت هایی در بورس اوراق بهادار تهران عرضه نمی شوند مورد داد و ستد قرار بازار سهام Stock چیست؟ می گیرند.

بورس کالای ایران

در این بورس، انواع کالاها و محصولات از جمله محصولات پتروشیمی، فلزات، محصولات کشاورزی عرضه می شود.

بورس انرژی

در این بازار معاملات حامل‌های انرژی از جمله برق، زغال‌سنگ انجام می گردد

بازارهای سهام را می توان در سرتاسر جهان یافت و اهمیت جهانی بازارهای سهام را نمی توان انکار کرد. هر روز تریلیون دلار در بازارهای سهام در سراسر جهان داد و ستد می شود و آنها واقعاً موتور دنیای سرمایه داری هستند.

سقوط عمده بازار سهام در طول تاریخ

سقوط بازار سهام یک اثر جانبی اجتناب ناپذیر در هر بازاری است که نگرش های عمومی در آن نقش دارد. بیشتر بازارهای سهام عمده در برهه ای از تاریخ دچار سقوط شده اند.

قبل از سقوط بازارهای سهام حباب های اقتصادی پیش از این رخ داده است. سقوط بازار سهام می تواند زمانی اتفاق بیفتد که حدس و گمان ها فراتر از ارزش واقعی سهام باشد.

چندین تصادف مهم در طول تاریخ رخ داده است، از جمله پنجشنبه سیاه یا پنجشنبه وحشتناک 1929، که به دنبال آن دوشنبه سیاه و سه شنبه سیاه رخ داده است.

دیگر سقوط های مهم بازار سهام عبارتند از:

• سقوط بازار سهام 1973-1974
• دوشنبه سیاه سال 1987
• دات کام حباب سال 2000
• سقوط بازار سهام سال 2008

همه این تصادفات در مقایسه با سال 1929 کمرنگ است اما هنوز هم درصد تلفات دو رقمی در سراسر جهان داشته است. سقوط بازار سهام در سال 1987 اولین سقوط بزرگ در دوره تجارت الکترونیکی بود و به دلیل این واقعیت که هیچ کس واقعاً شاهد وقوع آن نبود، قابل توجه بود.

قطع کننده مدار بورس

در سال 2012، بزرگترین بورس سهام جهان NYSE چیزی به نام قطع کننده مدار تک بورسی ایجاد کرد. این سیستم برای کاهش احتمال سقوط در بورس سهام طراحی شده است و در صورت بروز سقوط، آسیب یک سقوط را کاهش می دهد.

بزرگترین بازارهای سهام امروز جهان کدامند؟

در اینجا 10 بازار سهام برتر جهان وجود دارد که براساس سرمایه بازار رتبه بندی شده اند:

1. بورس اوراق بهادار نیویورک
2. NASDAQ
3. بورس سهام توکیو
4. گروه بورس اوراق بهادار لندن
5. یورونکست
6. بورس اوراق بهادار هنگ کنگ
7. بورس سهام شانگهای
8. بورس اوراق بهادار تورنتو
9. بورس اوراق بهادار فرانکفورت
10. بورس اوراق بهادار استرالیا

آینده بورس سهام

بازارهای سهام به این زودی ها از بین نمی روند. آنها تقریباً در هر کشور جهان به عنوان یک نیروی محرک اقتصادی باقی می مانند. تحلیلگران کاملاً مطمئن نیستند که آینده بازار سهام چیست، اگرچه موارد مهمی نیز باید در نظر گرفته شود.

آینده ای که برای بازارهای سهام ممکن است باشد، آنها در آینده ای قابل پیش بینی نقش مهمی در اقتصاد جهانی در سراسر جهان ادامه خواهند داد.

شغل هر فرد، بخش مهمی از زندگی روزانه او را شامل می شود. بنابراین انتخاب شغلی که در کنار درآمدزایی 24 ساعته، شما را از انجام کارهای مورد علاقه تان مانند سفر کردن و. محروم نکند زندگی پربارتر و جذاب تری را برای شما می‌سازد. پیشنهاد ما به شما برای آشنایی بیشتر با چنین شغلی و راهنمایی که در مسیر دوره خرید از علی بابا و فروش در آمازون شما را از همه نکات مطلع سازد، تماشای ویدیوهای معرفی این بیزینس غول آسا و جهانی است.

بورس اوراق بهادار چیست؟

موضوع اوراق بهادار با معامله و تریدینگ گره خورده است. هرگاه نام اوراق بهادار می‌آید، به یاد بورس و دیگر بازارهای مالی می‌اُفتیم. اما اینکه اوراق بهادار و به‌خصوص بورس اوراق بهادار چیست و این اوراق شامل چه انواعی هستند، جای بحث و گفتگو دارد. به همین خاطر در این مطلب می‌خواهیم به‌صورت جامع موضوع بورس اوراق بهادار دار بررسی کنیم. اگر شما نیز نسبت به چنین مفهومی کنجکاو هستید و می‌خواهید بدانید بازار اوراق بهادار، چگونه بازاری است، این مطلب را تا انتها دنبال نمایید.

اوراق بهادار چیست؟ بازار سهام Stock چیست؟

اوراق بهادار یا «Securities» به اوراق و اسنادی گفته می‌شود که دارای ارزش مالی بوده و توسط صاحب آن اوراق، قابل داد و ستد و واگذاری به غیر هستند. در واقع چنین اوراقی را می‌توان یکی از ابزارهای مالی قابل انتقال در نظر گرفت که شامل انواع گوناگونی است و به صورت گسترده در سطح جهان مورد معامله قرار می‌گیرد. این اوراق می‌توانند به صورت گواهی صادر شده یا بدون صادر شدن، در بسترهای الکترونیکی ثبت شده و قابل ارائه باشند.

انواع اوراق بهادار

اوراق بهادار تنها به یک صورت خاص عرضه نمی‌شوند و دارای انواع خاص هستند که برخی از اوراق بهادار شناخته شده به قرار زیرند:

• اوراق بدهی (مانند اوراق قرضه و سهام قرضه)
• اوراق سهام (مانند سهام عادی و سهام ممتاز)
• اوراق مشتقه (قرارداد اختیار معامله، قراردادهای آتی و قرارداد پایاپای)

انواع مختلف اوراق بهادار در بازارهای سرمایه مورد معامله قرار می‌گیرند. این معاملات با ریسک همراه است که گاهی سود بسیاری را نصیب معامله‌گران و گاهی نیز زیان بسیاری را به سرمایه افراد وارد می‌کنند. در ادامه به شیوه معامله برخی از این اوراق در بازار سرمایه خواهیم پرداخت.

بورس اوراق بهادار چیست؟

بورس یا «Bourse» بازاری است که در آن، انواع دارایی‌های مالی، اعم از اوراق بهاداری مانند سهام شرکت‌ها، قراردادهای آتی و دیگر انواع اوراق بهادار در آن معامله می‌شود. البته بازار بورس می‌تواند به خرید و فروش کالا نیز اختصاص یابند که به آن بورس کالا می‌گویند. اما در بازار بورس اوراق بهادار، صرفاً اوراق بهادار نامبرده مورد معامله قرار می‌گیرند.

بورس بازاری است که خرید و فروش سهام در آن، بر طبق اصول، قوائد و ضوابط خاصی انجام می‌گیرد. به طوری که ناظر اصلی بازارهای بورس اوراق بهادار، حکومت‌ها هستند و امکان تقلب، اختلاس و دیگر مشکلات مالی در آن وجود ندارد. هر شرکتی که بخواهد سهام (اوراق بهادار سهامی) خود را از طریق این بازار عرضه کند، باید صورت‌های مالی و اطلاعات حقیقی خود را در اختیار سازمان بورس و اوراق بهادار کشور قرار دهد تا صداقت و مقبولیت آن برای سازمان بورس ثابت شده و مورد تأیید قرار بگیرد.

تاریخچه تشکیل بورس اوراق بهادار در جهان

در گذشته، تجار و بازرگانان بزرگ، زیان‌های بسیاری را در طول معاملات خود تجربه می‌کردند. این افراد همواره به دنبال شرکای تجاری بودند تا سود و زیان خود را با آن‌ها تقسیم کنند. همین ایده باعث شد تا کم‌کم مفهوم بورس – نه به شکل امروزی، بلکه به شکل قدیمی و ساختار نیافته – در بازارهای بین‌المللی به‌وجود بیاید. اما بازار بورس رسمی و ساختار یافته، برای اولین بار در سال ۱۴۶۰ میلادی در کشور بلژیک تأسیس شد. پس از آن نیز در اوایل قرن هفدهم، بورس آمستردام ایجاد شد. به دنبال این بازارها، در سایر کشورهای جهان نیز، بازارهای بورس تشکیل شده و بورس اوراق بهادار، به یکی از بازارهای اصلی نقل و انتقالات مالی کشورها تبدیل شد.

تاریخچه تشکیل بورس اوراق بهادار در ایران

اولین اقدامات برای تشکیل بازار بورس در ایران، به سال ۱۳۱۵ برمی‌گردد؛ در آن سال‌ها شخصی به نام «وان لوترفلد» مأمور بررسی بورس اوراق بهادار کشور شد و در نهایت توانست طرح قانونی و اساسنامه بورس ایران را تنظیم کند. اما متأسفانه به دلیل وقوع جنگ، طرح بورس اوراق بهادار ایران رها شده و ناتمام باقی ماند. تا اینکه در سال ۱۳۳۳، تحقیق و بررسی‌ها در مورد این بازار دوباره شروع شده و پس از ۱۲ سال به نتیجه رسید.

خوشبختانه کشور ما از سال ۱۳۴۶، به صورت رسمی معاملات بورس را استارت زده و از آن زمان، شرکت‌های زیادی سهام خود را برای معامله به این بازار ملی سپرده‌اند. بورس ایران در طول سالیان گذشته، فراز و نشیب‌های بسیاری را پشت سر گذاشته، اما همچنان پایدار باقی مانده است.

چطور می‌توان وارد بازار بورس اوراق بهادار شد؟

هرکسی که مایل باشد سرمایه خود را به خرید اوراق بهادار اختصاص دهد، می‌تواند در بورس تهران ثبت‌نام کرده و اقدام به خرید سهام نماید. افراد بالای ۱۸ سال، باید ابتدا به سامانه سجام (sejam.ir) – سامانه جامع اطلاعات مشتریان – مراجعه کرده و اطلاعات هویتی خود را ثبت کنند. سپس یک کد ۱۰ رقمی برای افراد ارسال می‌شود که می‌توانند از طریق آن کد اقدام به ثبت‌نام در بورس نمایند. آن‌گاه باید به یکی از شعب کارگزاری‌های بورس ارواق بهادار شهر خود رفته و فرم‌های مربوطه را تکمیل نمایند.

در نتیجه این اقدامات، ثبت‌نام ورود به بورس تکمیل شده و افراد می‌توانند از طریق یوزرنیم و پسوردی که تعیین کرد‌ه‌اند، به پنل بورسی خود دسترسی داشته باشند. افراد می‌توانند سرمایه خود را وارد پنل کارگزاری خود کرده و سهام موردنظرشان را خریداری نمایند.

سود اوراق بهادار

مقدار سود سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی، به خصوص بازار بورس اوراق بهادار، به‌صورت قطع مشخص نیست. در واقع مقدار سود اوراق بهادار، به مقدار سرمایه و دانش مالی هر شخص بستگی دارد. اگرچه ورد به بازار بورس آسان است، اما سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار، کار چندان راحتی نبوده و با ریسک بالایی همراه است. به همین خاطر به معامله‌گران و افراد مبتدی توصیه می‌شود تا سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار را با سرمایه‌های اندک شروع کنند. آن‌گاه اگر با شرایط بازار آشنا شده و دانش خرید سهام را کسب کردند، سرمایه‌های بیشتری را به این بازار تزریق کنند.

این در حالی است که افراد حرفه‌ای که با دانش تحلیل تکنیکال یا بنیادی در بازارهای مالی آشنا هستند، می‌توانند سودهای کلانی را از بورس اوراق بهادار به دست بیاورند. پس مقدار سود این اوراق و سهام شرکت‌ها در بورس مشخص نیست؛ این مقدار سود، برای هرکس به صورت متفاوتی رقم می‌خورد. افراد تنها با گذراندن آموزش ۰ تا ۱۰۰ بورس، به سطح قابل قبول برای انجام معاملات بزرگ و پی در پی در این بازار خواهند رسید.

حداقل سرمایه لازم برای ورود به بورس اوراق بهادار چقدر است؟

در حال حاضر کف سرمایه‌ای لازم برای خرید سهام در بازار بورس تهران، برابر با مبلغ ۵۰۰ هزار تومان است. یعنی هر فرد می‌تواند با سرمایه ۵۰۰ هزار تومانی به بورس وارد شده و اولین سهام خود را خریداری نماید. به همین خاطر، بازار بورس، پذیرای کمترین مقدار سرمایه‌ها است و یکی از بهترین بسترهای سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. (سرمایه‌گذاری بلندمدت در بورس، اغلب با سود بسیاری همراه است، اما سرمایه‌گذرای‌های کوتاه‌مدت و مقطعی در بورس، به دانش مالی نیاز دارد. در غیر اینصورت ممکن است افراد مبتدی را دچار زیان‌های فراوانی کند!)

سخن نهایی

با توجه به پتانسیل‌هایی که بازار بورس دارد، شما می‌توانید سرمایه‌های خود را به این بازار بسپارید تا در طول زمان رشد کرده و چند برابر شوند. البته بیشتر سرمایه‌گذاران تنها به قرار دادن سرمایه در بورس و خرید سهام راضی نشده و اقدام به ترید و معامله در این بازار می‌کنند. شما نیز می‌توانید با فراگیری دانش مالی، از فراز و نشیب‌ها و نوسانات قیمت در بورس، سودهای خوبی دریافت کرده و یک منبع درآمد فعال داشته باشید. شما می‌توانید در انواع دوره آموزش بورس شرکت کرده و شیوه معامله در این بازار را یاد بگیرید. کاشناسان باتجربه دلفین وست، آموزش بورس را به شیوه‌ای بسیار ساده و کارآمد در اختیار دانشجویان خود قرار می‌دهند. اگر مایلید دانش مالی خود را ارتقا داده و با قدرت بیشتری به معامله در بورس بپردازید، همین حالا در دوره آموزش مقدماتی بورس دلفین وست شرکت کنید.​

آشنایی با انواع بازارهای سرمایه گذاری و نحوه کسب درآمد از آنها

افراد مختلفی قصد سرمایه گذاری در بازارهای سرمایه را دارند اما به راستی کدام یک بهتر است؟ و کدام یک سود بیشتری را نصیب شما می‌کند؟ قصد داریم در این مقاله سه بازار پر طرفدار فارکس، بورس و بازار ارزهای دیجیتال را مورد بررسی قرار دهیم و ویژگی آنها را بیان کنیم.

بهتر است قبل از اینکه به سراغ مقایسه سه بازار مذکور برویم، دسته بندی کلی بازارهای مالی را بررسی کنیم:

بازارهای مالی به طور کلی به چهار دسته تقسیم می‌شوند که عبارتند از بازار سهام، بازار کالا، بازار اوراق قرضه و بازار مبادلات ارزی که مختصرا به بیان هر یک می‌پردازیم:

• بازار سهام: نهادی می‌باشد که در آن برگه های سهم معامله می‌شود و مکانی که برای این امر در نظر گرفته شده است جایی است که به صورت فیزیکی سهامداران گرد هم جمع می‌شوند که از جمله آنها می‌توان به بورس نیویورک، لندن و توکیو اشاره کرد همچنین بورس اوراق بهادار ایران نیز جز این دسته است.
• بازار کالا: بازاری است سازمان یافته که در آن کالاهای مختلفی همانند شکر، قهوه، ذرت، پنبه، غلات و همچنین فلزات با ارزش در آن معامله می‌شوند، هدف اصلی معاملات در این بازار را می‌توان خرید و فروش و تحویل آن در آینده در نظر گرفت و اگر بخواهیم مثالی از این نوع بازار بزنیم می‌توان به بورس شیکاگو اشاره کنیم.
• بازار اوراق قرضه: در این بازار اوراق قرضه ای که توسط نهادهای مختلف منتشر می‌شود مورد معامله قرار می‌گیرد.
• بازار مبادلات ارزی: به بازار جهانی خرید و فروش ارز گویند که بازار فارکس و ارزهای دیجیتال از این دست می‌باشند.

تا اینجای کار ضمن آشنایی با انواع بازارها، متوجه شدیم که بازار ارزهای دیجیتال و فارکس و همچنین بورس اوراق بهادار در کدام دسته قرار دارند. اما قبل از اینکه بخواهیم ویژگی های هریک را مورد بررسی قرار دهیم لازم می‌بینیم توضیح مختصری در رابطه با نوع معامله در هر یک ارائه دهیم:

• فارکس:یا FX که مخفف Foreign Exchange است و منظور بازاری است که ارزهای مختلف دنیا در آن قابل معامله هستند. بازار فارکس بزرگترین بازار دنیاست و حجم معاملات روزانه آن بیش از ۴ هزار میلیارد دلار بوده و تمامی ارزهای دنیا را شامل می‌شود. این بازار مرکزیتی ندارد و خرید و فروش هر جفت ارز که در این بازار صورت می‌گیرد به صورت مجازی است به این معنی که جنسی جا به جا نمی‌شود.
• بورس اوراق بهادار: بازاری است که در آن شرکت های خصوصی و دولتی قانونی کل یا بخشی از سهام شرکت خود را عرضه می‌کنند و شما با خرید سهام یک شرکت، بخشی از مالکیت و سودآوری آن شرکت بصورت قانونی به شما تعلق می‌گیرد و حتی اگر میزان سهام شما به قدری باشد که جز سهامداران یزرگ شرکت باشید می‌توانید در تصمیم‌گیری‌های اساسی، شرکت کنید.
• بازار ارزهای دیجیتال: بازاری است که در آن کوین ها و آلتکوین های مختلف مورد معامله قرار می‌گیرند و شما پس از خریداری ارز دیجیتالی مورد نظر مالک آن خواهید بود اما باید توجه داشته باشید که این ارزها دیجیتالی هستند و قابل لمس نیستند و محل نگهداری آنها کیف پول های دیجیتالی است که رمز کیف پولهایتان فقط باید در اختیار خودتان باشد.

حال که به صورت مختصر با کلیت این بازارها آشنا شدیم برویم به سراغ بیان ویژگی های هر بازار سهام Stock چیست؟ یک و آنها را مورد بررسی قرار دهیم:

چگونه در بازارهای مختلف معامله کنیم؟

فارکس

با استفاده از اینترنت اشخاص می‌توانند از طریق شرکت های سرمایه گذاری به واسطه کارگزاران(Brokers) که از طریق شبکه الکترونیکی به بانک متصل می‌شوند و در هر لحظه نرخ ارزها را از بانک های مختلف جمع آوری می‌کنند و با اتصال به نرم افزار معاملاتی اختصاصی خود که در اختیار مشتریان خود نیز قرار داده اند، نرخ ارزها را از شبکه اینترنت به نرم افزار معاملاتی مورد نظر ارسال نموده و مشتریان نیز سفارش خود را از طریق همان نرم افزار به بروکر مربوطه منتقل می‌کنند. در واقع می‌توان گفت که عامل واسطه بین معامله گران شخصی و بازار، کارگزارها و یا همان بروکرها می‌باشد و مهمترین نقش کارگزار نیز انتقال سفارشات معاملاتی فرد معامله کننده به بازار جهانی می‌باشد. برای انجام معاملات، مشتری بایستی با کارگزار مورد نظرش قرارداد ببندد و مبلغ مورد نظر خود را به عنوان سپرده به شماره حسابی که کارگزار مشخص می‌کند واریز کند. این سپرده در واقع پشتوانه انجام معاملات می‌باشد و به نام خود مشتری افتتاح می‌شود، سپس کارگزار نام کاربری و شماره رمز ورود به حساب معاملاتی باز شده را به مشتری می‌دهد تا به وسیله آن مشتری بتواند از طریق نرم افزار معاملاتی که در اختیارش قرار داده است و از طریق شبکه اینترنت به حساب معاملاتی خود دسترسی پیدا کرده و به راحتی معاملات ارزی خود را انجام می‌دهند و هر گونه تغییری که در اثر انجام معاملات ارزی حاصل شود را به صورت همزمان در بخش حسابداری نرم افزار معاملاتی خود که شامل موارد زیر می‌باشد لحاظ می‌کند:

• نوع ارز مورد معامله
• قیمت معامله انجام شده
• سایز یا حجم معامله
• تعیین نوع عملیات (خرید یا فروش)

بر اساس این متغیرها کارگزار اقدام و در ازای این خدمات کارمزد معاملاتی دریافت می‌کند.

بورس اوراق بهادار

ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاران ﺑﺮاي ﺧﺮﯾﺪ ﺳﻬﺎم در ﺑﻮرس ﺗﻬﺮان ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺷﺮﮐﺖ ﮐﺎرﮔﺰاری رﺳﻤﯽ ﻋﻀﻮ ﺑﻮرس اوراق ﺑﻬﺎدار ﺗﻬﺮان ﻣﺮاﺟﻌﻪ کنند. مهمترین وظیفه ﮐﺎرﮔﺰاران درﯾﺎﻓﺖ ﺳﻔﺎرش ﺧﺮﯾﺪ و ﻓﺮوش از ﺳﺮﻣﺎیه ﮔﺬاران و اﻧﺠﺎم ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﺑﺮاي آﻧﺎن است. سرمایه گذار ابتدا می‌بایست در کارگزاری مورد نظرش افتتاح حساب کند و کد معاملاتی دریافت نماید سپس میزان مبلغ سرمایه گذاری خود را به حساب کارگزار واریز کند و پس از آن می‌تواند سهام مورد نظر خود را خرید و فروش کند.

ارزهای دیجیتال

برای خرید ارزهای دیجیتال می‌توانید از طریق صرافی های معتبر ارزهای دیجیتال اقدام کنید و پس از اینکه ارزهای خود را خریداری کردید می‌توانید آنها را به کیف پول های خود انتقال دهید، همچنین جدای از صرافی ها می‌توانید از اشخاص قابل اعتماد ارزهای دیجیتالی خود را خریداری کنید، برای خرید ارزهای دیجیتالی واسطه ها همان صرافی های ارزهای دیجیتال هستند که می‌بایست مقدار مورد نظر سرمایه خود را به اکانتتان در آن صرافی انتقال دهید و خرید و فروش های خود را انجام دهید.

نوسانات

منظور از نوسانات کم و زیاد شدن قیمت ها در کوتاه مدت است. معمولا برای تریدرها و یا همان معامله کنندگان مخصوصا از نوع نوسان گیرشان بازارهایی با نوسانات بالای قیمتی جذاب است در حالی که سرمایه گذاران بلند مدت بازارهایی را می‌پسندند که دارای نوسانات کمتر و به دنبال آن ریسک کمتری هستند به همین دلیل نوسان گیران و افرادی که به بازارهای با ریسک بالا علاقمندند بیشتر جذب بازار فارکس و پس از آن بازار ارزهای دیجیتال می‌شوند اما سرمایه گذارانی که می‌خواهند بخشی از سرمایه خود را خرید و آن را نگهداری کنند بیشتر به سمت بورس سوق پیدا می‌کنند.

بد نیست مثالی از نوسان قیمتی در دو بازار ارزهای دیجیتال و بورس آورده شود تا ملموس میزان نوسان این بازار ها را مشاهده کنید، بعنوان مثال سهامی در بورس با نماد ونفت در فروردین سال ۹۶ به مبلغ ۱۸۲۸ تومان بوده و هم اکنون در مهر سال ۹۷ این مبلغ به ۳۰۱۶ تومان افزایش یافته است. در حالیکه به عنوان مثال بیت کوین در بازار ارزهای دیجیتالی در فروردین سال ۹۶ به میزان ۱۱۷۸ دلار بوده و هم اکنون ۶۵۸۹ دلار می‌باشد، همانطور که ملاحظه می‌کنید نوسان قیمت یکساله در این مقایسه در ارز دیجیتال بیت کوین بسیار بیشتر از سهام ونفت بوده است. در بازار فارکس به این علت که بحث جفت ارز ها مطرح می‌باشد(به این معنی که قیمت یک ارز نسبت به بازار سهام Stock چیست؟ ارز دیگری مد نظر است) نمیتوان نوسانات آن را در این مقایسه جای داد.

اهرم (Leverage)

در بورس ایران هیچ اهرمی وجود ندارد یعنی شما به همان میزانی که سرمایه گذاری می‌کنید می‌توانید خرید و فروش کنید اما در بازار فارکس و بازار ارزهای دیجیتالی می‌توانید از اهرم های مختلفی که واسطه ها در اختیارتان قرار می‌دهند استفاده کنید. بگذارید اهرم را با ارائه یک مثال بیان کنیم، فرض کنید شما ۱۰۰ تومان سرمایه وارد کرده اید و قصد سرمایه گذاری دارید، اگر اهرم ۱:۱۰۰ را انتخاب کنید می‌توانید ۱۰۰ برابر سرمایه ای که وارد کرده اید خرید و فروش کنید. نمی‌توان گفت وجود اهرم صرفا خوب است زیرا با توجه به اینکه می‌شود با سرمایه کمتر معاملات بزرگتری را انجام داد، این امکان وجود دارد که سرمایه شما به طور کلی نابود شود. زیرا آن ۱۰۰ برابر شدن سرمایه هم در سود و هم در ضرر شما اغماض می‌شود.

ساعات معاملات

یکی دیگر از تفاوت های بازارهای مورد بررسی این مقاله ساعات خرید و فروش آن است که در بازار بورس تهران این مورد با محدودیت همراه است و زمان خرید و فروش از شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹ الی ۱۲:۳۰ معاملات انجام می‌شود. اما در بازار فارکس و ارزهای دیجیتالی هیچ محدودیتی وجود ندارد و شما می‌توانید ۲۴ ساعته و از هرجای دنیا معاملات خود را در این بازار ها انجام دهید.

چند جهته بودن معاملات در این بازارها

فارکس و بازار ارزهای دیجیتال (البته بازار ارز دیجیتال خیلی کمتر) بر خلاف بازار بورس تهران یک بازار دو جهته هستند به این معنی که شما علاوه بر قابلیت buy یا خرید، قابلیت sell را نیز دارید. واضح تر بگوییم، شما می‌توانید افزایش یا کاهش قیمت ارز/جفت ارزی را پیش بینی کنید و اگر پیش بینی می‌کنید که افزایش پیدا می‌کند آن را خریداری (خرید استقراضی: Long) و اگر پیش بینی می‌کنید که کاهش می‌یابد آن را sell می‌کنید یا می‌فروشید (فروش استقراضی: Short).

البته یک نکته بسیار مهم در فارکس وجود دارد که بسیاری از تریدرها با مفهوم دقیق آن آشنایی ندارند. اما قبل از این که به این قضیه بپردازیم، باید مفهوم نمادها در فارکس را درک کنیم.

تمام ارزها، کالاها و ارزهای دیجیتالی در فارکس به‌صورت جفت ارز ارائه می‌شوند. برای مثال یورو/دلار (EURUSD) و طلا (که طلای اسپات به صورت XAUUSD ارائه می‌شود؛ یعنی طلا در برابر دلار). ارز اول، ارز اصلی یا غالب، و ارز دوم، ارز مقابل نامیده می‌شوند. ارز اول در مثال یورو/دلار، یورو است که از قدرت بیشتری به نسبت دلار برخوردار است و در یک مثال دیگر، دلار/ین یا USDJPY که دلار ارز غالب است و قدرت بیشتری دارد.

در مورد نکته مهمی که قبلا صحبت کردیم، منظور از اصطلاحات Buy و Sell این نیست که اگر یک جفت ارز را خریداری کردید یعنی آن را Buy کردید، و اگر Sell کردید، یعنی قبل از این که آن را خرید کرده باشید بفروشید. Buy و Sell در فارکس تنها به منظور تسهیل در تصمیم گیری و باز کردن پوزیشن توسط اشخاص طراحی شده است.

اگر نمودار یک نماد در حال گاوی یا صعودی شدن است، بدانید که قدرت ارز غالب بیشتر از ارز مقابل است و بالعکس، اگر قیمت در حال ریزش یا خرسی شدن است، باید بدانید که قدرت ارز مقابل در آن لحظه، بیشتر از ارز غالب شده است.

نکته دیگری که باید خیلی کوتاه به آن اشاره کنیم، این است که منظور از Buy و Sell واقعا خرید و فروش مثلا دلار نیست؛ بلکه صرفا باز کردن پوزیشن مد نظر است. همچنین برای باز کردن این پوزیشن‌ها نیاز داریم تا مقدار مشخصی پول (معمولا دلار) را در بروکر یا کارگزار واریز کنیم تا بتوانیم با پول واقعی معامله انجام دهیم. البته بسیاری از بروکرها نسخه دمو نیز برای معاملات ارائه می‌دهند که می‌توانید قبل از انجام ترید با پول واقعی، در نسخه دمو تمرین کنید و با این بازار و نحوه تریدینگ در آن آشنا شوید.

اما اصل اصطلاح Buy و Sell چیست؟

اصل قضیه خرید و فروش در مثال یورو/دلار این است که در پوزیشن خرید (Buy)، شما یورو را می‌خرید و در پوزیشن فروش (Sell) شما دلار را می‌خرید. زمانی که پوزیشن شما به هر طریقی بسته شد (چه از طریق برخورد به Stop Loss، Take Profit و یا بستن پوزیشن به صورت دستی)، خود به خود هر نمادی که بر روی آن سرمایه گذاری کردید، بسته یا به اصطلاح Sell می‌شود.

البته این قضیه در مورد خرید و فروش سهام (Stock) و شاخص‌ها (Index) صادق نیست، و تنها در مورد این نمادهاست که شما می‌توانید قبل از اینکه ارزی را داشته باشید آن را بفروشید. اما در بازار بورس تهران تنها می‌توانید یک سهامی را بخرید و آن را بفروشید و نمی‌توانید سهامی را قبل از اینکه داشته باشید بفروشید.

مالکیت

همانطور که در ابتدای مقاله توضیح داده شد خرید و فروش جفت ارز/ارز در بازارهای فارکس و ارزهای دیجیتالی معنی تصاحب و مالکیت مجازی آنها است و ارزهایی فیزیکی در اختیارتان قرار نمی‌گیرد، در بازار ارزهای دیجیتال این ارزها به صورت دیجیتالی در کیف پول دیجیتالی شما قرار می‌گیرد و در برخی از کشورها می‌توانید با برخی از ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین و… کالا خریداری کنید اما در بازار سهام شما به صورت قانونی بخشی از سودآوری و ضرر و به طور کلی بخشی از مالکیت آن شرکت را از آن خود می‌کنید.

ریسک ها

در هر بازار سرمایه ای با توجه به ماهیت آنها ریسک های مختلفی وجود دارد که لازم است قبل از ورود به هر بازاری با ریسک های آن آشنا شوید:

• در بازار فارکس و گاها ارزهای دیجیتال با نوسانات بسیار زیادی رو به رو هستیم به طوری که ممکن است در صورتی که چند دقیقه معامله ای را در این بازار ها باز بگذاریم با سود و یا ضرر بسیار زیادی مواجه شویم. بنابراین به دلیل این نوسانات بالا پیش بینی های شما می‌تواند دقیقا برخلاف جهت نوسانات بازار باشد. که این میزان ریسک در بازار سهام کمتر است اما به تناسب سودحاصل از این بازار هم کمتر است.
• اگر با سرمایه کمی وارد بازار ارزهای دیجیتال و فارکس شوید و با ریسک زیاد فعالیت کنید ممکن است طی چند روز و یا حتی چند ساعت سرمایه خود را از دست بدهید و یا برعکس سرمایه هنگفتی به دست آورید. اما در بورس با سرمایه کم سود کم و یا همچنین ضرر کمی خواهید داشت.
• اگر شما سرمایه ای در بروکر ها و یا صرافی های ارزهای دیجیتال داشته باشید ممکن است به هر دلیلی اعم از ورشکستگی، هک، کلاهبرداری و… سرمایه خود را از دست بدهید بنابراین بهتر است اولا سرمایه زیادی نزد این واسطه ها نگهداری نکنید ثانیا از واسطه هایی استفاده کنید که اصل سرمایه تان را بیمه می‌کنند. این اتفاقها در بورس دور از انتظار است و سرمایه شما بیمه است.

نکته ای ضروری برای سرمایه گذاری در هر یک از بازارها

ضرب المثل انگلیسی وجود دارد که می‌گوید: هیچ گاه بر روی مزرعه خود شرط نبندید، به این معنی که همیشه آن مقداری را برای سرمایه گذارید در هر بازاری تزریق کنید که اگر به طور کامل نابود شد، به زندگیتان لطمه‌ی جبران ناپذیری وارد نشود و زندگی عادیتان دچار اختلال نشود. بنابراین توصیه اکثر اقتصاددانان این است که با سود سرمایه های خود و همچنین با پولی که به شما رسیده است سرمایه گذاری کنید.

نتیجه گیری

اینکه کدام بازار بهتر است و کدامیک بدتر، کاملا بسته به میزان تحلیل، مطالعه، بررسی و حتی نوع شخصیت شما برای سرمایه گذاری دارد، هر یک از این بازارها مزایا و معایب مختص به خود را دارند و همچنین دارای یکسری قابلیت هایی هستند که می‌توانند هم برای شما مفید باشند هم می‌توانند باعث ضرر شما شوند. پس بهتر است قبل از ورود به بازارهای سرمایه با آن ها به طور کامل آشنا شوید و ابزارهای استفاده و موفقیت در آنها را فرا بگیرید.

با خواندن این مقاله تصمیم شما در نهایت ورود به کدام بازار است؟ آن را با ما به اشتراک بگذارید.