تفاوت بورس و فرا بورس

« متن ماده ۱۴۱ قانون تجارت : اگر بر اثر زیان‌های وارده حداقل نصف سرمایه شرکت از بین برود، هیات مدیره مکلف است بلافاصله مجمع عمومی فوق العاده صاحبان سهام را دعوت نماید تا موضوع انحلال یا بقاء شرکت مورد شور و رای واقع شود. هرگاه مجمع رای به انحلال ندهد باید در همان جلسه و با رعایت مقررات ماده ۶ این قانون سرمایه شرکت را به مبلغ سرمایه موجود کاهش دهد. در صورتی که هیات مدیره برخلاف این ماده به دعوت مجمع عمومی فوق العاده مبادرت ننماید و یا مجمعی که دعوت می‌شود نتواند مطابق مقررات قانونی منعقد گردد، هر ذینفع می‌تواند انحلال شرکت را از دادگاه صلاحیت‌دار درخواست نماید. »

فرق بورس با فرابورس در چيست؟ مزایای بازار فرابورس

فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس ولی با شرایط پذیرش و معامله ساده تر ایجاد گردید تا حوزه شمول بازار سرمایه کشور را گسترش دهد.

ورود شرکت‌ها به بازار سرمایه همواره نشان‌دهنده رشد شرکت و معرفی آنها در سطح کشور می‌باشد. شرکت‌هایی که سهام‌شان در بازار‌های مالی مورد داد و ستد قرار می‌گیرد از درجه اعتبار بالاتری برخوردار هستند.

ورود به بازار اوراق بهادار ازجمله اهداف شرکت‌ها محسوب می‌شود. اما این واقعیت که دستیابی سریع و آسان به بازار اوراق بهادار برای تعداد عمده‌ای از شرکت‌های سهامی فعال در کشور میسر نبوده و این شرکت‌ها از مزایای بازار سرمایه محروم بوده‌اند قبل از ایجاد فرابورس مشهود بوده است.

بنابراین فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس ولی با شرایط پذیرش و معامله ساده تر ایجاد گردید تا حوزه شمول بازار سرمایه کشور را گسترش دهد. مهم‌ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه می‌باشد که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته یا تمایل به ورود سریع‌تر به بازار را دارند، لذا رویه‌های پذیرش شرکت‌ها و تنوع شرایط پذیرش به گونه ایست که شرکت‌ها با احراز حداقل شرایط و در سریع ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از کلیه مزایای شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.

تفاوت‌های فرابورس با بورس

شرکت فرابورس ایران همچون دو بورس فعال کشور – بورس اوراق و بورس کالا- با مجوز شورای عالی بورس ایجاد شده و تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار قرار دارد، با این تفاوت که ورود به بازارهای فرابورس از شرایط و الزامات کمتری برخوردار بوده و شامل بازارهای متنوعی می‌باشد که این تفاوت‌ها را به اختصار در زیر تشریح می‌کنیم.

الف) تفاوت در بازار‌ها:

الف-1) براساس دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس ایران، فرابورس دارای پنج بازار (اول، دوم، سوم (عرضه)، ابزارهای نوین مالی و پایه) است. پذیرش شرکت‌های سهامی عام در بازار اول و بازار دوم و پذیرش سایر اوراق بهادار صرفا در بازار ابزارهای نوین مالی صورت می‌پذیرد.

بازار سوم جهت عرضه یکجا و پذیره‌نویسی اوراق بهادار و بازار پایه جهت درج و نقل و انتقال سهام شرکت‌هایی است که بر اساس الزام بند ب ماده 99 قانون برنامه پنجم توسعه، مشمول ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار بوده و امکان پذیرش در یکی از بازارهای بورس یا فرابورس را ندارند.

الف-2) شرکت بورس تهران دارای 2 بازار به شرح زیر می‌باشد:

1- بازار اول
2- بازار دوم

ب) تفاوت در فرآیند پذیرش در بازار بورس و فرابورس:

با توجه به تقسیم‌بندی‌های انجام شده فوق، مقایسه‌ای بین شرایط پذیرش سهام در بازارهای بورس و فرابورس برای آشنایی بیشتر ارائه می‌کنیم: (جدول بالا) بر اساس بند ب ماده 1 قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید سهام شناور آزاد بخشی از سهام شرکت است که دارندگان آن همواره آماده عرضه و فروش آن سهام می‌باشند و قصد ندارند با حفظ آن قسمت از سهام در مدیریت شرکت مشارکت نمایند.

مزایای پذیرش شرکت‌ها در فرابورس

بر اساس مقررات، کلیه مزایای موجود برای شرکت‌های پذیرفته شده در بورس، برای اوراق بهادار و سهام شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس نیز تعریف شده‌اند. این موارد از جمله موارد زیر می‌باشند:

– تامین مالی آسان و ارزان

کارکرد اصلی بازارهای اوراق بهادار، تجهیز، جمع‌آوری و هدایت پس‌اندازهای کوچک مردم برای اجرای طرح‌های بزرگ اقتصادی است تا شرکت‌ها با شرایطی آسان‌تر بتواند از مزایای تامین منابع ارزان قیمت از طریق بازار سرمایه، استفاده کنند. علاوه بر فروش سهام و افزایش سرمایه ، راهکارهایی از قبیل انتشاراوراق مشارکت، انتشارگواهی سپرده سرمایه‌گذاری عام و خاص و… برای شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس پیش‌بینی شده است.

– افزایش نقد شوندگی سهام

تا پیش از فعالیت فرابورس فقط سهام شرکت‌هایی که در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده بود، امکان معامله در محیطی شفاف و رقابتی را داشتند و شرکت‌هایی که نمی‌‌توانستند شرایط پذیرش در بورس را احراز کنند از دسترسی به چنین امکانی محروم بودند. اما با ایجاد فرابورس، شرکت‌ها با شرایط ساده تر می‌توانند در این نهاد پذیرش شوند و از مزیت‌های بازار منسجم و شفاف بهره‌مند شوند.

– بهره‌مندی از معافیت مالیاتی شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس

بر اساس قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، شرکت‌های پذیرش شده در فرابورس ایران مشمول مزایای مالیاتی قابل توجهی خواهند شد.به این صورت که بر اساس ماده 143 قانون مالیات‌های مستقیم، 5 درصد از مالیات بر درآمد شرکت‌هایی که سهام آنها برای معامله در بازار خارج از بورس داخلی (فرابورس) یا خارجی پذیرفته می‌شود از سال پذیرش تا سالی که از فهرست شرکت‌های پذیرش شده در این بورس‌ها یا بازارها حذف نشده اند با تایید سازمان بورس بخشوده می‌شود.

به گزارش بورسینس به نقل از عصر بانک شرکت‌هایی که سهام آنها برای معامله در بازارهای خارج از بورس داخلی یا خارجی پذیرفته شود در صورتی که در پایان دوره مالی به تایید سازمان بورس حداقل 20 درصد سهام شناور آزاد داشته باشند معادل 2 برابر معافیت‌های فوق از بخشودگی مالیاتی برخوردار می‌شوند.

در ماده 143 مکرر اضافه شده است از هر نقل و انتقال سهام و حق تقدم سهام شرکت‌ها اعم از ایرانی و خارجی در بورس‌ها یا بازارهای خارج از بورس دارای مجوز، مالیات مقطوعی به میزان نیم درصد ارزش فروش سهام و حق تقدم سهام وصول خواهد شد و از این بابت وجه دیگری به عنوان مالیات بر درآمد نقل و انتقال سهام و حق تقدم سهام و مالیات بر ارزش افزوده خرید و فروش مطالبه نخواهد شد.

– نقل و انتقال سهام به‌صورت آسان- سریع و کم‌هزینه

هم اکنون برای نقل و انتقال سهم شرکت‌های خارج از بورس فرآیند اداری پیچیده‌ و وقت‌گیری وجود دارد و اجرای کلیه مراحل مستلزم صرف وقت و تشریفات اداری پیچیده است اما با شروع فعالیت فرابورس و پذیرش شرکت‌ها در این بازار نقل و انتقال آنها به سهولت انجام می‌گیرد.

– شفافیت و اعتبار قیمت سهام به واسطه مبادله در فرابورس

با توجه به نظارت و شفافیت مکانیسم عرضه و تقاضا، قیمت سهام شرکت‌ها در فرابورس مبین شرایط روشنی برای وضعیت مالی شرکت است و در همه معاملاتی که شرکت یا سهامداران آن انجام می‌دهند، می‌تواند مبنای عمل قرار گیرد.همچنین می‌تواند مبنای وثیقه‌گذاری و اعتباردهی شرکت‌ها باشد.

– اطلاع رسانی هماهنگ و عادلانه به سرمایه‌گذاران بالفعل و بالقوه

پس از پذیرش سهام شرکت‌ها در فرابورس، مکانیسم قانونی و مراجع رسمی برای اعلام اطلاعات شرکت ایجاد می‌شود و از نتایج ارائه اطلاعات، شفافیت بیشتر عملکرد مدیران شرکت‌ها خواهد بود. همچنین با ارائه گزارش‌های مالی دوره‌ای تحت نظر حسابرسان معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار، سهامداران و سایر سرمایه گذاران به اطلاعات حسابرسی شده دسترسی پیدا می‌کنند.

– بهره‌گیری از امکان وثیقه‌گذاری سهام و اخذ ساده تر تسهیلات بانکی

پس از پذیرش سهام شرکت‌ها در فرابورس، امکان وثیقه‌گذاری سهام و اخذ تسهیلات بر روی سهام شرکت‌‌های پذیرفته شده در این بازار امکان پذیر می‌باشد. چون با پذیرش سهام شرکت درفرابورس، یک مرجع رسمی بر انجام معاملات شرکت نظارت دارد و قیمت سهام در شرایط عادلانه عرضه و تقاضا تعیین می‌شود، لذا سیستم بانکی با شرایط ساده‌تری اقدام به وثیقه گرفتن سهام شرکت می‌کند. زیرا در صورت وثیقه شدن سهام، امکان انجام معامله روی آن وجود ندارد و ارزش‌گذاری سهام وثیقه شده از سوی یک مرجع رسمی به نام فرابورس صورت گرفته است.

– معرفی شرکت و محصولات به طیف وسیعی از اقشار جامعه و افزایش اعتبار شرکت

با توجه به اینکه فرابورس و بازار سرمایه مخاطبان گسترده‌ای دارد، ورود شرکت به بازار سرمایه موجب آشنایی قشر وسیعی از مصرف کنندگان با خریداران کالا و خدمات شرکت می‌شود وبی شک مخاطبان شرکت را افزایش خواهد داد.

– صدور اوراق مشارکت و گواهی سپرده در فرابورس پذیره‌نویسی وانتشار اوراق مشارکت و گواهی سپرده

سرمایه‌گذاری عام و خاص و همینطور انجام معامله دست دوم این اوراق انجام می‌شود.

– پیش‌بینی فرآیند ساده خروج از فرابورس

در صورتی که به هر دلیل سهامداران عمده شرکتی تصمیم بگیرند، شرکت خود را از فرابورس خارج کنند، در دستورالعمل پذیرش ساز و کاری به این منظور در نظر گرفته شده است که با گذراندن فرآیند مشخصی امکان خروج ازاین بازار وحتی تبدیل شرکت به شرکت سهامی خاص به سادگی امکان پذیر خواهد بود.

جدول مقایسه پذیرش سهام بورس و فرابورس

واقعا فرق بورس با فرابورس در چيست؟

ورود شرکت‌ها به بازار سرمایه همواره تفاوت بورس و فرا بورس نشان‌دهنده رشد شرکت و معرفی آنها در سطح کشور می‌باشد. شرکت‌هایی که سهامشان در بازار‌های مالی مورد داد و ستد قرار می‌گیرد از درجه اعتبار بالاتری برخوردار هستند.

بنابراین ورود به بازار اوراق بهادار از جمله اهداف شرکت‌ها محسوب می‌شود. اما این واقعیت که دستیابی سریع و آسان به بازار اوراق بهادار برای تعداد عمده‌ای از شرکت‌های سهامی فعال در کشور میسر نبوده و این شرکت‌ها از مزایای بازار سرمایه محروم بوده‌اند قبل از ایجاد فرابورس مشهود بوده است.

بنابراین فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس ولی با شرایط پذیرش و معامله ساده تر ایجاد گردید تا حوزه شمول بازار سرمایه کشور را گسترش دهد.

مهم‌ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه می‌باشد که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته یا تمایل به ورود سریع‌تر به بازار را دارند، لذا رویه‌های پذیرش شرکت‌ها و تنوع شرایط پذیرش به گونه ایست که شرکت‌ها با احراز حداقل شرایط و در سریع ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از کلیه مزایای شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.

نام این بازار در ایران از معادل انگلیسی آن over the counter گ رفته شده است. به همین دلیل به این بازار اختصارا otc نیز گفته می‌شود. قابل ذکر است که سازمان بورس اوراق بهادار به عنوان نهاد ناظر بر فعالیت‌های مالی و عملیاتی شرکت‌های بورس، فرابورس و بورس کالا نظارت کامل دارد.

برخی تفاوت‌های بازار بورس با فرابورس عبارتند از:

۱- بازار فرابورس هیچ مکان فیزیکی متمرکز و خاصی ندارد که داد و ستدکنندگان یا متخصصین همچون بورس های کلاسیک گرد هم آیند.

۲- قوانین استاندارد اقلام مورد مبادله در بازار فرابورس انعطاف پذیر می باشند یعنی قوانین معمولاً ناشی از توافق طرفین می باشد.

۳- ساعات کار فرابورس از انعطاف پذیری بیشتری برخوردار است.

۴- در بازارهای فرابورسی با توجه به اینکه شرایط معاملات با نظر طرفین تعیین می گردد مزایایی از قبیل شفافیت قیمت ها و کاهش ریسک وجود ندارد.

۵- بورس رسمی برای فعالان در این بازار مزایایی از قبیل شفافیت قیمت‌ها و کاهش ریسک را به دنبال دارد در صورتی که در بازارهای فرابورسی با توجه به اینکه شرایط معاملات با نظر طرفین قرارداد تعیین می‌گردد، این شرایط به صورت کامل وجود ندارد.

۶- سطح فعلی امکانات الکترونیکی، انجام معاملات ۲۴ ساعته را امکان پذیر می نماید که بدون شک، در مقایسه با یک بورس، مزیت عمده ای محسوب شده و برای داد و ستد کنندگان از قاره های مختلف نیز، شکل تفاوتهای سازمانی بین قاره ها را از بین می برد.

مزایای بازار فرابورس چیست؟

بازار فرابورس ایران، بازاری منعطف و در عین حال تحت نظارت دقیق سازمان بورس و اوراق بهادار خواهد بود. حضور در این بازارها به معنای معرفی و شناخت شرکت ها در سطح ملی بوده و مزایای متعددی برای شرکت پذیرفته شده و سهامدارانش قابل ترسیم است:

۱- تامین مالی آسان و ارزان شرکت ها در راستای توسعه فعالیت: کارکرد اصلی بورس و فرابورس، تجهیز جمع آوری و هدایت پس اندازهای کوچک مردم برای اجرای طرح های بزرگ اقتصادی، جهت فراهم آوردن ضریب نقد پذیری بیشتر سرمایه، شفافیت و امکان نظارت بیشتر. فرابورس نیز مانند بورس راهی برای تامین مالی ارزان قیمت شرکت ها است.

۲- بهره مندی از معافیت مالیاتی شرکت های پذیرفته شده در فرابورس: بر این اساس شرکت های پذیرش شده در بازار فرابورس ایران مشمول مزایای مالیاتی قابل توجهی خواهند شد که مقدار آن براساس لایحه ای که توسط دولت به مجلس شورای اسلامی ارائه شده تا میزان ۱۰ درصد تخفیف خواهد بود.

۳- کاهش نرخ مالیات نقل و انتقال: از مزایای فرابورس براس سهامداران شرکت های سهامی کاهش مالیات نقل و انتقال سهام این شرکت ها از ۴ درصد ارزش اسمی به نیم درصد ارزش معامله همانند بورس اوراق بهادار تهران است. این مزیت در حقیقت در معامله یک سهم د رنرخ ۱۰۰۰ ریال از ۴۰ ریال برای هر سهم در خارج از بورس به ۵ ریال برای هر سهم در بازار فرابورس ایران منجر خواهد شد.

۴- نقل و انتقال سهام به صورت آسان – سریع و کم هزینه: با فعالیت فرابورس چه در رابطه با سهام شرکت های پذیرفته شده و چه در رابطه با معاملات عمده موردی این نقل و انتقال با سهولت انجام خواهد گرفت.

۵- شفافیت و اعتبار قیمت سهام بواسطه مبادله در فرابورس: با توجه به نظارت و شفافیت مکانیسم عرضه و تقاضا قیمت سهام شرکت ها در فرابورس مبین شرایط روشنی برای وضعیت مالی شرکت است و در همه معاملاتی که شرکت یا سهامداران آن انجام می دهند می تواند مبنای عمل قرار گیرد.

۶- اطلاع رسانی هماهنگ و عادلانه به سرمایه گذاران بالفعل و بالقوه: پس از پذیرش سهام شرکت ها در فرابورس مکانیسم های قانونی و مراجع رسمی برای اعلام اطلاعات شرکت وجود خواهد داشت و پس از آن ارائه اطلاعات و شفافیت بیشتر عملکرد مدیران خواهد شد

ورود به فرابورس چه مزیت هایی برای سهامداران دارد؟

مهمترین مزیت برای سهامداران ، شفافیت و اعتبار قیمت سهام بواسطه مبادله در فرابورس است که این مهم بواسطه نظارت و شفافیت مکانیسم عرضه و تقاضا در قیمت سهام بوجود می آید که سبب افزایش قیمت اسمی سهام و حتی چندین برابر شدن آن می گردد.

مزیت مهم دیگر آن کاهش مالیات نقل و انتقال سهام آنها می باشد. در حقیقت در معامله یک سهم در نرخ ۱۰۰۰ ریال از ۴۰ ریال برای هر سهم در خارج از بورس به ۵ ریال برای هر سهم در بازار فرابورس منجر خواهد شد. همچنین نقل و انتقال سهام به صورت آسان، سریع و کم هزینه انجام خواهد شد.

برای سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی سرمایه گذاری در فرابورس چه جاذبه هایی دارد؟

۱- افزایش قیمت سهام: سرمایه گذاری در سهام، صاحبان سرمایه را لااقل در مقابل کاهش قدرت خرید پول محافظت می کند. همچنین حسن مدیریت در اداره شرکت، ارزش سهام شرکت را بالا می برد.

۲- سود سهام: میزان سود هر شرکت بستگی به عوامل مشخصی دارد. مدیریت شرکت، تقاضای بازار و اوضاع کلی اقتصادی کشور.

۳- معافیت مالیاتی: شرکتهایی که در فرابورس پذیرفته می شوند از پرداخت ۱۰ درصد مالیات معاف هستند و طبعاً سهامداران از این مزایا سود می برند.

۴- حق رای و اعمال مدیریت: صاحبان سهام شرکتها به نسبت تعداد سهامی که در اختیار دارند در مجمع عمومی صاحبان سهام حق رای دارند.

۵- تنوع سرمایه گذاری: تنوع اوراق بهاداری که در فرابورس عرضه می شود به سهامداران امکان می دهد که سرمایه خود را بین سهامهای گوناگون تقسیم کند و باعث کاهش ریسک و زیانهای احتمالی شود.

۶- اطمینان از محل سرمایه گذاری: شرکتهایی که در فرابورس وارد می شوند باید تمام شرایط و ضوابط تعیین شده توسط فرابورس را رعایت کنند لذا سهام شرکت غیر واقعی با مدیریت ضعیف و دارای ساختار مالی نامناسب در فرابورس جایی ندارد.

۷- حق خرید سهام جدید الانتشار: سهامداران یک شرکت در خرید سهم جدید الانتشار همان شرکت نسبت به سایر خریداران اولویت دارند.

آیا کد معاملاتی ( کد بورسی ) برای خرید سهام در بورس و فرابورس فرق می‌کند؟

خیر، شما با دریافت کدمعاملاتی از کارگزاری، هم می‌توانید در بازار بورس و هم در فرابورس مشغول به معامله سهام شوید. به عبارت دیگر، سهام شرکت‌های فرابورسی و بورسی با یک کدمعاملاتی قابل خریدوفروش است.

برای یک سرمایه‌گذار و معامله‌گر عادی، تفاوتی بین شرکتی که در فرابورس پذیرفته شده و شرکتی که در بورس است وجود ندارد.

چگونه و از کجا باید کد معاملات دریافت کنم؟

روش دریافت کد معاملاتی که به کد بورسی یا کد سهامداری نیز مشهور است را در این صفحه می‌توانید بخوانید:

تفاوت بورس و فرابورس چیست؟

بورس، بازاری است که قیمت‌گذاری و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار در آن انجام می‌شود که در ایران به سه بخش اوراق بهادار، بورس کالا و بورس انرژی تقسیم می شوند.

گزارش پول نیوز ، تفاوت اصلی بین بورس و فرابورس شرایط پذیرش شرکت‌ها در این دو بازار است؛ که در بورس شرایط سخت گیرانه‌تر از فرابورس است.

فرق بین بورس و فرابورس چیست؟

چندسالی می شود که برخی از افراد بنابر شرایط اقتصادی, برای حفظ ارزش سرمایه خود دست به فعالیت‌های اقتصادی و شبه اقتصادی می‌زنند که در این بین یکی از بهترین روش‌ها، ورود به بازار سرمایه است. بورس و فرابورس هر دو زیر مجموعه‌ای از بازار سرمایه هستند.

بازار بورس چیست؟

بورس، بازاری است که قیمت‌گذاری و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار در آن انجام می‌شود که در ایران به سه بخش اوراق بهادار، بورس کالا و بورس انرژی تقسیم می شوند.

به بورسی که در آن دارایی ‌های مالی یا به عبارتی دارایی‌های کاغذی معامله می‌شود، بورس اوراق بهادار و به بورسی که در آن ثروت‌های واقعی یا محصولات فیزیکی خرید و فروش می‌شود، بورس کالا گفته می شود. بورس انرژی هم به عنوان یک بورس کالایی است که امکان انجام معاملات حامل‏‌های انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای مذکور در آن وجود دارد.

البته مدل دیگری از بورس به اسم بورس ارز رایج است که هنوز در ایران این بورس راه نیافتاده است.
بازار فرابورس چیست؟

فرابورس مثل بورس بازاری است که در آن سهام شرکت‌ها خرید و فروش شده و براساس عرضه و تقاضا قیمت گذاری می‌شود. بازا فرابورس فرآیند پذیرش و خرید و فروش در آن راحت تر است و شرکت‌‌های کوچک هم می‌توانند سهام خود را در بازار سرمایه عرضه کنند.

مهم ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بنگاه های اقتصادی جهت تامین مالی از طریق بازار سرمایه است؛ از این رو شرکت ها با احراز حداقل شرایط و در سریع ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را دارند و می توانند از تمامی مزایای شرکت های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.

فرابورس موجب یکپارچه شدن و هدایت قسمتی از بازار سرمایه که زمینه ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند یا می‌خواهند سریع‌تر به بازار ورود پیدا کنند، شده است. راحت‌تر بودن شرایط پذیرش در این بازار سبب شده دوره زمانی پذیرش شرکت‌ها کاهش یابد.

همچنین سازمان بورس اوراق بهادار به عنوان نهاد ناظر بر فعالیت‌های مالی و عملیاتی شرکت‌های بورس، فرابورس و بورس کالا نظارت کامل دارد.

فرابورس برای عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار، هفت بازار با نام‌های بازار یک، بازار دو، بازار سه (عرضه)، بازار ابزار نوین مالی، بازار پایه و بازار شرکت‌های کوچک و متوسط دارد که در ایران بازار یک، دو و پایه رایج هستند.
آیا خرید سهام در بازار بورس و فرابورس تفاوتی دارد؟

خرید و فروش در بورس توسط کارگزاران به عنوان متولی اصلی انجام خرید و فروش, انجام می شود. در فرابورس کارگزاران مسئولیت انجام خرید و فروش‌ها را بر عهده دارند. در این بازار کارگزاران حکم واسطه بین خریدار و فروشنده داشته و کلیه معاملات سهام و اوراق بهادار در فرابورس از طرف آن‌ها انجام می شود.

تفاوت بورس و فرابورس ایران – فرق سهم های بورس و فرابورس چیست ؟

همراهان عزیز سایت آموزش بورس ، با یک مقاله آموزشی دیگر با موضوع تفاوت بورس و فرابورس در خدمت شما هستیم. برای شروع ابتدا به معرفی بازار های مالی میپردازیم و در ادامه بازار های بورس و فرابورس را توضیح خواهیم داد و متوجه خواهیم شد که تفاوت بورس و فرابورس چیست.

بازار مالی پیست ؟

به صورت کلی به بازار هایی که در آنها اوراق بهادار مورد معامله قرار میگیرند را بازار مالی می نامیم. برای مثال بازار بورس ، بازار فارکس و یا اوراق قرضه نمومه هایی از بازار های مالی می باشند که نقش مهمی در اقتصاد کشور ها دارند.

بورس چیست ؟

بورس بازاری است که در آن قیمت گذاری و خرید و فروش کالا یا اوراق بهادار بین خریدارن و فروشندگان ( تولید کنندگان ) انجام و معاله می شود. بورس از انواع مختلفی تشکیل شده است اعم از بورس کالا ، بورس اوراق بهادار ، بورس انرژی و بورس ارز که البته در ایران هنوز بورس ارز وجود ندارد.

انواع بورس در ایران

بورس کالا

دربورس کالا ، کالاهای فیزیکی و دارایی های واقعی مورد معامله قرار میگرند.

بورس انرژی

بورس انرژی نوعی از بورس می باشد که در آن معاملات حامل های انرژی یا اوراق بهادار مربوط به آنها در آن انجام میشود.

بورس ارز

در بورس ارز ، ارز رایج کشور ها مورد معامله و خرید و فروش می شود که همانطور که گفتیم در ایران وجود ندارد.

بورس اوراق بهادار

به بورسی که در آن دارایی های مالی و کاغذی مثل سهام شرکت ها، اوراق مشارکت و یا اوراق قرضه دولتی مورد معامله قرار میگیرند، بورس اوراق بهادار میگویند.

خرید و فروش بورس اوراق بهادار وسهام شرکت ها در محلی به نام بورس اوراق بهادار تهران انجام میشود که تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار می باشد.

شرکت هایی که خواستار حضور در بازار بورس می باشند باید از فیلتر های خاصی عبور کنند تا مجوز ورود به بورس را دریافت کنند. همچنین بازار بورس دارای دو تقسیم بندی بازار اول و دوم می باشد.

ساعت معاملات در بورس بعد از پیش گشایش ۳۰ دقیقه ای از ساعت ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ ظهر می باشد که در روزهای شنبه تا چهارشنبه انجام میگیرد. همینطور سهام شرکت های بورسی با دامنه نوسان ۵ درصدی معامله میشوند.

فرابورس چیست ؟

بازار فرابورس همان ساختار بازار بورس را دارا می باشد اما شرایط پذیرش شرکت ها در آن ساده تر می باشد و شرکت ها با حداقل شرایط و رویه ای ساده تر میتوانند وارد بازار فرابورس شوند. این بازار کمک بزرگی را جهت تامین مالی شرکت ها و استفاده از مزایای بازار فرابورس را برای شرکت ها فراهم می سازد.

به عبارتی شرکت هایی که توانایی حضور در بازار بورس را ندارند می توانند از طریق بازار فرابورس با شرایط آسان تر و سرعت بیشتر وارد بازار سرمایه بشوند.

به دلیل شرایط ساده تر در بازار فرابورس دوره پذیرش شرکت ها نیز نسبت به بورس کوتاه تر می باشد.

بازار فرابورس نقش بزرگی را در جهت هدایت نقدینگی و همچنین تامین مالی شرکت ها و بنگاه های اقتصادی بر عهده دارد.

بازار فرابورس به چند دسته تقسیم می شود که هر کدام دارای ویژگی ها خاص و دامنه نوسان های متقاوتی نیز هستند.

شرکت فرابورس ایران

انواع بازار در فرابورس

• بازار اول : شرکت های سهامی عام که مورد پذیرش ظوابط بازار فرابورس قرار گرفته اند در بازار اول معامله می شوند. دامنه نوسان در این بازار ۵ درصد می باشد که بدون حجم مبنا معامله میشوند.
• بازار دوم : مانند بازار اول از شرکت های سهامی عام تشکیل شده اما شرایط پذیرش آنها نسبت به بازار اول منعطف تفاوت بورس و فرا بورس تر می باشد. در این بازار هم دامنه نوسان همان ۵ درصد و بدون محاسبه حجم مبنا می باشد.
• بازار سوم : در این بازار عرضه اوراق بهادار مثل سهام شرکت های سهامی ، پذیره نویسی سهام ، حق تقدم سهام و اوراق های بهادار دیگر معامله میشوند.
• بازار ابزار های نوین مالی : در این بازار ابزار های مالی مورد تائید شورای عالی بورس مانند صکوک ، گواهی سرمایه گذاری و اوراق مشارکت معامله می شوند.
• بازار پابه : در تفاوت بورس و فرا بورس واقع شرکت های سهامی عام که امکان معامله شدن در بازار بورس و فرابورس را ندارند در این بازار قرار میگیرند.

تعریف حجم مبنا : حداقل تعداد سهامی که باید معامله شود تا سهم بتواند به اندازه دامنه نوسان رشد یا افت داشته باشد.

بازار پایه فرابورس چیست ؟

شرکت های سهامی عام که در بازار بورس و فرابورس پذیرش نمی شوند ، در بازار پایه مورد معامله قرار میگیرند. البته این شرکت ها مانند شرکت های پذیرفته شده در بورس و فرابورس عرضه اولیه نمی شوند. همچنین شرکت هایی که بنا به دلایلی مانند ضرر ده بودن یا مشمول ماده ۱۴۱ قانون تجارت شدن بعد از اخراج از بورس یا فرابورس به بازار پایه منتقل می شوند.

« متن ماده ۱۴۱ قانون تجارت : اگر بر اثر زیان‌های وارده حداقل نصف سرمایه شرکت از بین برود، هیات مدیره مکلف است بلافاصله مجمع عمومی فوق العاده صاحبان سهام را دعوت نماید تا موضوع انحلال یا بقاء شرکت مورد شور و رای واقع شود.

هرگاه مجمع رای به انحلال ندهد باید در همان جلسه و با رعایت مقررات ماده ۶ این قانون سرمایه شرکت را به مبلغ سرمایه موجود کاهش دهد.

در صورتی که هیات مدیره برخلاف این ماده به دعوت مجمع عمومی فوق العاده مبادرت ننماید و یا مجمعی که دعوت می‌شود نتواند مطابق مقررات قانونی منعقد گردد، هر ذینفع می‌تواند انحلال شرکت را از دادگاه صلاحیت‌دار درخواست نماید. »

دامنه نوسان بازار پایه چند درصد است ؟

پذیرش شرکت ها در بازار پایه نیاز به ارائه اطلاعات کم تر و همینطور روند ورود آنها سریع تر از شرکت های پذیرفته شده در بازار بورس و یا فرابورس می باشد. در قانون گذشته دامنه نوسان این بازار ۱۰ درصد بود و با توجه به وضعیت شرکت ها سرمایه گذاری در آنها کار پر ریسکی بود در نتیجه قانون جدیدی در بازار پایه شکل گرفت و بازار پایه به سه دسته تابلو زرد ، تابلو نارنجی و تابلو قرمز تقسیم بندی شد که دارای ویژگی ها و دامنه نوسان خاص خود می باشند.

• تابلو زرد : دامنه نوسان در این بازار ۳ درصد نسبت به قیمت پایانی روز گذشته می باشد.
• تابلو نارنجی : دامنه نوسان در این بازار ۲ درصد نسبت به قیمت پایانی روز گذشته می باشد.
• تابلو قرمز : دامنه نوسان در این بازار ۱ درصد نسبت به قیمت پایانی روز گذشته می باشد.

در صورتی که در سه روز متوالی سهام بازار پایه صف خرید یا صف فروش تشکیل دهند دامنه نوسان آنها در تابلو زرد به ۵ درصد ، در تابلو نارنجی به ۴ درصد و در تابلو قرمز به ۲ درصد افزایش می یابد.

مزایای حضور شرکت ها در فرابورس

• تامین مالی : شرکت های که در بورس اوراق بهادار حضور می باند می توانند به راحتی از طریق فروش سهام خود یا انجام افزایش سرمایه منابع مالی مناسب را از سمت سرمایه گذاران جلب کنند.
• سهولت پذیرش : پذیرش شرکت ها در بازار فرابورس نسبت به بازار بورس از سهولت بیشتری برخوردار است و همچنین در زمان کم تری نیز انجام میشود.
• معافیت های مالیاتی : شرکت ها با حضور در بازار فرابورس می توانند به میزان ۱۰ درصد از درآمد خود را معافیت مالیاتی بگیرند. البته این تخفیف شامل شرکت های یازار پایه نمی باشد.
• کاهش مالیات نقل و انتقال : مالیات نقل و انتقال در بازار بورس و فرابورس به میزان ۱۰ درصد ارزش معاملات می باشد که نسبت به شرکت های خارج از بورس کم تر می باشد.
• امکان وثیقه گذاری سهام : شرکت ها می توانند سهام شرکت را به عنوان وثیقه نرد بانک ها بگذارند و تسهیلات بانکی دریافت کنند.
• نداشتن حجم مبنا : سهام شرکت های حاضر در فرابورس شامل قانون حجم مبنا بورس نیستند به همین دلیل از نقد شوندگی بهتری برخوردار هستند و همچنین کم تر صف های خرید یا فروش طولانی تشکیل می دهند.
• انتشار اوراق بهادار در بازار ابزار های نوین مالی : شرکت های حاضر در فرابورس می توانند برای تامین مالی طرح های توسعه خود ؛ تا سقف ۶۰ درصد سرمایه گذاری پروژه را اوراق بهادار منتشر کنند.

تفاوت بورس و فرابورس چیست؟

شاید شما هم جزء کسانی بوده باشید که تا کنون به اشتباه تصور داشتید که شرکت های داخل فرابورس دارای شرایط بهتری نسبت به شرکت های پذیرفته شده در بازار بورس هستند اما همانور که دیدید سخت گیری ها در پذیرش شرکت های بورسی بیشتر است.

البته شرکت های فرابورس هم مزیت های خاص خود را دارند مثل نداشتن حجم مبنا و کارمزد کم تر نسبت به شرکت های بورسی . اما نکته ی اصلی در سرمایه گذاری در شرکت های فرابورس ؛ شرکت های بازار پایه می باشند که در انتخاب آنها باید دقت نظر بیشتری داشته باشید.

اما حضور شرکت ها در انواع بازار فرابورس می تواند کمک زیادی را جهت تامین مالی شرکت ها و همچنین فرصت سرمایه گذاری امن تری را برای سهامداران آنها ایجاد کند.

امیدواریم این مقاله از سایت آموزش بورس هم که در مورد تفاوت بورس و فرابورس بود برای شما مفید بوده باشد.

فرق بورس و فرابورس چیست؟

بورس و فرابورس هر دو زیر مجموعه‌ای از بازار سرمایه هستند، اما شرایط پذیرش شرکت‌ها در بورس سخت‌گیرانه‌تر از فرابورس است.

به گزارش شهرآرانیوز، بازار‌های مالی تشکیلات پیچیده‌ای هستند که ساختار اقتصادی و سازمانی خاص خود را دارند و نقش مهمی در قیمت‌گذاری بازار ایفا می‌کنند. به‌طور گسترده، به هر بازاری که در آن معاملات اوراق بهادار صورت می‌گیرد، از جمله بازار سهام، بازار اوراق قرضه، بازار فارکس و بازار مشتقات، بازار‌های مالی گفته می‌شود. بازار‌های مالی برای عملکرد صحیح اقتصاد سرمایه‌داری بسیار حیاتی هستند. امروزه بسیاری از بازار‌های مالی در سراسر جهان (مانند بازار‌های سهام) معاملات خود را از طریق بورس انجام می‌دهند.

بورس، بازاری است که قیمت‌گذاری و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار در آن انجام می‌شود که در ایران به سه بخش اوراق بهادار، بورس کالا و بورس انرژی تقسیم می‌شوند.

به بورسی که در آن دارایی‌های مالی یا به عبارتی دارایی‌های کاغذی معامله می‌شود، بورس اوراق بهادار و به بورسی که در آن ثروت‌های واقعی یا محصولات فیزیکی خرید و فروش می‌شود، بورس کالا گفته می‌شود. بورس انرژی هم به عنوان یک بورس کالایی است که امکان انجام معاملات حامل‏‌های انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر کالا‌های یادشده در آن وجود دارد.

البته مدل دیگری از بورس به اسم بورس ارز رایج است که هنوز در ایران این بورس راه نیافتاده است.

بازار فرابورس چیست؟

فرابورس مثل بورس بازاری است که در آن سهام شرکت‌ها خرید و فروش شده و براساس عرضه و تقاضا قیمت‌گذاری می‌شود. بازا فرابورس فرایند پذیرش و خرید و فروش در آن راحت‌تر است و شرکت‌‌های کوچک هم می‌توانند سهام خود را در بازار سرمایه عرضه کنند.

مهم‌ترین وظیفه فرابورس ایران، سامان‌دهی و هدایت بنگاه‌های اقتصادی برای تأمین مالی از طریق بازار سرمایه است؛ از این‌رو شرکت‌ها با احراز حداقل شرایط و در سریع‌ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را دارند و می‌توانند از تمام مزایای شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.

فرابورس موجب یکپارچه شدن و هدایت قسمتی از بازار سرمایه که زمینه ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند یا می‌خواهند سریع‌تر به بازار ورود پیدا کنند، شده است. راحت‌تر بودن شرایط پذیرش در این بازار سبب شده دوره زمانی پذیرش شرکت‌ها کاهش یابد.

همچنین سازمان بورس اوراق بهادار به عنوان نهاد ناظر بر فعالیت‌های مالی و عملیاتی شرکت‌های بورس، فرابورس و بورس کالا نظارت کامل دارد.

فرابورس برای عرضه و نقل‌وانتقال اوراق بهادار، هفت بازار با نام‌های بازار یک، بازار دو، بازار سه (عرضه)، بازار ابزار نوین مالی، بازار پایه و بازار شرکت‌های کوچک و متوسط دارد که در ایران بازار یک، دو و پایه رایج هستند.

اما تفاوت بورس و فرابورس در چیست؟

تقسیم‌بندی بازار:

بازار بورس به‌طور کلی به دو بازار اول و دوم تقسیم می‌شود. عملکرد این دو بازار به هم مرتبط است. به این صورت که اگر شرکتی در بازار اول عملکرد قابل قبولی نداشته باشد به بازار دوم منتقل خواهد شد و در مقابل اگر شرکتی در بازار دوم به خوبی عمل کند به بازار اول منتقل خواهد شد. ضمن اینکه اگر شرکتی در بازار دوم چندان رضایت بخش عمل نکند از بازار اخراج می‌شود. بازار فرابورس ایران دارای ۵ بازار، اول، دوم، سوم، ابزار‌های نوین مالی و پایه است. بنابراین اولین تفاوت بورس و فرابورس در تقسیم‌بندی و تعداد این دو بازار است.

فرایند پذیرش در بازار بورس و فرابورس:

شرایط پذیرش سهام در بازار بورس کمی دشوار است، بازار فرابورس با شرایط ساده‌تر تشکیل شده تا شرکت‌های کوچک هم بتوانند سهام خود را در بازار سرمایه عرضه کنند. در جدول زیر می‌توانید تفاوت بورس و فرابورس را در خصوص شرایط پذیرش به خوبی مشاهده کنید:

شرایط پذیرش	بازار بورس			بازار فرابورس
	تابلو اصلی بازار اول	تابلو فرعی بازار اول	بازار دوم	بازار اول	بازار دوم
حداقل سرمایه ثبت شده شرکت	۱۰۰ میلیارد تومان	۵۰ میلیارد تومان	۲۰ میلیارد تومان	یک میلیارد تومان	۱۰۰ میلیون تومان
حداقل سهام شناور	۲۰ درصد	۱۵ درصد	۱۰ درصد	۱۰ درصد	پنج درصد
حداقل تعداد سهام‌داران	هزار نفر	۷۵۰ نفر	۲۵۰ نفر	۲۰۰ نفر	–
حداقل سابقه فعالیت شرکت در صنعت مربوط	سه سال	سه سال	دو سال	حداقل دو سال از زمان بهره‌برداری با ارائه خدمات گذشته باشد	حداقل یک سال از تأسیس آن گذشته باشد
زیان انباشته	نداشته باشد	نداشته باشد	نداشته باشد	نداشته باشد	برنامه عملیاتی مناسبی برای خروج از زیان داشته باشد
نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی‌ها	۳۰	۲۰	۱۵	۱۵	–
سودآوری	سه دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد	دو دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد	یک دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد	یک دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد	–

• بورس اوراق بهادار مزایایی از قبیل شفافیت قیمت‌ها و کاهش ریسک را به همراه دارد، اما در بازار فرابورس به این علت که شرایط معاملات با نظر طرفین قرارداد تعیین می‌گردد، این مزایا به صورت کامل وجود ندارد.

• دیگر تفاوت بورس و فرابورس، ساعات معامله‌ی این دو بازار است. بازار بورس از شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹ صبح تا ۱۲٫۳۰ (به غیر از تعطیلات رسمی) فعالیت می‌کند، اما ساعات کار فرابورس از انعطاف‌پذیری بیشتری برخوردار است.

مزایای پذیرش شرکت‌ها در فرابورس:

پذیرش و درج شرکت‌های سهامی عام در فرابورس ایران نسبت به بورس شرایط کمتری نیاز دارد و این باعث شده تا دوره زمانی پذیرش شرکت‌ها به کمتر از یک ماه کاهش پیدا کند.

شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس این امکان را دارند تا از طریق فروش سهام خــود از مزایای تأمین مالی ارزان قیمت از طریق بازار سرمایه بهره ببرند. علاوه بر این امکان تأمین مالی از محل جذب سرمایه‌گذاران جدید و افزایش سرمایه را نیز دارا هستند.

شرکت‌های پذیرفته شده در بازار فرابورس ایران از مزایای مالیاتی قابل توجهی برخوردار هستند. به این صورت که شرکت‌هایی که اقدام به عرضه سهام در فرابورس می‌کنند (به غیر از شرکت‌های حاضر در بازار پایه) امکان برخورداری از معافیت مالیاتی تا ۱۰ درصد درآمد خود را دارا هستند.

سهام‌داران شرکت‌های پذیرش شده در بازار فرابورس می‌توانند از طریق وثیقه‌گذاری سهام شرکت خود، برای اخذ تسهیلات اقدام کنند. چراکه شبکه بانکی، سهام شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس ایران را به‌عنوان دارایی قابل قبول جهت وثیقه‌گذاری برای دریافت تسهیلات بانکی بــه رسمیت می‌شناسد.

• امکان انتشار اوراق بهادار در بازار ابزارهای نوین مالی:

شرکت‌های پذیرش شده در فرابورس می‌توانند با ارائه مدارک لازم به سازمان بورس و اوراق بهادار منابع مالی طرح‌های موردنظر را (حداکثر تا ۶۰ درصد سرمایه‌گذاری در طرح پروژه موضوع اوراق مشارکت) از طریق انتشار اوراق تأمین کنند.

اگر شرکتی تصمیم بگیرد به هر دلیلی از فرابورس خارج شود، در دستورالعمل پذیرش برای این موضوع راه‌حلی در نظر گرفته شده است که با گذراندن فرآیند مشخصی امکان خروج از این بازار و حتی تبدیل شرکت به شرکت سهامی خاص به‌سادگی امکان‌پذیر خواهد بود. ضمن اینکه شرکت‌های حاضر در فرابورس ایران می‌توانند بسیار راحت‌تر به بازارهای دیگر انتقال پیدا کنند.

سهام مورد مبادله در بازارهای فرابورس ایران به دلیل نبود حجم مبنا با معاملات روان‌تر و نقد شوندگی بالاتری رو‌به‌رو هستند و عرضه و تقاضا برای این سهام به سرعت متعادل شده و معمولا صف خرید و فروش آن‌ها برای مدت زیادی ادامه نمی‌یابد.

در نظر داشته باشید که سهام شرکت‌های فرابورسی و بورسی با یک کد معاملاتی قابل خرید و فروش هستند. شما می‌توانید برای شروع انجام معامله، این کد را از کارگزاری‌های رسمی دریافت کنید.

تفاوت بورس و فرابورس چیست؟

دانستن تفاوت بورس و فرابورس همواره یکی از ابهامات بازار سرمایه برای سرمایه گذاران به ویژه افراد تازه وارد به بورس است. جالب است بدانید که تفاوت اصلی بورس و فرابورس در نحوه پذیرهش شرکت ها و شرایط ورود شرکت ها به بازار بورس است و در فرآیند سرمایه گذاری سهامداران، تفاوت چندانی با هم ندارند. تفاوت بورس و فرابورس ایران در دامنه نوسان هم دیده می شود و قبل ها در حجم مبنا هم متفاوت بودند که از این مورد تجدید نظر شد و در حال حاضر تفاوت حجم مبنا در بورس و فرابورس به صورت قدیم دیگر وجود ندارد. تفاوت خرید سهام در بورس و فرابورس بسیار جزئی است و خیلی نباید اینکه سهام برای بورس است یا فرابورس مهم باشد. در این مطلب به صورت کلی خواهیم گفت که تفاوت بورس و فرابورس چیست و تفاوت سرمایه گذاری در بورس و فرابورس به چه صورت است، پس با ما همراه باشید.

تفاوت بورس و فرابورس

همه ما تا حدی با بورس آشنایی داریم، به ویژه این روزها که مردم به سرمایه گذاری در بورس و حمایت از اقتصاد کشور روی آورند، ولی با این وجود خیلی از ماها به صورت دقیق نمی دانیم که تفاوت بورس و فرابورس در چیست ؟ در سال های اخیر و با توجه به وضعیت اقتصادی کشور یکی از بهترین روش های کسب سود سرمایه گذاری در بورس است، ولی در کنار بازار سرمایه، بازار دیگری با شرایط متفاوت تر به نام فرابورس وجود دارد.

به صورت خلاصه شرکت هایی که شرایط پذیرش در بورس اوراق بهادار را ندارند، در این بازار برای خرید و فروش سهام خود اقدام می کنند که از نظر عمل تفاوت چندانی ندارند. این بازار جایی است که در آن سهام شرکت ‌های گوناگون معامله شده و فعالان از طریق خرید و فروش این سهام سود کسب می ‌کنند. در حال حاضر بسیاری از مردم به سرمایه‌ گذاری در بورس و فرابورس در راستای کسب سود و حمایت از اقتصاد کشور روی آورند، ولی با این وجود بسیاری از همین افراد که شاید شما هم جزوشان باشید، تفاوت بورس و فرابورس را نمی دانند که این مقاله برای این افراد است. در ابتدا باید دید بورس و فرابورس چیست و در ادامه تفاوت این دو با هم را عنوان کرد.

بورس چیست؟

بورس بازاری است که در آن دارایی ‌ها مورد خرید و فروش قرار می دهند. این بازار به زیر مجموعه هایی مانند؛ بورس انرژی، بورس کالا، ارز و اوراق بهادار تقسیم بندی می‌ شود. در بورس کالا، همان‌ گونه که از اسمش معلوم است، کالاهای معینی معامله می شود. در این بورس، اغلب مواد اولیه خرید و فروش می ‌شوند و هر کالایی بورس خودش را دارد، به عنوان مثال بورس نفت. در بورس ارز، پول‌ های خارجی داد و ستد می‌ شوند که البته این بورس در ایران فعالیت چندانی ندارد.

در بورس اوراق بهادار، دارایی‌ های مالی مثل سهام شرکت ‌ها، اوراق مشارکت و … خرید و فروش می شود. در بورس اوراق بهادار یا به اختصار، بورس، بستری ایجاد شده تا خریداران و فروشندگان بتوانند معاملات را انجام دهند. در این بازار قوانینی وجود دارد که منافع سرمایه ‌گذاران و سرمایه‌ پذیران را حفظ می ‌کند. به عبارتی بورس سرمایه‌ گذاران و سرمایه‌ پذیران را در کنار هم قرار می ‌دهد تا هر دو با توانایی‌ ها و دارایی ‌هایی خود موجب منفعت دو طرف شوند.

فرابورس چیست؟

در بازار بورس قوانین و ساختارهایی دیده می شود که موجب می شود هر شرکتی توانایی ورود به آن را نداشته باشد. فرابورس هم مثل بورس اوراق بهادار، بازاری برای خرید و فروش اوراق بهادار یا سهام است و شرایط و قوانین معاملاتی ساده‌ تری برای پذیرش شرکت‌ ها و معامله سهام دارد. گفتنی است که وظیفه فرابورس، سازمان ‌دهی آن بخش از شرکت‌ های علاقه‌ مند به فعالیت در بازار سرمایه است که هنوز شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را پیدا نکرده اند.

تفاوت های بورس و فرابورس چیست؟

یکی از فرق های ساختاری بورس و فرابورس تقسیم‌ بندی بازارهای آن ‌ها به حساب می آید. بورس شامل دو بازار اول و دوم است. شرکت ‌هایی که در بازار اول به فعالیت می پردازند، در صورتی که عملکرد مناسبی نداشته باشند، به بازار دوم انتقال می یابند و در طرف مقابل، شرکت ‌هایی که عملکرد مناسبی در بازار دوم داشته باشند، قادرند به بازار اول انتقال یابند. ساختار جدید فرابورس ایران از پنج بازار تشکیل شده است که شامل؛ بازار اول، بازار دوم، بازار پایه، بازار سوم و ابزارهای نوین مالی می شود که در این بین، در بازار اول فرابورس، سهام شرکت‌ ها و واحدهای صندوق ‌های سرمایه‌ گذاری پذیرش و خرید و فروش می شود.

بازار دوم فرابورس تنها شامل سهام شرکت ‌های سهامی عام است. سهام شرکت‌ های زیان ‌ده، تازه‌ تأسیس و آن‌ هایی که با افزایش سرمایه قصد تبدیل از سهامی خاص به سهامی عام دارند در بازار دوم پذیرفته می ‌شود. بازار پایه نیز یکی از بازارهای فرابورس است که برای عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار ایجاد شده است. شرکت‌ های این بازار فرایند پذیرش را انجام نمی دهند و به سه دسته تقسیم می‌ شوند. بر اساس قوانین جدید، شرکت ‌های این بازار در سه بازار پایه زرد، نارنجی و قرمز دسته‌ بندی شده‌ اند و دامنه نوسان روزانه آن ‌ها، به ترتیب، ۳، ۲ و ۱ درصد در نظر گرفته شده است.

مالیات در فرابورس

شرکت‌ های پذیرفته شده در فرابورس از پرداخت ۱۰ درصد مالیات معافند که این مزیت به صورت مستقیم متوجه سهامداران نیز خواهد شد. همچنین، صاحبان سهام در شرکت‌ های فرابورس، نسبت به سهامی که در اختیار دارند، در مجمع عمومی حق رأی دارند.

تنوع بازارهای فرابورس

وجود بازارهای متنوع آن برای پوشش سلایق مختلف، از جاذبه‌ های فرابورس به حساب می آید، لذا سهامداران می ‌توانند در شرکت ‌های گوناگون سرمایه ‌گذاری تفاوت بورس و فرا بورس کرده و به این ترتیب، ریسک سرمایه ‌گذاری را تا حدود زیادی کم کنند.

تسهیلات و تأمین مالی شرکت ‌ها

بانک ‌ها شرکت ‌های فعال در فرابورس را به عنوان وثیقه به منظور دریافت تسهیلات می‌ پذیرند، لذا شرکت‌ های فرابورسی قادرند از این طریق جهت دریافت تسهیلات اقدام کنند. همین طور چنانچه شرکت ‌ها در فرابورس پذیرفته شوند و در آن به فعالیت بپردازند، توانایی تأمین مالی از طرف سهامداران را نیز پیدا خواهند کرد.

پذیرش شرکت ‌ها و قوانین نظارتی

روند پذیرش شرکت ‌ها در فرابوس آسان تر در نظر گرفته شده است و الزامات به مراتب ساده ‌تری نسبت با بورس دارد. در این راستا شرایطی مثل حداقل سرمایه ثبت شده شرکت، حداقل سهام شناور، حداقل تعداد سهامداران، حداقل سابقه فعالیت شرکت در صنعت مربوطه، زیان انباشته، نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی‌ ها و سودآوری معیارهای سختگیرانه ‌تری در بورس دارند.

روش و زمان معامله در بورس و فرابورس

روش معامله در بورس و فرابوس، به صورت کلی تفاوتی با یک دیگر ندارد. همان ‌گونه که از طریق پلتفرم‌ های آنلاین به خرید و فروش سهام بورس اقدام می‌ کنید، قادرید معاملات سهام شرکت ‌های فرابورس را نیز انجام دهید. البته زمان معاملات در فرابورس، انعطاف ‌پذیری بیشتری نسبت به بورس دارد. لازم به ذکر است که سود سهام، افزایش قیمت سهام، تنوع سرمایه ‌گذاری، اطمینان از محل سرمایه ‌گذاری، معافیت مالیاتی، حق خرید سهام جدید و نوسان‌های روزانه قیمت سهام از جاذبه‌ های سرمایه گذاری در بازار فرابورس ایران است.

نکته های مهم درباره تفاوت بورس تهران و فرابورس

• ** درفرابورس شرایط پذیرش آسان تر از بورس است.
• ** حداقل سهام شناور می تواند کمتر مابقی سهام ها در بورس باشد.
• ** حداقل سابقه فعالیت شرکت درصنعت مربوطه در فرابورس باید 2 سال باشد.
• ** حداقل سرمایه برای پذیرش در بورس باید بیشتر از ۱۰۰ میلیارد تومان باشد.
• ** حداقل سرمایه ثبت شده شرکت فرابورسی ها از می تواند حداقل از ۱۰۰ میلیون تومان باشد.
• ** در بورس شرکت نباید طی 3 دوره گذشته زیان انباشته داشته باشد، ولی در فرابورس پایه شرکت می تواند زیان انباشته داشته باشد، ولی با این نظر که یک طرح توجیهی برای خروج از زیان انباشته ارائه نماید.

سرمایه گذاری در بورس یا فرابورس؟

شرکت ‌هایی که شرایط آنها برای پذیرش در بازار بورس اوراق بهادار سخت است، قادرند به سهولت در بازار فرابورس وارد شوند، در حالی که طبق مقررات، همه مزایای موجود برای شرکت‌های پذیرفته ‌شده در بورس، برای اوراق بهادار و سهام شرکت‌ های پذیرفته‌ شده در فرابورس نیز وجود دارد و این دو بازار در عمل فرق چندانی با هم ندارند.

آیا کد بورسی برای خرید سهام در بورس و فرابورس متفاوت است؟

خیر، شما با دریافت کد بورسی از کارگزاری، هم قادرید در بازار بورس و هم در فرابورس به خرید و فروش سهام بپردازید. به عبارتی سهام شرکت‌ های فرابورسی و بورسی با یک کد تفاوت بورس و فرا بورس بورسی قابلیت خرید و فروش را خواهد داشت.

ریسک پذیری بازار بورس بیشتر است یا فرابورس؟

از نظر سرمایه گذاری تفاوت بین بورس و فرابورس از منظر ریسک سرمایه گذاری نیست و تنها باید به ارزنده بودن سهام دقت داشته باشیم، ولی نکته ای که در این خصوص باید به آن اشاره داشت بازار پایه فرابورس هست که برای سرمایه گذاری در آن باید دقت فراوان داشته باشید و همان طور که پیش تر اشاره شد، این شرکت ها می توانند پر ریسک تر باشند.

نکته مهم : به غیر از تفاوت بورس و فرابورس شباهت هایی هم بینشان وجود دارد. در این بین از شباهت های بورس و فرابورس می توان به این موضوع اشاره کرد که شرکت های پذیرفته شده در فرابورس هم می توانند از کلیه مزایای شرکت های پذیرفته شده در بورس استفاده کنند همچنین می توانند با استفاده از یک کد بورسی هم در بورس هم در فرابورس استفاده کنند.

خلاصه مطلب و کلام پایانی

1) یکی از تفاوت های بورس و فرابورس این است که بازار فرابورس مکان فیزیکی خاصی ندارد که معامله گران مانند بورس و در صورت صلاحدید گرد هم آیند.

2) قوانین وضع شده در فرابورس انعطاف پذیر و اغلب ناشی از توافق طرفین است اما در بورس استانداردها و قوانین خاصی وجود دارد.

3) حد نوسان مجاز روزانه بازار فرابورس یک درصد بیشتر از بورس تهران است. یعنی حد نوسان روزانه مجاز برای شرکت‌های بازار بورس، ۴ درصد و برای شرکت‌ های بازار فرابورس ۵ درصد در نظر گرفته شده است.

4) در بازارهای فرابورسی با توجه به اینکه شرایط معاملات با نظر طرفین تعیین می شود، مزایایی مانند کاهش ریسک و شفافیت قیمت ها وجود ندارد.

5) تفاوت دیگر بورس و فرابورس این است که ساعات کار فرابورس نسبت به بورس از انعطاف پذیری بیشتری برخوردار است. در فرابورس سطح فعلی امکانات الکترونیکی، انجام معاملات روزانه را امکان پذیر کرده که در مقایسه با یک بورس، مزیت عمده ای به حساب می آید.

6) ششمین تفاوت بازارهای بورس و فرابورس این است که فرابورس دارای پنج بازار؛ اول، دوم، سوم، ابزارهای نوین مالی و پایه می باشد، اما بورس دارای دو بازار؛ اول و دوم است.

7) شفافیت قیمت‌ ها و کاهش ریسک بازارها تفاوت دیگر آن هاست؛ به صورتی که در بازار فرابورس به این علت که شرایط معاملات با نظر طرفین قرارداد تعیین می شود، این مزایا به صورت کامل وجود ندارد.

8) آخرین تفاوت عمده بورس و فرابورس این است که تفاوت در فرآیند پذیرش در بازار بورس و فرابورس وجود دارد.

در حقیقت ورود شرکت ‌ها به بازار بورس همواره بیانگر رشد شرکت و معرفی آنها در سطح کشور است. شرکت‌ هایی که سهامشان در بازار‌های مالی خرید و فروش می شود، از درجه اعتبار بیشتری برخوردارند، لذا ورود به بازار اوراق بهادار از جمله اهداف شرکت ‌ها به حساب می آید، ولی باید در نظر داشت که دستیابی سریع و آسان به بازار اوراق بهادار برای تعداد عمده‌ای از شرکت ‌های سهامی فعال در کشور امکان پذیر نیست و این شرکت‌ ها از مزایای بازار سرمایه محروم بوده ‌اند پیش از ایجاد فرابورس مشهود بوده است. بنابراین فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس ولی با شرایط پذیرش و معامله ساده تر به وجود آمده است تا حوزه شمول بازار سرمایه کشور را وسیع تر نماید.

حائز اهمیت ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند یا تمایل به ورود سریع‌ تر به بازار را دارند. فرق بورس و فرابورس به زبان ساده در واقع این است که رویه‌ های پذیرش شرکت ‌ها و تنوع شرایط پذیرش به گونه ایست که شرکت ‌ها با احراز حداقل شرایط و در سریع ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از همه مزایای شرکت ‌های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده نمایند. به صورت کلی برای یک سرمایه ‌گذار و معامله‌ گر عادی، تفاوتی بین شرکتی که در فرابورس پذیرفته شده و شرکتی که در بورس است وجود ندارد، لذا تفاوت خرید و فروش در بورس و فرابورس بسیار ناچیز است.

در پایان امیدوارم از این مقاله آموزشی با عنوان تفاوت شرکت بورس و فرابورس نهایت استفاده رو برده باشید.

هر گونه سوال و یا ابهامی در خصوص تفاوت بازار بورس و بازار فرابورس داشتید، از طریق قسمت ارسال نظرات و دیدگاه ها با و دیگر مخاطبان ما در میان بگذارید تا پاسختان را بدهم.